Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi 2022/1053 E. 2022/1203 K. 30.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 22. HUKUK DAİRESİ

T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
22. H U K U K D A İ R E S İ

ESAS NO : 2022/1053 (ESASTAN RET )
KARAR NO : 2022/1203
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 13/05/2022
ESAS-KARAR NO : 2022/322 E 2022/298 K

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVANIN KONUSU : Zayi Belgesi Verilmesi
KARAR TARİHİ : 30/09/2022
YAZILDIĞI TARİH : 19/10/2022

Yukarıda bilgileri belirtilen kararın Dairemizce incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği ve eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçilmiştir. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
İDDİANIN ÖZETİ
Davacı vekili; müvekkilinin, …Bankası … şubesinin … IBAN nolu hesabı üzerinden yıllar önce çek karnesi aldığını, tarihsiz … seri nolu bedelsiz çeklerin karne içerisinde kullanılmaksızın kaybolduğunu, tüm aramalara rağmen bulunamadığını çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava hasımsız olarak açılmıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ
Mahkemece; davaya konu çek yapraklarının boş ve imzasız olduğu, bu durumda henüz TTK ve Çek Kanunu uyarınca unsurları tamam bir şekilde keşide edilmemiş, çek vasfında olmayan boş çek yapraklarının tedavüle konmuş sayılamayacağı, bu nedenle de çek hesabı sahibi davacının zayi nedeniyle iptal davası açamayacağı, ileride ele geçirenlerce doldurulup imzalanması ve hak iddia edilmesi halinde hesap sahibinin menfi tespit davası açma hakkı olduğu, TTK’nun hükümleri açık olup, zayi nedeniyle hasımsız çek iptali davası açma hakkının hamile tanındığı, hamile tanınan bu hakkın keşideci, hatta henüz boş çek yaprakları olması nedeniyle keşideci sıfatı bile olmayan, hesap sahibine tanımasının hukuka aykırı olacağı ayrıca keşide edilmiş olsa bile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 651/2. maddesine göre keşidecinin iptal davası açma hakkının bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hükme karşı davacı vekilince istinaf yasa yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ
Davacı vekili; çekin üçüncü şahısların eline geçmesi ve düzenlenmesi halinde sahte olsa bile kıymetli evrak niteliğine kavuşacağı, kaldı ki, bu ihtimal gerçekleşmese dahi bankaya ibraz için müvekkilin zayii belgesine muhtaç olduklarını, çek bedellerinin talebi halinde müvekkilinin menfi tespit davası açma hakkı bulunduğu gerekçede bildirilmiş ise de, çeklerin iptali halinde üçüncü şahıs/şahısların iptal kararına rağmen alacaklarının bulunduğunu dava edebileceklerinin göz ardı edildiğini belirterek ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR
Uyuşmazlık, talep konusu boş çek yaprakları için, çek iptali kararı verilip verilemeyeceği ve keşidecinin çek iptali davası açmakta hukuki yararının olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava konusu uyuşmazlık, çek hesabı sahibinin boş çek yapraklarını kaybettiği iddiasına dayalı açtığı zayi nedeniyle çek iptal isteminden kaynaklanmaktadır.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nin 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle sınırlı, ancak kamu düzenine ilişkin nedenler resen göz önünde tutularak yapılmıştır.
6102 sayılı TTK’nun 651 ve TTK ‘nun 818/s bendi yollaması ile aynı Kanunun 757. ve devamı maddelerine göre açılacak kıymetli evrakın zayi nedeniyle iptali istemine ilişkin davalarda, dava açma yetkisinin hamile ait olup, keşidecinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır.
Diğer yandan davaya konu çek boş çek yaprakları olup, TTK’nun 780. maddesi uyarınca kambiyo senedi vasfını haiz olmadığı kıymetli evrak vasfını taşımadığı anlaşılmaktadır.
Zayi nedeniyle iptal davalarında amacın, keşidecinin mükerrer ödeme yapmasını önlemek ve kaybedilen kambiyo senedi yerine mahkemece verilecek iptal kararını keşideciye/muhataba ibraz etmek olduğu gözetildiğinde, keşidecinin kendisine ibraz edilmek üzere iptal kararı istemesi bu yolun kanunda öngörülen konuluş amacı ile bağdaşmaz.
Mahkemece, yargılamanın HMK’da düzenlenen usul kurallarına uygun olarak yapılmış olmasına, kamu düzenine aykırılık hallerinin bulunmamasına, dosya kapsamındaki bilgi, belge ve toplanan deliller değerlendirilip yasal düzenlemelere uygun isabetli, yeterli gerekçeyle karar verilmiş olmasına, ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkeme kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırılığın olmamasına göre davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.

HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b.1.maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken harç peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-İstinaf eden tarafından yapılan istinaf posta giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-HMK’nin 333.maddesi gereğince gider avansından kalanının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
5-Kararın tebliğinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,
HMK’nin 362/1.a maddesi gereğince dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda kesin olmak üzere 30/09/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan…

Üye…

Üye…

Katip…