Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 23. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2019/2669 – 2023/991
T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
23. H U K U K D A İ R E S İ

(D Ü Z E L T E R E K Y E N İ D E N
E S A S H A K K I N D A K A R A R)

ESAS NO : 2019/2669
KARAR NO : 2023/991

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :
İNCELENEN KARARIN:
MAHKEMESİ : Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 03.07.2019
ESAS-KARAR NUMARASI : 2018/187 E., 2019/753 K.

DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

Davalı vekili tarafından yukarıda belirtilen karara karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352’nci maddesi uyarınca yapılan ön inceleme sonucu eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçildi. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ :
Davacı vekili müvekkilinin …ndan (…) aldığı 09.02.2012 tarihli üretim lisans kapsamında … Rüzgar Enerji Santralinde rüzgar enerjisine dayalı elektrik üretimi yaptığını, davalı …’in tekel konumunda olduğunu, müvekkilinin ürettiği elektriği sisteme vermek için davalının işlettiği trafo merkezini ve iletim hatlarını kullanmak zorunda olduğunu, 4628 sayılı yasa çerçevesinde yapılan “Rüzgar Enerjisine Dayalı Üretim Tesisi Kurmak Üzere Yapılan Lisans Başvurularına İlişkin Yarışma Yönetmeliği” uyarınca yapılan yarışma soncunda 154 kV seviyesinde İzmir – Havza enerji iletim hattına bağlanma hakkını müvekkilinin kazandığını, bu nedenle davacıya ait üretim tesisisinin ilk ünitesinin geçici kabulünün yapıldığı tarihten başlamak üzere ve tüm tesisin geçici kabulünün yapıldığı tarihten itibaren 20 yıl boyunca …’a ödenecek olan RES katkı payı bedelinin ödenmesi ile ilgili 15.12.2011 tarihli RES katkı payı anlaşması imzalandığını, davacının 2017 yılı RES katkı payı olarak 01.02.2018 tarihinde 13.764.494,47 TL bedeli ihtirazı kayıtla ödemek zorunda kaldığını, bu payın davalı tarafından katkı payı teklif fiyatı olan 4,52 kuruş’u RES katkı payı anlaşması imzalandığı, 2011 yılından 2017 yılı sonuna kadar ilgili yıla ilişkin TÜFE oranı ile güncelleyerek kümülatif olarak hesapladığını, taraflar arasında imzalanan RES katkı payı anlaşmasının taraflar arasındaki hukuki ilişkiye öncelikle uygulanacak metin olduğunu, RES katkı payı anlaşmasının 1. ve 3. maddeleri uyarınca müvekkili şirketin ürettiği elektrik enerjisi karşılığında da davalı …’ a ödemesi gereken RES katkı payı tutarının, üretim tesisinin ilk ünitesinin kabulünden itibaren başlayacağı ve her halükarda tümünün geçici kabulünün yapılmasından 20 yıl sonra sona ereceği, ayrıca RES katkı payının her yıl teklif mektubunda …’a kWH başına ödenmesi taahhüt edilip sabitlenen kuruşun, bir önceki yıla ait TÜFE oranı ile güncelleştirilmesi ve güncelleştirilmiş bu bedelin, o yıl içerisinde üretilen elektrik enerjisi ile çarpılması sonucu hesaplanacağının açık olduğunu, müvekkili şirketin RES katkı payının; ilk tesisin geçici kabulünün yapıldığı 2017 yılından itibaren başlamak üzere, her yıl taahhüt edilip sabitlenen 4,52 kr’un bir önceki yıla ait TÜFE ile güncellenerek, yine bir yıl önceki net enerji üretimi ile çarpılması sonucunda bulunması gerektiği, teklif mektubunun taraflar arasındaki ilişkide icap niteliğinde olduğu, bu icabın davalı tarafından RES katkı payı anlaşmasında olduğu şekliyle kabul edildiği, dolayısıyla RES katkı payı anlaşması mevcut iken bu antlaşmanın imzalanmasından çok önce icap niteliğinde verilen teklif mektubunun uygulanmasının hukuken mümkün olmadığını, dolayısıyla davalı hesaplamasının anlaşmaya aykırı olduğunu ileri sürerek, fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak şimdilik 80.000,-TL’yi ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiş, yargılama sırasında verdiği ıslah dilekçesi ile talebini artırmıştır.
Davalı vekili … tarafından alınan RES başvurulan arasından, aynı saha ve/veya trafo merkezi için birden fazla başvurunun yapıldığı durumlarda, sisteme bağlanacak olanları belirlemek için teşekküllerince 13 farklı pakette ve teklif edilen RES katkı payı miktarları üzerinden gerçekleştirilen RES Kapasite Tahsisi Yarışmaları ile yaklaşık toplam kurulu gücü 5.500 MW RES için kapasite tahsis edildiği, … tarafından söz konusu projelerin lisanslandırma süreci başlatıldığı, davacı şirket ile üretim tesislerinin ilk ünitesinin geçici kabulünün yapıldığı tarihten başlamak üzere ve tüm tesisin geçici kabulünün yapıldığı tarihten itibaren yirmi yıl süre boyunca ödemeyi taahhüt ettiği katkı bedelinin ödenmesi konulu RES Katkı Payı Anlaşması akdedildiği, söz konusu yarışmalardan davaya konu edilen faturanın kesildiği Bergres projesi için 06.09.2011 tarihinde gerçekleştirilen yarışmada olan “İzmir-Havza-TM” ne bağlantı hakkı kazanan davacı şirket tarafından teklif mektubu sunulduğu, Yarışma Yönetmeliği çerçevesinde yarışmayı kazanan şirketlerle teşekkülleri arasında imzalanan Anlaşma gereğince Yönetmelik ve ekleri olan Taahhütname, Teklif Mektubu Formu ile Anlaşma hükümlerinin birlikte değerlendirilmesi sonucunda RES katkı payı faturasının hesaplandığı, teşekküllerine sunulan teklif mektubu formunda yer alan “…teklif yılından ödemeye esas üretim yılına kadar TÜİK tarafından Ocak ayında açıklanan yıllık TÜFE oranında güncelleştirilerek takip eden yılın Ocak ayı sonuna/kadar/ tüm tesisin geçici kabulünün yapıldığı tarihten itibaren 20 yıl süre boyunca …’a ödemeyi kabul ve taahhüt ederiz” şeklindeki taahhütte yer alan hususlar dikkate alınarak teklif yılından itibaren TÜFE ile kümülatif olarak güncellenerek dava konusu fatura bedelinin hesaplandığı, Yönetmelik ekinde yer alan davacı tarafından imzalanan taahhütnamenin 2. maddesine göre faturaya itiraz edilmeden ödeme yapılacağı hususunun hükme bağlandığı, davacı şirkete gönderilen hesaplama şekli hususunda ayrıntılı açıklamalar yapıldığı, Yarışma Yönetmeliği çerçevesinde yapılan yarışmalarda kapasite kazanan RES lerle ilgili tesisin geçici kabulünün yapıldığı tarihten başlamak üzere 20 yıl boyunca …’a ödenecek bedellerin değer kaybına uğramaması adına teklif bedelinin her yıl TÜFE oramnda güncellenerek artırılmasının öngörüldüğü, ödeme yapılan her yıl için verilen ilk teklifin sabit alınarak sadece son bir yıl için TÜFE oranında güncelleme ile ödenecek bedele ulaşılmasının genel düzeydeki değişim oranının ölçüsü olarak kullanılan ve perakende fiyat değişimini gösteren TÜFE endeksinin kira ve borçlanmalar için uygulanan mantığına ters düşeceği, ödenecek RES katkı payı tutarının yıllar içerisinde değer kaybetmesine yol açacağı, Yarışma Yönetmeliği ekinde verilen teklif mektubunun söz konusu yarışmaların asıl unsuru olup kapalı zarf ile teslim edildiği ve sonrasında teklifte değişiklik yapılamadığı, davacı şirket tarafından verilen teklif mektubunda katkı Payı tutarının TÜFE endeksi oranında güncelleştirilerek ödenmesinin kabul ve taahhüt edildiği, konuya ilişkin Yönetmelik, taahhütname, teklif mektubu formu ve RES katkı payı anlaşmasından oluşan eklerin bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiği, imzaladığı metinlerin Yönetmeliğin ayrılmaz parçası olduğunu bilmeyen tacir davacının, sözleşme imzalandıktan sonra huzurdaki davayı açmasının hakkaniyet ile bağdaşmadığı öne sürülerek, davanın reddi talep edilmiştir.
İlk derece mahkemesince “Dava konusu uyuşmazlık, Bergest RES üretim tesisinin İzmir-Havza TM’ ine bağlanması konusunda taraflar arasında akdedilen RES katkı payı anlaşması kapsamında, davacının 2017 yılı üretimine göre düzenlediği 01.02.2018 tarihli RES Katkı Patı faturasına ilişkindir.
Taraflar arasında, 06.09.2011 tarihinde gerçekleştirilen yarışmada alman tekliflerin değerlendirilmesi sonucunda, 200 MW Res bağlantı kapasitesi ile 15.12.2011 tarihli RES Katkı Payı Anlaşması imzalandığı anlaşılmıştır.Taraflarca imzalanan sözleşme 11 maddeden oluşmakta ve 3.maddesinde; ” Şirketin bağlantı hakkı kazandığı RES projesinde üretilecek her bir kWh elektrik enerjisi üzerinden 4,52 kr/kWh olarak belirlenen yarışma sonucuna esas RES Katkı Payı tutarı aşağıdaki yöntem ile … tarafından hesaplanacaktır:
Toplam RE~S Katkı Payı Tutarı = kr*E*TÜFE
kr = Şirket tarafından … ‘a kilowatsaat (kWh) başına ödenmesi taahhüt edilen kuruş,
E = Bir Önceki Yılda Gerçekleşen Yıllık Net Elektrik Enerjisi Üretimi (kWh).
TÜFE = Türkiye İstatistik Kurumu tarafından ocak ayında açıklanan yıllık tüketici fiyat endeksi” Tesisin yıllık net elektrik enerjisi üretimi üzerinden hesaplanan bir önceki yıla yıllık toplam RES katkı payı tutarı her yılın 15 Ocak günü …hesabına yatırılacaktır.” hükmü yer almaktadır.
Davalı şirketçe düzenlenen davaya konu 01.02.2018 tarihli 13.764.494,47 TL tutarlı fatura, 2017 yılı toplam üretim miktarı olan 143.342.761,70 kWh enerji miktarı ve davacının verdiği teklif fiyatının 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 yılı TÜFE oranları ile güncellenmesi ile tahakkuk ettirilmiş olup, enerji üretim miktarı ile davacının verdiği teklif birim fiyatı belirgin olduğundan, uyuşmazlık birim fiyatın TÜFE oranları ile güncellenmesi kapsamında ortaya çıkmıştır.
Uyuşmazlık, birim fiyatın tespitinde davalının uyguladığı gibi teklif yılı basından mı yoksa geçici kabul tarihinin mi esas alınması gerekeceği uyuşmazlığın temelini oluşturmaktadır.
Yönetmeliğin “Yarışma” başlıklı 7. maddesinde, “(2) Teklifler kapalı zarf ile alınır. Tekliflerde, teklif miktarı virgülden sonra iki haneden fazla olmamak üzere kuruş olarak rakam ve yazı ile açık olarak yazılır. Rakam ve yazı ile yapılan teklif miktarının farklı olması hâlinde, yazılı miktar esas alınır.” hükmüne yer verilmiş olup yarışma, verilecek birim fiyat kapsamında yapılmaktadır. Davacı birim katkı payı olarak 4,52 kr/kWh teklif vermiş ve bu fiyat taraflarcaimzalanan sözleşmede aynen yer almıştır.
Yönetmeliğin “RES katkı payı” başlıklı 9. Maddesinde;”(1) Yarışmaya katılacak şirket, RES’te üretilen kWh başına kuruş olarak belirlenen RES Katkı Payı tutarını, üretim tesisinin ilk ünitesinin geçici kabulünün yapıldığı tarihten başlamak üzere ve tüm tesisin geçici kabulünün yapıldığı tarihten itibaren yirmi yıl süreyle her yıl …’a ödemeyi taahhüt eder.Bu Yönetmelikte yer alan usul ve esaslar çerçevesinde belirlenen ve şirket tarafından … ‘a ödenmesi taahhüt edilen kilowatsaat (kWh) başına kuruş cinsinden RES Katkı Payının yıllık net elektrik enerjisi üretimi ile çarpılması sonucu Toplam RES Katkı Payı tutarı belirlenir. Toplam RES Katkı Payı tutarının hesaplanması için aşağıdaki formül uygulanır:
Toplam RES Katkı Payı Tutarı = kr*E*TÜFE
kr = Şirket tarafından …’a kilowatsaat (kWh) başına ödenmesi taahhüt edilen kuruş/kWh cinsinden RES Katkı Payı
E = Bir Önceki Yılda Gerçekleşen Yıllık Net Elektrik Enerjisi Üretimi (kWh)
TÜFE = Türkiye İstatistik Kurumu tarafından Ocak ayında açıklanan bir önceki yılın aynı ayına göre yıllık tüketici fiyat endeksi” hükmü yer almaktadır ve Yönetmelik ekinde yer alan yukarıda bahsi geçen “RES Katkı Payı Anlaşması” mn 3. Madde düzenlemesi de aynı paraleldedir.
RES teklif mektubunda ise “RES projesinde yıllık üretilecek net elektrik enerjisi için kilowatsaat (kWh) başına (rakam/yazı ile) kuruş teklifimiz ile Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi (…) tarafından, yıllık net elektrik enerjisi üretimimizin çarpılmasıyla bulunacak Toplam RES Katkı Payı tutarını, teklif yılından ödemeye esas üretim yılına kadar TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) tarafından Ocak ayında açıklanan yıllık Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranında güncelleştirerek takip eden yılın Ocak ayı sonuna kadar, tüm tesisin geçici kabulünün yapıldığı tarihten itibaren yirmi yıl süre boyunca …’a ödemeyi kabul ve taahhüt ederiz.” hükmü yer almaktadır.
Sözleşmenin 3. maddesinde ise güncelleme için TÜİK tarafından Ocak ayında açıklanan yıllık tüketici fiyat endeksinin esas alınması öngörülmüş, tesisin yıllık net elektrik enerjisi üretimi üzerinden hesaplanan bir önceki yıla ait yıllık toplam RES Katkı Payı tutarının, her yılın 15 Ocak günü saat 17.00’e kadar … Şirketi (…) tarafından Şirkete faturalanacağı belirlenmiştir.
Davacı 2010 tarihli Yarışma Yönetmeliği çerçevesinde yapılan yarışmaya iştirak etmiş ise de söz konusu Yönetmelik yarışmaya yönelik bir düzenleme olup, yarışma sonucu sözleşme akdedilmesi ile yanşma süreci sona ermiştir. Diğer yandan, yarışma yönetmeliği ekinde yer alan dokümanlar birlikte değerlendirildiğinde, teklif metninde yer alan “Teklif yılından itibaren TÜFE güncellenmesi ” ifadesi Yönetmelik ve eki yarışmayı kazanan ile akdedilecek sözleşme tasansmda bulunmamakta buna bağlı olarak çelişkili bir durum doğmaktadır. Bu kapsamda, yarışmaya katılanların mevcut dokümanlar kapsamında; yarışma sonrasında akdedeceği sözleşme hükümlerinde teklif yılından itibaren TÜFE güncellemesi yapılması konusunda bir hüküm olmaması ve katkı payı ödemelerinin kabul tarihinden itibaren yapılmasına ilişkin düzenleme dikkate alındığında sözleşmede geçen TÜFE güncellemesinin teklif yılından değil geçici kabul tarihinden itibaren geçerli olduğunun yarışmaya iştirak edenler tarafından varsayılması söz konusudur. Ayrıca yarışma sonrası sözleşme kurulması aşamasında sözleşme metninde Fiyat Teklif Formunda yer alan TÜFE oranlarının teklif tarihinden itibaren uygulanacağı veya Teklif Formunun Sözleşmenin eki olduğu yönünde sözleşmede bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Dolayısıyla yarışma yönetmeliği ekinde matbu olarak yer alan teklif formunda birim fiyatın güncellenmesinde TÜFE oranlarının teklif yılı esas alınarak yapılması yönündeki düzenlemeye yönetmelikte, matbu sözleşme metninde ve taraflarca imzalanan sözleşme metninde yer verilmemiş olması, tarafların tacir olup sözleşme metnini özgür iradeleri ile belirledikleri, şayet teklfi mektubu içeriğine uygun bir düzenleme yapmak isteselerdi bunu sözleşmede yerine getirme ve bu metne uygun düzenleme yapma olanaklarının mevcut olduğu dikkate alınarak sözleşme hükümleri ile tarafların bağlı olduğu,davalı uygulamasının sözleşmeye aykırı olduğu, itibar olunan bilirkişi hesaplamaları ışığında davacının davalıdan 5.207.841,66 TL alacaklı olduğu, ödeme ihtirazi kayıt ile yapıldığından ödeme tarihinden itibaren bu bedelin avans faizi ile davalıdan tahsili gerektiği kanaatine varılmış…” şeklinde karar verilmiştir.
Davalı vekili istinaf dilekçesinde:
– Davanın idari yargıda görülmesi gerektiğini,
– Davanın belirsiz alacak davası olarak açılması gerektiğini,
– Islah edilen tutara ıslah tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerekirken ödeme tarihinden itibaren faiz işletildiğini,
– Davacı şirketin TÜFE hesaplamasının ilk geçici kabul tarihinden başlatılması gerektiğini ileri sürerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
HUKUKİ NEDEN VE GEREKÇE :
1-Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 359’uncu maddesinin 3 numaralı fıkrası uyarınca dosya kapsamındaki yazı, belge ve bilgilere, İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde dayanılan delillerle, delillerin tartışılması sonucu maddi olayın saptanmasında ve hukuki değerlendirmede usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, incelemenin istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılıp, kamu düzenine aykırılığın da tespit edilmemesine ve özellikle göre kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından, davalı vekilinin diğer hususlara yönelik istinaf sebeplerinin reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Belirsiz alacak davası alacaklının, davayı açtığı tarihte alacağının miktarını yahut değerini tam ve kesin olarak belirleyebilmesinin kendisinden beklenemeyeceği veya bunun imkânsız olduğu hâllerde açılabilir (HMK m.107/1). Somut olayda davacı bu tutarı belirleyebilecek durumdadır. Bu nedenle açtığı dava belirsiz alacak davası olarak değil kısmi dava olarak nitelendirilebilir (HMK m.109).
Bu durumda davalı tarafça dava konusu edilen 80.000,-TL.’lik kısım yönünden faizin başlangıç tarihi ile ilgili istinaf itirazı ileri sürülmediği gözetilerek faizin, başlangıçta dava konusu edilen 80.000,-TL’lik kısma ödeme tarihinden, ıslahla arttırılan kısma ise ıslah tarihinden hesaplanması gerekir.
Açıklanan durum karşısında ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması ve yeniden esas hakkında hüküm kurulması gerekmiştir (HMK m.353/1-b.2).
HÜKÜM :
I-Yukarıda (1) sayılı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan hususlara ilişkin sair istinaf sebeplerinin reddine
II-HMK m.353/1-b.2 gereğince Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/187 E., 2019/753 K sayılı dava dosyasında verdiği 03.07.2019 tarihli KARARININ KALDIRILMASINA VE YENİDEN ESAS HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE
Buna göre:
“1- Dava KABULÜ ile 5.207.841,66 TL’nin 80.000,-TL’lik kısmına ödeme tarihi olan 12.02.2018 tarihinden; bakiye 5.127.841,66 TL’nin ıslah tarihi olan 07.03.2019 tarihinden itibaren avans faiziyle davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
2-Alınması gereken 355.747,66 TL. harçtan peşin alınan 1.366,20 TL peşin harç ile 87.570,72 TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 266.810,74 TL’nin davalıdan alınarak Hazineye irad kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince 117.278,-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olarak 35,90 TL. Başvurma harcı, 1.366,20 TL. Peşin harç, 87.570,72 TL ıslah harcı, 5,20 TL. Vekalet harcı, on iki adet tebligat, dört müzekkere gideri 166,00 TL., bilirkişi ücreti 1.800,-TL.olmak üzere toplam 90.944,02 TL.nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
6-HMK 333 maddesi gereğince yatırılan gider avansından kalanın karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,”
II-Peşin alınan istinaf karar harcının iadesine,
III-HMK m. 359/4 gereğince kararın taraflara re’sen tebliğine; tebliğ, harç tahsil müzekkeresi yazılması ve gider avansı iadesi işlemlerinin Dairemiz tarafından yapılmasına,
31.05.2023 tarihinde dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK m.361 gereğince tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde Dairemize yahut temyiz edenin bulunduğu yer bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine veya ilk derece mahkemesine verilebilecek bir dilekçe ile Yargıtay nezdinde TEMYİZ YOLU AÇIK olmak üzere OYBİRLİĞİYLE karar verildi. (GK Yazım Tarihi: 01.06.2023)

Başkan Üye Üye Katip