Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 22. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2023/226 – 2023/598
T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
22. H U K U K D A İ R E S İ
ESAS NO : 2023/226 (KABUL – DÜZELTEREK YENİDEN ESAS
KARAR NO : 2023/598 HAKKINDA KARAR VERİLMESİ)
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 07/12/2022
ESAS-KARAR NO : 2022/544 E – 2022/863 K
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALILAR :
VEKİLLERİ :
DAVANIN KONUSU : Alacak
KARAR TARİHİ : 27/04/2023
YAZILDIĞI TARİH : 18/05/2023
Taraflar arasında yukarıda bilgileri belirtilen kararın Dairemizce incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği ve eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçilmiştir. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
İDDİANIN ÖZETİ
Davacı vekili;müvekkilinin imalatçı ve satıcı olan davalılardan, 02.03.2015 tarihinde trafiğe çıkan, 2014 model … şasi numaralı, ticari aracı dolmuşçuluk olarak tabir edilen şehir içi yolcu taşımacılığı yapmak için 18.02.2015 tarihinde “0” kilometre de satın aldığını, aracın Haziran 2015 döneminden sonra sık sık yağ eksiltmeye başladığını, motorundan ve difransiyelinden sesler geldiğini, bu nedenle defaatle serviste başvurduğunu ancak sorunun bir türlü giderilemediğini, davalılardan aracın yenisi ile değiştirilmesini şifai olarak talep ettiğini ancak davalı şirket tarafından aracın motorunun revize edilmesi gerektiğinden bahisle talebinin kabul görmediğini, oysa aracının revize edilmesi halinde sorunun çözülmeyeceğini, aracındaki arızanın ayıp niteliğinde olduğunu, bu nedenle ayıpsız benzeri ile değiştirilmesini, mümkün olmadığı taktirde ayıpsız hali ile benzeri bir aracın rayiç değerinin ve aracının çalışamamasından dolayı kazanç kaybının hesaplanarak dava tarihinden itibaren hesaplanacak reeskont faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ
Davalı … A.Ş. vekili; araçta meydana gelen arızanın enjektör kaynaklı olabileceğini, araçta bulunan enjektörlerin … firmasınca üretildiğini, bu nedenle … firmasına ihbarda bulunulması gerektiğini, ayrıca araç üzerindeki takyidat ve rehin var ise davacı tarafından kaldırılması gerektiğini, ayıp ihbarının kendilerine süresinde yapılmadığını, aracın ayıpsız misli ile değişim koşullarının oluşmadığını, araçta imalattan kaynaklı bir ayıp bulunmadığını belirterek davanın reddi talep etmiştir.
Davalı … A.Ş.’nin; dava konusu aracın yağ eksiltme şikayeti ile ilk kez 18.11.2016 tarihinde servise müracaat ettiğini, bu tarihten sonra aracın aynı mahiyette şikayetlerle geldiğini, servis tarafından araç sahibi olan davacıya aracın testten geçirilmesi ve test yapıldıktan 1000 km sonra aracı kontrol için yeniden servise getirmesi tavsiye edilmiş ise de; davacının servis tavsiyelerinde uymayarak aracını 1000 km sonra getirdiğini, aracın daha sonra aynı arıza nedeniyle tekrar teste tabi tutmak istediklerinde ise araç sahibinin test sonuçlanmadan aracını serviste kendi isteği ile çıkardığını ve testin sonucunun beklenmediğini, bu hususun birkaç kez yaşandığını, burada davacının servis tavsiyelerine uymadığını ve kendi kusurundan kaynaklı olarak aracındaki sorunun tespitine ve giderilmesine yardımcı olmadığını ve araçtaki arızanın ilerleyerek yatak sarma olarak tabir edilen ciddi bir arızaya yol açtığını, araçta üretimden kaynaklı ya da servis hatasından kaynaklı bir sorun bulunmadığını, davacının talep ettiği günlük zarar miktarının fahiş olduğunu ve gerçeğe yansıtmadığını belirterek karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece verilin ilk kararın Dairece HMK 297.maddeye uygun karar verilmesi gerektiği belirtilerek kaldırılması üzerine; aracın imalattan kaynaklanan kusurlara sahip olduğu, kullanım hatasının olmadığı,serviste sürekli yağ eksiltmenin giderildiği belirtilerek aracın tesilim edildiği, arızanın gizli ayıp niteliğinde olup motor arızası ile çalışamaz hale geldiğinde ayıp ihbarının yapıldığı, ayıbın gizli ayıp olması nedeniyle aracın yolda kalması ve 5.2.2017 tarihinde çekici ile servise çekilmesi sonrasında motorun revizesinin ortaya çıkması sonucu 9.2.2017 tarihinde yapılan ihbarın makul sürede olduğunun kabulünün gerektiği,aracın motorunun orjinali ile revizesi ve dağılan parçalarının değiştirilip toplanması halinde değer kaybı olmayacağı ve randımanlı çalışabileceğine ilişkin görüş bildirilmiş ise de aracın keşif sırasında servisçe dağıtıldığı şekliyle kaldığının görüldüğü, orijinal parçalarla değişim ve toparlanmasının denetlenmesinin davacıdan beklenemeyeceği, esasen ayıplı araç satışı nedeni ile sorumluluğun davacının akidi olan davacıda olduğu, motor revizesinin araçta değer kaybı yapmayacağı iddiasının hayatın olağan akışına uygun olmadığı gibi 0 km araç alan davacıdan buna katlanmasının beklenemeyeceği, aracın misli ile değişiminin kullanım nedeniyle makul olmadığı, ancak fatura bedeli ile dolmuş haline getirilmesine ilişkin zararını isteyebileceği, davacının dolmuş haline getirmeye ilişkin harçlandırılmış zarar talebinin olmadığı, Ankara Minübüsçüler Esnaf odasından alınan 2017 yılı rayiç kazançla ilgili günlük 160,00 TL makul bulunmuş, arıza giderimi için 30 günlük sürenin gerektiği gözetilerek hesaplamanın yapıldığı ancak davacı vekilince aracın çekici ile servise getirilme ile dava tarihi arasında 19 gün olduğu gözetilerek buna göre bedel arttırımının yapıldığı gözetilerek davacının satıcı olan akidinden talepte bulunabileceği, satıcının rücusunun kendi ihtiyarında olduğu gerekçesi ile;
-Davacının satıştan dönme talebinin kabulü ile 99.970,00 TL araç bedeli 3.040,00 TL kazanç kaybı toplamı 103.010,00 TL’nin 23.02.2017 dava tarihinden reeskont faizi ile davalı … A.Ş.’den tahsiline, dava konusu… … Marka aracın davalı … A.Ş.’ye bedelin ödenmesi kaydı ile iadesine eksik harcın kararla ikmaline,
-… … A.Ş. aleyhine açılan davanın husumetten reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
1-Davacı vekili istinaf kanun yoluna; Davalılar tarafından müvekkiline satılan 2014 model … … marka araç garanti süresi içinde aynı arıza nedeni ile müteaddit defalar arızalandığı ve nihayetinde tümüyle çalışamaz duruma geldiği, bu durum imalat hatasından kaynaklanmakta olup bu nedenle imalat hatalı aracın yenisi ile değiştirilmesi gerektiği, davalı … Şirketi aracın üreticisi olup bizzat sorumlu olacağı, aracın dolmuş kullanımına uygun 0 Km ayıpsız misli ile değiştirilmesi, bu mümkün değilse sıfır km ayıpsız benzerinin karar tarihindeki rayiç değerinin değiştirilmesine karar verilmesi gerektiği, davalı …’in dava konusu aracın üreticisi olup imalat hatasından bizzat sorumlu olduğu, uzun süren yargılama süreci sonrası yerel mahkemenin araç bedeli ve kazanç kaybı olarak belirlediği toplam 103.010,00 TL fatura değerinin günümüz ülke ekonomisi değerlendirildiğinde işlevsiz kaldığı da bildirilerek başvurulmuştur.
2-Davalı … Şirketi istinaf kanun yoluna; Davacı tarafça ayıp ihbar sürelerine uyulmadığı, bilirkişi raporlarının yetersiz olduğu, yapılan yargılama neticesinde … … A.Ş. aleyhine açılan davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmesinin hatalı olduğu, dava konusu aracın ithalatçısı … olduğundan yerleşik Yargıtay içtihatlarına göre ayıplı mala ilişkin taleplerde satıcı firma ile birlikte ithalatçı firmanın da sorumluluğunun bulunduğu, davanın reddi gerektiği bildirilmiştir.
3-Davalı … AŞ vekili de; Davacı tarafça süresinde ve usulüne uygun ayıp ihbarı yapılmadığı, araçtaki arızaların kullanıcı kaynaklı olup davanın reddi gerektiği bildirilmiştir.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR
Davaya konu aracın ayıplı olup olmadığı, misli ile değişimi, davalı … Şirketinin sorumluluğu hususları uyuşmazlık konusudur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
I-Dava, ayıplı araç iddiasına dayalı misli ile değişim, olmazsa alacak istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nin 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle sınırlı, ancak kamu düzenine ilişkin nedenler resen göz önünde tutularak yapılmıştır.
Davacı tarafça aracın davalı … A.Ş. den 18.02.2015 tarihinde 99.970,11 TL ye satın alındığı, incelenen iş emirlerinde; 11.06.2015 tarihli iş emrinde “airbag ikazı yanıyor arkadan şıkırtı sesi geliyor 019 20 66 nolu aksiyonu var” şikayeti ile başvurulduğu yapılan işlemler belirtilerek ilave yağ servisi yapılması zincir gerdirici contası yenilenmesi kablo bağı gergi pulu bakım seti vesaire yatak değişim işlemi yapıldığı; 04.07.2015 tarihli şikayette “motor arıza lambası yanıyor araç çekişten düşüyor fren zayıf tutuyor ESP lambası yanıyor”; 23.09.2015 tarihli iş emrinde “ABS ve kaygan zemin lambası yanıyor”; 26.12.2015 tarihli iş emrinde “sol arka lastik iç kısmında yağlanma kalorifer hız ayarı ses geliyor” şikayeti; 26.03.2016 tarihli iş emrinde “bakım yapılacağı debriyaj revizyonu yapılacağı”; 23.07.2016 tarihli iş emrinde “ESP kaygan zemin lambası yanıyor debriyaj pedalı gıcırtı ses yapıyor el freni ayarı yapılacak, Eva çalışmadığı için aksiyon kontrolü yapılamıyor”; 12.11.2016 tarihli iş emrinde “araç çalışınca şarıltılı sesi” geliyor; 18.11.2016 tarihli iş emrinde “araç ilk çalıştığında motor kısmından 2-3 saniye şıkırtı sesi geliyor araca gaz verilip çekildiğinde ıslık sesi geliyor araç bir bakımdan bir bakıma bir 2 litre yağ eksiltiyor”; 06.12.2016 tarihli iş emrinde yağ eksiltme şikayetine istinaden kontrol amaçlı iş emri açıldığı sıkıştırma basıncı kontrol edildi denildiği; 26.01.2017 tarihli iş emrinde de “araç bir bakımdan diğer bakıma gelmeden 2-3 litre yağ eksiltiyor şikayeti üzerine iş emrinin açıldığı araç seyir halindeyken arka kısımdan uğultu sesi geliyor şikayetinin de bulunduğu yapılan işlem olarak da sıkıştırma basıncı kontrol edildi motorun mekanik şanzımanla sökülmesi takılması yapıldı motor parçalarını ayırma bulgunun belirlenmesi motor sökülü güç aktarma tarafı açıkta” denilmiştir.
Alınan bilirkişi raporlarında aracın garanti süresi içerisinde imalattan kaynaklanan kusurlara sahip olduğu, kullanım hatasının olmadığı,serviste sürekli yağ eksiltmenin giderildiği belirtilerek aracın tesilim edildiği, arızanın gizli ayıp niteliğinde olup motor arızası ile çalışamaz hale geldiğinde ayıp ihbarının yapıldığı, 0 km olarak alınan araçta bu tür arızanın olmasının normal olmadığı, davacı tarafça 09.02.2017 tarihli ihtarname ile davalılar … Anonim Şirketi ve … Anonim şirketine aracın garanti süresi içinde aynı arıza nedeniyle birden fazla arızalanması ve tümüyle çalışamaz duruma gelmiş olmasından kaynaklı dolmuş kullanımına uygun olarak sıfır kilometre yenisi ile değiştirilmesi ve çalışamadığı her gün için 750 TL tazminat ödenmesi talep edilmiştir …. şirketine 14.02.2017 tarihinde … şirketine ise 16.02.2017 tarihinde tebliğ edildiği görülmüştür.
6098 sayılı TBK’nın 219/1. maddesine göre, satıcı, alıcıya karşı herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki ya da ekonomik ayıpların bulunmasından da sorumlu olur.
6102 sayılı TTK’nın 23/1-c maddesine göre ise, malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan sonra sekiz gün içinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa, haklarını korumak için durumu bu süre içinde satıcıya ihbarla yükümlüdür. Diğer durumlarda, … Borçlar Kanununun 223. maddesinin ikinci fıkrası uygulanır. Anılan TBK’nın 223/2. maddesine göre ise, alıcı gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse, satılanı kabul etmiş sayılır. Ancak, satılanda olağan bir gözden geçirmeyle ortaya çıkarılamayacak bir ayıp bulunması hâlinde, bu hüküm uygulanmaz. Bu tür bir ayıbın bulunduğu sonradan anlaşılırsa, hemen satıcıya bildirilmelidir; bildirilmezse satılan bu ayıpla birlikte kabul edilmiş sayılır.
TBK’nın 227. maddesine göre, satıcının satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hâllerde alıcı, satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme, aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, imkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme şeklindeki seçimlik haklardan birini kullanabilir. Ancak alıcının, sözleşmeden dönme hakkını kullanması hâlinde, durum bunu haklı göstermiyorsa hâkim, satılanın onarılmasına veya satış bedelinin indirilmesine karar verebilir.
Yukarıda açıklanan gerekçelere göre davalı yanın istinaf itirazları yönünden yapılan değerlendirmede; dosya kapsamında toplanan deliller, somut olayın özelliklerine uygun bilirkişi raporu, ilk derece mahkemesinin olay nitelendirilmesi ve gerekçesi nazara alındığında, davacının süresinde yetkili servise ayıptan dolayı yaptığı başvuruların ihbar niteliğinde olması ve hükme esas alınan bilirkişi raporlarına göre davaya konu aracın gizli ayıplı olduğunun anlaşılması nedeni ile ilk derece mahkemesi kararına yönelik davalıların istinaf sebepleri yerinde görülmediğinden istinaf itirazlarının HMK’nin 353/1.b.1.maddesi gereğince esastan reddi gerekmiştir.
II-Davacı vekilinin istinaf itirazlarına gelince; dosya içeriği ve toplanan delillerden dava konusu aracın davalı … Şirketinden alındığı, diğer davalı …’in aracı ithal eden şirket olduğu, aracın garanti kapsamı içerisinde belirtilen şekilde arızalandığı, araçtaki ayıbın imalattan kaynaklı gizli ayıp olup, kullanıcı hatasından kaynaklanmadığı, tespit edilen ayıbın sürüş güvenliğini sağlamadığı ve araçtan elde edilecek faydayı büyük ölçüde ortadan kaldıracak nitelikte olduğu ve hakkaniyet kuralları gereğince TBK’nın 227/4. maddesi uyarınca satılanın ayıpsız benzeriyle değiştirilmesi koşullarının oluştuğu anlaşılmakla davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğinden davacı vekilinin istinaf itirazlarının kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, araştırılması gerekli başka husus bulunmadığından HMK’nın 353/1-b.2.maddesi gereğince ilk derece mahkemesi kararının düzeltilerek yeniden esas hakkında karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalılar vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ İLE;
Ankara 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/544 Esas 2022/863 Karar ve 07/12/2022 tarihli kararının HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince DÜZELTİLEREK YENİDEN ESAS HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE,
3-a-Davanın KABULÜ ile;
Davaya konu … şase nolu, 65195532091746 motor nolu aracın davacı tarafından üzerindeki tüm takyidatlardan ari bir şekilde davalılara iadesine ve dava konusu aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine,
b-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 7.554,76 TL harçtan peşin alınan 1.888,69 TL harcın mahsubu ile bakiye 5.666,07 TL harcın davalılardan tahsili ile Hazineye irad kaydına,
c-Davacı tarafından yatırılan 31,40 TL başvurma harcı, 1.889,69 TL peşin harç olmak üzere toplam 1.921,09 TL’nin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
d-Davacı tarafından yapılan tebligat ve posta gideri ve bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.863,00TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya ödenmesine,
e-Davalılar tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
g-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, davacı yararına hesaplanan 17.589,27TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
f-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde taraflara iadesine,
İstinaf aşamasında yapılan harç masraf yönünden
4-a)Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 7.036,61TL harçtan peşin alınan 1759,15TL harcın mahsubu ile bakiye 5.277,46TL harcın davalı … A.Ş’den alınarak hazineye irat kaydına,
b)Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli harç davalı … … Anonim Şirketinden peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
5-İstinaf kanun yoluna başvuran davacı tarafından yatırılan istinaf karar harcının karar kesinleştiğinde talep halinde yatırana iadesine,
6-İstinaf eden davalılar tarafından yapılan istinaf yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına
7-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından karşı taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
8-HMK’nun 333.maddesi gereğince gider avansından kalanının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
9-Kararın tebliğinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,
HMK’nin 362/1.a maddesi gereğince dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda kesin olmak üzere 27/04/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
Başkan
Üye
Üye
Katip
NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP, AYRICA FİZİKİ OLARAK İMZALANMAYACAKTIR.
“5070 sayılı Kanun m. 5 ve 6098 sayılı TBK m. 15. uyarınca elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan fiziki imza ile aynı sonucu doğurur.”