Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi 2019/2490 E. 2023/166 K. 01.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 23. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2019/2490 – 2023/166
T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
23. H U K U K D A İ R E S İ
(İ S T İ N A F B A Ş V U R U S U N U N
E S A S T A N R E D D İ)

ESAS NO : 2019/2490
KARAR NO : 2023/166

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN:
MAHKEMESİ : Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 04.06.2018
ESAS-KARAR NUMARASI : 2016/967E., 2018/441K.
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
Davacı vekili tarafından, yukarıda belirtilen karara karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK m.) 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçildi. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra, dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ :
İDDİA VE SAVUNMALARIN ÖZETİ :
Davacı vekili; davacının, davalı … ile 31.12.2013 tarihinde akdettiği sözleşme ile “… Pirinç Fabrikası Müdürlüğü, Fesih Müdürlüğü Fek- Fesih Kısmı ve Bedesten Mühimmat Deposu Özel Güvenlik Hizmet İşini” üstlendiğini, sözleşmenin 01.01.2014-31.12.2015 tarihleri arasında yürürlükte kaldığını, davalı tarafından hazırlanan teknik ve idari şartnameye göre sözleşme kapsamında çalışan 50 personelin her biri için asgari ücretin %20 fazlası ücret ödenmesi gerektiğini, müvekkilinin ihaleye girerken ihaleye girdiği 2013 yılında geçerli olan asgari ücret üzerinden hesaplama yaparak teklif fiyatını belirlediğini, sözleşmeye göre asgari ücrette meydana gelecek artışa göre fiyat farkı ödenmesi gerektiğini, 01.01.2003 tarihinde yürürlüğe giren Hizmet Alımı Fiyat Farkına İlişkin Bakanlar Kurulu kararının “Asgari Ücret ve Diğer İşçilik Maliyetlerindeki Değişiklikten Kaynaklanan Fark “ başlıklı 8. maddesinde ve diğer alt düzenlemelerde asgari ücrette meydana gelecek farkın ödenmesi yönünde düzenlemeler içerdiğini, davalının bu düzenlemeye aykırı hesap yaparak her ayın sonunda eksik hakkediş ödediğini, davalı tarafından sadece asgari ücretteki artışın nazara alınarak ödeme yapıldığını oysa asgari ücrettin %20 fazlasının nazara alınarak hesap yapılması gerektiğini ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla fiyat farkının eksik ödenmesinden kaynaklanan şimdilik 1.000,00TL’nin faiziyle tahsilin talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili, 02.03.2018 tarihli dilekçesi ile dava değerini 43.659,00 TL’ye arttırmıştır.
Davalı vekili; davacının, Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin hak ediş ödemeleri başlığı altında düzenlenen 42. maddesine göre, geçici hakedişe itirazı olması halinde bunu yazılı olarak açıklayarak sunması ve hak edişi itirazi kayıtla imzalaması gerektiğini, hak ediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk yapılıncaya kadar itirazı olması halinde hak edişin ödendiği tarihten başlamak üzere 10 gün içinde itirazın yazılı olarak bildirmek zorunda olduğunu, aksi halde hak edişi olduğu gibi kabul etmiş sayıldığını, davacı tarafından hak edişlere süresi içinde yapılan bir itiraz olmadığını, taraflar açısında bağlayıcı olan sözleşmenin fiyat farkını düzenleyen hükmün asgari ücrette meydana gelen artışın davalı tarafça ödeneceğinin kararlaştırıldığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAH. KARARI ÖZETİ :
İlk derece mahkemesince “Dava; asgari ücrette meydana gelen artış nedeniyle fiyat farkı alacağının tahsili istemine ilişkindir.
Taraflar arasında düzenlenen 31.12.2013 tarihli, … Pirinç Fabrikası Müdürlüğü, Fesih Müdürlüğü, Fek-Fesih Kısım ve Bedesten Mühimmat Deposu Özel Güvenlik Hizmeti Alımına Ait Sözleşmenin incelenmesinden;
“Sözleşmenin türü ve bedeli” başlıklı 6. maddesinde, sözleşmenin birim fiyat sözleşme olup, sözleşme bedelinin 2.524,900,00 TL olduğunun düzenlendiği,
“Sözleşme bedeline dahil olan giderler” başlıklı 7. maddesinde “…ihale süresince 50 güvenlik görevlisine 16 yaşından büyük işçiler için belirlenmiş brüt asgari ücretin %20 fazlası olarak ödenecek ücret ve ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü ve yılbaşı günü toplam 1450 gün (29 gün x 50 güvenlik görevlisi=1450 gün) çalıştırılacak özel güvenlik personeline 4857 sayılı İş Kanunun 47. maddesi uyarınca ödenecek ücret yüklenici tarafından karşılanacak olup sözleşme bedeline dahildir. …” hükmünün mevcut olduğu,
“Sözleşmenin ekleri” başlıklı 8. maddesinde Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin sözleşmenin ekleri arasında sayıldığı, sözleşme ve ihale dokümanları arasındaki hükümler çeliştiğinde ihale dokümanında yer alan hükümlerin esas alınacağı, Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin ihale dokümanının oluşturan belgelerin öncelik sıralamasında ilk sırada yer aldığının kararlaştırıldığı,
“Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12. maddesinde “…İhale konusu işin aylık bölümler halinde teslim alınacak, sözleşme bedeli ihale konusu iş süresince aylık geçici hak edişler halinde ödenecektir.
Sözleşmede belirtilen aralıklarla, kesin ödeme mahiyetinde olmamak ve kazanılmış hak sayılmamak üzere geçici hak ediş ödemeleri yapılır…” düzenlemesinin,
“Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14.2 maddesinde,
“Bu sözleşme kapsamında yapılan işler için fiyat farkı hesaplanacaktır.
24.12.2002 tarihli ve 2002/5037 sayılı, Bakanlar Kurulu Kararıyla Yürürlüğe Konulan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhalesi Yapılacak Olan Hizmet Alımlarına İlişkin Fiyat Farkı Hesabında Uygulanacak Esasların 8. Maddesine (asgari ücret ve diğer işçilik maliyetlerindeki değişiklikten kaynaklanan fark Değişik:07.05.2004-25445/3md. )göre uygulama yapılacaktır.
İhale konusu hizmetin gerçekleştirilebilmesi için çalıştırılacak 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa tabi personelin, sayı ve günlük çalışma saatlerinin belirtilmesi kaydıyla ;
a) Asgari ücret tespit komisyonunca ihale (son teklif verme) tarihinde 16 yaşını doldurmuş işçiler için belirlenmiş asgari ücretin değiştirilmesi halinde eski ve yeni asgari ücret arasındaki fark ,
b) İhale (son teklif verme) tarihi itibariyle işveren tarafından karşılanacak olan sosyal sigorta primi ve işsizlik sigortası primine dair toplam tutarda; asgari ücret değişikliği veya sigorta primi alt sınır değişikliği ile prim oranları değişikliği gibi sebeplerle meydana gelecek fark,
c) 506 sayılı Kanunun 77. maddesinin ikinci fıkrası çerçevesinde sözleşmede öngörülen ücret ekleri nedeniyle, işveren tarafından karşılanmakta olan sosyal sigorta primi ve işsizlik primine ilişkin toplam tutarda meydana gelecek fark,
toplamı ((a),(b) ve (c) bentleri toplamı) 506 sayılı kanun gereğince işveren nam ve hesabına Hâzinece yapılacak olan ödemeler dikkate alınmak suretiyle 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre ihalesi yapılacak olan hizmet alımlarına ilişkin fiyat farkı hesabında uygulanacak esasların 7. maddesi uygulanmaksızın ödenir veya kesilir” düzenlemesinin
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42. Maddesinde “…….Yüklenicinin geçici hakedişleri, itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler olduğunu ve dayandığı gerçekleri, idareye vereceği ve bir örneğini de Hak ediş Raporuna ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hak ediş raporunun “İdareye verilen ……tarihli dilekçemde yazılı ihtirazı kayıtla” cümlesini yazarak ya da bu anlama gelecek bir itiraz şerhi ile imzalaması gereklidir. Eğer yüklenicinin, hak ediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hak ediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on gün içinde bu itirazını dilekçe ile idareye bildirmek zorundadır. Yüklenici itirazlarını bu şekilde bildirmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılır.” hükümün ,
bulunduğu anlaşılmıştır.
Tüm deliller toplandıkatn sonra dosya bilirkişiye tevdi olunmuş, bilirkişi raporunda özetle; taraflar arasındaki sözleşmeye göre; 01.01.2014 – 31.12.2015 tarihleri arasında 24 ay boyunca, davalı tarafından 50 güvenlik görevlisi ile hizmet verileceğinin kararlaştırıldığı, sözleşmenin birim fiyat sözleşme olup toplam 2.524.900,00TL bedel üzerinden akdedildiği, sözleşmede ayrıca ihale süresince 50 güvenlik görevlisine 16 yaşından büyük işçiler için belirlenmiş brüt asgari ücretin %20 fazlası olarak ödenecek ücretin yüklenici tarafından karşılanacağı ve bu miktarın ihale bedeline dahil olduğu, sözleşme kapsamında yapılan işler için fiyat farkı ödeneceğinin düzenlendiği, sözleşmenin 01.01.2014 başlangıç tarihinden, sona erdiği 31.12.2015 tarihe kadar davalı … Kurumu tarafından, her ay ödenmesi gereken hak ediş ücreti ile fiyat farkı hesap edilerek davacı yüklenici tarafından buna uygun fatura düzenlenmesi ardından fatura bedelinin kendisine ödendiği, davacı yüklenicinin ödemelere yönelik her hangi bir itirazı bulunmadığı, davacı tarafından hak edişlere itiraz edilmemiş ise de; alacak talebi sözleşmeye dayandığından ve kendisine yapılan ödemeler geçici hak ediş niteliğinde olduğundan talebin incelenmesi gerektiği, davalı … Kurumu tarafından her ayla ilgili fiyat farkı hesabının, fatura tarihinde geçerli olan asgari ücret ile ihale döneminde yani 2013 yılı ikinci döneminde uygulanan (ihale dönemi) asgari ücret arasındaki fark üzerinden yapılıp ödendiği, davacı ; sözleşmede güvenlik görevlisi ücreti 16 yaşından büyük işçiler için belirlenmiş brüt asgari ücretin %20 fazlası olarak belirlendiğinden, fiyat farkı hesabında da asgari ücretin %20 fazlasının esas alınması gerektiğini ileri sürse de sözleşmede “Asgari ücret tespit komisyonunca ihale (son teklif verme) tarihinde 16 yaşını doldurmuş işçiler için belirlenmiş asgari ücretin değiştirilmesi halinde eski ve yeni asgari ücret arasındaki fark “ ifadesine yer verildiğinden yani iki asgari ücret arasındaki farkın esas alınması öngörüldüğünden davalı … Kurumu tarafından yapılan hesabın sözleşmeye uygun olduğu bu nedenle davacı talebinin yerinde olmadığı mahkemece aksi kanaate varılması halinde eksik ödenen miktarın 43.659,00TL olarak hesap edildiği bildirilmiştir.
Davacı vekili, 02/03/2018 tarihli dilekçesi ile talep sonucunu 43.659,00 TL olarak ıslah etmiştir.
İddia,savunma, toplanan deliller , bilikişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasında, sözleşme uyraınca fiyat farkı ödenmesi gerektiği konusunda uyuşmazlık bulunduğu, uyuşmazlığın davalı tarafça yapılan fiyat farkı hesabı ve bu bağlamda davacıya eksik ödeme yapılıp yapılmadığı hususuna ilişkin olduğu, tarafların tacir olup, taraflar arasında düzenlenen hizmet sözleşmesinin her iki tarafı bağlayacağı, sözleşmenin 14.2 maddesinde fiyat farkı hesabının nasıl yapılması gerektiğinin açık bir şekilde düzenlendiği ve bu yönü ile benimsenen bilirkişi raporundan da anlaşılacağı üzere davalı tarafça davacıya ödenen fiyat farkının anılan sözleşme hükmüne uygun olduğu, ayrıca davacının fiyat farkının da yer aldığı geçici hakedişleri ihtirazi kayıtsız imzaladığı bu nedenle Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42. maddesi uyarınca talep hakkının bulunmadığı anlaşıldığından ve bu yönü ile bilirkişi raporuna itibar edilmeyerek davanın reddine…” şeklinde karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
İstinaf yasa yoluna başvuran-davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle: Davalı idare tarafından düzenlenen teknik ve idarî şartnameler uyarınca; … Pirinç Fabrikası Müdürlüğü’nde çalışan 2014-2015 yılları için, 50 personelin her biri için asgari ücretin %20 fazlasının ödeneceğinin hükme bağlandığını, müvekkili şirketin teklif fiyatını oluştururken ihaleye girdiği 2013 tarihinde geçerli olan asgarî ücret üzerinden hesaplama yaparak teklif fiyatı oluşturduğunu, bununla birlikte akdedilen hizmet sözleşmesi uyarınca asgarî ücrette meydana artıştan kaynaklı olarak fiyat farkı ödeneceğinin de hükme bağlandığını, fiyat farkı ödeneceğine ilişkin yapılan tek düzenlemenin de bu olmayıp başta 5510 Sayılı Kanun, 01/01/2003 tarihinde yürürlüğe giren Hizmet Alımı Fiyat Farkına İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı’nın “Asgari Ücret ve Diğer İşçilik Maliyetlerindeki Değişiklikten Kaynaklanan Fark (Değişik: 07.05.2004-25455/3 md)” başlıklı 8. maddesi ve diğer alt düzenlemeler de asgarî ücrette meydana gelecek farkın ödenmesi yönünde düzenlemeler içerdiğini, davalı idare tarafından, bahsi geçen düzenlemeler hilafına bir hesaplama yapılarak her ayın sonunda müvekkili şirketin hak edişinin eksik ödendiğini, müvekkili şirketin ihaleye teklif verdiği tarihteki asgarî ücret üzerinden % bazlı hesaplamalar yapılarak personel bazında teklif fiyatı oluşturulduğunu, davalı idarenin personel bazında oluşturulan bu hesaplamalara, yalnızca asgarî ücrete yapılan artışı dâhil ederek hak ediş ödemesi yaptığını, hizmet işinin başladığı tarihte taban asgarî ücrette değişiklik yapıldığını, davalı idare tarafından ödeme yapılırken benimsenmesi gereken hesaplama yönteminde, yeni asgarî asgarî ücret üzerinden % fazla hesabı yaptığını, eski asgarî ücret üzerinden yapılan % fazla hesabı miktarına asgarî ücrete gelen farkı eklemenin hatalı bir hesaplama yöntemi olduğu gibi hak edişlerin de eksik ödenmesine sebebiyet verdiğini, bu şekilde yapılan hesaplama ile asgarî ücrete gelen zammın % fazlası hesaplanmamakta ve eksik ödeme yapıldığını bildirerek, yerel mahkeme kararının kaldırılmasını istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ,
HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE :
Dava, hizmet sözleşmesi kapsamında asgari ücrette meydana gelen artış nedeniyle fiyat farkı alacağının tahsili istemine ilişkindir.
HMK m. 359/3 uyarınca; dosya kapsamındaki yazı, belge ve bilgilere, yasaya uygun gerektirici nedenlere, İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde dayanılan delillerle, delillerin tartışılması sonucu maddi olay ve hukuki değerlendirmede usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, HMK m. 355/1 gereği incelemenin istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılıp, re’sen gözetilmesi gereken, kamu düzenine herhangi bir aykırılığın da bulunmamasına, kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğunun anlaşılmasına göre davacı vekilinin istinaf itirazları yerinde görülmediğinden HMK m. 353/1,b,1 gereğince istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM :
Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-HMK m. 353/1,b,1 gereğince; Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/967E., 2018/441K. sayılı dava dosyasında verdiği 04.06.2018 tarihli kararına yönelik davacı vekilinin İSTİNAF BAŞVURUSUNUN ESASTAN REDDİNE.
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 179,90-TL’den peşin olarak alınan 44,40-TL’nin düşümü ile kalan 135,50-TL’nin davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, kullanılmayan avansın karar kesinleştiğinde gideri içerisinden karşılanarak iadesine.
4-HMK m. 359/4 gereğince kararın tebliği, harç tahsil müzekkeresi yazılması ve gider avansı iadesi işlemleri ile m. 302/5 gereğince kesinleşme kaydı ve kesinleşme kaydı yapılan kararların yerine getirilmesi için gerekli bildirimlerin İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılmasına.
01.02.2023 tarihinde, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK m. 362/1,a gereğince miktar veya değeri iki yüz otuz sekiz bin yedi yüz otuz (238.730,00) Türk Lirası’nı geçmeyen davalara ilişkin kararlar hakkında temyiz yoluna başvurulamayacağından miktar itibari ile KESİN olmak üzere, OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
GEREKÇELİ KARAR YAZIM TARİHİ : 01.02.2023

Başkan Üye Üye Katip