Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi 2022/576 E. 2022/709 K. 24.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 22. HUKUK DAİRESİ

T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
22. H U K U K D A İ R E S İ

….

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 5. ASLİYE … MAHKEMESİ
TARİHİ : 21/02/2019
ESAS-KARAR NO ….
DAVANIN KONUSU : Alacak

KARAR TARİHİ : 24/05/2022
YAZILDIĞI TARİH : 20/06/2022

Taraflar arasında yukarıda bilgileri belirtilen kararın Dairemizce incelenmesi asıl ve birleşen dava davacı vekili tarafından istenmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği ve eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçilmiştir. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
İDDİANIN ÖZETİ
Asıl davada davacı vekili, … ve … A.Ş ile … arasında 3096 sayılı Kanunun 4. maddesi çerçevesinde Sivas ili … ilçesi dahilinde … I mevkiinde 2,1 MW kurulu gücündeki ve yine aynı il ve ilçe dahilinde … II mevkiinde 2,1 MW kurulu gücündeki hidroelektrik santral projelerinin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletmeye alınması ve 3 yıl tesis kurma süresi 15 yıl işletme süresi olmak üzere toplam 18 yılın sonuna kadar işletilmesi hususlarında yetki verilmesine dair 13/08/1990 tarihinde iki ayı sözleşme imzalandığını, … ve … A.Ş ile … arasında imzalanan 22/09/1995 tarihli ek protokol ile tarafların karşılıklı anlaşması sonucu bu sözleşmeden doğan tüm hak ve yükümlülüklerin müvekkili şirket tarafından devralındığını, yatırım süresinin 1 yıla indirildiğini, işletme süresinin 20 yıla yükseltildiğini, bu sözleşmeye istinaden 14/07/1999 tarihinde müvekkili ile … arasında enerji satışı konusunda sözleşme imzalandığını, sözleşmenin … Piyasası Kanunun yürürlüğe girmesi ile Kanunun 2/d-1 maddesi uyarınca … tarafından devralandığını, müvekkili şirketin 12/06/2000 tarihli yazı ile sözleşmenin 12. maddesi çerçevesinde tarife tespitine esas olacak yeni ortalama su gelirlerinin hesaplanarak tarife revizyonu yapılması talebinde bulunulduğunu, 18/12/2008 tarihli cevabi yazı ile müvekkili şirketin satış tarifesini geçmişe yönelik yeniden belirlediğini, bu çerçevede müvekkili şirketin 19/01/2009 tarih ve …./023 sayılı yazı ile … müracaat ederek geçmişe yönelik revize edilerek yeniden belirlenen tarifelere göre yalnızca ana para alacağına ilişkin faturaları düzenleyip ödemelerin zamanında yapılmamasına dayalı olarak fazlaya ilişkin yasal haklar saklı tutularak ihtirazi kayıtla yapılan ödemelerin kabul edildiğini, müvekkilinin 13/02/2009 tarih ve …./127 sayılı yazı ile Enerji Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na müracaat ederek 1999-2007 yılları arasında değişen kurlara göre TL cinsine çevrilerek o günkü kurdan ödeme yapıldığını, buna karşılık 10-2 yıl arasında gecikme ile yapılan bu ödemelere sözleşmeye aykırı bir şekilde hiçbir gecikme zammı ödemesi yapılmadığını belirterek mağduriyetin giderilmesinin talep edildiğini, Bakanlığın 19/03/2009 tarih ve 04002 sayılı cevabi yazısında revize edilen tarifelere göre oluşan gecikmelerin … tarafından ödenmesi gerektiğinin belirtildiğini, …’nın yazısı ilgi tutularak sözleşmenin 9/2 maddesi çerçevesinde … I ve II HES 1999-2000 yılları enerji bedellerinin geç ödenmesine bağlı olarak gecikme zammı faturaları düzenlenerek 03/09/2009 tarihli yazı ile …’tan talep edildiğini, 04/09/2009 tarihli cevabi yazı ile gecikme zammı talebi red edilerek 077871 ve 077873 sayılı faturaların iade edildiğini, müvekkili şirket tarafından düzenlenen faturaların iade edilmesinin Uygulama Anlaşması ve Enerji Satış Anlaşmasına aykırı olduğunu belirterek ödenmeyen gecikme zammı tutarından şimdilik 10.000,00 TL’sinin dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen davada davacı vekili, asıl davadaki iddialarını ileri sürerek 2001-2007 arası dönem içerisinde … kesilen fatura dönemlerinden doğan tarife revize farkı olarak fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile fatura edilen gecikme zammı tutarından 10.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen kök ve ek raporlarda gecikme zammı hesaplaması yapılmış, rapor doğrultusunda 22.09.2014 tarihli ıslah dilekçesi verilerek eksik harç ikmal edilmiş, 1999-2000 arası tarife revize farkı olan 540.574,11 TL(anapara) ve ıslah tarihi olan 22.09.2014 tarihinden sonra işleyecek 6183 sayılı Kanunun 51. maddesinde öngörülen gecikme zammı oranlarının uygulanmasına, 1999-2000 arası tarife revize farkına ıslah tarihine kadar işlemiş gecikme zammı olan 2.795.289,52-TL, 2001-2007 arası tarife revize farkı olan 2.876.460,11-TL (anapara) ve ıslah tarihi 22.09.2014 tarihinden sonra işleyecek 6183 sayılı Kanunun 51. maddesinde öngörülen gecikme zammı oranlarının uygulanmasına, 2001-2007 arası tarife revize farkına ıslah tarihine kadar işlemiş gecikme zammı olan 6.740.466,36-TL’nin davanın davalıdan tahsiline karar verilmesi istenilmiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ
Asıl davada davalı vekili, 3096 sayılı Kanun ile ilgili Yönetmelikleri uyarınca, … ile … … … San. ve Tic. A.Ş arasında imzalanan … I ve II HES’lere ait uygulama sözleşmeleri ve 4628 sayılı Yasa kapsamında, müvekkilince …’tan devralınan … … Satış Anlaşmaları çerçevesinde adı geçen şirket tarafından teşekküllerine enerji satışı yapıldığını, şirket bünyesinde yer alan 2,126 MW kurulu gücündeki …-I HES ve 2.498 MW kurulu gücündeki …-II HES’in tarifeleri, uygulama sözleşmelerinin ilgili hükümleri uyarınca geçmiş üç yılın su gelirlerine bağlı olarak Bakanlıkça revize edildiğini, bu kapsamda müvekkili teşekkülünce Bakanlık tarafından geriye dönük olarak yapılan tarife revizyonu sonucu alacaklı çıkılması durumunda alacaklarının talep edildiğini, borçlu çıkılmış ise geriye dönük borçlarının hesaplanarak ödendiğini, müvekkilince tesis edilen işlemlerin Bakanlıkça alınan kararları uygulamaktan ibaret olduğunu, davacı şirketin ise alacaklı çıktığı aynı dönem için bu kez ana para alacağı almakla yetinmeyip müvekkilinden kaynaklanan bir gecikme varmış gibi faiz talebinde bulunduğunu, davacı yanın faiz ve kur farkı taleplerinin kabul edilmediğini, gecikme zammı bedeli olarak gönderilen iki faturanın iade edilmesi üzerine davacı şirket tarafından iş bu dava ile 1999-2000 arası dönem için gecikme zammının talep edildiğini, müvekkilinin Bakanlığın tarife ve revizyonuna ilişkin kararlarına dayalı olarak tesis edilen işlemlerin sözleşmeye uygun olup davacının zarar iddiası ile müvekkilinin işlemleri arasında herhangi bir illiyet bağı bulunmadığını, sözleşmenin 9. maddesinin somut olayda uygulanamayacağının bildirerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Birleşen davada davalı vekili, asıl davadaki savunması yönünde beyanda bulunarak davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ
Mahkemece, toplanan delillere ve tüm dosya kapsamına göre, asıl ve birleşen davada, taraflar arasındaki sözleşmenin 9.2 maddesine dayanılarak, Bakanlık tarafından geçmiş döneme ilişkin tarifelerin tekrar revize edilmesi sonucu tarife değerlerindeki artış nedeniyle tahakkuk etmesi gereken dönemlere ilişkin enerji bedeli gecikme zammı talebinde bulunulmuş ise de enerji bedeli satışına ilişkin düzenlenen faturaların süresinde ödendiğinden yukarıda anılan madde hükmünde öngörülen gecikme cezasından davalı yanın sorumlu tutulamayacağı, …’nca belirlenen tarifeye göre düzenlenen faturaları süresinde ödeyen davalı yana, Bakanlıkça tarifenin geç belirlenmesi nedeniyle, kusur atfedilemeyeceği gibi sözleşmede davalının bu halde sorumlu olacağına dair açık bir hüküm bulunmadığı belirtilerek asıl ve birleşen davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
İstinaf eden-asıl ve birleşen dava davacı vekili tarafından;
Taraflar arasında imzalanan … hükümlerine davalının tarife revize fark bedellerini gecikme zammı ile birlikte ödemesi gerektiği, tarifenin geç belirlenmesi nedeniyle müvekkili tarafından üretilen elektriğin teslim edilmesine karşın her yıl teslim edilen … bedeli karşılığının eksik alındığı, …’nın 9. maddesi çerçevesinde gecikme zammı tarife revize farkı ile birlikte alacağın talep edilebileceği, ana paranın ödenmesi ile gecikmenin olduğuna ilişkin davalı yanın da açık kabulünün bulunduğu, mahkemece somut olayın tümünden bağımsız bir şekilde, sadece tarife revize farkı faturasının geç ödenmediğinden bahisle hüküm kurulmasının hatalı olduğu, tarife revizyonunun geç yapılmasından davalının kusurunun bulunmadığına ilişkin red gerekçesinin de hukuka aykırı olduğu, somut olayda kusur sorumluluğundan bahisle talepte bulunulmadığı, sözleşmesel sorumluluk gereğince davalının bu bedelden sorumlu tutulması gerektiği, dosya kapsamında alınan tüm bilirkişi raporlarında müvekkilinin haklı olduğu tespit edilmiş olmasına karşın mahkemce raporlara itibar edilmeksizin asıl ve birleşen davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken davaların reddine karar verildiği bildirilerek başvurulmuştur.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR
Uyuşmazlık davacı şirket tarafından davalıdan geçmişe yönelik revize edilerek yeniden belirlenen tarifelere göre yapılan ödemelerin revize döneminde yapılmamasına dayalı hesaplanan gecikme zammının talep edip edemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Asıl ve birleşen dava …’ndan kaynaklanan 1999-2000 ve 2001-2007 dönemlerini kapsayan gecikme zammı istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nin 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle sınırlı, ancak kamu düzenine ilişkin nedenler resen göz önünde tutularak yapılmıştır.
Dava dışı … … ile … arasında 3096 sayılı Kanunun 4. maddesi çerçevesinde Sivas İli … İlçesi dahilinde … I mevkiinde 2,1MW kurulu gücündeki yine aynı il ve ilçe dahilinde … II mevkiinde 2,1 MW kurulu gücündeki hidroelektrik santral projelerinin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletmeye alınması ve 3 yıl tesis kurma süresi 15 yıl işletme süresi olmak üzere toplam 18 yılın sonuna kadar işletilmesi hususlarında yetki verilmesine dair 13/08/1990 tarihinde sözleşme imzalandığı, anılan taraflar arasında imzalanan 22/09/1995 tarihindeki ek protokol ile sözleşmeden doğan tüm hak ve yükümlülüklerin davacı şirket tarafından devralındığı, davacı şirket ile … arasında 14/07/1999 tarihinde “Enerji Satışı Konusunda Sözleşme” imzalandığı … Piyasası Kanunu’nun 2/d-1 maddesi uyarınca sözleşmenin davalı … tarafından devralındığı hususunda taraflar arasında ihtilaf bulunmamaktadır.
İhtilaf davacı şirket tarafından davalıdan geçmişe yönelik revize edilerek yeniden belirlenen tarifelere göre yapılan ödemelerin revize döneminde yapılmamasına dayalı hesaplanan gecikme zammının talep edip edemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 9.1 maddesinde; “Faturalar … kayıtlarına girdiği tarihten itibaren yirmi gün içinde … tarafından ödenir…”,
9.2 maddesinde “…’ın alacağı … enerjisine yönelik faturaların zamanında ödenmemesi durumunda …’ın … … satış tarifesindeki gecikme zammı hükümleri uygulanacaktır. Gecikme zammının hesabı günlük olarak uygulanır ve fatura bedelinin bankaya yatırıldığı tarih esas alınır. Ayrıca temerrüt faizi ödenmez.” hükmüne yer verilmiştir.
Somut olayda davacı şirket tarafından davalı yana yapılan enerji satışına ilişkin olarak … tarafından tespit edilen tarife bedellerine uygun olarak düzenlenen üretim bedellerini içerir faturaların davalıya ibrazı ile birlikte ödendiği anlaşılmaktadır.
Dosya kapsamındaki tarafların yazışmalarının incelenmesinden davacının 19/01/2009 tarih ve …./023 sayılı yazı ile … müracaat ederek geçmişe yönelik revize edilerek yeniden belirlenen tarifelere göre yalnızca ana para alacağına ilişkin faturaları düzenleyip ödemelerin zamanında yapılmamasına dayalı olarak fazlaya ilişkin yasal haklar saklı tutularak ihtirazi kayıtla yapılan ödemelerin kabul edildiği, davacının 29/01/2009 tarih ve …./076 sayılı yazı ile … müracaat ederek …’nın “ödeme” başlıklı 9. maddesinin 2. fıkrası uyarınca hesaplanan gecikme zammını talep ettiği, … 06/02/2009 tarih ve 000172 sayılı yazısı ile gecikme zammı talebini reddettiği, bu kere davacının 13/02/2009 tarih ve …./127 sayılı yazı ile Enerji Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na müracaat ederek 1999-2007 yılları arasında değişen kurlara göre TL cinsine çevrilerek o günkü kurdan ödeme yapıldığı, buna karşılık 10-2 yıl arasında gecikme ile yapılan bu ödemelere sözleşmeye aykırı bir şekilde hiçbir gecikme zammı ödemesi yapılmadığı belirtilerek mağduriyetin giderilmesinin talep edildiği, Bakanlığın 19/03/2009 tarih ve 04002 sayılı cevabi yazısında revize edilen tarifelere göre oluşan gecikmelerin … tarafından ödenmesi gerektiğinin belirtildiği, …’nın yazısı ilgi tutularak sözleşmenin 9/2 maddesi çerçevesinde … I ve II HES 1999-2000 yılları enerji bedellerinin geç ödenmesine bağlı olarak gecikme zammı faturaları düzenlenerek 03/09/2009 tarihli yazı ile …’tan talep edildiği, 04/09/2009 tarihli cevabi yazı ile gecikme zammı talebi red edilerek …. ve … sayılı faturaların iade edildiği anlaşılmıştır.
Mahkemece, yargılamanın HMK’da düzenlenen usul kurallarına uygun olarak yapılmış olmasına, kamu düzenine aykırılık hallerinin bulunmamasına, dosya kapsamındaki bilgi, belge ve toplanan deliller değerlendirilip yasal düzenlemelere uygun isabetli, yeterli gerekçeyle karar verilmiş olmasına, ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkeme kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırılığın olmamasına göre asıl ve birleşen dava davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Asıl ve birleşen dava davacı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b.1.maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2.a-Asıl davada Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70TL istinaf karar ve ilam harcından, peşin alınan 44,40TL harcın mahsubu ile bakiye 36,30TL harcın istinaf eden taraftan alınarak Hazineye irat kaydına,
b-Birleşen davada Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken harç peşin yatırıldığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-İstinaf eden tarafından yapılan istinaf posta giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından karşı taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
5-HMK’nin 333.maddesi gereğince gider avansından kalanının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
6-Kararın tebliğinin Dairemizce yapılmasına,
HMK’nin 353/1-b-1 maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda 361/1. maddesi gereğince kararın tebliği tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde kararı veren Bölge Adliye Mahkemesi ya da buraya gönderilmek üzere temyiz edenin bulunduğu yer Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi veya İlk Derece Mahkemesine verilecek dilekçe ile Yargıtay temyiz yasa yolu açık olmak üzere, 24/05/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

….

NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP, AYRICA FİZİKİ OLARAK İMZALANMAYACAKTIR.
“5070 sayılı Kanun m. 5 ve 6098 sayılı TBK m. 15. uyarınca elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan fiziki imza ile aynı sonucu doğurur.”