Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 23. HUKUK DAİRESİ
T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
23. H U K U K D A İ R E S İ
(D Ü Z E L T E R E K Y E N İ D E N
E S A S H A K K I N D A K A R A R)
ESAS NO : 2020/2062
KARAR NO : 2023/1973

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …
İNCELENEN KARARIN:
MAHKEMESİ : ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 24/09/2020
ESAS-KARAR NUMARASI : 2017/406 E.-2020/562 K.
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :

Taraf vekillerince, yukarıda belirtilen karara karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK m.) 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçildi. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra, dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ :
İDDİA VE SAVUNMALARIN ÖZETİ :
Davacı vekili; müvekkilinin davalı kooperatifin üyesi ve aynı zamanda kooperatif ile arsa payı karşılığı inşaat yapımı ve satış vaadi sözleşmesi imzalanan yüklenici … A.Ş.’nin yetkilisi ve ortağı olduğunu, davalı kooperatifin 21.05.2017 tarihinde yapılan genel kurul toplantısına katıldığını, gündemin 8 ve 11 nolu maddeleri yönünden Kooperatifler Kanununun 50. maddesi gerekçe gösterilerek muhalefet şerhi koyamayacağı söylenmesine rağmen red oyu kullanıp muhalefet şerhi koyduğunu,
İmar planındaki değişiklik nedeniyle mümkün olmadığı halde davalı Kooperatifçe 09.03.2012 tarihinde sözleşmenin feshedildiğini, bundan sonra yüklenici … A.Ş. tarafından davalı Kooperatif aleyhine Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2012/189 E. sayılı dosyasıyla sözleşmenin yeni koşullara uyarlanması, süre uzatım hakkı olduğunun tespiti ile tek taraflı fesih bildiriminin hüküm ve sonuç doğurmadığının tespiti ve bu konuda Kooperatif tarafından yaratılan muarazanın men’i davası açıldığını, kooperatif tarafından ise yüklenici … A.Ş. aleyhine sözleşmenin feshi, müdahalenin önlenmesi ve kalan işin Kooperatifçe yapılmasına izin verilmesi talepli dava açıldığını, davanın Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2012/189 E. sayılı dosyası ile birleştirilerek görüldüğünü, yapılan yargılama sonunda Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 18.03.2016 tarih ve 2012/189 E. ve 2016/187 K. sayılı kararı ile özetle, davanın uyarlamaya ilişkin kısmı için Kooperatif yönünden 174 konut sayısının korunmasına, imar planı değişikliği nedeniyle yüklenici … A.Ş. için ek mücbir sebep hali oluşmakla süre uzatım talebinin yerinde olduğuna, işin sözleşmede öngörüldüğü şekilde 24.11.2011 tarihinde bitirilmesinin gerekmediğine, yüklenici … A.Ş.’ye keşide edilen 09.03.2012 tarihli fesih ihtarının hüküm ve sonuç doğurmadığına, sözleşmenin feshi, müdahalenin önlenmesi ve kalan işin Kooperatifçe yapılmasına izin verilmesi yönündeki birleşen davanın ise reddine karar verildiğini,
Davalı Kooperatif yönetim kurulu tarafından 2011 yılı olağan genel kurulunda genel kurula “Yüklenici (… A.Ş.) ile olan sözleşmenin fesih edildiği” şeklinde gerçek dışı bilgi verilmek suretiyle yeni yüklenici ile sözleşme yapma noktasında yetki alındığını, bu süreçte kooperatif tarafından başka bir yüklenici ile ön protokol ve Ankara 64. Noterliği’nin 19.02.2014 tarih ve 03450 yevmiye sayılı inşaat sözleşmesi imzalandığını, Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2012/189 E. sayılı dosyasına rağmen kooperatif yönetim kurulu tarafından bu kez başka bir yüklenici olan … Dağ. Paz. İnş. San. ve Tic. A.Ş. ile Ankara 52. Noterliği’nin 03.09.2015 tarih ve 24658 yevmiye sayılı düzenleme şeklinde arsa payı karşılığı inşaat yapımı ve satış vaadi sözleşmesi imzalandığını,
Daha önce 15.04.2012 tarihli genel kurul toplantısı dijital ortamda kayda alındığı halde, kooperatif yönetimince açılan iptal davaları nedeniyle delil oluşturmamak için bundan sonraki genel kurulların kayda alınmadığını,
Genel kurulun 8. maddesinin gündeminin “Kooperatifler yasası ve ana sözleşmenin 44. maddesinde belirtilen yetkiler dışında kamu kurum ve kuruluşlar ile özel kurumlarla yapılacak iş ve işlemlerle ilgilii yönetim kuruluna verilecek yetkiler” şeklinde belirlenmesine karşın, toplam iki sayfayı aşan yetkilerin tartışılmış gibi gösterilerek oylandığını ve kayda geçirildiğini, Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesince yüklenici olan …’nın sözleşmesinin feshedilmediği tespit edilmesine rağmen kalan işin başka firmalara yaptırılması için adeta genel bir vekâletnameyi andıran yetkilerin alınmasının Kooperatifler Kanununun emredici 46. maddesine, iyi niyet ve dürüstlük ilkesine aykırı olduğunu, bu yetkilerin aynı yasanın 42. maddesi uyarınca genel kurulun devredilemez yetkilerinden olduğunu, yine 8. madde ile ortakların şahsi sorumlulukları arttırılmış olup, Kooperatifler Kanununun 52. maddesi uyarınca kararların bütün ortakların 3/4’ünün rızası ile alınmış olması gerektiğini,
Gündemin 11. maddesi yönünden, ayrıntıları ile anlatıldığı üzere mevcut yargı kararlarının yüklenici …’nın sözleşmesinin devam ettiğini, tapuya şerh edilmiş haklarının bulunduğunu gösterdiğini, tedbir kararları bulunan taşınmazlar üzerinde yönetim kurulunun tasarruf yetkisi bulunmamasına rağmen, kanuna ve mahkeme kararlarına aykırı şekilde yetki alması hukuka aykırı olup ileride tazmini güç zararlara
sebep olabileceğini,
Dava konusu genel kurul kararlarının usule ve yasaya aykırı olduğu gibi iyiniyet ilkesine de aykırı olduğunu,
İleri sürerek, öncelikle icranın geri bırakılması taleplerinin kabulüne, gündemin 8. ve 11. maddesinde alınan kararların mutlak butlan ile batıl olduğunun tespitine, bu taleplerinin kabul edilmemesi halinde bu kararların iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; davacının davalı kooperatifin üyesi olduğu gibi aynı zamanda yüklenici … A.Ş.’nin büyük hissedarı ve yönetim kurulu üyesi olduğunu, kooperatif ile yüklenici … A.Ş. arasında Ankara 46. Noterliğinin 09.10.1998 tarih 41713 yevmiye nolu düzenleme şeklinde arsa payı inşaat yapım ve satış sözleşmesi ve sonrasında bir çok ek protokol yapıldığını, tüm parsellerde yapılacak toplam konut sayısının önce 500, sonra 579 ve daha sonra 559 olarak planlandığını, davalı kooperatife 87 villa + 87 çok katlılardan toplam 174 konut verileceği ve yükleniciye ise kalan bağımsız bölümlerin verilmesinin kararlaştırıldığını, Belediye tarafından nüfus yoğunluğunun azaltılmasına yönelik imar planı değişikliği (idari işlem) neticesinde, imar parsel büyüklüğü ve evvelce verilmiş imar ve inşaat hakları, inşaat metrakaresi emsal hakkı aynen ve hiçbir metraj kaybı olmaksızın korunarak konut sayısının 484’e düşürüldüğünü, değişen konut sayısında yüklenici firmanın herhangi bir mağduriyeti olmadığını, zira, imar planı nüfus yoğunluğu gözetilerek değiştirilmiş olup, emsal yapı alanının değişmediğini, taraflar arasında en son akdedilen 15.04.2020 tarihli protokolde inşaatların 24.11.2011 tarihine kadar tamamlanmasının kararlaştırıldığını, 484 konut esasına göre yüklenicinin hazırladığı vaziyet planının belediyece onaylanmaması üzerine kooperatifçe Ankara 10. İdare Mahkemesi’nde açılan ve yüklenicinin de müdahil olduğu 2010/2511 E. sayılı davada işlemin iptaline karar verildiğini, yüklenici tarafından 484 konut ile ilgili yükleniminde olan ruhsat ve kentsel tasarım vs. yönünden yeni bir başvuruda bulunulmadığını, 2011 yılı ilk aylarından sonra çalışmasını durdurması, süresi biten ruhsatları dahi yenilememesi üzerine, kooperatifçe Ankara 17. Noterliğinin 21.10.2011 tarih 22995 yevmiye nolu ihtarnamesi keşide edilerek inşaatın tamamlanmasının istendiğini, yüklenici tarafça kooperatife gönderilen Ankara 17. Noterliğinin 03.11.2011 tarih 34137 yevmiye numaralı cevabi ihtarnamesinde, yeni bir imar planı yapılıncaya kadar ruhsat süresini uzatmayacağı, mevcut hali ile (484 konut sayısı ile) inşaatlara tekrar başlamayacağı, 484 konut sayısına göre inşaat faaliyetlerine devam edilmesinin kooperatifçe istenilmesi halinde bundan doğacak ciddi parasal kayıp ve diğer mağduriyetlerin kooperatifçe karşılanmasını halinde değerlendirme yapılabileceği hususlarının bildirildiğini, özetle yüklenici tarafın sözleşmeyi zımnen feshettiğini, müvekkili kooperatifçe ortaklarının daha fazla zarara uğramaması için sözleşmeyi feshettiğine dair Ankara 17. Noterliğinden 09.03.2012 tarih 05050 yevmiye numaralı ihtarnameyi keşide ettiğini, sözleşmeyi feshedenin aslen yüklenici olduğunu, yüklenicinin temerrüdü sebebiyle Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2012/189 E. sayılı dosyasında görülen sözleşmenin haklı sebeple feshedildiğinin tespiti davasında 18.03.2016 tarihli kararla, “87 adet çok katlı apartman dairesi, 87 adet villa olmak üzere sahip toplam 174 adet konutun anahtar teslimi olarak sözleşme gereği kooperatifin hakkı olduğu ve bu sayının korunması gerektiği, imar planı değişikliği ile belirlenen yapılanma koşulları ile … A.Ş.’nin kendisine kalan alanlarda yüksek nitelikli konut ve yapılar yaparak plan ile belirlenmiş olan tüm haklarını kullanabileceği ve bu konularda yüklenicinin fazlaya ilişkin isteklerinin reddine, imar planı değişikliği ek mücbir sebep oluşturmakla süre uzatım talebinin kabulüne ve fesih ihtarın hüküm doğurmadığının tespitine” karar verildiğini,
Sözleşmenin haklı sebeplerle feshi davasından sonra yüklenici firmanın ortakları olan kooperatif üyelerince 2011, 2012, 2013, 2014, 2015 yılı genel kurul kararlarına karşı davalar açıldığını, amacın konut sahibi olmak değil, kooperatifçe üyeleri konut sahibi yapma amacı doğrultusunda iş ve işlemler yapılmasını engellemek, kooperatifi ve dolayısıyla diğer üyeleri zarara uğratmak, yüklenici … A.Ş.’nin menfaatlerini korumak olduğunu, diğer firmalarla imzalanan sözleşmelerde üyelerin maddi ve hukuki bir külfete maruz kalmayacaklarının düzenlendiğini,
Davacının muhalefet şerhi bulunmadığını, olumsuz oy kullanması yeterli olmadığından dava açma hakkı bulunmadığını, aleyhe oy kullananlar çıkarılsa bile karar nisabının etkilenmediğini,
Davacı tarafın iddialarının TTK’nın 447. maddesinde sayılanların hiçbirine uymadığını, dava konusu uyuşmazlık yönünden ileri sürülen iddia, geçersizlik/butlan niteliğinde olmayıp, iptali kabil olduğunu, Bakanlık temsilcisi gözetiminde yapılmış bulunan genel kurulda tüm gündem maddelerinin yapılan müzakerelere ve sonucunda alınan kararlara, usul ve yasaya uygun bir şekilde düzenlendiğini, genel kurula okunduğunu, bakanlık temsilcisi ve divan heyetince imzalandığını,
Gündemin 8. maddesinde alınan karar ile verilen yetkilerin kooperatifin faaliyet ve amacının ifası zımnında verilmiş yetkiler olduğunu, davacı tarafın 1163 sayılı Kanunun 52. maddesine yanlış anlam verdiğini, madde metninde yer alan “ortakların şahsi sorumluluklarının ağırlaştırılması”ndan kastedilen 29 ve 30. maddeye göre sorumlulukların ağırlaştırılması, “ek ödeme yükümlülüğü”den kastedilenin ise 31. maddeye göre teknik anlamda bilanço açığının kapatılmasına ilişkin ek ödeme yükümlülüğü olduğunu, bu nedenle ¾ çoğunluk gerektiği iddiasının isabetsiz olduğunu, gündemin bu maddesinin görüşülmesinin bir saatten fazla zaman aldığını, oldu bittiye getirildiği, tartışılmadan zabta geçirildiği, üyelerin beyanlarının zabta hiç geçirilmediği iddialarının genel kurul ve iradesini inkâr niteliğinde olduğunu, davacının genel kurul sırasında ve sonrasında bu yönde bir itirazı olmadığını,
Gündemin 11. maddesindeki kooperatife ait taşınmazların kiralanması hususunda alınan kararda da iptal/butlan gerektirir hiçbir olgu olmadığını, tapu kayıtları kooperatife ait olan taşınmazların kiraya verilerek gelir elde edilmesini üyelerin menfaatine olduğunu, soyut iddianın aksine üyelerin hiç bir zararının olmadığını,
Savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

İLK DERECE MAH. KARARI ÖZETİ :
İlk derece Mahkemesince; “Dosyada mevcut dava konusu 21/05/2017 tarihli genel kurulda gündemin 8. maddesinde, “Kooperatifler yasası ve anasözleşmenin 44. maddesinde belirtilen yetkiler dışında kamu, kurum ve kuruluşları ile özel kurumlarla yapılacak iş ve işlemlerle ilgili yönetim kuruluna verilecek yetkilerin görüşülmesi sonucu; a)Kooperatifin sahip olduğu ve olacağı gayrimenkullerle ilgili her türlü imar planı ve parselasyon planı yapmaya veya yaptırtmaya, irtifak ve intifa hakları, şufa, vefa ve iştira hakları tesisine, aval, kefalet vermeye, menkul ve nakit rehini tesisine, tefrik, tevhid, birleştirme ve ifraz, cins tashihi, taksim yapmaya, kat irtifakı kurmaya, kurulu olan kat irtifakını terkin etmeye, kat irtifakını yeniden kurmaya, kat mülkiyeti, ferdileşme ve benzeri işlemleri tapu daireleri ve ilgili diğer tüm kurumlar nezdinde yapmaya veya vekaletname vererek yaptırmaya, gayrimenkullerin ortaklara devir, tahsis edilmesi, satılması veya imar değişikliği nedeniyle ilgili belediyeye veya diğer şahıs ve kamu kurum ve kuruluşlarına devir, hibe, bağış veya terk yapmaya veya vekâletname vererek yaptırmaya, ilgili belediye tarafından belirlenmiş olan devir veya satışın yapıldığı tarihte uygulanan rayiç bedel üzerinden veya metrekaresi 1 (bir) TL üzerinden veya bedelsiz işlem yapılmasına, kooperatifi tüm kamu kurum ve kuruluşları, özel ve tüzel kişiler nezdinde temsil etmeye, vekalet vermeye, taahhüt vermeye, muvafakat vermeye, dava açmaya, sulh olmaya, davadan vazgeçmeye ve ibra etmeye, tapu idaresi, belediyeler ve diğer kurumlarca kooperatif veya ortakları adına taahhuk edecek vergi, resim, harç, prim, altyapı bedeli ve benzeri her türlü ödemeyi ortaklardan tahsil ederek hisse oranında karşılamaya, kasada yasal olarak bulundurulması gereken miktar kadar nakit miktarını belirlemeye, hizmet veya mal karşılığı ilgili özel ve tüzel kuruluşlara ayni veya nakti ödeme yapmaya, inşaatların projelerine uygun olarak yapılmasını sağlamaya, sorumluluktan kaynaklanan plan tadilatı, kentsel tasarım, plan, proje, mahal listesi vs. ilgili kurumlar nezdinde tüm işlemleri yaparak sonuçlandırmaya, ruhsat ve iskan işlemlerinin takibi için müşavir firmalarla anlaşmalar imzalamaya, bedellerini ödemeye, gerektiği halde bitişik veya diğer adalarda yer alan kooperatif ve diğer kuruluşlarla müşterek hareket etmeye, imalatlar yapmaya, yapılmakta olan kooperatife ait konutlar ile eklentilerin enerji ihtiyacını karşılayacak trafo için Enerjisa Başkent Elektrik Dağıtım ile diğer ilgili özel ve tüzel kurum ve kuruluşlarla kooperatifin sahip olduğu/ olacağı gayrimenkullar üzerinde dilediği genişlikte 1,00 (bir) TL’den az olmamak kaydıyla dilediği bedelle yer kiralamaya ve kira sözleşmeleri imzalamaya, b) … mevkiinde bulunan tüm gayrimenkullerinin ve bağımsız bölümlerinin iş ve işlemleri için bilumum resmi ve özel daireler. Bakanlıklar, Bankalar, Belediyeler, Tapu Daireleri, mahkemeler, askeri makamlar, T.C Başbakanlık Toplu Konut İdaresi, Kredi veren Kamu ve Diğer Kuruluşlar ile Gerçek ve Tüzel kişiler, hakiki ve hükmi şahıslar nezdinde, ezcümle her sıfattan ve suretten her safhadan, en geniş anlamda temsil ve ilzama, bankalara vadeli vadesiz her sınıftan hesap açmaya, kapatmaya, vekaletname vermeye, bankalardan para yatırıp çekmeye, umumi rehin, borç senetleri, satış vaadi, çak, bono, poliçe gibi kıymetli evrakların ve senedatın tanzim ve imzasına, vekil tayinine ve azline, personel almaya ve çıkarmaya, her nevi sözleşmeler yapmaya, fesih etmeye, kooperatif veya üyeler için kredi temini mümkün olduğunda kredinin temini adına tüm işlemleri yapmaya, yurtiçi ve yurtdışı kuruluşlardan kredi alıp kullanmaya, üst birlikler nezdinde kooperatifimizi temsil etmeye, alınacak kararları kabul ve redde, kabul edilen kararları ifaya, kooperatif adına her türlü ölçekteki nazım imar planı, uygulama imar planı, plan tadilatı yapmaya, plan gereği kamuya terk yapmaya, parselasyon planı, ifraz, tevhit, taksim işlemleri yaptırmaya, gayrimenkullerimiz üzerinde imar ve parselasyon planı sonucu oluşacak akaryakıt satış ve servis istasyonu için, anlaşmalar yapmaya, kooperatifimizin mülkiyetindeki tüm gayrimenkul ve tüm bağımsız bölümleri kiraya vermeye, kira sözleşmesi imzalamaya, gerekiyorsa kira sözleşmesini emlak komisyoncusu marifetiyle yapmaya, bedellerini kendi nam ve hesabına tahsil etmeye, imzaladığı kira sözleşmesini fesh etmeye, kira sözleşmesinden kaynaklanacak ihtilaflarda yasal yollara başvurmaya, bu hususlardaki tüm doküman ve belgeleri imzalamaya ve tescil ettirmeye, akaryakıt istasyon yapılacak yere alt birleştirme, ayrıştırma ile parselasyon plan işlemlerini ve hisse çözümünü yapmaya yaptırtmaya, alınmış ve alınacak arsa ve arazilerle ilgili tapu işlemlerini, tapu şerh işlemlerini ve arsa ile ilgili her tür sözleşme, taahhütname, muvafakatname ve feragatnameyi imzalamaya, gayrimenkul, tapu dairelerinden ferağ alıp vermeye, her türlü resim ve harçları ilgili dairelere yatırmaya, gayrimenkullerimiz üzerinde kat irtifakı işlemleri kurmaya; kurulan kat irtifaklarını terkin etmeye, yeniden kat irtifakı kurmaya, bağımsız bölüm listesi yapmaya, intifa (yararlanma), iştira (bir hakka birden fazla kişinin sahip olması), şufa(önalım) vefa (taşınmazı aynı şartlarda geri alma) hakları tesisine, alınmış arsa ve evrakları imzalamaya, tapu daireleri toplu konut idareleri belediyeler ve ortak kuruluşlar, merkez birlik ve üst birlik ile imar-ıslah-kontrollük-proje- altyapı proje ve çevre düzenlemesi ile sosyal donatı konularında protokoller imzalamaya muvafakat vermeye ve almaya senet ve taahhütname almaya ve vermeye, mahal listesi düzenlemeye, binalarda yönetim planının hazırlanması, uygulanması ve uygulattırılması, çap, yol kodu, aplikasyon vs. işleri yapmaya, yaptırmaya, proje ve proje tadilatları yapmaya, yaptırmaya, çevre düzenlemesi, peyzaj ve her türlü proje işlemlerinin yapılması ve yaptırılması, ilgili belediyeden inşaat ruhsatının alınması, inşaat ile ilgili her türlü tadilatları yapmaya ve yaptırmaya ve bu işlemleri emanet usulü, emanet komisyonu marifetiyle yapmaya, yaptırmaya yada müteahhit vasıtasıyla yaptırmaya, müteahhitle sözleşme imzalamaya, imzalanan sözleşmeyi fesh etmeye, imzalanan sözleşmeye sadık kalmak suretiyle hak ediş imzalamaya, tahakkuk ve ödemeleri yapmaya, avanslarını ödemeye, kesinti ve nefasetlerini tahsile, kooperatif kasa hesabında para bulundurmaya, ödemelerin gerektiğinde ayni ve nakdi yapılmasına, üyelerin aidatlarının takibi, ödeme yapmayan üyeye gecikme zammı uygulamaya ve tahsiline, noterler ya da mahkemeler kanalıyla ihtarda bulunmaya, gerekli şartlar oluşması durumunda ihraç işlemlerini başlatmaya buna rağmen ödeme yapmaktan imtina edenlere icra takip usulünün uygulanmasına ve genel kurulun yetkilerini kullanarak ihraç işlemini sonuçlandırmaya, inşaat imalat kalemlerini oluşturan her tür araç, gereç ve malzemeyi temin etmeye, alım şartlarını belirlemeye, muayene ve kabullerini yapmaya, ödeme şartlarını belirlemeye ve yapmaya, büro ve şantiye hizmetleri için personel tutmaya, çalıştırmaya ve ücretlerini ödemeye, müdür, mühendis, avukat ve muhasebeci tutmaya, azletmeye ve ücretlerini ödemeye, mahkemeler nezdinde kooperatifimizi temsile, deva açmaya, açılmış davadan vazgeçmeye, c)Kooperatifimizin iş ve işlemleriyle ilgili temlik, tevkil ve azle, ahz-u kabz-a velhasıl kooperatifimizle ilgili ez cümle işlemleri başlatmaya ve sonuçlandırmaya, kooperatifi Tapu Sicil Müdürlükleri, Kadastro Müdürlükleri, vergi dairelerinde, SGK, TEDAŞ, ENERJİSA, ASKİ, EGO, DOĞALGAZ, TELEKOM, GSM, PTT, Noterlerde, Ticaret Odası ve Sicil Memurluğunda, Çevre ve Şehircilik Bakanlığında ve diğer Bakanlıklarda, Belediyelerde, Büyükşehir ve İlçe Belediyesi, tüm bankalarda v.b. gibi tüm Kamu Kurum ve Kuruluşlarda kooperatif menfaatleri doğrultusunda kooperatif adına her türlü tescil, kayıt, abonelik, vergi, harç, beyanname, bildirim, hesap açma, tapu alım ve tapu işlemlerini (tevhid, ifraz ve parselasyon), kat karşılığı inşaat yaptırmaya, tapuya şerhi koymaya, koydurtmaya, her türlü iş ve işlemi yapmaya, takip etmeye, her türlü dilekçe ve yazışmaları yapmaya, gerekli evrakları imzalamaya, ihaleye girmeye, teminat ve satış bedellerini yatırmaya, bu konularda başkalarını da vekil tayin etmeye ve bu konularda özel ve tüzel kişilerle sözleşme yapmaya, avukat tutmaya, vb. işlemi yapmaya ve gereken vergi ve harçları ödemeye ve bu yetkilerin tamamını veya bir kısmı ile başkalarını dahi tevkil, teşrik ve azil hususlarında yönetim kurulunun yetkilendirilmesi oya sunuldu … A.Ş. ve aynı zamanda kooperatif ortağı olan … yönetimi yanlış bilgi vermekle ve yalancılıkla suçlayarak şerh koymak istedi yine Kooperatifler Kanunun 50 maddesi gereği hatırlatıldı ve şerh koyamayacağı söylendi. 5 (beş) ret oyuna karşılık 43 (kırküç) kabul ile oy çokluğu ile kabul edildi. (… şerh verdi.)”
Dava konusu genel kurulda gündemin 11. maddesinde, “Tapuları kooperatife alt olan ancak anahtarları teslim edilmeyen, mahkemece de aidat yükümlülüğü kooperatifte bulunan, tasarruf hakkı her türlü kooperatifimiz uhdesinde olan gayrimenkuller, bağımsız bölümlerin eksik imalatlı 6 adet ticari ünite ile 10 adet daire ve 1 adet villanın teslim alınmasına ve kooperatif tarafından ödenmekte olan aidat – yakıt ve diğer giderlerden az olmamak kaydıyla kiralanmasına ilişkin hukuki işlemlerin başlatılmasına yönelik Yönetim Kuruluna yetki verilmesi hususu Genel Kurula Yönetim Kurulu Üyesi … taralından izah edildi. Genel Kurulun onayına sunuldu ve 5 (üç) red oyuna karşılık 47 (kırkyedl) kabul oyu ile oy çokluğu ile kabul edildi. … A.Ş. ve aynı zamanda kooperatif ortakları olan …, … ve …, … bu maddeye şerh verdi.” şeklinde karar alınmış olduğu anlaşılmıştır.

Davacının davalı kooperatifin ortağı olduğu, dava konusu genel kurula katılan davacı tarafın iptalini talep ettiği maddeler ile ilgili 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 53. maddesine uygun olarak söz konusu kararlara karşı ret oyu verdiği, muhalefet şerhini yazdırdığı toplantı tutanağı ve sunulan belgelerden anlaşılmıştır.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu 42. maddesinde; “Gayrimenkul alımında ve satımında takip edilecek usul ile alınacak gayrimenkulün niteliğini, yerine ve azami fiyatını, satılacak gayrimenkulün asgari fiyatını belirlemek. İmalat ve inşaat işlerinin yaptırılma yöntemini belirlemek.” genel kurulun yetkilerini devir ve terk edemeyeceği yetkiler arasında sayılmıştır.

Dosya kapsamına, toplanan delillere, iddia, savunma, Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 18.03.2016 Tarih, 2012/189 Esas ve 2016/187 Karar sayılı kararı, genel kurul toplantı tutanağı ve hazirun cetveline göre, dava konusu genel kurulda gündemin 8. maddesi ile; Kooperatifler yasası ve anasözleşmenin 44. maddesinde belirtilen yetkiler dışında kamu, kurum ve kuruluştan ile özel kurumlarla yapılacak iş ve işlemlerle ilgili olarak, alınmış ve alınacak arsa ve arazilerle ilgili tapu işlemlerini, tapu şerh işlemlerini ve arsa ile ilgili her tür sözleşme, taahhütname, muvafakatname ve feragatnameyi imzalamaya, gayrimenkul, tapu dairelerinden ferağ alıp vermeye… gibi çok kapsamlı yetkilerin yönetim kuruluna verilmesine ilişkin karar alındığı, gündemin 8. maddesi ile alınan bu kararların Kooperatifler Kanunu 42. maddesi “Gayrimenkul alımında ve satımında takip edilecek usul ile alınacak gayrimenkulün niteliğini, yerine ve azami fiyatını, satılacak gayrimenkulün asgari fiyatını belirlemek. İmalat ve inşaat işlerinin yaptırılma yöntemini belirlemek.” hükmüne aykırı olduğu, gündemin 8. maddesi ile alınan kararla kooperatif genel kurulunun devredilemez yetkilerinin kooperatif yönetim kuruluna davredilmiş olduğundan kararın mutlak butlanla batıl olduğu,

Gündemin 11. maddesi ile alınan kararla, tapuları kooperatife ait olan ancak anahtarları teslim edilmeyen, mahkemece de aidat yükümlülüğü kooperatifte bulunan, tasarruf hakkı her türlü kooperatifin uhdesinde olan gayrimenkuller, bağımsız bölümlerin belli bir miktardan az olmamak üzere kiraya verilmesi için yönetim kuruluna yetki verilmiş olduğu, kooperatifin anılan taşınmazlardan gelir elde etmesinin üyelerin menfaatine olduğu, kooperatif ana sözleşmesine, afaki iyi niyet kurallarına ve yasaya aykırı bir yönünün bulunmadığı, butlan nedenleri ya da iptali için koşulların bulunmadığı, davacının gündemin 11. maddesi ile alınan kararın butlanına/iptaline ilişkin taleplerinin yerinde olmadığı” gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne, davalı kooperatifin 21.05.2017 tarihli olağan genel kurulu toplantısında 8. gündem maddesi ile alınan kararın mutlak butlanla batıl olduğunun tespitine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf dilekçesinde; 21.05.2017 tarihli genel kurul toplantı tutanağından görüleceği üzere; 11. maddede kiralanmalarına karar verilen taşınmazların tapu kaydı kooperatif adına olmasına rağmen, yüklenici firma ile imzalanan sözleşmeye göre bu bağımsız bölümlerin yükleniciye ait olduğunu, davalı kooperatifçe yüklenici ile olan sözleşmenin feshinin hükümsüz olduğuna dair Yargıtay ilamına rağmen yükleniciye kalan imalat ve inşaat işlerini yapmaya olanak sağlayacak vekâletnameleri vermediğini, davalı kooperatifin anılan bağımsız bölümlerde tasarruf etmesinin sözleşmeye, hukuka ve iyi niyet ilkelerine aykırı olacağını, Ankara 21. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/349 E., 2018/591 K. sayılı kararında, gündemin bu maddesinde sözü edilen bağımsız bölümleri kiralama hakkının yüklenici … A.Ş.’ye ait olduğunun açıklığa kavuştuğunu, mahkemece kooperatifin mülkiyeti teminat olarak kendinde bulunan, kullanma ve semerelerinden yararlanma haklarını şirkete (yükleniciye) terk ettiği taşınmazın maliki olduğunu savunarak kiracı … Ticaret A.Ş.’den kira paralarının kendisine ödenmesini istemesi kat karşılığı inşaat sözleşmesine ve eki protokollere aykırı olup dürüstlük kuralıyla da bağdaşmayacağı, sözleşmenin TBK md. 484 uyarınca feshedildiği kabul edilse dahi (kaldı ki dosyada mübrez olan 10. ATM 2018/227 E. dosyasıyla bu talep de reddedilmiştir) fesih tazminatı ödeninceye kadar … A.Ş.’ne kiralanan bağımsız bölüm üzerinde hapis hakkı kullanabileceği ve bu bağımsız bölümü kiraya verip kira paralarını tahsil edebileceği sonucuna varıldığını, yönetim kurulu üyelerinin tapu kaydı kooperatif adına olan bağımsız bölümleri düşük bedelle yok pahasına üçüncü kişilere kiraladığını, kooperatif kasasına girecek olan cüzi kira bedeli ile kooperatif dışındaki kiraya verenin gerçek kiracılardan tahsil edeceği gerçek kira bedeli arasındaki farkın kooperatif üyeleri tarafından ödenmek zorunda kalınacağını, kaldı ki Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2018/191749 sayılı soruşturma dosyasında alınan 14.02.2019 tarihli bilirkişi raporunun 12. sayfasında da kooperatif yönetim kurulu üyelerinin, “…kooperatif taşınmazlarını kiralayan kişilere haksız menfaat sağlandığının değerlendirildiği”nin tespit edildiğini, yüklenici … A.Ş.’ne sözleşmeye göre hak etmiş olduğu taşınmazlar için kooperatifçe yükleniciye satış/devir yetkilerini içeren vekâletnameler verildiğini, ancak daha sonra yüklenicinin bu vekaletnamelerden haksız olarak azledildiğini, iş bu bağımsız bölümler nedeniyle yüklenici … A.Ş. tarafından kooperatif aleyhine açılan tapu iptal ve tescil davalarının derdest olduğunu, 11 nolu genel kurul kararının önceki mahkeme kararlarına, iyi niyet kaidelerine, dürüstlük ilkesine aykırı olduğunu, bu nedenle bu madde ile alınan kararın da iptaline karar verilmesi gerektiğini belirterek, İlk derece Mahkemesinin davanın kısmen reddine dair kararının kaldırılmasına ve davanın tümü yönünden kabulüne karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davacının müvekkili kooperatifin üyesi olmakla birlikte aynı zamanda taraflar arasında feshin haklılığının tespiti davası görülmekte olan yüklenici firma … A.Ş.’nin büyük hissedarı ve yönetim kurulu üyesi olduğunu, davayı esasen bir kooperatif üyesinin açmadığını,
Davacı olumsuz oy kullanmışsa da, muhalefet şerhi bulunmadığından 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 53/a maddesi gereği dava açma hakkının bulunmadığını,
Genel kurulun 8 nolu maddesinde, yönetim kurulunun yasadan, ana sözleşmeden ve genel kurul kararlarından dolayı kendisine yüklenilmiş işlerin yürütülmesi için zorunlu olan yetkilerin verildiğini, davacı tarafın kooperatifin faaliyetlerini engellemek amacıyla neredeyse bütün maddelere ret oyu verdiğini, gündemin bu maddesinin görüşülmesinin bir saatten fazla zaman aldığını, bütün hususların tek tek tartışıldığını, açıklamalar yapıldığını, dava konusu maddenin oldu bittiye getirildiğini, üyelerin beyan ve şerhlerinin zapta hiç geçirilmediğini ya da eksik geçirildiğini iddia etmenin genel kurul iradesini inkâr olduğunu, davacının genel kurul sırasında ve sonrasında bu yönde bir itirazı olmadığını,
Gündemin 8 nolu kararının mutlak butlanla batıl olduğunun tespitini gerektirecek bir husus bulunmadığını, Kooperatifler Kanununun 98. maddesi yollamasıyla uygulanması gereken TTK’nın 447. maddesinde “Genel kurulun, özellikle;
a) Pay sahibinin, genel kurula katılma, asgari oy, dava ve kanundan kaynaklanan
vazgeçilemez nitelikteki haklarını sınırlandıran veya ortadan kaldıran,
b) Pay sahibinin bilgi alma, inceleme ve denetleme haklarını, kanunen izin verilen ölçü dışında sınırlandıran,
c) Anonim şirketin temel yapısını bozan veya sermayenin korunması hükümlerine aykırı olan, kararları batıldır.” dendiğini, İlk derece Mahkemesince hangi sebeplerle 8. maddenin batıl olduğuna karar verildiğinin belirtilmediğini, bu durumun müvekkilinin gerekçe ve dolayısıyla adil yargılanma hakkının ihlâli anlamına geldiğini,
Belirterek, İlk derece Mahkemesinin 8. Nolu karar yönünden kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ,
HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE :
I-Dava, genel kurul kararının iptali istemine ilişkindir.
Dosya kapsamındaki yazı, belge ve bilgilere, yasaya uygun gerektirici nedenlere, İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde dayanılan delillerle, delillerin tartışılması sonucu maddi olay ve hukuki değerlendirmede usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, incelemenin istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılıp, kamu düzenine aykırılığın da tespit edilmemesine göre, İlk derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından, davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer istinaf sebeplerinin reddine karar verilmesi gerekmiştir.
II-Davalı vekilinin istinaf itirazları yönünden;
Dava konusu genel kurulun 8 nolu gündem maddesinde; “Kooperatifler yasası ve anasözleşmenin 44. maddesinde belirtilen yetkiler dışında kamu, kurum ve kuruluşları ile özel kurumlarla yapılacak iş ve işlemlerle ilgili yönetim kuruluna verilecek yetkilerin görüşülmesi sonucu,” açıklamasıyla (a), (b) ve (c) bentlerinde ayrıntılı olarak düzenlenen, yaklaşık iki sayfaya yakın yetkilerin yönetim kuruluna verilmesine 5 (beş) ret oyuna karşılık 43 (kırküç) kabul ile oy çokluğu ile karar verildiği, bu karara davacının muhalefet şerhi verdiği görülmüştür.
İlk derece Mahkemesince, anılan maddede, “alınmış ve alınacak arsa ve arazilerle ilgili tapu işlemlerini, tapu şerh işlemlerini ve arsa ile ilgili her tür sözleşme, taahhütname, muvafakatname ve feragatnameyi imzalamaya, gayrimenkul, tapu dairelerinden ferağ alıp vermeye… gibi çok kapsamlı yetkilerin yönetim kuruluna verilmesine ilişkin karar alındığı, gündemin 8. maddesi ile alınan bu kararların Kooperatifler Kanunu 42. maddesi “Gayrimenkul alımında ve satımında takip edilecek usul ile alınacak gayrimenkulün niteliğini, yerine ve azami fiyatını, satılacak gayrimenkulün asgari fiyatını belirlemek. İmalat ve inşaat işlerinin yaptırılma yöntemini belirlemek.” hükmüne aykırı olduğu, gündemin 8. maddesi ile alınan kararla kooperatif genel kurulunun devredilemez yetkilerinin kooperatif yönetim kuruluna davredilmiş olduğundan kararın mutlak butlanla batıl olduğu” gerekçesiyle 8. madde ile alınan kararların tamamının mutlak butlanla batıl olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri eser ve satış vaadi sözleşmelerinden oluşan karma nitelikli akitlerden olup, satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir. Bu tip sözleşmeler tarafların iradelerinin birleşmesi halinde ya da haklı sebeplerin bulunması durumunda mahkemenin vereceği fesih kararı ile sona erecektir. Eser sözleşmelerinde, TBK’nın 484 (BK’nın 369.) maddesi uyarınca gerçekleştirilen fesih işlemlerinde (Tazminat karşılığı fesih), fesih iradesinin karşı tarafa ulaşmasıyla bozucu yenilik doğuran hak sonuçlarını doğmakta ve sözleşme ilişkisi sona ermekte ise de, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin bu madde hükmüne dayalı olarak feshi ise mahkeme kararı ile gerçekleşecektir.
Öte yandan, mutlak butlan ile batıl olan kararlar baştan beri hükümsüz olan, sonradan geçerlilik olanağı bulunmayan, emredici kurallara, kamu düzenine veya ahlaka, adaba aykırı yahut konusu olanaksız kararlardır. İptali kabil kararlar ise, daha çok ortakların menfaatlerine ilişkin düzenlemelere aykırılık teşkil eden; yorumlayıcı ve şekil kurallarının ihlal edildiği kararlardır ve iptal edilinceye kadar geçerli bir kararın hüküm ve sonuçlarını doğururlar.
Kooperatifler Kanununun genel kurulun yetkilerini düzenleyen 42. ve ana sözleşmenin 23. maddelerindeki yetkiler, genel kurulun devir ve terk edemeyeceği görev ve yetkilerinden olup, bu düzenlemenin aksine kararlar, aynı Kanunun 53/1. maddesindeki “kanuna, ana sözleşme hükümlerine ve iyiniyet esaslarına” aykırı kararlardan olup, iptali mümkün kararlardandır.
Dava konusu genel kurulda alınan 8. nolu karar, TTK’nın 447. maddesinde sayılan ve batıl olduğu belirtilen, “Genel kurulun, özellikle; Pay sahibinin, genel kurula katılma, asgari oy, dava ve kanundan kaynaklanan vazgeçilemez nitelikteki haklarını sınırlandıran veya ortadan kaldıran, b) Pay sahibinin bilgi alma, inceleme ve denetleme haklarını, kanunen izin verilen ölçü dışında sınırlandıran, c) Anonim şirketin temel yapısını bozan veya sermayenin korunması hükümlerine aykırı olan,” nitelikte kararlardan da değildir.

Buna göre İlk derece Mahkemesince, davalı Kooperatif ile dava dışı … A.Ş. arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ile ilgili davaların derdest olduğu, sözleşmenin hukuken ayakta olduğu, fesih kesinleşmeden yönetim kuruluna yeniden inşaat sözleşmesi yapmak konusunda yetki verilmesinin kooperatif üyelerine maddi anlamda külfet getireceği, bu nedenle iyiniyet kurallarına uygun olmadığı, taşınmaz satışı yönünden verilen yetkilerin ise Kooperatifler Kanununun 42/6 ve ana sözleşmenin 23/9. maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle, -kaldı ki gerekçede kısmen bu yetkiler sayılmasına karşın- sadece bu yetkilere yönelik kısımların iptaline karar verilmesi gerekirken, kooperatif yönetim kurulunun çalışmasını imkânsız hale getirecek, dolayısıyla kooperatifin faaliyetlerini engelleyecek şekilde 8. madde ile verilen yetkilerin tamamının -maddede batıl sayılmasını gerektirecek bir husus olmamasına karşın- batıl olduğunun tespitine karar verilmesi doğru olmamıştır.
Bu durumda Dairemizce, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, HMK’nın 353/(1)-b.2. maddesi uyarınca, İlk derece Mahkemesi kararını düzelterek yeniden esas hakkında karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM :
Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
I-Yukarıda (I) nolu bentte açıklanan nedenlerle; davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin diğer istinaf sebeplerinin REDDİNE,
II-Yukarıda (II) nolu bentte açıklanan nedenlerle; davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, HMK’nın 353/(1)-b.2. maddesi uyarınca, Ankara 11. Asliye Ticaret Mahkemesinin 24.09.2020 tarih ve 2017/406 E., 2020/562 K. sayılı kararını DÜZELTEREK YENİDEN ESAS HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE,
Buna göre;
“1-Davanın kısmen KABULÜNE, davalı kooperatifin 21.05.2017 tarihli, 2016 yılı hesap dönemine ait olağan genel kurulu toplantısında 8. gündem maddesi ile alınan kararın,”… gayrimenkullerin ortaklara …. satılması veya imar değişikliği nedeniyle ilgili belediyeye veya diğer şahıs ve kamu kurum ve kuruluşlarına devir, hibe, bağış veya terk yapmaya veya vekâletname vererek yaptırmaya, ilgili belediye tarafından belirlenmiş olan devir veya satışın yapıldığı tarihte uygulanan rayiç bedel üzerinden veya metrekaresi 1 (bir) TL üzerinden veya bedelsiz işlem yapılmasına, ….her nevi sözleşmeler yapmaya, fesih etmeye…arsa ile ilgili her tür sözleşme, taahhütname, muvafakatname ve feragatnameyi imzalamaya, gayrimenkul, tapu dairelerinden ferağ alıp vermeye….belediyeden inşaat ruhsatının alınması, inşaat ile ilgili her türlü tadilatları yapmaya ve yaptırmaya ve bu işlemleri emanet usulü, emanet komisyonu marifetiyle yapmaya, yaptırmaya yada müteahhit vasıtasıyla yaptırmaya, müteahhitle sözleşme imzalamaya, imzalanan sözleşmeyi fesh etmeye…kat karşılığı inşaat yaptırmaya” kısımlarının İPTALİNE,
2-Fazlaya ilişkin taleplerin REDDİNE,
3-Alınması gerekli 269,85 TL harçtan peşin alınan 31,40 TL harcın mahsubu ile kalan 238,45 TL harcın davalıdan alınarak Hazine’ye gelir yazılmasına,
4-Davacı tarafça yatırılan ve karar harcına sayılan 31,40 TL harcın davalıdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 31,40 TL başvuru harcı, 71,10 TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 102,50 TL yargılama giderinin kabul oranına göre takdiren 51,25 TL’sinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine, kalan tutarın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından tedbir kararının istinaf için yapılan yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafından yapılan 65,50 TL. tebligat gideri, 148,60 TL. istinaf yoluna başvurma harcı olmak üzere toplam 214,10 TL. yargılama giderinin red oranına göre takdiren 107,00 TL.’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-AAÜT uyarınca hesaplanan 17.900,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisinin vekil ile temsil ettiren davacıya ödenmesine,
9-AAÜT uyarınca hesaplanan 17.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisinin vekil ile temsil ettiren davalıya ödenmesine,
10-HMK 333. maddesi uyarınca artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,”
III-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 269,85 TL. istinaf karar harcından peşin alınan 54,40 TL’nin mahsubuyla kalan 215,45 TL.’nin davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
Davalı tarafça yatırılan istinaf karar harcının istek halinde iadesine,
IV-Davacı tarafça istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
V-Karar tebliği, harç tahsil müzekkeresi düzenlenmesi, harç ve avans iadesi işlemlerinin Dairemizce yerine getirilmesine,
06.12.2023 tarihinde, HMK’nın 361/(1). maddesi uyarınca, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde, kararı veren bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine yahut temyiz edenin bulunduğu yer bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine veya ilk derece mahkemesine verilebilecek dilekçe ile Yargıtay nezdinde temyizi kabil olmak üzere, oybirliği ile karar verildi.
GEREKÇELİ KARAR YAZIM TARİHİ : 07/12/2023

Başkan …
e-imza
Üye …
e-imza
Üye …
e-imza
Katip …
e-imza