Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 23. HUKUK DAİRESİ ….
T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
23. H U K U K D A İ R E S İ
(İ S T İ N A F B A Ş V U R U S U N U N
E S A S T A N R E D D İ)

….

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

….

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 25.11.2021
ESAS-KARAR NUMARASI : ……
Davacı vekili tarafından, yukarıda belirtilen karara karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK m.) 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçildi. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra, dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ :
İDDİA VE SAVUNMALARIN ÖZETİ :
Davacı vekili; davacı şirket ile davalılardan … …… adlı cihazların tıbbi cihaz yönetmeliği standartlarına uygunluğunu onaylatmak üzere teknik dosya hazırlama ve güvenlik testlerini yaptırmak ve sonuçlandırmak görevini yüklendiğini, bu cihazlara ait testleri yaptıracak olan davalı … şirketine bu testler için gerekli olduğu bildirilen evraklar, bilgi ve belgelerin Almanya’dan düzenlenerek teslim edildiğini, bazı eksiklerin olduğunu bildiren davalı … şirketinin belirttiği eksiklerin giderildiğinin maillerle zaman zaman bizzat bildirildiğini, davalı … şirketince hazırlandığı söylenen dosyalarla yaptırılan testlerin sonuçları hakkında yeterli ve gerekli bilgileri ne … şirketinden ne de diğer davalı … şirketinden alamayan davacının bilemediği eksiklerin neler olduğu hakkında daimi olarak yazışmak zorunda bırakıldığını ve dava tarihine kadar dahi yeterli cevapları alamadığını, davalı … şirketinin yaptığı testlerden bazılarının müspet sonuç vermediğini kendi çabaları ile öğrenmeye çalışan müvekkilinin, neden sonuç alınamadığını veya eksiklerin neler olduğunu bilemediğini ve cihazların ve aksesuarlarının tedarikini sağlayarak, tüm devre şemalarını ve cihazların şemalarını davalı … şirketine gönderdiğini, 2019 Eylül ayının başlarında davalı … Ltd şirketi yetkilisi …’un trikombinin güç kaynağının tıbbi onay alabileceğini, testte sorun olabileceğini söylemesi ve beyanlarına istinaden Almanya’daki şirketten yeni güç kaynağı ünitesi sağlandığını, davalı … şirketinin talebi üzerine şirkete 3 özel …….içeren paket tüm belgeler de eklenerek yeniden gönderildiğini ve … şirketi tarafından teslim alındığını, davacı şirketin … şirketine yeniden 10.000 Euro daha fazla ödemek zorunda olduğunu bildirdiğinden 10.000 Euro’nun davacı tarafından ödendiğini, … şirketinin yine 08.02.2010 tarihinde davacı şirkete trikombinin testler sırasında sorun çıkardığını ancak hangi sorun olduğunu bildirmediği için davacı şirketin kendi çabaları sonucunda ana kartın değişmesi gerektiğini öğrendiğini ve değiştirilen yeni ana kart ile birlikte 09.03.2020 tarihinde şirkete teslim edildiğini, davalı … şirket yetkilileri ile yapılan görüşmede testlerin olumlu olduğunu söylediğini, davacı şirketin yine de bu durumu davalı … şirketinden öğrenmek istediğini, kendisine corona nedeni ile de bu işlemlerin gecikeceğini bildirdiğini, buna rağmen davalı … şirketince şiifahen cihazın tüm … testlerinden geçmiş olduğunun öğrenildiğini, testlerin sonuçlarının olumlu olduğu ve bu sonucun da onay makamı olan … gitmesi gerekirken teknik dosya ile ilgili davalı … şirketi tarafından … şirketi ile görüşmeleri yapmadığını öğrendiğini, davalı şirketlerin aynı konuda farklı söylemleri olduğunu ve açıkça davalı … şirketinin sözleşmeden doğan sorumluluklarını yerine getirmediğini ve mağdur edildiklerinin anlaşıldığını, davalı … şirketine Kuşadası 1.Noterliği’nden 02.09.2021 tarih ve 7515 yevmiyeli ihtarının keşide edildiğini, ihtar sonucunda testler hakkında olumlu sonuç alamadıklarını, kendisine ait testler konusunda her iki davalıdan da hakkı olduğu halde hiçbir cevap alamayan ve mahkemeye bilgi vereceklerini söyleyen ihtar üzerine davalı … şirketi aleyhine, Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/119 D. İş sayılı dosyası ile tespit davası açtıklarını, talebin mahkemece reddedildiğini, bu ret kararına karşı istinafa başvurulduğunu ve halen dosyanın istinafta olduğunu ileri sürerek, davalı … şirketi ile yapılan sözleşmeye istinaden hazırladığını ve davalı … şirketine sunduğunu söylediği … … -… …- … …- … … tıbbi cihaz dosyalarının yasalara uygun hazırlanıp hazırlanmadığının tespitine, hazırlanan bu dosyalara dayanarak diğer davalı … şirketince ilk baştan dava tarihine kadar yapılan testlerin sonuçlarının tespitine, davalı … şirketi tarafından … sonuçlarının gereğinin yapılıp yapılmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … … … Limited Şirketi vekili; tespit davasının açılabilmesi için kanun tarafından aranan şartların davada mevcut olmadığını, esasa girilmeden usulden reddine karar verilmesi gerektiğini, kanunda belirtilen durumlar dışında tespit davası açan davacının, eda ve inşai davadan farklı olarak, dava açmakta hukuken korunmaya değer güncel bir yararının bulunduğunu ortaya koymak zorunda olduğunu, bu nedenle diğer davalarda aranan hukuki yarar yanında tespit davası açan davacının kendisi için söz konusu olan tehlike veya tereddütlü durumun ortaya çıkaracağı zararın ancak tespit davası ile giderebileceğini ispat etmesi gerektiğini, tespit davası ile elde edilecek hukuki koruma başka bir yolla veya başka bir dava ile sağlanabiliyorsa bu konuda tespit davası açmakta hukuki yarar bulunmadığını, davacının hukuki durumunun güncel bir tehlike altında olmadığı, buna bağlı olarak hukuki durumu konusunda bir tereddüt bulunmadığı ve tespitinde bu tehlikeyi ortadan kaldırmasının söz konusu olmadığının açık olduğunu, tespite ilişkin hükmün bu haliyle hiçbir hukuki değeri olmadığını, davacı tarafından ileri sürülüş biçimi itibariyle eda davasına konu olabilecek bir istek söz konusu olmadığını, eda davası açılabilecek hallerde tespit davası açılamayacağını, yargılamaya konu davada, davacı dilekçesinde davalı şirkete yönelik olarak “tıbbi cihaz dosyalarının yasalara uygun hazırlanıp hazırlanmadığının ve … sonuçlarının gereğinin yapılıp yapılmadığının tespitini” talep ettiğini, davacı taraf açmış olduğu tespit davası ile taraflar arasındaki hukuki ilişkinin varlığının veya yokluğunun tespitini değil aksine maddi vakalar ile sözleşme hükümlerine uygun hareket edilip edilmediğinin tespitini talep ettiğini, davacının söz konusu tespit davasını açabilmesi için gerekli olan hukuki yarar şartını sağlamadığını, davacı tarafından, davalı şirkete yöneltilen taleplerin eda davasının konusunu oluşturabilecek nitelikte olduğunu, davacının davalı şirkete eda davası açmak yerine tespit davası açarak ileride açacağı muhtemel eda davası için delil üretmeyi amaçladığını, tespit davası ile delil üretilmesinin mümkün olmadığını savunmuş, davanın dava koşulu niteliğindeki hukuki yarar yokluğu nedeniyle usulden reddine ve esas hakkında inceleme yapılması durumunda, davanın esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … … … Limited Şirketi; davacının dava dilekçesinde tespit davası mı yoksa eda davası mı açtığının anlaşılamadığını, bu nedenle icraya elverişli bir kararın verilebilmesinin mümkün olmadığını, davacı bir tespit istiyor ise bunun delil tespiti davası ile talep edebileceğini, daha önce delil tespiti talep ettiği Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/119 D.iş sayılı dosyası ile davacının delil tespitini hukuki yarar yokluğundan reddettiğini, istinafta olduğunu, eğer tespit davası ise bu nedenle derdestlik itirazlarının olduğunu, menfi tespit davası ise davacı ile herhangi bir sözleşme ve alacak ilişkisi olmadığını, icra takibi yapılmadığını ya da bir ihtarname çekilmediğini, dava dilekçesinde talep edilen tespit mahkeme tarafından kabul edilse bile icraya elverişli olmadığını, davacı ile davalı arasında hiçbir hukuki bağ olmadığını, … şirketi ile yapılan anlaşma gereği bu … ve işlemlerin sonuçları hakkında üçüncü kişilerlerle herhangi bir paylaşım yapılması ve bilgi verilmesinin yasak olduğunu, bu gibi gizliliğin ihlali durumunda tarafların sözleşme ile ağır yaptırımlara tabi tutulduğunu, akreditasyon hükümleri gereğince de … işlemlerinin ve sonuçlarının hukuka aykırı olarak üçüncü kişilerle paylaşılmasının da akreditasyon belgesinin iptali sayılacağını savunarak, davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesi’nce “Dava, davacı tarafından … şirketi ile yapılan sözleşmeye istinaden hazırlandığı ve davalı … şirketine sunulduğu ileri sürülen … … -… …- … …- … … tıbbi cihaz dosyalarının yasalara uygun hazırlanıp hazırlanmadığının tespiti ile hazırlanan bu dosyalara dayanarak diğer davalı … şirketince ilk baştan dava tarihine kadar yapılan testlerin sonuçlarının tespiti isteminden ibarettir.
Davacının bulunduğu yer ülkesi Almanya ile ülkemiz arasında teminat muafiyetine ilişkin uluslararası anlaşma bulunduğu anlaşıldığından davacıdan teminat alınmasına gerek olmaksızın yargılamaya devam olunmuştur.
Mahkememizce öncelikle davalı tarafların itirazlarında yer verildiği üzere eldeki davada dava şartlarının bulunup bulunmadığı, husumet itirazının yerinde olup olmadığının incelenmesi gerekmiştir.
Bilindiği üzere HMK’nın 106. maddesinde tespit davası düzenlenmiştir. Madde hükmüne göre, ”Tespit davası yoluyla, mahkemeden, bir hakkın veya hukuki ilişkinin varlığının ya da yokluğunun yahut bir belgenin sahte olup olmadığının belirlenmesi talep edilir. Tespit davası açanın, kanunlarda belirtilen istisnai durumlar dışında, bu davayı açmakta hukuken korunmaya değer güncel bir yararı bulunmalıdır. Maddi vakıalar, tek başlarına tespit davasının konusunu oluşturamaz.”
Yargıtay 10. HD.’nin 2020/6309 esas ve 2021/606 sayılı ilamında da değinildiği üzere, tespit davasının konusu yalnız hak ve hukuki ilişkiler olabilir; davacının bu hak veya hukuki ilişkinin var olup olmadığının hemen tespit edilmesinde (güncel bir) hukuki yararı bulunmalıdır. Bir hukuki ilişkinin varlığı yada yokluğu, tespit davası açılabilmesi için yalnız başına yeterli değildir. Bir hukuki ilişkinin hemen tespit edilmesinde hukuki yararın bulunması ise üç şartın birlikte varlığına bağlıdır:
Davacının bir hakkı veya hukuki durumu güncel bir tehlike ile tehdit edilmiş olmalı; bu tehdit nedeniyle davacının hukuki durumu tereddüt içinde olmalı ve bu hususun davacıya zarar verebilecek nitelikte bulunması; yalnız kesin hüküm etkisine sahip olup, cebri icraya yetki vermeyen tespit hükmü, bu tehlikeyi ortadan kaldırmaya elverişli olmalıdır. Davacının tespit davası ile istediği hukuki koruma diğer dava çeşitlerinden birisi ile sağlanabiliyorsa, o zaman davacının tespit davası açmakta hukuki yararı yoktur. Bu şartların bulunmaması halinde tespit davası dinlenmez, davanın usulden (dava şartı yokluğundan) reddi gerekir.
Yukarıda belirtilen olgular ışığında somut olayın değerlendirilmesine gelindiğinde, davacı ile davalılardan … …… Ltd. Şti. arasında yapılan 26/09/2010 tarihli sözleşme uyarınca davacı tarafından üretildiği belirtilen cihazların ilgili mevzuat hükümlerine uygunluğunu onaylatmak üzere teknik dosya hazırlama ve güvenlik testlerini yaptırmak ve sonuçlandırmak konusunda davacı ile bahse konu davalı arasında anlaşma yapıldığı, davacı tarafından eldeki dosyada bu konudaki … sonuçlarının ve davalı … ……Ltd. Şti. tarafından diğer davalı … ……Ltd. Şti.’ne yaptırıldığı ileri sürülen … sonuçlarının mahkeme kararı ile tespiti konusunda dava açıldığı, belirtildiği üzere tespit davasının konusunun yalnız hak ve hukuki ilişkiler olabileceği, maddi vakıaların tespit davasına konu edilmesinin mümkün olmadığı, davacının tespit davası ile istediği hukuki koruma diğer dava çeşitlerinden birisi ile sağlanabiliyorsa, o zaman davacının tespit davası açmakta hukuki yararından bahsedilemeyeceği, bu suretle davacı tarafından davalı … … şirketine yapılan ödeme ve sözleşme metni dikkate alındığında belirtilen davalının sözleşme şartlarını yerine getirmediğinden bahisle meydana gelen zararın tahsili için eda davası açılabilecekken bu davalı yönünden tespit davası açılmasında davacının hukuki yararının bulunmadığı, salt davacının sözleşmesel anlamda edimini yerine getirip getirmediğinin açılacak bu eda davasında ön sorun olarak tartışılacağı, testlerin yapılıp yapılmadığı, yapılmadıysa sebebi, yapıldıysa ne zaman ve ne şekilde meydana geldiği, kim tarafından yapıldığı hususlarındaki maddi vakıaların eldeki tespit davasına konu edilmesinin mümkün olmadığı, bu suretle davanın … …… Ltd. Şti. yönünden hukuki yarar yokluğu nedeniyle HMK’ nın 114 ve 115. maddeleri uyarınca reddine karar verileceği, diğer taraftan davacı ile davalılardan … ……Ltd. Şti. arasında bir hukuki ilişki bulunmadığı, davaya konu sözleşmeden bağımsız olarak davalılar arasında bulunan hukuki ilişki nedeniyle davalı … ……Ltd. Şti. hakkında açılan davada davalının pasif husumet ehliyeti (sıfat) bulunmadığı anlaşıldığından davanın reddine…” şeklinde karar verilmiştir.

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
İstinaf yasa yoluna başvuran-davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle: kararın davanın mahiyetine, delillere ve hukuka aykırı olduğunu, para iadesi ve tazminat talebi için açacakları dava öncesinde tespit davası açma zorunluluğunun olduğunu, tespit davası açılmasında müvekkilinin hukuki yararı olduğunu, davalı şirketin sözleşmenin gereğini yerine getirip getirmediğinin mahkeme kararı ile tespiti için iş bu davanın açıldığını, daha sonra da elde edilecek bilgilere göre açılacak yeni davanın mahiyeti, miktarı, vasfı belirlenmek istenmiş ise de mahkemece davacının bu davayı açmakta ve tespit talep etmekte hukuki yararı olmadığı ve böyle bir dava açılamayacağı gerekçesi ile reddedildiğini, diğer davalı … Ltd. Şti. hakkındaki davanın pasif husumet ehliyeti olmadığı gerekçesi ile reddinin de hatalı olduğunu belirterek, yerel mahkeme kararının kaldırılmasını istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ,
HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE :
Dava, Trikombin, … … … …, … … … …, … … … … adlı cihazların tıbbi cihaz yönetmeliği standartlarına uygunluğunu onaylatmak üzere teknik dosya hazırlama ve güvenlik testlerini yaptırmak ve sonuçlandırmak için yapılan sözleşme gereğince dosyaların yasalara uygun hazırlanıp hazırlanmadığının tespiti, davalı … şirketince ilk baştan dava tarihine kadar yapılan testlerin sonuçlarının tespiti ve davalı … şirketi tarafından … sonuçlarının gereğinin yapılıp yapılmadığının tespiti istemine ilişkindir.
HMK m. 359/3 uyarınca; dosya kapsamındaki yazı, belge ve bilgilere, yasaya uygun gerektirici nedenlere, İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde dayanılan delillerle, delillerin tartışılması sonucu maddi olay ve hukuki değerlendirmede usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, HMK m. 355/1 gereği incelemenin istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılıp, re’sen gözetilmesi gereken, kamu düzenine herhangi bir aykırılığın da bulunmamasına, kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğunun anlaşılmasına göre davacı vekilinin istinaf itirazları yerinde görülmediğinden HMK m. 353/1,b,1 gereğince istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM :
Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-HMK m. 353/1,b,1 gereğince; Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/549 E., 2021/869 K. sayılı dava dosyasında verdiği 25.11.2021 tarihli kararına yönelik davacı vekilinin İSTİNAF BAŞVURUSUNUN ESASTAN REDDİNE.
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL’den peşin olarak alınan 59,30 TL’nin düşümü ile kalan 21,40 TL’nin davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, kullanılmayan avansın karar kesinleştiğinde gideri içerisinden karşılanarak iadesine.
4-HMK m. 359/4 gereğince kararın taraflara resen tebliğine; tebliğ, harç tahsil müzekkeresi yazılması ve gider avansı iadesi işlemlerinin Dairemiz tarafından yapılmasına.
02.03.2022 tarihinde, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK m. 361 gereğince tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde, kararı veren bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine yahut temyiz edenin bulunduğu yer bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine veya ilk derece mahkemesine verilebilecek bir dilekçe ile Yargıtay nezdinde TEMYİZ YOLU AÇIK olmak üzere, OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
GEREKÇELİ KARAR YAZIM TARİHİ : 04.03.2022
…..