Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi 2022/1595 E. 2022/1830 K. 21.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 22. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2022/1595 – 2022/1830

T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
22. H U K U K D A İ R E S İ

ESAS NO : 2022/1595 (KABUL DÜZELTİLEREK YENİDEN
KARAR NO : 2022/1830 ESAS HAKKINDA KARAR VERİLMESİ)

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 14/06/2022
ESAS NO : 2021/618 E 2022/483 K

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ
DAVANIN KONUSU : Alacak
KARAR TARİHİ : 21/12/2022
YAZILDIĞI TARİH : 20/01/2023

Taraflar arasında yukarıda bilgileri belirtilen kararın Dairemizce incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği ve eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçilmiştir. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
İDDİANIN ÖZETİ
Davacı vekili; müvekkili şirket ile davalı arasında canlı hayvan temini ve teslimi işi sözleşmesi bulunduğunu, davacı tarafından teslim edilen hayvanlardan … kulak küpesi olan hayvanın küpesinin sahte olduğu iddiasıyla ayıplı mal kapsamına sokulduğunu ve müvekkilinin hak edişinden 6.080,62 TL mahsup edildiğini, kulak küpesinin sahte olup olmadığına dair davalının bir delil sunamadığını, hayvanı da iade etmediğini belirterek … kulak küpeli hayvanın ve tabi semerelerinin davacıya iadesini, bunun mümkün olmaması halinde bedelinin ticari faiz ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
29/05/2022 tarihli ıslah dilekçesi ile dava değerini 15.000,00 TL’ ye yükseltmiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ
Davalı vekili; müfettiş raporuna göre Adana çiftçilerinden dava dışı…’ ye teslim edilen dişi sığırın kulak küpesinin sahte olduğunun tespit edildiğini, davacının alacağından yapılan mahsubun usulune uygun olduğunu, sözleşmenin 10. Maddesi hükümlerine göre işlem yapıldığını, ayrıca Ankara 31. Ağır Ceza Mahkemesinin 2021/102 esas sayılı dosyasında sahte kulak küpesi sebebiyle davacının yargılandığını bildirerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ
Mahkemece; benimsenen bilirkişi raporu doğrultusunda: Tarım ve Orman Bakanlığı Müfettişliğince yapılan incelemede, dava dışı çiftçiye teslim edilen “…” küpe numaralı hayvanın her iki kulağında da küpe bulunduğu, fakat kulak küpelerinin vidayla tutturulduğu, logoların eksik olduğu ve küpenin orijinal olmadığının belirlendiği , Tarım ve Orman Bakanlığı Müfettişliğince yapılan incelemede, anılan … nolu kulak küpelerinin sahte olduğu, ayıplı mal olarak kabul edilen sığır cinsi hayvanı genç çiftçilere teslim eden firmalardan TİGEM tarafından söz konusu hayvanlara ödenen tutarın kayıtlardan çıkartılarak yasal faiziyle birlikte tazmin edilmesi gerektiği sonucuna varıldığı , 22.09.2018 tarihinde teslim edilen söz konusu hayvanın gebe olup olmadığı yönünde dosyada bilgi bulunmadığı, İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünün 29.03.2021 tarihinde güncelleme çalışmaları sırasında çiftçiye ait işletmede projeden verilen 5 (beş) sığıra ilave olarak; … küpe nolu, 01.06.2019 doğumlu, projeden verilen … küpe nolu sığırdan doğma 1 (bir) baş ilave hayvan olduğu anlaşıldığı, buna göre 22.09.2018 tarihinden 29.03.2021 tarihine kadar işletmede bir doğum gerçekleştiği, hayvancılıkta üremenin hayvanın sağlık durumuna, bakım ve beslemeye bağlı olduğu, bu kapsamda davaya konu olan hayvandan anılan işletmede doğum gerçekleşmediği ve yavru elde edilmediği, hibe/sosyal destek projesi olması göz önüne alındığında, davaya konu hayvanın iadesinin istenmesinin idari ve ekonomik açıdan uygun görülmediği davaya konu hayvanın yerli kara-montofon melezi olması, gebe olmaması göz önüne alındığında güncel reel piyasa fiyatının 15.000,00TL olduğu, Somut olayda davalının sözleşmeden dönerek hayvanı davacıya iade etmesi, ve hayvan bedelini davacıdan talep etmesi gerekirken, hayvan teslimi yapılmadığı, sadece davacıya ödenen para faizi ile birlikte kesinti yoluyla tahsil edildiği, dava tarihi itibariyle bu hayvanın canlı olarak tesliminin mümkün olmadığı, davacının hayvan iadesi yerine bedelini talep edebileceği gerekçesiyle davalıya satışı yapılan hayvanın, davacıya iadesi mümkün olmadığından dava tarihindeki hayvan bedeli olan 15.000,00 TL’ nin, (dava dilekçesindeki 6.080,62 TL bakımından davalıya başvuru tarihi olan 28/04/2021 tarihinden, 8.919,38 TL bakımından ise ıslah tarihi olan 31/05/2022 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, karar verilmiş, hükme karşı davalı vekilince istinaf yasa yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ
Davalı vekili; taraflar arasındaki hayvan alım sözleşmesi kapsamında davacıdan satın alınan hayvanın kulak küpelerinin sahte olduğunu müvekkili tarafından davacıya ödenen bedelin kayıtlarından çıkarılarak davacının alacağından tahsil edildiğini, müvekkilinin işleminin usul ve yasaya uygun olduğunu, davaya konu hayvanın akıbetinin ilgili kişiye sorulduğunda satıldığının anlaşıldığını, davaya konu hayvanın iadesinin istenilmesinin idari ve ekonomik açıdan uygun olmadığını, müvekkilinin yaptığı işlemin sözleşme hükümlerine uygun olduğunu, ayrıca talep edilecek güncel bedelin tayinin hangi verilere göre yapıldığının belirtilmediğini, hükme esas alınan bilirkişi raporunun yetersiz olduğunu, hayvanın akıbetinin müvekkili tarafından bilinemediğini bildirerek, ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR
Uyuşmazlık; hayvan satışından kaynaklanan alım satım sözleşmesi gereği taahhüt edilen edimin gereği gibi yerine getirilmemesi nedeniyle davacının hayvan iadesini talep edip edemeyeceği bedelin iadesi şartlarının oluşup oluşmadığı, talep edilecek güncel bedelin ne olabileceği, satıma konu hayvan yaşasaydı semerelerinin ne olacağı, davacının bu konudaki talebinin yerinde olup olmadığı hususlarına ilişkindir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, ayıplı hayvan satış sözleşmesinin feshiyle birlikte ayıplı malın aynen iade edilmemesi nedeniyle uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir.
Davacı, davalıya satmış olduğu 16.485 baş damızlık sığır teslim teslim edildiğini, ancak sözleşmeye konu teslim edilen hayvanlardan birinin kulak küpesinin sahte olduğunun tespit edildiği sözleşme gereği ayıplı olduğu tespit edilen mal bedelinin davalı tarafından davacının hak ediş alacağından mahsup edildiği ancak satıma konu malın iade edilmediği belirterek, hayvan bedelinin davalıdan tahsili istemiş, davalı ise satma konu hayvanın kulak küpelerinin sahte olması nedeniyle sözleşme hükümleri gereği davacının alacağından mahsup işleminin usulüne uygun olduğunu bildirerek davanın reddini istemiştir. Mahkemece, davacıya satıma konu malın aynen iadesi gerektiği ancak iade edilmediği bu durumda bedelinin iadesi gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, satım sözleşmesinde satıcının ayıba karşı tekeffül borcu nedeniyle alıcıya karşı sorumlu olup olmadığı satıma konu ayıplı malın aynen iadesinin gerekip gerekmediği noktasındadır.
Davalı idare genç çiftçi projesi kapsamında davacıdan satın alınan ve ve Adana ilinde bulunan genç çiftçi …’ ye teslim edilen büyükbaş hayvanın kulak küpesinin sahte olduğu, sözleşme hükümleri gereğince ayıplı mal tesliminden dolayı davalı idarece mal bedeli olarak yapılan ödemenin davcının kurumda bulunan hak edişlerinden ödeme tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte tahsili işlemi gerçekleştirilmiş ancak hayvanın iadesi gerçekleştirilmemiştir. Davacı satıcı malın aynen kendisine iadesi gerektiğinden bahisle hayvan bedelinin tahsiline karar verilmesini istemiştir.
İlk derece mahkemesince; davalının sözleşmeden dönerek hayvanı davacıya iade etmesi ve hayvan bedelini davacıdan talep etmesi gerekirken, hayvan teslimi yapılmadığı, sadece davacıya ödenen paranın faizi ile birlikte kesinti yoluyla tahsil edildiği, dava tarihi itibariyle davaya konu hayvanın canlı olarak teslimi mümkün olmadığı, davacının hayvan iadesi yerine bedelini talep edebileceği, bilirkişi raporu ile de dava tarihindeki değerinin 15.000 TL olduğunun tespit edildiği, dava ve ıslah dilekçesindeki toplam alacak miktarı üzerinden davanın kabulüne, dava dilekçesindeki miktar için TBK nun 117. Maddesi uyarınca TİGEM’e yapılan talebin tarihi, fazlası için ıslah tarihi esas alınarak faize hükmedildiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de;
Davalı ayıplı canlı hayvan satışı nedeniyle sözleşmenin feshiyle malın bedelinin ödenmesi talebinde bulunarak davacı satıcının hak edişinde kesinti yaparak ödediği bedeli tahsil etmiş ancak ayıplı malı aynen iade edememiştir. Mal bedeli tahsil edildiğine göre malın fatura satış bedeli üzerinden hüküm kurulması gerekirken, satıma konu malın güncel rayiç değerine göre hüküm oluşturulması doğru görülmemiştir. Zira bir taraf malı kullandığı ve bundan yarar sağladığı gibi,diğer tarafta satıma konu malın bedeli olan parayı kullandığından mal bedelsiz para faizsiz ilkesinin gözetilmesi gerekir.
Davalı mal bedelini tahsil ettiğine göre, birlikte ifa kuralı gereğince malın davacıya iadesine ve faizin malın iadesi tarihinden itibaren yürütülmesine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması da doğru görülmemiştir.
Söz konusu malın satış bedeli 4.999,50 TL’ dir. Malın gizli ayıplı olduğu sabit olup, bu durumda ayıplı malın ve fatura konusu malın bedelinin mal faizsiz olarak iadesi istenebilir. Ancak mal iade edildiği tarihten itibaren malın bedeli ödenmediği takdirde faiz isteminde bulunulabilir. Alıcı bu dönem içinde malı kullanmakta, satıcı ise mal satış bedelini elinde tutmakla semen bedelinin tenzili ve işlemiş faiz talep edilemeyeceği gözetilerek fatura bedeli olan 4.999,50 TL alacağa ilişkin talebin kabulüne davalı idarenin 16.04.2021 tarihi itibariyle davacıdan alacağını tahsil ettiğine göre anılan tarih itibariyle işleyecek faiziyle birlikte hüküm kurmak gerekmiştir. Davalının kısmen istinaf itirazları haklı görülmüş, bu yanlışlığın düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HMK 353/1-b-2 maddesi uyarınca yeniden hüküm kurulmak suretiyle aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜ ile;
2-Ankara 1 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/618 Esas 2022/483 Karar sayılı ve 14/06/2022 tarihli kararının HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince DÜZELTİLEREK YENİDEN ESAS HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE,
3-a)Davanın KISMEN KABULÜ ile
4.999,50 TL alacağa ilişkin talebin kabulüne, 16.04.2021 tarihi itibariyle işleyecek reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsiline,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
b)Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 341,52TL harçtan peşin ve ıslah ile alınan 243,84TL harçtan mahsubu ile bakiye 97,68TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
c)Davacı tarafından yapılan 103,84TL peşin harç, 140,00TL ıslah harcı 59,30TL başvuru harcı olmak üzere toplam 303,14TL harç giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
d)Davacı tarafından yargılama aşamasında yapılan bilirkişi, müzekkere, tebligat ve posta giderinden oluşan 1.506,00TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranında hesap edilen 501,95TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmının davacı üzerinde bırakılmasına,
e)Davacının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 4.999,50TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
f)Davalı taraf yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesap edilen 9.200,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
g) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 5/A ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-13. maddesi uyarınca alınması gereken 1.320,00TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
h)Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak YATIRANLARA İADESİNE,
İstinaf aşamasında yapılan harç masraf yönünden
4-İstinaf kanun yoluna başvuran davalı tarafından yatırılan istinaf karar harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
5-Davalı tarafından yapılan 72,00TL istinaf yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından karşı taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
7-HMK’nun 333.maddesi gereğince gider avansından kalanının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
8-Kararın tebliğinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nin 362/1.a maddesi gereğince kesin olmak üzere 21/12/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

Başkan Üye Üye Katip
e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır

NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP, AYRICA FİZİKİ OLARAK İMZALANMAYACAKTIR.
“5070 sayılı Kanun m. 5 ve 6098 sayılı TBK m. 15. uyarınca elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan fiziki imza ile aynı sonucu doğurur.”