Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 22. HUKUK DAİRESİ

T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
22. H U K U K D A İ R E S İ

ESAS NO : 2021/480 ( KABUL DÜZELTEREK YENİDEN ESAS
KARAR NO : 2023/1318 HAKKINDA KARAR VERİLMESİ)

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : DR…. (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ESKİŞEHİR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 03/12/2020
ESAS NO : 2017/1005 E 2020/699 K

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI
DAVANIN KONUSU : Alacak
KARAR TARİHİ : 12/10/2023
YAZILDIĞI TARİH : 02/11/2023

Taraflar arasında yukarıda bilgileri belirtilen kararın Dairemizce incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği ve eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçilmiştir. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
İDDİANIN ÖZETİ
Davacı vekili, müvekkili ile davalının sahibi olduğu ….-… arasında yetkili üretici bayilik sözleşmesi imzalandığını, söz konusu anlaşma gereği ….-…’in bayi sıfatı ile sözleşme süresince … PVC Kapı ve Pencere Sistemi üretimi ve satışı için gerekli tüm PVC profillerini …’ndan ve bağlı bulunduğu bölge müdürlüğü deposundan almak zorunda olduğunu, bayinin sözleşme süresince diğer firmaların PVC profillerini ve yardımcı malzemelerini gerek kendi üzerinden gerekse muvazaalı bir firma kurup dolaylı olarak atölyesinden veya başka bir atölyede imal etmemeyi ve imal edilmiş pencere sistemini satmamayı ve pazarlamamayı kabul ve taahhüt ettiğini, davalı …’in … A.Ş.nin tek sahibi ve kurucu ortağı olduğunu, davalı …’in 04.03.2015 tarihinde ticaret unvanını değişterek … A.Ş. isimli şirketi kurmuş ise de her iki şirketin de üretim kaynaklarının, faaliyet konularının, adreslerinin ve sahiplerinin aynı olduğu dikkate alındığında … A.Ş.’ nin müvekkili ile imzalamış olduğu sözleşmeyi dolanmak maksadıyla kurulan muvazaalı bir şirket olduğunun aşikar olduğunu, davalının tek yetkili olduğu aynı işkolunda faaliyet gösteren başka bir şirket kurarak başkaca firmalardan mal ve hizmet alımı gerçekleştirmek suretiyle müvekkilinin kar kaybına neden olduğunu belirterek davalı şirketin ticari defterleri üzerinde gerçekleştirilecek bilirkişi incelemesi sonucu, davalı şirketin sözleşmeyi kaç kez ihlal ettiğine göre belirlenecek cezai şart alacaklarından fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 1.000,00 TL cezai şartın dava tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkiline verilmesine, yine fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 1.000,00 TL müspet zararın dava tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faizi ile davalıdan tahsili ile müvekkiline verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ
Davalı vekili, müvekkili … ile davacı şirketin unvan değişikliği yapmadan önceki adı olan … … A.Ş. arasında 20.04.2011 tarihinde imzalanan sözleşmenin konusunun müvekkilinin “Yetkili … Üretici Bayiliği” sıfatı ile Eskişehir bölgesinde kuracağı atölyede davacı tarafından verilecek profil ve yardımcı … kullanarak üreteceği … Marka pvc kapı ve pencere sistemi üretim ve satışı için düzenlenen karşılıklı hak ve yükümlülükler olduğunu, müvekkili … tarafından sözleşmede düzenlenen yükümlülüklerin tümüne riayet edildiğini, davacının akit tarafı olan … ile olan ticari alışverişini en son 18.03.2015 tarihi itibariyle son alışverişini yapmak suretiyle sonlandırdığını, 20.03.2015 tarihinden itibaren de … A.Ş. ile ticari alışverişte bulunmaya başladığını, … A.Ş. ile davacı arasında herhangi bir sözleşme bulunmadığını bildirerek davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ
Mahkemece, toplanan delillere ve tüm dosya kapsamına göre, sözleşme devam ettiği müddetçe, davalının davacı dışında hiçbir kimseden … marka PVC kapı ve pencere sistemlerine yönelik olarak PVC profili ve yardımcı … alamayacağı, zira, bu hususun ihlal edilmesi sözleşme kapsamında düzenlenen cezai şartın gündeme gelmesine sebebiyet vereceği, davacının da … markalı ürünlere yönelik bir ihlal iddiasının bulunmadığı, davacı iddialarının başkaca markalara yönelik olduğu belirtilerek davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
İstinaf eden- davacı vekili tarafından;
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunun yeterli araştırma ve incelemeyi içermediği gibi taraflar arasındaki sözleşme hükümlerinin hatalı yorumlandığı, davalı yanın muvazaalı olarak başka bir firma kurup sözleşmenin ilgili maddelerini ihlal ettiği bildirilerek başvurulmuştur.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR
Uyuşmazlık taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin ihlal edildiği iddiasına dayalı olarak açılan cezai şart ve mahrum kalınan kar alacağına davacı yanın hak kazanıp kazanmadığı ve var ise bu alacakların kapsamı noktasında toplanmaktadır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, bayilik sözleşmesin ihlal edildiği gerekçesiyle cezai şart ve mahrum kalınan kar alacağın tahsili istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nin 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle sınırlı, ancak kamu düzenine ilişkin nedenler resen göz önünde tutularak yapılmıştır.
Taraflar arasında 20.04.2011 tarihli “Yetkili … Üretici Bayiliği” sözleşmesi kurulmuş olup, sözleşmenin 1.maddesi “Bayi, sözleşme süresince … Pvc Kapı ve Pencere Sistemi üretimi ve satışı için gerekli tüm profilleri …’ndan ve bağlı bulunduğu bölge müdürlüğü deposundan almak zorundadır. Bayi, sözleşme süresince diğer firmaların Pvc profilleri ve yardımcı malzemelerini gerek kendi üzerinden gerekse muvazaalı bir firma kurup dolaylı olarak atölyesinde veya başka bir atölyede imal etmemeyi ve imal edilmiş pencere sistemini satmamayı ve pazarlamamayı kabul ve taahhüt eder.” şeklindedir. Sözleşmenin konusu “…Eskişehir bolgesinde kuracağı atölyede … PVC KAPI VE PENCERE SİSTEMİ üretimi ve satışı için, … tarafından verlien profilleri ve yardımcı … kullanması ile ilgili olarak, karşılıklı hak ve yükümlülükleri içermektedir” şeklinde taraflarca belirlenmiştir. Sözleşmenin 22. maddesinde “Bu sözleşme imzalandığı tarihten itibaren 5 yıl geçerlidir. Fesih ihbarı, sözleşme süresinin bitiminden itibaren 30 gün öncce bildirmek suretiyle yapılır. Fesih ihbar edilmeyen sözleşme aynı şartlarda 1 yıl uzatılmış kabul edilir. Uzatılan sürelerde … 15 gün önceden ihbar etmek şartı ile sözleşmei tazminatsız olarak feshedebilir” hükmü yer almaktadır. Cezai şarta dair hüküm ise 29. maddede düzenlenmiştir.
Her ne kadar mahkemece sözleşmenin dar yorumlanması gerektiği kabul edilerek hüküm kurulmuş ise de sözleşme hükümlerinin açık olduğu ve davalı yanın sözleşme süresi içerisinde başka firmalara ait PVC sistemlerinin imal edilmemesi, satılmaması ya da pazarlanmamasını kapsadığı taraflarca kabul edilmiştir.
Taraflar arasındaki sözleşme 20/04/2011 tarihinde yapılmış olup, 04/03/2015 tarihinde dava dışı …… AŞ. davalı tarafından tek ortaklı olarak kurulmuş olup, anılan tarihler arasında taraflar arasında sözleşme ihtilafsız bir şekilde uygulanmıştır. Yargılama aşamasından önce tespit sırasında alınan bilirkişi raporunda dava dışı … …A.Ş. tarafından 17/06/2017 tarihinden sonra davacı dışında başka şirketlerden mal alınarak fason üretim yapıldığı tespiti yapılmış olup, bu tespite taraflar itiraz etmemiştir. İhtilafın vuku 17/06/2017 tarihinden sonraki döneme ilişkindir. Davacı yanca dava dışı …A.Ş. kurulduktan sonra faaliyetlere bu firma ile devam edildiği, davalı ile herhangi bir mal alışverişi olmadığı davalı tarafından savunulmuş, davacı yancada bu savunmaya açıkça itiraz edilmemiş olup, bayilik sözleşmesinin tarafı olmayan dava dışı şirket hakkında bayilik sözleşmesinden kaynaklanan cezai şart ve kar mahrumiyeti alacağının doğmayacağı belirgindir. Ayrıca yeni kurulan şirket ile davacı arasında yeni bir bayilik sözleşmesi de imzalanmamıştır. Bununla birlikte davacı yanca dava dışı şirket kurulduktan sonra davalı ile olan bayilik sözleşmesi gereğince herhangi bir mal temin edilmemiş, sözleşme ayakta olsa dahi fiilen taraflar arasında uygulanmamıştır. Dava dışı firma ile de yeni bir bayilik sözleşmesi akdedilmediğinden davacı yanca anılan sözleşme kapsamında cezai şart ve kar mahrumiyetine dair alacağa hak talebinin MK 2’ye aykırı olduğu anlaşılmıştır.
Açıklanan bu nedenlerle mahkemece her ne kadar sözleşme maddelerinin yorumunda hataya düşülmüş ise de davacı yanın yukarıdaki gerekçe ile cezai şart talep edemeyeceği anlaşıldığından davacı vekilinin istinaf isteminin gerekçeye yönelik olarak kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının HMK’nin 353/1.b.2.maddesi uyarınca düzeltilerek yeniden esas hakkında karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜ ile;
2-Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1005 2020/699 03/12/2020 kararının HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince DÜZELTİLEREK YENİDEN ESAS HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE,
3-a-Davacının davasının REDDİNE,
b-Alınması gereken 54,40-TL harcın peşin ve tamamlama suretiyle alınan 2.434,16-TL harçtan mahsubu ile, bakiye 2.379,76-TL karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
c-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince, 17.487,50-TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
ç-Davalı tarafından yargılama boyunca yapılan 12 tebligat masrafı toplamı olan 150 TLnin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
d-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
e-Gider avansından bakiye kısmın karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
İstinaf aşamasında yapılan harç ve masraflar yönünden ;
4-İstinaf kanun yoluna başvuran davacı tarafça yatırılan istinaf karar ve ilam harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
5-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından karşı taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
6-İstinaf incelemesi aşamasında davacı tarafça yapılan istinaf yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-HMK’nun 333.maddesi gereğince gider avansından kalanının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
8-Kararın tebliğinin Dairemizce yapılmasına,
Dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda 361/1. maddesi gereğince kararın tebliği tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde kararı veren Bölge Adliye Mahkemesi ya da buraya gönderilmek üzere temyiz edenin bulunduğu yer Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi veya İlk Derece Mahkemesine verilecek dilekçe ile Yargıtay temyiz yasa yolu açık olmak üzere, 12/10/2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

Başkan…
e-imzalıdır

Üye…
e-imzalıdır

Üye…
e-imzalıdır

Katip…
e-imzalıdır

NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP, AYRICA FİZİKİ OLARAK İMZALANMAYACAKTIR.
“5070 sayılı Kanun m. 5 ve 6098 sayılı TBK m. 15. uyarınca elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan fiziki imza ile aynı sonucu doğurur.”