Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 22. HUKUK DAİRESİ ….

T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
22. H U K U K D A İ R E S İ

….

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
…..
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ESKİŞEHİR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 09/02/2021
ESAS-KARAR NO : …..
DAVANIN KONUSU : Alacak
KARAR TARİHİ : 27/09/2021
YAZILDIĞI TARİH : 27/10/2021

Taraflar arasında yukarıda bilgileri belirtilen kararın Dairemizce incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği ve eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçilmiştir. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
İDDİANIN ÖZETİ
Davacı vekili, müvekkilinin kendi üyelerinin elektrik dağıtımından faydalanmaları ve kooperatif bünyesinde faaliyet gösterebilmeleri için elektrik dağıtım işlemi yapmaya başladığını, yürürlüğe giren kanun ve yönetmeliklerle, ilgili şirketlere branşman hattı, müştemilat, dağıtım tesisleri ve tapuların iz bedel ile devrinin zaruri olduğu hususlarının getirildiğini, müvekkili kooperatifçe alınan olağanüstü genel kurul kararı ile taşınmazların davalı …’a iz bedel (1 YTL) ile devredildiğini, branşman hattı, müştemilat, dağıtım tesisi ve tapuların iz bedel ile devrinin müvekkiline kanun ve yönetmeliklerle dayatılmasının haksız ve hukuka aykırı olduğunu, yapılan bu dayatma ile müvekkilinin zarar etmesine kendisinin ise bedelsiz aldığı taşınmazlar kapsamında kar edinmek suretiyle zenginleşmesine neden olduğunu, ayrıca davalılardan …’ın, müvekkilinden iz bedel (1 YTL) ile aldığı şebeke sistemi ve tapulara ilişkin kullanım hakkını bedel karşılığı başka bir kuruma verdiğini, müvekkilince yapılan devir işleminden sonra çıkan bir yönetmelikle devir işleminin bedel karşılığı yapılacağı hususunun hakkaniyet gereği getirildiğini, müvekkilinin ilgili yerleri devri döneminde yapılan emsal hesaplama ile davalı kurumdan 3.043.970,58 TL alacağının olduğunu belirterek iz bedel karşılığı devredilen branşman hattı, müştemilat, dağıtım tesisi ve tapu bedeli olan fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 10.000,00 TL’nin devir tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ
Davalı…… Satış A.Ş. vekili, açılan davanın elektrik dağıtımı ile ilgili bir konu olduğunu, alacak davası olmadığını, … Kurulunun ortak kullanım haline gelen elektrik dağıtım tesislerinin elektrik dağıtım şirketlerince devralınmasına dair usul ve esaslar hakkındaki kurul kararının da yine elektrik dağıtım şirketi ile alakalı bir işlem olduğunu, şirketlerinin elektrik dağıtım şirketi olmadığını, elektrik enerjisinin toptan ve perakende satışını yapan bir şirket olduklarını, husumet itirazında bulunduklarını ve bu davanın … … ….. A.Ş. aleyhine açılması gerektiğini bildirerek davanın reddini istemiştir.
Davalı … vekili, davacı kooperatifin izbedel ile aldığı şebeke sistemi ve tapulara ilişkin kullanım hakkını bedel karşılığı başka bir kuruma verdiğine dair ifadenin doğru olmadığını, anılan tesislerin mülkiyetinin halen kendilerine ait olduğunu, sadece işletme hakkı bedelinin bir süre için özel sektöre bırakıldığını, …. İdaresi Başkanlığı’nın tasarrufunda İşletme Hakkı Devir Sözleşmeleri ile özel sektöre fiili devirler gerçekleşmediğini ve kooperatife ait elektrik tesislerinin mülkiyetinin 14.03.2010 tarihinde onaylanarak işletme bakım karşılığında…… devredildiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ
Mahkemece, toplanan delillere ve tüm dosya kapsamına göre, …… Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği uyarınca … genel müdürlüğü adına ….. ile davacı kooperatif arasında yapılan devir protokolü gereğince devredilen elektrik tesislerinin iz bedel karşılığı teslimi sonrasında EPDK’nın 2012 tarihli devir usul ve esaslarına dair kararı gereğince devrin anlaşmaya bağlı olarak bedel karşılığı yapılacağına dair düzenlemesinin daha önce yapılan iz bedelli devirler hakkında uygulanması gerektiği, davacının mevzuat gereği zorunlu olarak verdiği devir kararının davacının serbest iradesine dayalı olmaması nedeniyle yeni duruma göre bedel talepte bulunabileceği, kooperatifin bu devri yapmak zorunda olduğu, bu nedenle davacı kooperatifin zorunlu olarak devrettiği tesislerin belirlenecek bedeli talep edebileceği, ayrıca taraflar arasındaki protokole göre davalıların birlikte bu bedelden sorumlu oldukları, davacı kooperatifin tacir olmaması nedeniyle genel mahkemelerin görevli olduğu belirtilerek
“DAVANIN KABULÜNE, 10.000,00 TL devir bedelinin dava tarihi olan 01/04/2015 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıldan alınarak davacıya verilmesine,” karar verilmiştir.

İSTİNAF SEBEPLERİ
İstinaf eden-davalı … vekili tarafından;
Devir protokolü ile müvekkilinin bir ilgisinin bulunmadığı, davacı ile diğer davalı arasında devir protokolünün imzalandığı, protokol kapsamında müvekkilinin sorumluluğu bulunmamasına karşın protokolün mevzuata uygun olduğu, somut olayda kanunun geriye yürümezliği ilkesi ile bağdaşmayan bir karar verildiği,
İstinaf eden- davalı…… A.Ş. vekili tarafından;
Mahkemece müvekkiline karşı açılan davanın husumetten reddi gerektiği, mahkemece HMK’nın 124. maddesi gereğince yaptığı taraf değişikliğinin yerinde olmadığı, davanın hak düşürücü süre içerisinde açılmadığı, somut olayda gabinin koşullarının oluşmadığı, mülkiyet hakkının ihlalinin söz konusu olmadığı, hükme esas alınan bilirkişi raporlarının yerinde olmadığı, hükmedilen faizin ise ticari faiz olmasında isabat bulunmadığı bildirilerek başvurulmuştur.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR
Uyuşmazlık taraflar arasındaki elektrik şebekesi sistemi kapsamında inşaa edilen trafo tesisinin davalı şirketler tarafından devralınması nedeni ile devralmanın bedelsiz olup olmadığı, davacı kooperatif tarafından devre rıza gösterilmesi ve aradan geçen zaman nedeni ile davanın alacağını talep etme hakkının bulunup bulunmadığı, devir nedeni ile ödenmesi gereken bir bedel olması durumunda emsal hesaplamanın ne şekilde olması gerektiği noktasında toplanmaktadır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, taraflar arasındaki elektrik şebekesi sistemi kapsamında inşaa edilen trafo tesisinin davalı şirketler tarafından devralınması nedeni ile açılan alacak davasıdır.
Dosya kapsamında bilirkişi …’dan alınan raporda; ….. tarafından yaptırılan….. Kabulünün 26.01.2010 tarihinde yapıldığı, 13 Adet bina tipi trafo tesisinin geçici kabulünün 17.03.2010 tarihinde yapıldığı, 26.10.2009’da olağanüstü genel kurul kararı ile iz bedel üzerinden …’a devir kararının alındığı, 24.03.2010 tarihinde tip devir protokolüyle iz bedel ile …’a devrinin yapıldığı,……. ait elektrik tesisleri bedelinin 2010 yılı … birim fiyatları ile malzeme, işçilik ve yıpranma yapı dahil, KDV hariç toplam 2.127.790, 76 TL olduğu belirtilmiştir.
Davalılar … Genel Müdürlüğü vekili ve ……. vekilinin yapılan bilirkişi incelemesine itirazı üzerine bilirkişi ….. heyet olarak alınan ek raporda; yukarıda belirtilen raporda 2010 yılı … birim fiyatları ile malzeme işçilik ve yıpranma payı dahil KDV hariç 2.127.790,76 TL olduğu kanatine varıldığı, bu bedel içerisinde trafo, arsa bedelleri ve trafo binası bedellerinin dahil olmadığı, 2015 yılında yeniden yapılan hesaplamada tüm bedeller dahil tutarın 5.853.717,76 TL olduğu belirtilmiştir.
Anılan rapora karşı davalılar tarafından gerekçeleri de gösterilmek suretiyle itiraz edilmiş olup, mahkemece raporlar arasındaki çelişki giderilmeksizin davacının mülkiyet hakkını ihlal eden önceki düzenlemeden dönülmesi üzerine 2010 yılı tarifesine göre belirlenecek bedelin davacıya ödenmesi gerektiği gerekçesi benimsenerek 2015 yılı verilerine göre yapılan hesaplamaya neden itibar edilmediği belirtilmeksizin kök rapora istinaden hüküm tesis edilmesi yerinde değildir.
Ayrıca davacı yanca Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin….yası ile iş bu davadaki talepleri ile ilgili olarak ek dava açılmış olup, Dairemizce anılan dosyanın görev yönünden usulden reddine dair karar…….. sayılı dosyası ile görevli mahkemenin ticaret mahkemesi olduğundan bahisle kaldırılmış olup, her iki davanın birleştirilerek yargılamanın birlikte görülmesi tarafların iddia, savunmaları ile itirazlarını karşılar nitelikte rapor alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
6100 sayılı HMK’nin 353/1-a-6.maddesinde, tarafların davanın esasıyla ilgili olarak gösterdikleri delillerin hiçbiri toplanmadan veya gösterilen deliller hiç değerlendirilmeden karar verilmiş olması hususu davanın esası incelenmeden kararın kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine duruşma yapmadan kesin olarak karar verilen hallerden sayılmıştır.
Davanın esasıyla ilgili olarak gösterilen delillerin “hiçbirinin” toplanmaması ile anlaşılması gerekenin uyuşmazlığın çözülmesi için taraflarca gösterilen delillerden hiç birinin toplanmaması ya da deliller bütünü ile çözüme ulaşılabilecek hallerde bu bütünü oluşturan delillerden “birinin” toplanmamış olması halleri olduğu söylenebilir. Bu anlamda hakimin belirli bir yargıya vararak karar vermesinde etkili/esaslı nitelikteki deliller sözedilmekte olup bu özellikte delillerden “birinin” toplanmamasını da 353/I-a-6.maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir. Zira somut olayda olduğu gibi davacı yanın talep edilebilir bir alacağının bulunup bulunmadığının tespiti zorunlu olup yukarıda anılan araştırma ile delil toplanmaması ve bu delillerin değerlendirilmemiş olması halinde yargı sistemimiz bakımından benimsenmiş olan dar istinaf sisteminden uzaklaşılarak ilk derece mahkemesince değerlendirilmemiş olan konularda ilk defa istinaf mahkemesince bir delile ilişkin olarak tartışma yapılarak yargıya varılacaktır ki bu da iki dereceli yargılama olan istinaf yargı sistemi ile bağdaşmayacaktır.
Bu bakımdan ilk derece mahkemesince davanın esasına yönelik uyuşmazlığın giderilmesi için yukarıda açıklanan delillerin toplanmaması ve bu delillere ilişkin her hangi bir değerlendirme yapılmamış olması bakımından davalı vekillerinin istinaf başvurusunun HMK’nin 353/1-a-6.maddesi uyarınca kabulüne ve ilk derece mahkemesinin kararının anılan gerekçelerle kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir.

HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalılar vekillerinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile; Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi, ……..Karar sayılı ve 09/02/2021 tarihli kararının KALDIRILMASINA,
2-HMK.’nin 353/1-a-6.maddesi uyarınca davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
3-İstinaf başvurma harcı dışında alınan istinaf karar ilam harcının istek halinde davalılara İADESİNE,
4-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından istinaf kanun yoluna başvuran vekiline vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-Davalılar tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince verilecek nihai kararda dikkate alınmasına,
6-Kararın tebliğinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,
HMK’nin 353/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu 27/09/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.