Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 22. HUKUK DAİRESİ

T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
22. H U K U K D A İ R E S İ

ESAS NO : 2021/428 (ESASTAN RET )
KARAR NO : 2023/708
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 27/10/2020
ESAS-KARAR NO : 2019/423 E – 2020/560 K

DAVACI
VEKİLLERİ
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVANIN KONUSU : İtirazın İptali
KARAR TARİHİ : 12/05/2023
YAZILDIĞI TARİH : 07/06/2023

Taraflar arasında yukarıda bilgileri belirtilen kararın Dairemizce incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği ve eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçilmiştir. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
İDDİANIN ÖZETİ
Davacı vekili, taraflar arasında 01/06/2018- 31/05/2020 tarihleri arasında geçerli olmak üzere; satış sözleşmesi (Kapalı Satış Noktası Sözleşmesi) imza edildiğini, davalının sözleşmede kayıtlı hükümleri kabul ve taahhüt ettiğini, müvekkili şirketin sözleşme gereğince 18.000,00-TL nakit bazlı katkı yapıldığını, ancak davalının sözleşme devam ederken satış sözleşmesi ile hüküm altında bulunan yüklendiği edimlerini yerine getirmediği, bayi ve distribütör vasıtasıyla dağıtımını yaptığı bira ürünlerini, tüketici taleplerine uygun düzenli ve sürekli bir şekilde satın almadığı, müşteri taleplerini karşılayamadığı ve satmadığı işini 09/10/2018 tarihinde terk ettiği, ticari faaliyetini sonlandırdığı, Ekim 2018 ayından sonra ürün almayarak sözleşmeyi ihlal ettiğini, 17/12/2018 tarihli ihtarname ile sözleşmenin feshedildiğini, 18.000,00-TL cezai şartın ihtarnamenin tebliğinden itibaren 3 gün içinde ödenmesinin ihtar edildiğini, davalı tarafça itiraz edildiğini bildirerek, Ankara 14. İcra Müdürlüğünün 2019/1169 Esas sayılı dosyaya davalı borçlunun itirazının iptali ile takibin devamına ve %20’den az olmamak üzere tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ
Davalı vekili, müvekkili ile 18.000,00-TL nakit bazlı katkı payı ödenmek ve belli bir süre ticari alışverişte bulunulması hususunda sözleşme yapıldığı ancak davacı şirketin müvekkiline 18.000,00-TL’yi nakit olarak değil, 18.000,00-TL karşılığında mal (alkollü içki) teslim ederek yapıldığını, davacı tarafın sözleşmeye aykırı davranarak, feshe neden olduğunu, nakit katkı payını vermediği, haksız şekilde cezai şart ve faiz talep ettiği, sözleşmeye göre davacı tarafın müvekkiline nakit olarak katkı yapmasını kabul ve taahhüt etmiş olmasına rağmen aynı tutarda mal teslimi (alkollü içki) yapmasıyla hem sözleşmeye hem de kanuna aykırı davrandığını açıklayarak davanın reddini savunmuştur.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ
Mahkemece, davacı ile davalı arasında 01/06/2018 tarihinde; “Satış Sözleşmesi (Kapalı Satış Noktası Sözleşmesi)” tanzim edildiği, 01/01/2018-31/05/2020 tarihleri arasını kapsadığı, sözleşmenin 2. maddesinde; “işletici, işletmekte olduğu işyerinde şirketin yetkilendirilmiş olduğu, bayi ve distribütör vasıtasıyla dağıtımını yapan bira ürünlerini tüketici taleplerine uygun, düzenli ve süreklilik arzedecek şekilde satın almayı, müşteri talebini karşılayacak şekilde etkin olarak bulundurma ve satmayı kabul ve taahhüt eder” şeklinde belirtildiği, …. A.Ş. ve … (işletici) ve …. Şti. arasında 24/07/2018 tarihinde imzalanan Satış Sözleşmesi (Kapalı Satış Noktası Sözleşmesi) incelendiğinde; madde 11’de “Şirketin işyerinin açılmasında veya işletilmesinde katkıda bulunmak ve işyerindeki ticari faaliyetlerini arttırmak amacıyla bayi veya distrübitör ile işleticinin karşılıklı mutabakata vardığı 18.000,00-TL KDV dahil tutarında nakit veya nakit bazlı katkı veya ürünlerinde %- iskontoyu doğrudan veya bayilik veya distribütörlük sözleşmesine dayanarak bayi veya distrübitör aracılığı ile veyahut rakip ürünlerin satılmaması koşuluna bağlı olmaksızın sözleşme süresince bir kereye mahsus vereceğinin ” belirtildiği anlaşılmış, aynı sözleşmenin 15. maddesinde “İşletici …. Bayi ve distrübitörden almış olduğu mali yardım, katkılar ve her türlü sabit yatırım harcamalarının tümünü ve uygulanan iskonto tutarlarının verildiği tarihten itibaren işlemiş ticari faizi de dahil olmak üzere hesaplanacak faizi ile birlikte şirket ve/veya distribütöre nakden veya defaten itirazsız geri ödemeyi ve ayrıca şirkete 18.000,00-TL cezai şart ile birlikte şirket ve/veya bayi veya distribütörün kar kaybı da dahil olmak üzere, uğradığı her türlü zararını itiraz etmeksizin nakden veya defaten ödemeyi kabul ve taahhüt ettiği, işletici, cezai şartın tenkisini hiçbir şekilde talep edemeyeceği satış noktasında başka marka bira çeşitlerinin satılması halinin iş bu madde kapsamı dışında olduğu ve bu durumda cezai şart hükmünün uygulanamayacağı ” şeklinde düzenlendiği, 2018/167 D.İş sayılı delil tespiti dosyasındaki bilirkişi raporunda davalı …’ın işyerini terkettiği ve 09/10/2018 tarihinde işyerini …’ya devir ettiği ve halen bu kişinin faaliyette bulunduğunun tespit edildiği, dosyaya sunulan davalı taraf ticari kayıt ve defterleri ile davacı taraf ticari kayıt ve defterleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda; Kalyon Büfe-… tarafından düzenlenen ve işletme katkı payı olarak düzenlenen KDV dahil 18.000,00-TL tutarlı fatura bulunduğu, söz konusu faturanın cari hesap ekstresine 31/07/2018 tarihinde alınan hizmet faturası açıklaması ile 17.999,84-TL olarak işlendiği, bu tutarın cari hesapta mahsup işlemi olarak değerlendirildiği, satış sözleşmesinin Damga Vergisi’nin…. A.Ş. tarafından 144,61-TL olarak belirlendiği, yine bu tutarın matrahının 15.254,24-TL olarak gösterildiği, bunun da davalı tarafa verilecek olan 18.000,00-TL nakit bazlı katkı payının KDV hariç tutarı olduğu, Damga Vergisi Beyannamesi tutarı olan 293.195,82-TL beyanında 23/11/2018 tarihinde tahakkuk ettirilip 26/11/2018 tarihinde … marifetiyle ödendiği, taraflar arasında imza altına alınan sözleşmenin 6. maddesine göre işyerini herhangi bir kişiye devredemeyeceği, işleticinin bu durumlarda en az 30 gün önceden şirkete yazılı bilgi verip onay almak zorunda olduğu, ikinci maddesine göre dağıtımı yapılan ürünleri tüketici taleplerine uygun, düzenli ve süreklilik arz edecek şekilde satın almayı, bulundurmayı ve satmayı kabul ve taahhüt etmesine rağmen 4 aylık alım ve satımdan sonra herhangi bir ürün alışı yapmayarak işyerini terkettiği, 9/b maddesine göre; sözleşme süresince işyerinde ürün satışına ilişkin faaliyetlerini kısamayacağı veya bira ve/veya ürünlerin satışını azaltacak davranışlar içine girmeyeceğinin belirtilmesine rağmen davalının işyerine 09/10/2018 tarihinde başka bir şahsa devrettiği ve herhangi bir alım ve satım yapmadığı, yine davacı şirketin sözleşmenin 14. maddesi gereğince sözleşmede belirtilen yükümlülüklerden herhangi birinin yerine getirilmemesi halinde önceden herhangi bir ihtar ve hükme gerek kalmaksızın tek taraflı olarak sözleşmeyi feshetmeye hakkı bulunduğunun belirtildiği değerlendirilmekle icra takibinin değerlendirilmesi sonucunda icra takip tarihi 28/01/2019 tarihi itibariyle, 18.000,00-TL cezai şart, 155,34-TL işlemiş faiz, 18.000,00-TL nakit bazlı katkı payı tutarı, 1.750,19-TL işlemiş faiz, 282,48-TL ihtarname ücreti, 932,20-TL delil tespiti masrafı olmak üzere 39.120,21-TL talep edilebileceğine ilişkin raporun sunulduğu, takip konusu asıl alacaklar likit olduğu nedenle icra inkar tazminatına da hükmedilmesi gerektiği, delil tespiti masrafı yönünden şartları oluşmadığı belirtilerek;
-Davanın kısmen kabulü ve kısmen reddi ile davalının itirazının kısmen iptaline; -Cezai şarta ilişkin kısım yönünden, 18.000,00-TL asıl alacak ve 155,34-TL işlemiş faiz toplamı 18.155,34-TL alacak üzerinden takibin aynı şartlarla devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine,
-Nakit/nakit bazlı katkı tutarı yönünden, takibin 18.000,00-TL asıl alacak ve 1.750,19-TL işlemiş faiz, 282,48-TL ihtarname masrafı olmak üzere toplam 20.032,67-TL üzerinden takibin devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine, ihtarname masrafına ise yasal faiz işletilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
Cezai şart ve nakit/nakit bazlı katkı tutarı yönünden kabul edilen asıl alacağın %20’si oranında 3.600,00-‘er TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
1-İstinaf kanun yoluna başvuran davacı vekili tarafından; Hükme esas alınan bilirkişi raporunun tetkikinde cezai şart olarak sözleşme gereği talep edilen 18.000,00 TL’ye uygulanacak olan faizin yasal faiz olması gerektiğinden bahisle cezai şart faizini 155,34 TL olarak hesapladığı, Sözleşmenin özellikle 14. ve 15. maddeleri hükümlerinin değerlendirilmesi gerektiği, taraflar arasındaki sözleşmenin açık hükümleri karşısında cezai şarta yasal faiz işletilmesinin mümkün olmadığı, delil tespitine ilişkin mahkeme masraflarına ilişkin talebinin reddinin de hakkaniyete aykırılık teşkil ettiği bildirilmiştir.
2-İstinaf kanun yoluna başvuran davalı vekili tarafından; Dosya kapsamında alınan iki bilirkişi raporu arasında çelişki giderilmeden karar verildiği, 11.06.2013 tarih ve 6487 numaralı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile yeniden düzenlenen ve 2. maddesi ile 4250 Sayılı Kanunun 6. maddesinde öngörülen değişikliğe (alkollü içki üretenler ithal edenler ve pazarlayanlar her ne amaçla olursa olsun teşvik, hediye, eşantiyon, promosyon veya bedelsiz olarak alkollü içki dağıtamazlar) aykırı olduğu, bu itibarla da arada imzalanan sözleşmeye öncelikle davacı taraf aykırı davrandığı ve sözleşmenin feshine sebebiyet verildiği, kararlaştırılan cezai bedeli iki tarafın maddi durumuna ve günün şartlarına göre indirme hakkı bulunduğu, alacağın likit olmadığı, aradaki borç alacak ilişkisinin yargılamaya muhtaç olduğu ve müvekkilinin itirazında kötü niyetli olmadığı bildirilmiştir.

UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR
Davaya konu borcun kapsam ve miktarı uyuşmazlık konusudur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, itirazın iptali istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nin 355.maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle sınırlı, ancak kamu düzenine ilişkin nedenler resen göz önünde tutularak yapılmıştır.
Ankara 14. İcra Müdürlüğünün 2019/1169 esas sayılı dosyasında; alacaklı …. A.Ş. olup, borçlunun … … olduğu, 18.000,00-TL cezai şart, 336,58-TL işlemiş faiz, 18.000,00-TL Nakit Bazlı Katkı Payı Tutarı, 1.750,19TL işlemiş faiz, 282,48-TL ihtarname ücreti, 932,20-TL delil tespiti masrafı olmak üzere, toplam 39.301,45TL toplam alacak üzerinden 28.01.2019 tarihinde ilamsız takip yapıldığı,28.02.209 tarihinde tebliğ edildiği,07.03.2019 tarihinde süresinde borçlu vekili tarafından itiraz edildiği takibin durduğu anlaşılmıştır.
… Anonim Şirketi tarafından …’a gönderilen 17.12.2018 tarihli ihtarnamede 01.06.2018 tarihinden 31.05.2020 tarihine kadar geçerli olmak üzere kapalı satış noktası sözleşmesi düzenlendiği…. 09.10.2018 tarihinde iş yerini terk ederek ticari faaliyetini sonlandırarak bu tarihten sonra ise hiç ürün almayarak sözleşmeyi ihlal ettiği, Bu nedenle sözleşmeyi fesh bildirerek sözleşmenin 15. maddesi gereği 18.000,00 TL cezai şart ve 18.000,00TL nakit bazlı katkı tutarının verildikleri tarihten itibaren işlemiş ticari faizi de dahil tebliğden itibaren 3 gün içinde ödenmesini istemiştir.19.12.2018 tarihinde tebliğ edilmiştir.
Davacı … Tic. A.Ş. ile davalı arasında 24/07/2018 tarihinde imzalanan (01/06/2018 tarihinde yürürlüğe gireceği belirtilen); “Satış Sözleşmesi (Kapalı Satış Noktası Sözleşmesi)” tanzim ve imza edildiği, 01/01/2018-31/05/2020 tarihleri arasını kapsadığı, sözleşmenin 2. maddesinde; “işletici, işletmekte olduğu işyerinde şirketin yetkilendirilmiş olduğu, bayi ve distribütör vasıtasıyla dağıtımını yapan bira ürünlerini tüketici taleplerine uygun, düzenli ve süreklilik arzedecek şekilde satın almayı, müşteri talebini karşılayacak şekilde etkin olarak bulundurma ve satmayı kabul ve taahhüt eder” şeklinde belirtildiği anlaşılmıştır.
…. A.Ş. ve … (işletici) ve …. Şti. arasında 24/07/2018 tarihinde imzalanan Satış Sözleşmesi (Kapalı Satış Noktası Sözleşmesi) incelendiğinde; Madde 11’de “Şirketin işyerinin açılmasında veya işletilmesinde katkıda bulunmak ve işyerindeki ticari faaliyetlerini arttırmak amacıyla bayi veya distrübitör ile işleticinin karşılıklı mutabakata vardığı 18.000,00-TL KDV dahil tutarında nakit veya nakit bazlı katkı veya ürünlerinde %- iskontoyu doğrudan veya bayilik veya distribütörlük sözleşmesine dayanarak bayi veya distrübitör aracılığı ile veyahut rakip ürünlerin satılmaması koşuluna bağlı olmaksızın sözleşme süresince bir kereye mahsus vereceğinin ” belirtildiği anlaşılmıştır.
Sözleşmenin 14. maddesinde; şirket işleticinin veya onunla birlikte çalışanların iş bu sözleşmede ve veya eklerinde belirtilen hükümlerden ükümlülüklerden veya taahhütlerden herhangi birini kısmen veya tamamen yerine getirmemesi halinde önceden herhangi bir ihtar ve hükme gerek kalmaksızın tek taraflı olarak derhal iş bu sözleşmeyi fethetmeye katkının ödenmemiş kısmını ödememeye ve işleticiden 15. maddede belirtilen her türlü hak ve alacakları ile birlikte uğradığı zararı talep etmeye nezdindeki teminatları önceden herhangi bir ihbara gerek kalmaksızın nakde çevirerek tahsil etmeye ve her türlü yasal yollara başvurmaya yetkilidir.
Aynı sözleşmenin 15. maddesinde “İşletici …. Bayi ve distrübitörden almış olduğu mali yardım, katkılar ve her türlü sabit yatırım harcamalarının tümünü ve uygulanan iskonto tutarlarının verildiği tarihten itibaren işlemiş ticari faizi de dahil olmak üzere hesaplanacak faizi ile birlikte şirket ve/veya distribütöre nakden veya defaten itirazsız geri ödemeyi ve ayrıca şirkete 18.000,00-TL cezai şart ile birlikte şirket ve/veya bayi veya distribütörün kar kaybı da dahil olmak üzere, uğradığı her türlü zararını itiraz etmeksizin nakden veya defaten ödemeyi kabul ve taahhüt ettiği, işletici, cezai şartın tenkisini hiçbir şekilde talep edemeyeceği satış noktasında başka marka bira çeşitlerinin satılması halinin iş bu madde kapsamı dışında olduğu ve bu durumda cezai şart hükmünün uygulanamayacağı ” şeklinde düzenlendiği anlaşılmıştır.
Akçaabat 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2018/167 D. İş. Dosyasında; Delil Tespiti talebinde bulunan, … ve … A.Ş., karşı taraf … olup, diğer tarafın iş yerinde, müştemilatında, depolarında ve kayıtlarında iş yerinin ve faaliyet konusunun nazara alınarak, 5. maddedeki hususlar ile sözleşmeye aykırı bulunan sair durumların bilirkişi marifetiyle tespiti talep edilmiş, sunulan bilirkişi raporu ile; …’ın işyerini terk ettiğinden … A.Ş. ile yaptığı sözleşmeye dayalı tespit yapılamadığı …’ın 09/10/2018 tarihinde faaliyetteki işyerini …’ya devir ettiği, 18/10/2018 tarihli işyeri Açma ve Çalışma Ruhsatından tespit edildiği üzere, …’nın faaliyette bulunduğunun tespit edildiği anlaşılmaktadır.
Davacı vekilinin istinaf itirazlarının konusu delil tespit masrafı olan 932,200TL ile 155,34TL cezai şartta işlemiş faizin reddedilen kısmı olup, toplam 1.113,44TL miktarlı redde konu tutarı istinaf etmiş olup karar tarihi olan 27.10.2020 tarihi itibariyle 5.390,00TL’nin altındaki tutarlar kesin olduğundan HMK’nin 341. ve 352.maddesi uyarınca istinaf dilekçesinin miktar itibariyle reddi gerekmiştir.
Davalı vekilinin istinaf itirazına gelince;Mahkemece, yargılamanın HMK’da düzenlenen usul kurallarına uygun olarak yapılmış olmasına, kamu düzenine aykırılık hallerinin bulunmamasına, dosya kapsamındaki bilgi, belge ve toplanan deliller değerlendirilip yasal düzenlemelere uygun isabetli, yeterli gerekçeyle karar verilmiş olmasına ve özellikle taraflar arasında imza altına alınan sözleşmenin 6. maddesine göre davalının işyerini herhangi bir kişiye devredemeyeceği, işleticinin bu durumlarda en az 30 gün önceden şirkete yazılı bilgi verip onay almak zorunda olduğu, ikinci maddesine göre dağıtımı yapılan ürünleri tüketici taleplerine uygun, düzenli ve süreklilik arz edecek şekilde satın almayı, bulundurmayı ve satmayı kabul ve taahhüt etmesine rağmen 4 aylık alım ve satımdan sonra herhangi bir ürün alışı yapmayarak işyerini terkettiği, 9/b maddesine göre; sözleşme süresince işyerinde ürün satışına ilişkin faaliyetlerini kısamayacağı veya bira ve/veya ürünlerin satışını azaltacak davranışlar içine girmeyeceğinin belirtilmesine rağmen davalının işyerine 09/10/2018 tarihinde başka bir şahsa devrettiği ve herhangi bir alım ve satım yapmadığı, yine davacı şirketin sözleşmenin 14. maddesi gereğince sözleşmede belirtilen yükümlülüklerden herhangi birinin yerine getirilmemesi halinde önceden herhangi bir ihtar ve hükme gerek kalmaksızın tek taraflı olarak sözleşmeyi feshetmeye hakkı bulunduğunun ve sözleşmenin 14. ve 15.maddesine göre verilen katkı bedelinin tümünün iadesi ile cezai şartın ödeneceğinin belirlenmesine göre ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkeme kararında usul ve esas yönünden hukuka aykırılık olmadığından davalı vekilinin istinaf başvurusunun da HMK’nin 353/1.b.1. maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı vekilinin istinaf dilekçesinin 341/2. ve 352.maddesinin 1.fıkrasının (b) bendi gereğince MİKTAR İTİBARİYLE REDDİNE,
2-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b.1.maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
3- Davacı tarafça yatırılan istinaf harcının istek halinde yatırana iadesine,
4-Harçlar Kanunu Genel Tebliği eki (1) sayılı tarifenin A-III-1-e uyarınca işin esası ile ilgili olduğundan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 2.608,62 TL istinaf karar ve ilam harcından, peşin alınan 652,15‬ TL harcın mahsubu ile bakiye 1.956,47‬ TL harcın istinaf eden davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
5-İstinaf edenler tarafından yapılan istinaf posta giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından karşı taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
7-HMK’nin 333.maddesi gereğince gider avansından kalanının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
8-Kararın tebliğinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,
HMK’nin 362/1.a maddesi gereğince dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda kesin olmak üzere 12/05/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …

NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP, AYRICA FİZİKİ OLARAK İMZALANMAYACAKTIR.
“5070 sayılı Kanun m. 5 ve 6098 sayılı TBK m. 15. uyarınca elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan fiziki imza ile aynı sonucu doğurur.”