Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi 2021/934 E. 2023/1518 K. 14.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 22. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2021/934 – 2023/1518

T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
22. H U K U K D A İ R E S İ

ESAS NO : 2021/934 (ESASTAN RET )
KARAR NO : 2023/1518
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 06/07/2020
ESAS-KARAR NO : 2018/561 E – 2020/537 K

DAVACI
VEKİLLERİ :
DAVALI
DAVANIN KONUSU : Alacak
KARAR TARİHİ : 14/11/2023
YAZILDIĞI TARİH : 27/11/2023

Taraflar arasında yukarıda bilgileri belirtilen kararın Dairemizce incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği ve eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçilmiştir. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
İDDİANIN ÖZETİ
Davacı vekili, müvekkili bankanın müşterisi dava dışı … San. ve Tic. Ltd. Şti. firması tarafından müvekkili bankaya temlik cirosu ile devredilen; … Şubesi üzerine keşideli 9288740 numaralı 01.02.2016 basım tarihli, 30.09.2016 keşide tarihli ve davalı tarafından keşide edilmiş olan 50.000,00 TL bedelli çekin süresi içerisinde ibraz edilmediğini, keşideci ile keşide tarihinden önce yapılan görüşmeler çerçevesinde anılan çeke ilişkin olarak 23.06.2017 tarihinde 1.000,00 TL tahsilat yapıldığını ve keşidecinin kalan 49.000,00 TL’yi 30.06.2017 tarihinde müvekkili bankaya ödeyeceğini beyan ettiğini ancak çek bedelinin ödenmediğini, yapılan görüşmeler nedeni ile tamamen iyi niyet ile ibraz süresi içerisinde çekin ibraz edilmediğini ve belgelendirilmediğini, bu nedenle TTK uyarınca yasadan kaynaklanan haklarını kullanılma imkanında bu aşamada kalmadığını, TTK md. 818 hükmünün çeklerde uygulanacak hükümlere atıf yaptığını, bu kapsamda poliçede sebepsiz zenginleşme hükümlerini düzenleyen TTK md. 732 maddesine yapılan yollama nedeni ile çeklerde de sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre talepte bulunma haklarının bulunduğunu, çek bedelini ödeyeceğini beyan ederek müvekkili bankanın iyi niyetinden faydalanıp çekin süresinde ibrazını engelleyen davalının gelinen aşamada çekten kaynaklanan 49.000,00 TL borcunu ödememiş olması nedeni ile sebepsiz zenginleştiğinin açık olduğunu, keşideci şirketin yargılama süresinde mal kaçırması muhtemel olduğundan alacağın tahsilinin tehlikeye girmesinin engellenmesi amacı ile davalı şirketin mal, hak ve alacakları üzerine dava değeri üzerinden ihtiyati haciz kararı verilmesinin gerektiğini belirterek; … Şubesi üzerine keşideli 9288740 numaralı, 30.09.2016 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli bir adet çek nedeni ile keşidecinin (ödenen 1000,00 TL düşüldükten sonra kalan) 49.000,00 TL tutarınca sebepsiz zenginleştiğinin tespiti ile bu tutarın keşide tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiz oranı üzerinden işleyecek faizi ile birlikte keşideciden tahsili ile müvekkili bankaya ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ
Davalı cevap dilekçesi sunmamış; davalı beyan dilekçesinde ise davacının ibraz süresi içinde muhatap bankaya ibraz edilmeyen çeki, temlik cirosuyla devraldığını, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre çekin keşidecisi olan davalı şirketten, çek bedelinin ödemesini talep ettiği, bu durumda çekin keşidecisi davalı şirket, gerçekte çekin lehtarına borçlu olmadığını (eş söyleyişle, sebepsiz zenginleşmediğini) ispat ederek, çeki temlik cirosuyla devralan davacıya karşı sorumluluktan kurtulabileceği, bu sebeplerle, müvekkili şirketin dava konusu çek sebebiyle, çek lehtarı şirkete borçlu olmadığının ve sebepsiz zenginleşmediğinin tespiti ile çekin iptaline karar verilmesi talebiyle, Konya 2. Asliye Ticaret Mahkemesine 2020/368 Esas sayılı davayı açtığı, “bekletici mesele” olarak kabulü ile sonuçlanmasının beklenilmesine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ
Mahkemece,TTK md. 818 hükmünün çeklerde uygulanacak hükümlere atıf yaptığı, davacı tarafın bu kapsamda poliçede sebepsiz zenginleşme hükümlerini düzenleyen TTK md. 732 maddesine yapılan yollama nedeni ile çeklerde de sebepsiz zenginşleşme hükümlerine göre talepte bulunma hakkı bulunduğu, davalı keşidecinin, davanın dayanağı olan çek sebebiyle sebepsiz zenginleşmediğini ispat etmedikçe, çek bedelinden dolayı çek hamiline karşı sorumlu olacağı, ispat yükünün davalıda olduğundan davalının dava konusu çek nedeni ile sebepsiz zenginleşmediğini ispat etmesi gerektiği, davalı tarafın çek nedeniyle kısmi ödemeyi yaparak bakiye ödemeyi yapmaması ve ödeyeceğini beyan etmesi karşısında davalının davaya konu çek nedeni ile sebepsiz zenginleştiği kanaati, ile talebin sebepsiz zenginleşmeye dayalı itirazın iptali davası niteliğinde olması nedeniyle takipten önceki dönem için temerrüt faizi talep edilebilmesi için borçlunun temerrüde düşürülmesi gerektiği anlaşıldığından davacının davasının KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile; 49.000,00 TL nin dava tarihinden itibaren bu miktara değişen ve değişecek oranlarda avans faizi uygulanmak suretiyle davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davacının keşide tarihinden itibaren bu miktara faiz yürütülmesi talebinin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
İstinaf kanun yoluna başvuran davalı vekili tarafından; Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/561 Esas sayılı davasında hüküm verilebilmesi, Konya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/368 Esas sayılı davasının sonuçlanmasına bağlı olduğu, davaya konu çek nedeniyle, müvekkili şirketin sebepsiz zenginleşmediğinin tespiti talebiyle açılan menfi tespit davasının “bekletici mesele” olarak kabulü ile sonuçlanmasının beklenilmesi ve neticesine göre hüküm tesis edilmesi gerekirken, bu talebin herhangi bir hukuki gerekçe gösterilmeden reddedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu bildirilmiştir.

UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR
TTK 732.madde kapsamında davacının alacağının bulunup bulunmadığı hususu uyuşmazlık konusudur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava,TTK 732.maddeye dayalı alacak isteğine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nin 355.maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle sınırlı, ancak kamu düzenine ilişkin nedenler resen göz önünde tutularak yapılmıştır.
Dava konusu çekin incelenmesinde …’a ait 30.09.2016 keşide tarihli … İnşaat Ticaret Limited Şirketi lehdarın … Ltd.Şti. 50.000,0TL, lehdar … Şirketine ciro etmiş olup, ibraz kaydı bulunmamaktadır…. Bankası temlik cirosu ile aldığı, davacı bankanın dava dışı müşterisi … Şirketi tarafından temlik cirosu ile kendilerine çekin temlik edildiğini ileri sürüp TTK 732.maddeye dayalı olarak keşideciden talepte bulunmuştur.
Konya 2.ATM’nin 2020/368 Esas 2020/411 K sayılı ilamın incelenmesinde, davacı … Ltd.Şti tarafından … Ltd. aleyhine dava konusu çeke dayalı menfi tespit istenildiği, mahkemece arabuluculuk dava şartı olmadığından davanın reddedildiği, istinaf edilmediği anlaşılmıştır.
Buna göre Mahkemece, yargılamanın HMK’da düzenlenen usul kurallarına uygun olarak yapılmış olmasına, kamu düzenine aykırılık hallerinin bulunmamasına, dosya kapsamındaki bilgi, belge ve toplanan deliller değerlendirilip yasal düzenlemelere uygun isabetli, yeterli gerekçeyle karar verilmiş olmasına ve özellikle keşideci olan davalının TTK 732.maddeye göre sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlayamamasına göre ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkeme kararında usul ve esas yönünden hukuka aykırılık olmadığından davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nin 353/1.b.1. maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b.1.maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu Genel Tebliği eki (1) sayılı tarifenin A-III-1-e uyarınca işin esası ile ilgili olduğundanHarçlar Kanunu gereğince alınması gereken 3.347,19 TL istinaf karar ve ilam harcından, peşin alınan 836,80 TL harcın mahsubu ile bakiye 2.510,39‬ TL harcın istinaf eden davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
3-İstinaf eden tarafından yapılan istinaf posta giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından karşı taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
5-HMK’nin 333.maddesi gereğince gider avansından kalanının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
6-Kararın tebliğinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,
HMK’nin 362/1.a maddesi gereğince dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda kesin olmak üzere 14/11/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan
¸e-imza

Üye
¸e-imza

Üye
¸e-imza

Katip
¸e-imza

NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP, AYRICA FİZİKİ OLARAK İMZALANMAYACAKTIR.
“5070 sayılı Kanun m. 5 ve 6098 sayılı TBK m. 15. uyarınca elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan fiziki imza ile aynı sonucu doğurur.”