Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 22. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2023/1641 – 2023/1599
T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
22. H U K U K D A İ R E S İ
ESAS NO : 2023/1641 (KABUL DÜZELTEREK YENİDEN
KARAR NO : 2023/1599 ESAS HAKKINDA KARAR VERİLMESİ)
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ESKİŞEHİR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 29/08/2023
ESAS NO : 2023/255 E 2023/255 K
İHTİYATİ HACZE İTİRAZ EDEN
KARŞI TARAF :
VEKİLLERİ :
TALEP EDEN :
TALEP KONUSU : İhtiyati Haciz
KARAR TARİHİ : 01/12/2023
YAZILDIĞI TARİH : 12/12/2023
Taraflar arasında yukarıda bilgileri belirtilen kararın Dairemizce incelenmesi ihtiyati hacze itiraz eden vekili tarafından istenmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği ve eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçilmiştir. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
İDDİANIN ÖZETİ
İhtiyati haciz talep eden vekili, … San. ve Tic. Ltd. Şti emrine düzenlenen, keşidecisinin… olduğu, ilk olarak … ’ya oradan … ciro edilen, … şubesine ait, 15/07/2023 keşide tarihli, 2689875 seri numaralı, 850.000,00TL bedelli çeki, müvekkilinin ciro yoluyla teslim aldığını, bankaya ibrazında karşılıksız çıktığını belirterek ihtiyati haciz talebinde bulunmuştur.
Mahkemece, ibraz edilen delilere ve belgelere göre, talebin kanuna uygun bulunduğu, talep konusu çekin bankaya süresinde ibraz edildiği ve karşılığı bulunmadığı gerekçesiyle İİK’nın 257 ve devamı maddeleri uyarınca ihtiyati haciz kararı vermiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ
İhtiyati hacze itiraz eden borçlu vekili 27/07/2023 tarihli dilekçesinde, ihtiyati haciz talebinin yetkisiz mahkemede başlatıldığını, yetkili mahkemenin İİK’nın 50.maddesinin yönlendirmesiyle HMK’daki genel hükümlere göre belirleneceğini, taraflar arasında yazılı yetki sözleşmesi bulunmadığını, yetkili mahkemenin kanunda seçimlik olarak düzenlendiğini, çekin keşide yerinin, borçlunun yerleşim yerinin, birden fazla borçlu varsa bunlardan birinin yerleşim yerinin, muhatap bankanın şubesinin bulunduğu yerin yetkili olduğunu, alacaklının yerleşim yeri olan Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesinin sayılan yerlerden olmadığını, seçimlik yetkileri bulunan mahkemelerden müvekkilinin yerleşim yeri olan Ankara Asliye Ticaret Mahkemelerinin yetkili olduğunu ileri sürerek yetki yönünden ihtiyati hacze itiraz ettiklerini, esasa ilişkin olarak ise herhangi bir borcu bulunmadığını, aksine müvekkili şirketin alacaklı olduğunu belirterek ihtiyati haciz kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ
Mahkemece itiraz duruşmalı incelenmiş, 29/08/2023 tarihli ek karar ile, çekin muhatap bankaya ibraz edilmesi halinde ve ödenmemesi üzerine çeke ilişkin alacağın götürülecek borçlardan olduğu, ihtiyati haciz talep edenin ikamet yerinin de Eskişehir olması sebebiyle mahkemenin yetkili olduğu, itiraz konusu hususun yargılamayı gerektirdiği ve esasa ilişkin olduğu, İİK 265/1 maddesinde sayılan itiraz sebepleri arasında yer almadığı gerekçesiyle itirazın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
İhtiyati hacze itiraz eden vekili, öncelikle ihtiyati haciz talebinin yetkisiz mahkemede başlatıldığı, çekin keşide yerinin ve genel yetki kuralına göre borçluların yerleşim yerinin yetkili olduğunu, alacaklının yerleşim yeri olan Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesinin yetkili olmadığını ileri sürerek yetki yönünden ihtiyati hacze itiraz ettiklerini, esasa ilişkin itirazlarının ise ihtiyati haczin dayandığı sebepler kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini, protokolün geçerli olduğunu ileri sürerek ihtiyati haczin kaldırılmasını istemiştir.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR
Uyuşmazlık, somut olayda ihtiyati haciz koşullarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Talep, ihtiyati hacze itiraza ilişkindir.
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu İİK’nın 265.maddesinin ilk fıkrası tahdidi olarak ihtiyati haciz kararına, ihtiyati haczin dayandığı sebepler, mahkemenin görev ve yetkisi ile teminat yönünden itiraz edilebileceği düzenlenmektedir.
İtiraz eden vekili ihtiyati hacze yetki yönünden itiraz etmiştir.
Hemen belirtelim ki, ihtiyati hacizde yetkiye ilişkin olup da aşağıda incelenecek olan yetkili mahkemeler, dava açılmadan önceki ihtiyati haciz talebindeki yetkili mahkemenin tayini hususuna ilişkindir. Zira dava açıldıktan sonraki ihtiyati haciz taleplerinde yetkili mahkeme asıl davaya bakan mahkemedir. Her ne kadar ihtiyati hacizde yetkiyi düzenleyen 258. maddede bu konuda bir açıklık yok ise de İİK’nın 258. maddesinde ihtiyati hacze aynı kanunun 50. maddesine göre yetkili olan mahkemece karar verileceği hükme bağlanmış olup, İİK’nın 50. maddesinde para veya teminat borcu için takip hususunda HUMK’nın yetkiye dair hükümlerinin kıyas yoluyla uygulanacağı belirtilmiştir. Yine HMK’nin 447/2.maddesinde; “mevzuatta yürürlükten kaldırılan 18.06.1927 tarihli ve 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’na yapılan yollamalar Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun bu hükümlerin karşılığını oluşturan maddelerine yapılmış sayılır” hükmü yer almaktadır.
Öte yandan poliçe, bono ve çek birer ibraz senedidir. Ancak, bu kıymetli evrakların ibrazı, yapıldığı kişi ve sonuçları bakımından farklılık gösterir. İbraz, poliçede muhataba, bonoda tanzim edene, çekte ise muhatap bankaya yapılır. Poliçede muhatap, bonoda tanzim eden asıl borçlu olmasına rağmen, çekte muhatap banka asıl borçlu değildir. Bunun yanında ibraz, bono ve poliçe de borçlunun ödeme yapacağı kimseyi öğrenmesini sağlayıcı bir fonksiyona sahip ise de çekte ibrazın böyle bir fonksiyonu yoktur. Çekte muhataba bankaya ibraz ile borçlunun ödeme yapacağı kimseyi tespit ettiği ve aramanın tüketildiğini kabul etme ve bunun sonucu olarak da çek borcunun götürülecek borca dönüştüğünü kabul etme olanağı yoktur. Ayrıca kambiyo senetlerinde ve bu beyanda çekte hak doğrudan doğruya çeke ait kayıtları ihtiva eden varakada tecessüm ettiği için çekteki borcu tek başına para borcu sayma olanağı da yoktur. Bu yönüyle de TBK’nın 89/1.maddesine göre çekteki borcun götürülecek borç olduğunu kabul etme olanağı bulunmamaktadır.
Hamilin, çek borçlusuna takip ve senedi ibraz zorunluluğu bulunması nedeniyle çeklerde hamilin yerleşim yeri mahkemesi yetkili olmayıp TBK’nin 89/1.maddesi hükmü uygulanmaz.
İ.İ.K.’nın 258.m., 50.m. ve HMK’nın 6.m. vd. ile 17.m. hükümleri esas alınarak belirlenen yetkili mahkemeler arasında hamilin ikametgahı mahkemesi bulunmamaktadır.
HMK’nın 7.maddesi gereğince davalı birden fazla ise dava bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesinde açılabilir. HMK’nın 7/1.maddesinin 2.cümlesinde belirtilen yetki kuralı kamu düzeninden kesin yetki kuralı olmayıp mahkemelerce ancak yetki itirazı olması halinde değerlendirilebilecektir.
Talebin dayanağı çekin incelenmesinde; … San. ve Tic. Ltd. Şti emrine düzenlenen, keşidecisinin… olduğu, ilk olarak … ’ya oradan … ciro edilen, … şubesine ait, 15/07/2023 keşide tarihli, 2689875 seri numaralı, 850.000,00TL bedelli çekin, keşide yerinin Erzincan olduğu, ihtiyati hacze itiraz eden …’nun adresinin Ankara olduğu, keşideci…’nın adresinin Erzincan olduğu, ihtiyati haciz talep eden alacaklı …’nun adresinin Eskişehir olduğu, muhatap bankanın da Erzincan’da bulunduğu anlaşılmaktadır. Bunun yanında aleyhine ihtiyati haciz talep edilen diğer müracaat borçlularının da Eskişehir’de yerleşim yerinin bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından 2023/ 255 D.İş E.2023/255D.İş karar sayılı dosyası üzerinden 14/07/2023 tarihinde ihtiyati haciz kararı verildiği, borçlu … tarafından 14/08/2023 tarihli dilekçe ile yetkiye ve borca itiraz edildiği anlaşılmıştır.
Somut olayda, süresi içinde ve usulüne uygun olarak borçlulardan biri olan … San. ve Tic. Ltd. Şti mahkemenin yetkisine itiraz etmiş ve mahkemece yetki itirazı reddedilmiş ise de çekin keşide yerinin Erzincan, borçlu … … San. ve Tic. Ltd. Şti ikametgahının Ankara olması ve muhatap bankanın Erzincan’da olduğu, yine diğer müracaat borçlularından herhangi birinin de yerleşim yerinin Eskişehir’de bulunmadığı, yetki itirazının kabulü gerektiği anlaşılmakla, ihtiyati hacze itiraz eden vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının HMK’nin 353/1-b-2 maddesi gereğince düzeltilerek yeniden esas hakkında aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-İhtiyati hacze itiraz eden borçlu … … San. ve Tic. Ltd. Şti vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile,
2)Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesinin 2023/ 255 D. İş sayılı 29/08/2023 tarihli ihtiyati hacze itirazın reddine ilişkin kararın HMK’nin 353/(1).b.2.maddesi uyarınca DÜZELTİLEREK YENİDEN ESAS HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE,
3-a)İhtiyati hacze itiraz eden borçlu … … San. ve Tic. Ltd. Şti vekilinin itirazının KABULÜ ile,
Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesinin 2023/255 D.İş E. 2023/255 D.İş K.sayılı 01/08/2023 tarihli ihtiyati haciz kararının itiraz eden … … San. ve Tic Ltd. Şti yönünden KALDIRILMASINA,
b)İhtiyati hacze itiraz eden … … San. ve Tic. Ltd. Şti yararına Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince taktir edilen 3.000,00TL vekalet ücretinin ihtiyati haciz talep edenden alınarak ihtiyati hacze itiraz edene ödenmesine,
c)HMK’nun 333.maddesi gereğince artan gider avansının yatırana iadesine,
İstinaf aşamasında yapılan harç ve masraflar yönünden ;
4-İstinaf kanun yoluna başvuran tarafından yatırılan peşin harcın istek halinde yatırana İADESİNE,
5-İstinaf aşamasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
6-İstinaf eden karşı taraf … ….. Ltd. Şti tarafından yapılan 135,00TL istinaf yargılama giderinin talep edenden alınarak karşı tarafa ödenmesine,
7-Kararın tebliğinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,
Dair; dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda HMK’nun 362/1.f.maddesi gereğince kesin olmak üzere 01/12/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
Başkan
e-imzalıdır
Üye
e-imzalıdır
Üye
e-imzalıdır
Katip
e-imzalıdır
NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP, AYRICA FİZİKİ OLARAK İMZALANMAYACAKTIR.
“5070 sayılı Kanun m. 5 ve 6098 sayılı TBK m. 15. uyarınca elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan fiziki imza ile aynı sonucu doğurur.”