Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi 2020/1194 E. 2023/419 K. 21.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 22. HUKUK DAİRESİ

T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
22. H U K U K D A İ R E S İ

ESAS NO : 2020/1194 (ESASTAN RET )
KARAR NO : 2023/419

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 16/07/2020
ESAS-KARAR NO : 2020/99 E- 2020/346 K

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVANIN KONUSU : Alacak
KARAR TARİHİ : 21/03/2023
YAZILDIĞI TARİH : 05/04/2023

Taraflar arasında yukarıda bilgileri belirtilen kararın Dairemizce incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği ve eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçilmiştir. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
İDDİANIN ÖZETİ
Davacı vekili, müvekkili firmanın Kayseri’de ofis mobilyalarını üreten ve satışını yapan bir firma olup, davalı kurum ile ilgili katalog kapsamında anlaşmalı olarak …Hastanesinin 14/04/2017 tarih ve … nolu siparişi ile sipariş konusu işe başladığını, müvekkili firmanın davalı kurumdan görevli talep ederek ürünlerin denetiminin yapılarak kontrol edilmesini talep ettiği, iş konusu hastane mobilyalarının tesliminde herhangi bir gecikme olmadığını, ancak kontrolü zamanında yapılmadığından yaşanan gecikmenin de müvekkili firma sorumluluğunda olmadığından davalı idare tarafından satın alması yapılan … Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliğine bağlı olarak …Hastanesine ihale konusuna ürünlere ilişkin ödenmesi gereken bedelin uygulanan cezai uygulama nedeniyle müvekkilinden kesinti yapılan 41.559,22TL ‘nin kesinti uygulanan tarihten itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ
Davalı vekili, taraflar arasında imzalanan 23.06.2016 tarih ve 134 sayılı sözleşmenin teslim yeri, şekli ve süresini düzenleyen 7. maddesinde belirtilen şekilde hesap yapıldığı, belirtilen sözleşme hükümleri gereğince davacı tarafın malzemeleri teslim etmesi gereken sürenin 22.09.2017 olmasına rağmen fiili teslim tarihi 09.11.2017 olmakla 48 gün gecikme yaşanmış olması ve hatalı ve eksik ürün teslim edilmiş olması sebebiyle 41.559,22TL gecikme cezası uygulanmasında hukuka ve taraflar arasındaki sözleşmeye aykırı bir durum bulunmadığı, üstelik davacı tarafın kendisine herhangi bir bildirim ya da açıklama yapılmadığı iddiasının da gerçeği yansıtmadığı, zira edimin süresi içinde yerine getirilmemesi halinde sözleşme gereği uygulanacak işlemlerin sözleşmenin tarafı olan davacı tarafından bilinmemesi mümkün olmamakla birlikte basiretli bir tacirden beklenen bir davranış da olmadığı, sözleşme gereği zamanında malzemeleri tam sağlam ve çalışır halde teslim etmeyerek gecikmeye düşmüş olan davacının, sözleşme kapsamında ceza ödemeyi de kabul ettiği, özgür iradesi ile imzaladığı sözleşme gereğince uygulanan gecikme cezasının hukuka aykırı olmadığı bildirilmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ
Mahkemece, taraflar arasında 23.06.2016 tarihinde malzeme alımına ilişkin sözleşme yapıldığı, Sözleşme kapsamında davacı edimini belirtilen sürede ifa etmiş fakat bir kısım koltukların metal ayak kalınlığının sözleşme gereği 2mm olması gerekirken 1.5mm olduğunun tespiti üzerine bu malların kabulünün yapılmadığı, bu itibarla davacı edimini sözleşme ve şartname gereği şartnameye uygun ifa etmediğinden meydan gelen gecikmede kusurlu olduğu, bu itibarla sözleşmenin 13. Maddesi gereği geç teslimi yapılan malzemenin bedeli üzerinden hesaplanacak gecikme cezasından sorumlu bulunduğu, bu kapsamda davalının tüm ihale bedeli üzerinden ceza hesaplamasının hakkaniyete uygun düşmeyeceği, bu itibarla usul ve yasaya uygun ,denetime ve hüküm kurmaya elverişli görülen bilirkişi raporuna göre ceza miktarının 4.211,35 TL olacağı bakiye kısmın haksız kesinti niteliğinde olacağı , bakiye kısım yönünden davacının davasında haklı olduğu gerekçesi ile Davacının davasının kısmen kabulü ile, 37.347,87TL’nin 19/02/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
İstinaf kanun yoluna başvuran davalı vekili tarafından; Teslim edilen ürünlerde tespit edilen ayıp ve arızalarla ilgili olarak davacı firma sorunların bir hafta içinde giderileceğini bildirdiği ve teslim tesellüm işlemlerinin Ofis personeli gözetiminde yapılmasını istediği, davacı firmanın talebine istinaden 30.10.2017 tarihli denetim muayenesinde; … kod numaralı margarita tekli bekleme koltuğunun; koltuk metal ayak et kalınlığının 2 mm. yerine 1.5 mm.’ Lik sacdan yapıldığı, 334.810033 kod numaralı margarita ikili bekleme koltuğunun; koltuk metal ayak et kalınlığının 2 mm. yerine 1.5 mm.’lik sacdan yapıldığı tespit edilmiş ve firmaya gönderilen 10.11.2017 tarih ve 78682 sayılı yazı ile söz konusu ürünlerin Ofise tevdi edilen ürün bilgi formlarına göre üretilerek ihtiyaç sahibi kuruma teslimatının yapılması ve sonuçtan en geç 04.12.2017 tarihi mesai saati bitimine kadar Bursa Bölge Müdürlüğüne bilgi verilmesinin istendiği, 09.11.2017 tarihli firma yazısında Ofisçe tespit edilen eksikliklerin giderildiği bildirilerek ve ihtiyaç sahibi kurumca 27.11.2017 tarih ve 155633 sayılı yazı ile gönderilen teslim tesellüm tutanağında söz konusu malzemelerin 09.11.2017 tarihinde tam, sağlam ve montajı yapılarak hizmette kullanılabilir halde teslim alındığının Bursa Bölge Müdürlüğüne bildirildiği, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin teslimi düzenleyen 7. maddesinde belirtildiği üzere ürünlerin tam, sağlam ve çalışır halde teslim edildiği ve muayene kabulünün yapıldığı tarihte teslim edilmiş bulunduğu, bu sebeple siparişe konu ürünlerin tam sağlam ve çalışır halde teslim edildiği tarih 09.11.2017 tarihi olup, davacı tarafın malzemeleri teslim etmesi gereken tarih 22.09.2017 olduğundan aradaki 48 günlük gecikmeden kaynaklı olarak gecikme cezası kesildiği, bütün bunların yanı sıra 11.02.2020 tarihinde açılan davanın 17.02.2020 tarihinde tensip tutanağı düzenlenmiş, taraflara duruşma gününün tebliğine karar verildiği, ancak taraflarına 28.02.2020 tarihinde gönderilen tensip zaptı içinde dava dilekçesinin tebliğ edilmediği, müvekkilin kurum olması ve tebligatların gelen evrak servisinde açılmaksızın topluca alınması sebebiyle bu durumun tutanağa geçirilemediği, kaldı ki sözlü yargılamaya ve karar duruşmasına geçileceğine dair taraflara tebligat yapılması gerekirken hiçbir bildirim yapılmaksızın dosyanın taraflar da olmadan karara çıkarıldığı, müvekkili Ofis tarafından kesilen ceza miktarı da sözleşmenin 13. maddesinin 2. fıkrasına göre sipariş tutarı üzerinden kesileceği hükmüne istinaden kesilmiş olduğundan sözleşmeye uygun olduğu, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin, kararda belirtildiğinin aksine hizmet sözleşmesi değil, ticari bir sözleşme olduğu, hal böyle iken dosyanın ticari esaslara göre incelenmesi, bilirkişi incelemesinin de ticari satım sözleşmeleri konusunda uzman bilirkişilerce yapılması gerektiği bildirilmiştir.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR
Davacının alacağının kapsam ve miktarı uyuşmazlık konusudur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, alacak istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nin 355.maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle sınırlı, ancak kamu düzenine ilişkin nedenler resen göz önünde tutularak yapılmıştır.
…Anonim Şirketi tarafından Devlet Malzeme Ofisi Bursa Bölge Müdürlüğüne hitaben düzenlenen 15.02.2018 tarihli ihtarnamede …Hastanesi’ne alınan ürünlere ilişkin eksik ödenen ve hukuka aykırı uygulanan cezayı uygulama nedeniyle kesinti yapılan 41.559,22 TL’nin derhal ödenmesinin talep edildiği görülmüştür.
Devlet Malzeme Ofisi Pazarlama Daire Başkanlığı tarafından Bursa Bölge Müdürlüğü’ne 22.09.2017 tarihine kadar cezasız ek süre verilmesi hususunun Genel Müdürlük makamının 11.08.2017 tarihli oluru ile uygun görüldüğü bildirilmiştir.
Kamu hastaneleri Kurumu Bursa Devlet Malzeme Ofisi Bölge Müdürlüğü’ne gönderdiği yazıda 2017 yılı içerisinde açılması planlanan …Hastanesi yeni hizmet binasının ihtiyaçları için 04 2017 tarihli ekteki sipariş formları gönderildiyse de kullanılabilir depo alanının en erken 01.08.2017 tarihinde teslim edilmesi öngörülüğünden mal kabul edilemeyeceğinden ilgili siparişlerin teslimat sürelerinin 18.08.2017 tarihine kadar ertelenmesi ve 01.08.2017 tarihinden önce malzeme teslimatlarının yapılmaması bildirilmiştir.Bu kapsamda tedarikçi firmalara 18.08.2017 tarihine kadar teslimatların ertelenmesi ve ek cezasız ek süre verilmesi hususu kabul edilmiştir.
Taraflar arasında 23.06.2016 tarihli katalog kapsamındaki firmalardan gerçekleştirilecek açık satışlara ait satın alma sözleşmesi’nin incelenmesinde Devlet Malzeme Ofisi ile …elektronik Anonim Şirketi arasında imzalandığı ;
Teslim yeri şekli ve süresi başlıklı 7. maddede; sözleşme kapsamındaki ürünler sipariş evrakının siparişi veren ofis birimince tedarikçiye kayıtlı elektronik posta faks veya iadeli taahhütlü olarak bildirimde bulunulduğu tarihte sipariş edilmiş sayılır. sipariş edilen ürünün teslim sorumluluğu bütünüyle tedarikçiye aittir sipariş konusu ürün tedarikçi tarafından;
a. Sözleşme eki teslim süreleri tablosundaki ek altın teslim süresi içinde,
b. sipariş mektubunda bildirilecek adresteki müşteriye,
c. tedarikçi tarafından ofise tevdi edilen ek 4 ürüne ait teknik özellik formunda yer alan ürünün teknik bilgilerine niteliklerine ve siparişte belirtilen özelliklerine uygun,
ç. orijinal ambalajında hiç açılmamış olarak,
d. tam sağlam ve çalışır halde teslim edilecektir. …
Gecikme başlıklı 13 maddesinde ; Tedarikçi sipariş konusu ürünü sözleşmede yazılı müddetler içerisinde müşteri daireye tam sağlam ve çalışır halde teslim etmek zorundadır.
Teslimatta gecikme olması halinde herhangi bir ihtirazi kayıt ileri sürmeye gerek olmaksızın tedarikçiden Günlük 50 TL’den az olmamak üzere sipariş tutarının (siparişin geç teslim edilen ürün grubu üzerinden)
a.10 güne kadar olan gecikmelerde 10 gün dahil KDV hariç binde 3’ü,
b. 11’den 20 güne kadar olan gecikmelerde ilk 10 gün de dahil KDV hariç binde 4’ü,
c. 21’den 30 güne kadar olan gecikmelerde ilk 20 günde dahil KDV hariç binde 5’i oranında gecikme cezası alınır ancak alınacak gecikme cezası tutarı malın bedelini geçemez.
3. gecikme süresinin 30 günü aşması halinde gecikme cezası alınmaksızın sipariş iptal edilir.Kısmi teslim olması halinde müşteri dairenin talep etmesi ve ofisin de uygun görmesi kaydıyla iptal hükmü siparişin ifa edilmeyen kısmı için uygulanır ancak sipariş tutarının KDV hariç %15 oranında ceza alınır Ayrıca gecikme süresi 30 günü açtığı halde teslimatın yapılmış olduğunun anlaşılması durumunda sipariş iptal edilmeyerek ikinci fıkranın c bendine göre fiilen gecikilen gün kadar gecikme cezası alınır.
Ankara 25. Asliye Hukuk Mahkemesince aldırılan bilirkişi raporunda; sözleşme gereği davacı tarafından 48 gün gecikme ile teslim edildiği belirtilen ürünlere gecikme başlıklı 13. Maddesinin c bendine göre uygulanacak ceza miktarının 48 x 17.547,30 x %05 = 4.211,35 TL olacağı, davalı Kurum tarafından sözleşmenin tamamına uygulanan 41.559,22 TL’ den 4.211,35 TL düşülerek kalan 37.347,87TL ceza miktarı olarak hesaplanmıştır.
Taraflar arasında 23.06.2016 tarihli açık satış sözleşmesi imzalandığı 14.04.2017 tarihli Sipariş ile siparişe konu malzemeleri sözleşme eki teslim süresi tablosunda belirtilen sürelere uygun olarak tam, sağlam ve çalışır durumda teslim etme yükümlülüğü altına Davacı firmanın girdiği ihtiyaç sahibi kurumun 19.04.2017 tarihli yazısı üzerine depo alanının en erken 01.08.2017 tarihinde teslim alınabileceğinden bu tarihten önce teslimat yapılmamasının Devlet Malzeme ofisine bildirildiği ve buna göre firmaya 18.08.2017 tarihine kadar cezasız ekşi süre verildiği tekrar ihtiyaç sahibi kurumun 28.07.2017 tarihli yazısı ile geçici kabul işlemlerinin gecikmesi nedeniyle kabul işlemlerine 2017 Eylül ayında başlanacağı bildirilerek tekrar Genel Müdürlük makamının oluru ile davacı firmaya 22.09.2017 tarihine kadar cezasız ek süre verildiği, bu hususun davacı firmaya bildirildiği, ancak davacı firmanın ihtiyaç sahibi kamu kurumu ile görüşerek teslime hazır olunmadığının bildirilmesine rağmen 12.09.2017 tarihinde teslim yaptığının ortaya çıktığı, teslim edilen ürünlerde tespit edilen ayıp ve arızalarla ilgili davacı firmanın sorunların bir hafta içinde giderileceğini bildirdiği denetim muayenesinde 30/10/2017 tarihinde yapılan belirtilen eksikliklerin tespit edildiği davacı firmaya gönderilen 10.11.2017 tarihli yazı ile söz konusu ürünlerin ofise tevdi edilen ürün bilgi formlarına göre üretilerek ihtiyaç sahibi kuruma teslimatının yapılması ve sonuçtan en geç 04.12.2017 mesai bitimine kadar Bursa Bölge Müdürlüğüne bilgi verilmesinin istendiği 09.11.2017 tarihli firma yazısında ofisçe tespit edilen eksiklerin giderildiği ve ihtiyaç sahibi kurumca 27.11.2017 tarihli yazı ile gönderilen teslim tesellim tutanağında bu malzemelerin 09.11.2017 tarihinde tam, sağlam ve montajı yapılarak hizmette kullanılabilir halde teslim alındığının bölge müdürlüklerine bildirildiğinin belirtildiği buna göre ürünlerin 48 gün gecikmeli teslim edilmiş olduğundan gecikme cezasının kesildiği davalı tarafça belirtilmiştir.
Bilirkişiler yapmış olduğu incelemede geç teslim edilen ürünleri belirterek bunlara uygulanması gereken para cezasını hesaplamış mahkemece bu tutar indirilerek belirtilen bedele hükmedilmiştir.Bilirkişi raporuna göre teslimi geç yapılan 10 kalem ürün olup bunların bedellerinin toplamı 17.547,30 TL’dir. 48 günlük gecikme ile binde 5 ceza miktarı hesaplanarak toplam 4.211,35 TL gecikme cezası olacağı, bu tutarın sözleşmenin tamamına uygulanan 41.559,22TL’den düşülmesi gerektiği hesaplanmıştır.
Mahkemece, yargılamanın HMK’da düzenlenen usul kurallarına uygun olarak yapılmış olmasına, kamu düzenine aykırılık hallerinin bulunmamasına, dosya kapsamındaki bilgi, belge ve toplanan deliller değerlendirilip yasal düzenlemelere uygun isabetli, yeterli gerekçeyle karar verilmiş olmasına ve özellikle 48 gün gecikmeli teslim edildiği belirlenen ürünlere taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 13/2.c.maddesi gözetilerek “c. 21’den 30 güne kadar olan gecikmelerde ilk 20 günde dahil KDV hariç binde 5’i oranında gecikme cezası alınır ancak alınacak gecikme cezası tutarı malın bedelini geçemez.” hükmü gözetilerek hesap yapılmış ve haksız kesinti yapılan tutar indirilerek karar verildiğinin anlaşılmasına göre ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkeme kararında usul ve esas yönünden hukuka aykırılık olmadığından davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nin 353/1.b.1. maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b.1. maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu Genel Tebliği eki (1) sayılı tarifenin A-III-1-e uyarınca işin esası ile ilgili olduğundan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 2.551,23 TL istinaf karar ve ilam harcından, peşin alınan 692,2‬0 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.859,03‬ TL harcın istinaf eden davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
3-İstinaf eden tarafından yapılan istinaf posta giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından karşı taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
5-HMK’nin 333.maddesi gereğince gider avansından kalanının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
6-Kararın tebliğinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,
HMK’nin 362/1.a maddesi gereğince dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda kesin olmak üzere 21/03/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …

NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP, AYRICA FİZİKİ OLARAK İMZALANMAYACAKTIR.
“5070 sayılı Kanun m. 5 ve 6098 sayılı TBK m. 15. uyarınca elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan fiziki imza ile aynı sonucu doğurur.”