Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi 2019/886 E. 2023/552 K. 29.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 23. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2019/886 – 2023/552
T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
23. H U K U K D A İ R E S İ
(İ S T İ N A F B A Ş V U R U S U N U N
E S A S T A N R E D D İ)

ESAS NO : 2019/886
KARAR NO : 2023/552

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN:
MAHKEMESİ : Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 27.12.2018
ESAS-KARAR NUMARASI : 2017/174 E., 2018/1144 K.
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI
VEKİLİ : (E-tebligat)
Davacı vekili tarafından, yukarıda belirtilen karara karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK m.) 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçildi. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra, dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ :
Davacı vekili, davalı ile müvekkili idare arasında idareye ait taşınır ve taşınmaz mal varlıkları ile kıymetlerin sigorta teminatı kapsamına alınmasına ilişkin olarak 27.02.2015 tarihinde bir sözleşme imzalandığını, söz konusu sözleşme ile … poliçe numarasıyla müvekkili idareye ait makinelerde %5 muafiyet şartlı olarak 206.857.310,81-TL sigorta bedeli üzerinden makine kırılması sigortası yapıldığını, müvekkili idarenin …’nde bulunan … seri numaralı bowlun da bu poliçe teminatı kapsamı içinde kaldığını, 14.08.2015, 09.12.2015, 07.11.2015 tarihlerinde makinelerin bakım için üretici firma …’a gönderildiğini ve hasar tespitleri yapıldığını, davalı tarafından ekspertiz raporu gerekçe gösterilerek teminat kapsamı içinde olan zararların tazmininden kaçınıldığını, kırılma ve kırılmanın meydana getirdiği aşınma zararlarından ibaret olan ve sigorta teminatı kapsamında kalan toplam 876.568,26-TL’nin sözleşme hükümleri uyarınca temerrüt tarihlerinden itibaren 6183 sayılı Kanun’da belirtilen gecikme faizi oranında işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsili amacıyla davayı açma zorunlulukları doğduğunu belirterek 263.455,74-TL’nin 04.03.2016 tarihinden, 184.946,57-TL’nin 22.11.2015 tarihinden, 428.165,95-TL’nin 22.01.2016 tarihinden itibaren 6183 Sayılı kanunda belirtilen gecikme faizi oranında işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline; davanın ……Ltd. Şti.’ne ihbarına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, hasarların iş makinasının mutat kullanımına bağlı olarak dekantör ünitesinin normal işlemesi ve mutat kullanımına bağlı aşınma, eskime ve yıpranmaya bağlı meydana gelen, olağan ve beklenir hususlar olduğunun tespitinin yapıldığını, hasarlandığı iddia olunan dekantörün poliçe teminatı kapsamında olduğunun öncelikle ispatlanması gerektiğini ve taleplerin makina kırılması sigortası genel şartları uyarınca poliçe teminatı kapsamı dışında olduğunu, kabul anlamına gelmemek kaydı ile işbu dava ile talep edilen miktarın fahiş olduğunu, davacının faiz talebi ve türünün kabul edilmediğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İhbar olunan ……Ltd. Şti. vekili, müvekkili şirket tarafından satılan davaya konu makinelerin normal kullanım koşullarında, kullanım talimat ve teknik spesifikasyonlar dahilinde bahsedilen şekillerde zarar görmesinin mümkün olmadığını, müvekkili şirketin sattığı ve uyuşmazlık konusu ekipman bakımından zararın meydana geldiği iddia olunan zaman itibariyle, sözleşmesel veya yasal olarak herhangi bir garanti sorumluluğunun söz konusu olmadığını, ekipmanın sözleşme kapsamında verilen garantilerinin dolduğunu, müvekkili şirketin kullanım şartları ve çevresel faktörler nedeniyle oluşması muhtemel zararlar bakımından garanti sürelerini aşar surette bir yükümlülüğünün bulunmadığını belirterek müvekkilinin duruşmalara katılmaktan vareste tutulmasına ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk derece mahkemesince “Dava, Makina Kırılması Sigorta Sözleşmesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Deliller toplanmış, bilirkişi raporu alınmıştır.
Taraflar arasında imzalanan;
27/02/2015 tarihli “Hizmet Alımına Ait Sözleşme ” sözleşme örneğinin incelenmesinde; sözleşme ekinde verilen tablolarda belirtilen taşınır taşınmaz mal varlıkları ile kıymetlerin (bina, bina muhteviyatı, döşeme ve demirbaşlar ile makine, teçhizat, emtia, iş makineleri, kara nakil araçları, vagonlar, tehlikeli maddeler/tehlikeli atık zorunlu sorumluluk vb.) yaklaşık 2.504.275.681,74 TL bedel üzerinden sigortalarının yaptırılması işi olduğu;
… nolu “Makine Kırılması Sigorta Poliçesi” örneğinin incelenmesinde; 28/02/2015 – 31/12/2015 dönemini kapsadığı, sigorta konusunun genel (her tesiste bulunabilen yardımcı makineler) olduğu, sigortanın 206.857.310,81 TL bedelli olup, makine kırılma sigortası teminatının kapsamının ” Sigortacı, bu poliçe ile bu poliçenin ayrılmaz cüzünü teşkil eden ekli envanter cetvelinde sayıları, imalat yılları; nitelikleri ve değerleri yazılı makine ve tesisleri deneme devresinden sonra normal çalışır halde iken veya aynı iş yerinde temizleme, revizyon veya değiştirme esnasında veya dururken ani ve beklenmedik her türlü sebepten ve ezcümle: a) İşletme kazalarında, b) Modelin, imalatın, montajın, malzemenin, kalıbın, dökümün ve işçiliğin kusurlu olmasından, c) Yağlama kusurlarından, d) Elektrik enerjisinin doğrudan doğruya tesiri neticesi kısa devre, şerare, voltaj yükselmesi ile izalasyon hatası ve atmosferik elektrikiyetin dolaylı etkilerinden, e) Tıkanma, yabancı maddelerin girmesinden, f) Santrifüj kuvvetinden husule gelen parçalanmalardan, g) Buhar kazanlarında ve buhar kaplarında su noksanlığından, h) Su çekçlemesi, ani olarak aşırı ısınma veya soğumadan, i) Kapalı Kaplardaki alçak basınç dolayısıyla husule gelen ezilme; yırtılma, buruşma vs.deformasyonlardan, j)Fırtına ve kasırgadan, dondan veya çözülen buz parçalarının yürümesinden, k) İşletme personelinin veya ücüncü şahısların ihmali, kusuru, hatası, dikkatsizliği veya sabotajından, ı) İstisna edilmeyen diğer hallerden, husule gelen maddi ziya ve hasarların gerektirdiği tamirat ve ikame masraflarını temin eder. Matkap, makas, bıçak, testere, çelik veya madeni kalemler veya kesici alet ve edavat, matris ve kalıplar, haddehanelerdeki sıcak hadde valsleri, şablon, modeller, resim ruloları, öğütücü, kırıcı, karıştırıcılar, elek ve kalburlar, halat, zincir, transport bantları ve kayışları gibi değiştirilebilir parçalar ile berilli sürelerde değiştirilmesi veya yenilenmesi mutad olan kömür fırçası ve lamba gibi parçalar (elektriki izolasyon maddeleri ile izalasyon yağları dışında ) temin edilemez. ” olduğu kararlaştırılmıştır.
Dosya bilirkişi kuruluna tevdii olunmuş, bilirkişi kurulunun 16/02/2018 tarihli raporunda; hasarlanan makinelerin sözleşme kapsamında ancak ortaya çıkan hasarların, makine kırılma sigorta sözleşme hükümlerine göre sigorta teminatı kapsamı dışında bulunduğu, davacı taleplerinde haklı olmadığı, zira taraflar arasında benzer şekilde makine hasarı ihbarı ve sigorta poliçesi kapsamında sigorta şirketinin ekspertiz raporuna göre gerçekleştirildiği, mevcut durumda da taraflar arasında ihtilaf konusu olan makinelerin hasarlanması ve sigortacı tarafından tazminat ödenip ödenmemesi ya da ne kadar bir ödeme yapılacağı noktasında… A.Ş ekspertiz raporlarının esas alarak hareket etmekte olduğu, ekspertiz raporuna … nolu dekanter santrüfüj döner aksamı için yüklenici… A.Ş nin …’ne makine kırılması sözleşmesi teminatı kapsamında olan hasarlar için KDV hariç 117.515,00 TL ödemesi gerektiği bildirilmiştir.
Tarafların itirazlarının değerlendirilmesi ve özellikle dava konusu makinelerle ilgili davalı sigorta şirketi tarafından yaptırılan ekspertiz raporları da ayrıntılı irdelenerek meydana gelen hasarların sigorta sözleşmesinin teminatı kapsamında kalıp kalmadığının değerlendirilmesi yönünde düzenlenen 12/06/2018 tarihli bilirkişi kurulu ek raporunda; dava konusu olan … numaralı makinelerin, mekanizma olarak ve yaptıkları iş bakımından aynı tip makineler olduğu, hasarlı olduğu tespiti yapılan makine elemanlarının tamamının makinenin çalışma sürecinde çalışma şartlarında maruz kaldığı aşınma ve dinamik yüklenmelerin neticesi tecridi olarak ortaya çıkan hasarlanmalar olduğu, hiçbiri ani ve beklenmedik hasarlanma olmadığı, makine elamanlarında ortaya çıkan aşınma, çatlama, kırılma, incelme ve deformasyon gibi kusurların zamana bağlı olarak tedricen oluşan ve birbirini etkileyen hasarlanma kapsamında bulunduğu, makinelerin yetkili servise gönderilmeden önce idari personel tarafından tutulan tutanaklarda da makinelerin standart 8.000 saatlik bakımının veya makinede görülen aşırı vibrasyonun incelenmesi için makinelerin yetkili servise nakledildiğinin ifade edildiği, … numaralı dekantörler için eksper raporunda redüktör ünitesi teknik servis tarafından demonte edilmiş olup, herhangi bir hasara rastlanmamıştır denildiği, …numaralı dekantör için eksper raporunda dişli kutusu söküldüğünde içerisine gres kaçtığının görüldüğü denildiği, ilave olarak dişli kutusuna ait keçenin yüzeylerinin aşınmış olduğu ve kaplama yapılması gerektiği, yine dişli kutusu içerisinde bulunan sprink disklerin düzleştiği ve yenisi ile değiştirilmelidir denildiği, keçenin yüzeylerinin aşınması ve sprink diskin düzleşmesinin ani ve beklenmedik hasarlanma olmayıp belli bir süre içerisinde meydana geldiği, … dekantörde bulunan besleme borusu ve wear ring parçalarının aşınmaya bağlı incelmesi, çatlaması veya yırtılması tamamen makinenin çalışması sürecinde özellikle bor süspansiyonunun aşındırma etkisi altında belirli süreler sonrası ortaya çıkan yıpranmalar olduğu, sonuç olarak dava konusu olan makinelerin sözleşme kapsamında olduğu ancak ortaya çıkan hasarların makine kırılması sigorta sözleşmesi hükümlerine göre sigorta teminatı kapsamı dışında bulunduğu mütalaa olunmuştur.
Bilirkişi kurulu raporu ayrıntılı araştırma ve incelemeyi içermekle hükme dayanak yapılması uygun görülmüş ve rapora yönelik itirazlar yerinde bulunmamıştır.
Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller, alınan bilirkişi kurulu kök ve ek raporuna göre; taraflar arasında davacı idareye ait taşınır ve taşınmaz mal varlıkları ile kıymetlerin bina, bina müteviyatı, makine, teçhizat, emtia vb. değerlerin sigorta teminatı kapsamına alınmasına ilişkin hizmet alım sözleşmesi akdedildiği, anılan sözleşme ile davacı idareye ait makinelerin makine kırılma sigortası güvencesi altına alındığı, davacı idarenin …’nde bulunan …, … ve …seri numaralı dekantör santrifüjler ile … seri numaralı bowl da meydana gelen kırılma ve hasarların teminat kapsamında kaldığı iddiası ile zararın giderilmesinin talep edildiği, yaptırılan incelemede davaya konu dekantörlerin parçalarının ve tamirat masraflarının sözleşme kapsamında olduğu, ancak çıkan hasarların makine kırılma sigorta sözleşme hükümlerine göre teminat kapsamı dışında bulunduğunun tespit edildiği anlaşılmakla davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.” karar verilmiştir.
İstinaf yasa yoluna başvuran davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle:
Söz konusu zararın, dava öncesi yürüyen ekspertiz sürecinde teminat kapsamında değerlendirildiğini, davalı tarafça itiraz edilmediğini ve davalı vekilince sunulan dilekçelerde de bu tutarın eksper raporunda teminat kapsamı içinde değerlendirildiğinin belirtildiğini;
Üretici firma tarafından 30 yıl ekonomik ömür biçilen makinelerin bilirkişi heyeti tarafından 10 yıl dolmadan eskimiş olduğu tespitinin afaki nitelik taşıdığını;
Dava konusu hasarların ani ve beklenmedik nitelik taşımasına karşın bilirkişi heyetince eskime olarak değerlendirildiğini, heyet raporunun eksper raporunun tekrarından öteye geçemediğini, ekspertiz incelemesine ilişkin itirazlarının değerlendirmeye dahi alınmadığını;
Bu makinelerde aşınma beklenen kısımların önceden öngörüldüğünü ve bu kısımların bilindiğini, meydana gelen hasarların aşınmanın beklendiği kısımlarda ve şekillerde değil farklı yerlerde meydana geldiğini, bilirkişi heyetinin bu yöndeki itirazları da karşılamadığını, makinelerde rutin bakım periyotlarına riayet edilmesine rağmen bu hasarların yaşanmasının da olağan dışı durumlar olarak sigorta temini kapsamında olması gereken hasarlar olduğunu;
Dava konusu uyuşmazlığın, zararın makine kırılması sigortası teminatı kapsamı içerisinde değerlendirilip değerlendirilemeyeceği noktasında toplandığını, ne zararın miktarının ne de zarara uğrayan makinelerin sözleşme ile sigorta teminatı kapsamına alınıp alınmadığı konusunda ihtilaf bulunmadığını beyan ederek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
Dava, makina kırılması sigorta sözleşmesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
HMK m. 359/3 uyarınca; dosya kapsamındaki yazı, belge ve bilgilere, yasaya uygun gerektirici nedenlere, İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde dayanılan delillerle, delillerin tartışılması sonucu maddi olay ve hukuki değerlendirmede usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, HMK m. 355/1 gereği incelemenin istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılıp, re’sen gözetilmesi gereken, kamu düzenine herhangi bir aykırılığın da bulunmamasına, kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğunun anlaşılmasına göre davacı vekilinin istinaf itirazları yerinde görülmediğinden HMK m. 353/1,b,1 gereğince istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM :
Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2017/174 E., 2018/1144 K. sayılı dava dosyasında verdiği 27.12.2018 tarihli kararına yönelik davacı vekilinin İSTİNAF BAŞVURUSUNUN ESASTAN REDDİNE.
2-Alınması gereken 179,90-TL istinaf karar harcından, peşin alınan 44,40-TL harcın düşümü ile kalan 135,50-TL harcın davacıdan alınıp Hazine’ye gelir kaydına.
3-Davacı tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, kullanılmayan avansın karar kesinleştiğinde gideri içerisinden karşılanarak iadesine.
4-HMK m. 359/4 gereğince kararın taraflara resen tebliğine; tebliğ, harç tahsil müzekkeresi yazılması ve gider avansı iadesi işlemlerinin Dairemiz tarafından yapılmasına.
29.03.2023 tarihinde, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK m. 361 gereğince tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde, kararı veren bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine yahut temyiz edenin bulunduğu yer bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine veya ilk derece mahkemesine verilebilecek bir dilekçe ile Yargıtay nezdinde TEMYİZ YOLU AÇIK olmak üzere, OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
GEREKÇELİ KARAR YAZIM TARİHİ : 30.03.2023

Başkan Üye Üye Katip