Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi 2020/1182 E. 2023/351 K. 16.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 22. HUKUK DAİRESİ

T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
22. H U K U K D A İ R E S İ

ESAS NO : 2020/1182 (KABUL-DÜZELTEREK YENİDEN ESAS
KARAR NO : 2023/351 HAKKINDA KARAR VERİLMESİ)

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 23/06/2020
ESAS-KARAR NO : 2014/1010 E- 2020/224 K

DAVACI
VEKİLİ :
DAVALILAR :
VEKİLİ :
DAVANIN KONUSU : Menfi Tespit
KARAR TARİHİ : 16/03/2023
YAZILDIĞI TARİH : 03/04/2023

Taraflar arasında yukarıda bilgileri belirtilen kararın Dairemizce incelenmesi davalı … vekili tarafından istenmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği ve eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçilmiştir. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
İDDİANIN ÖZETİ
Davacı vekili, müvekkilinin kimyasal imalat ve satışı üzerine uzun yıllardır faaliyet gösterdiğini, dava dışı ….Ltd. Şti. ile aralarında bulunan ticari ilişki nedeniyle bu şirketten olan alacaklarına mahsup edilmek üzere, keşidecisi ….Şti. olan 1052040 numaralı, 21.06.2013 tarih ve 5.000,00 TL bedelli çek …. Şti. tarafından 11/04/2013 tarihinde müvekkiline teslim edildiğini, çekin ödeme tarihi olan 21.06.2013 itibariyle karşılığının olmadığını, müvekkili ile görüşen çek keşidecisi … Şti. yetkililerinin, 5.000,00TL bedelli çekin 24.06.2013 Pazartesi günü ödemesinin yapılacağını, çekin bankaya ibraz edilerek arkasının yazdırılmamasının rica edildiğini, bunun üzerine müvekkilinin çek aslını … Ltd.Şti. yetkilisinin … de bulunduğu yere götürerek teslim ettiği ve 5.000,00TL bedeli elden teslim aldığını, ödemenin yapılarak çek aslının teslim edildiğini, aylar sonra Ankara 3.İcra Müd. 2014/882 nolu dosyasından tebliğ edilen ödeme emri ile müvekkili aleyhine kambiyo takibi başlatıldığının öğrenildiğini, tebligat ekinde bulunan takip dayanağı çekin incelendiğinde müvekkilinin bedelini alarak keşidecisine iade ettiği … nolu çek üzerinde yazılı bulunan, 21.06.2013 tarihinin üzeri çizilerek, 10.10.2013 tarihi yazılmak ve “Beşbin” yazısı önüne “On” yazısı eklenmek suretiyle tarih ve rakam kısmında tahrifat yapıldığı ve o şekilde takibe konu edildiğinin tespit edildiğini, müvekkilinin çeki keşidecisine iade ederken çekin arkasında bulunan cirosunun üzerini iptal etmemesinden yararlanılarak çekte tarih ve meblağ kısmı artırılmak suretiyle, müvekkiline borçlu olmadığı bir meblağın tahsili amacıyla işlem başlatıldığını, müvekkilinin ne keşideci … Ltd. Şti., ne kendisinden sonraki ciranta görünen davalı…. Şti. ne de takip alacaklısı …. Şti. firması ile herhangi bir ticari alışverişinin bulunmadığını belirterek icra takibinin durdurulması için ihtiyati tedbir kararı verilmesi suretiyle Ankara 3. İcra Müdürlüğünün 2014/882 sayılı dosyasından müvekkili aleyhine başlatılan icra takibinde, müvekkilinin takip alacaklısı-hamil ile cirantalara borçlu olmadığının tespitine, kötü niyetli davalılar aleyhine tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ
Davalı ….Şti. vekili; müvekkilinin 15.10.1997 yılında alüminyum metali ve teknolojileri konusundaki birikimiyle kurulduğu, Türkiye’nin sayılı radyatör ve havlupan üreticisi olduğu, … …. Ltd. Şti’nin de davalı…şirketinden alım yapan kuruluşlardan biri olduğu ve cari hesaplarına göre 2011 ve 2012 ve 2013 yılında davalı … alım yaptığını, … şirketinin davalı…. olan borçları nedeniyle 10.10.2013 keşide günlü 15.000 TL bedelli keşidecisi … Ltd. Şti. olan çeki verdiğini, çekin ibraz tarihiyle karşılıksız çıktığı bu nedenle de keşideci ve cirantalar hakkında Ankara 3.İcra Müdürlüğü 2014/ 882 Esaslı dosyasıyla icra takibine başlanıldığını, … ile davalı arasındaki en son işe ait radyatörlerin …ı şubelerinde kullanıldığını, davacı şirketin davalı şirket arasında hiçbir irtibat ve bağlantının bulunmadığını, öncelikle … …. Ltd. şirketinin ya da … Ltd. Şti.’nin bahse konu çek üzerindeki düzeltmeleri yapıp yapmadığı imzanın onlara ait olmadığının tespiti ve onların sorumluluğuna gidilmesi gerektiğini, zira ilk bakışta imzanın keşideci imzasıyla aynı olduğunun anlaşıldığını, davalı şirket hakkında açılan davanın kötü niyetli olduğunu, anılan çek davalı şirketle cari ilişkisi olan … Ltd.Şti.’den taraflarına geldiği, çek vadesinde ödenmediği için takip hukuku gereği keşideci ile birlikte tüm cirantalara karşı icra takibine girişildiğini, çekin yasal sorumluluk miktarı ilgili bankadan çekildiği ve bu çekilen paranın icra takibinde mahsup edilerek takip başlatıldığı, ayrıca çek üzerinde düzeltmeyi … Ltd.Şti. yaptığı halde davacı tarafından bu şirketin dava edilmediğini bildirerek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …. Şti. ‘ye usulüne uygun dava dilekçesi tebliğine rağmen cevap sunmamıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ
Mahkemece, uyuşmazlık bedelsiz kalan senedin keşideci tarafından bedel ve tarihte tahrifat yapılarak yeniden tedavile koyulduğu iddiasıyla bu çeke dayalı olarak yapılan takipten dolayı menfi tespit ve takibin iptali taleplerine ilişkin olduğu, Dosya kapsamında yer alan Ankara 3. İcra Müdürlüğünün 2014/882 Esas nolu dosyası, Ankara 8. İcra Hukuk Mahkemesinin 2014/79 Esas nolu dosyası,( davalı usulüne uygun meşruatlı davetiye tebliğine rağmen ticari defter bildirmemiş olmakla) davacı ticari defter ve kayıtları ile hüküm kurmaya ve denetime elverişli bilirkişi raporu hep birlikte değerlendirildiğinde; Davacı ticari defter ve kayıtlarına göre dava konusu çekin davacı ile dava dışı … Makine arasındaki mal hizmet alımı ilişkisi nedeniyle dava dışı … Makine tarafından borcuna karşılık olarak davacıya verildiği, dava dışı … Makine ile davacı arasında ticari iş ilişkisi bulunduğu, söz konusu firmanın davacıdan boya, tiner gibi malzeme alımında bulunduğu, malzeme alımına ait fatura , sevk irsaliyesi gibi belgeleri davacının muhasebe belgeleri içinde bulunduğu, ilgili faturalara ilişkin sevk irsaliyelerinde malı alan firmanın teslim alan kısmında imzalarının bulunduğu, dava dışı … Makinenin cari hesap borcuna karşılık 11/04/2013 tarihinde … nolu 21/06/2013 tarihli ve 5.000,00 TL tutarlı çek verdiği, davacının bu çeki 11/04/2013 tarihli 2014 numaralı tahsilat makbuzu ile 15/04/2013 tarihinde … yevmiye numarası ile 21/06/2013 tarih ve 5.000,00TL tutarlı olarak muhasebe kayıtlarına işlediği, çekin bedelinin tahsil edildiğini, tahsil edildi ise hangi tarihte ve ne şekilde tahsil edildiğine dair davacı kayıtlarında bir veriye rastlanmadığının bilirkişi raporunda belirtildiği buna karşılık çeke ilişkin tahsilat makbuzunun dosya arasında bulunduğu, yine Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesinin 2014/183 Esas nolu dosyasında verilen karar da da sanık …’in ifadesi ile 5.000,00TL’nin tahsil edilmiş olduğu hususunun açıklığa kavuştuğu, bu suretle mahkemeye gerek tahsilat makbuzundan gerekse sanığın ifadesinden 5.000,00 TL’nin tahsil edildiği hususunun anlaşıldığı, bu suretle davacının dava konusu çeke ilişkin davalılara borçlu bulunmadığı, bununla birlikte icra takibine haksız ve kötü niyetli giriştiği anlaşılan davalılar aleyhine likit alacağa ilişkin kötü niyet tazminatına hükmetmek gerektiği belirtilerek;
-Davanın KABULÜNE, davacının Ankara 3 İcra Müdürlüğünün 2014/882 Esas nolu dosyasında takibe konu edilen … nolu 10/10/2013 tarihli 15.000,00 TL bedelli çeke ilişkin davalılar …. Şti. ve … Ltd. Şti.’ye borçlu olmadığının tespitine,
2- Asıl alacak miktarının %20’si oranında kötü niyet tazminatının davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
İstinaf kanun yoluna başvuran davalı …. Şti. vekili; Çekte davacının borçlu ciro silsilesinde yer aldığı ve cirolarda kopukluk bulunmadığı, kaldı ki, 11.12.2019 tarihli bilirkişi raporunda açıklandığı üzere davacı şirkete ait ticari defterler üzerinde yapılan incelemede … … nolu 21.06.2013 tarih ve 5.000,00 TL tutarlı çekin bedelinin davacı tarafından tahsil edildiğine, tahsil edildi ise hangi tarihte ve ne şekilde tahsil edildiği hususuna dair bir kayıt olmadığı, dava dışı …’in, Resmi Evrakta Sahtecilik ve Nitelikli Dolandırıcılık suçlarından hüküm giymiş olması nedeniyle bu dosyada sözüne riayet edilmeyecek durumda olduğu, davacının ticari defterlerinde dava konusu çekin tahsil edildiğine ilişkin kayıt bulunmaması ve davacının çek bedelini tahsil ettiği iddiasına rağmen her ne hikmetse cirosunu iptal etmemesi hususlarının varlığı karşısında yerel mahkemenin davanın kabulüne karar vermesinin hatalı olduğu, kötüniyeti ispat edilmediğinden tazminata karar verilmesinin hatalı olduğu bildirilmiştir.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR
Davaya konu çekten davacının sorumluluğu ile kötüniyet tazminatı uyuşmazlık konusudur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, menfi tespit istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nin 355.maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle sınırlı, ancak kamu düzenine ilişkin nedenler resen göz önünde tutularak yapılmıştır.
Ankara 3. İcra Müdürlüğünün 2014/882 Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; ….Şti. aleyhine … şubesine ait 10/10/2013 keşide tarihli 15.000,00TL bedelli çeke dayalı olarak 15.000,00 TL çek, 455,00 TL karşılıksız çek tazminatı, 45,00 TL komisyon, 560,75 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 16.060,75TL’nin tahsili için kambiyo senetlerine mahsus yolla takip başlatıldığı anlaşılmıştır.
Dava konusu çekin incelenmesinde … seri no’lu olduğu … …Şirketi tarafından keşide edildiği, lehtarının … …Şirketi olduğu 21.06.2013 olan keşide tarihinin üzeri çizilip paraflanarak 10.10.2013 tarihi olarak yazıldığı tutarın 15.000,00TL yazıldığı, çekin lehtar … Şirketi tarafından … Şirketine ciro edildiği, sonrasında …, …Şirketlerine ciro edildiği, davalı ….Şti.nin son hamil olduğu, Bankaya 10.10.2013 tarihinde ibraz edildiği anlaşılmaktadır.
Davacı tarafça sunulan tahsilat makbuzu başlıklı belgede 11.04.2013 tarihli …’a ait … çek numaralı 21.06.2013 vadeli 5.000 TL tutarlı çekin … Şirketi tarafından dava dışı … … Şirketi adına düzenlendiği görülmüştür.
Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesinin 2014/183 esas, 2016/317 karar sayılı kararında Müşteki … Limited Şirketi tarafından … ve … hakkında resmi belgede sahtecilik vs suçlarından dolayı yürütülen soruşturma neticesinde …’in savunmasında … seri no’lu 5.000,00 TL bedelli çeki …’in talimatıyla … … Şirketi adına doldurup imzalayarak …’e verdiğini daha sonra çekin… şirketine geçtiğini bu şirkete geçtikten sonra kendisini arayarak ulaştıklarında çeki elden ödeyelim bankaya ibraz etmeyin dediğini, bir yerde kendilerine 5.000,00 TL’ye ödeyerek çeki o haliyle geri aldığını çekin arkasında… ve … Şirketine ait ciro imzalarının olduğunun bile farkında olmadığını çek verilirken ciroların neden silinmediğini bilmediğini ticari hayatının kötü gidiyor olması nedeniyle yeni boş çeklerde alamadığı için bu çekleri bankaya ibraz etmeden önce cebinde muhafaza ettiğini daha sonra … Şirketinin yöneticisi olan …’in seramik işi nedeniyle daha önce keşide edip parasını ödeyerek geri aldığı çekleri yenileyip mal alacaklarını söylemesi üzerine kendisinin de suça konu çekin miktarını 15.000,00 TL yaparak ayrıca düzenleme tarihini değiştirerek gerek miktar gerekse düzenleme tarihinin yanlarına imzasını attığını ve …’e bu şekilde verdiğini, onun bu çeki … Şirketine ciro edip etmediğini bilmediğini belirtmiştir. Sonuç olarak mahkemece … hakkında resmi evrakta sahtecilik suçundan vs mahkumiyet kararı verilmiş olup 24.11.2016 tarihinde verilen karar, istinaf onaması ile 26.01.2017 tarihinde kesinleşmiştir.
Mahkemece alınan bilirkişi kurulu raporunda; Davacı …ne ait ticari defter, belge, evrak ve kayıtlardan, davacı ile dava dışı … … … San.Ltd.Şti. arasındaki mal/hizmet alımı ilişkisi nedeniyle, dava dışı … … … San.Ltd.Şti. tarafından, borcuna karşılık olarak Halkbankası … nolu çekin davacıya verildiği, bu çekin davacı tarafından 11.04.2013 tarihli 2014 numaralı tahsilat makbuzu ile 15.04.2013 tarihinde … yevmiye numarası ile 21.06.2013 tarih ve 5.000.00 TL tutarlı olarak muhasebe kayıtlarına işlendiği, … … nolu 21.06.2013 tarih ve 5.000,00TL tutarlı çekin bedelinin davacı tarafından tahsil edildiğine, tahsil edildi ise hangi tarihte ve ne şekilde tahsil edildiği hususuna dair, davacı ticari defter kayıt ve belgelerinden tespit edilemediği, davacı ticari defter kayıtlarına göre; davacı ile davalı … ve davalı … Ltd. Şti. arasında herhangi ticari iş ilişkisi ve/veya alacak borç ilişkisine dair, muhasebe defter ve belgelerinde ilgi bir kayda bilgi ve belgeye rastlanılmadığı bildirilmiştir.
Mahkemece, yargılamanın HMK’da düzenlenen usul kurallarına uygun olarak yapılmış olmasına, kamu düzenine aykırılık hallerinin bulunmamasına, dosya kapsamındaki bilgi, belge ve toplanan deliller değerlendirilip yasal düzenlemelere uygun isabetli, yeterli gerekçeyle karar verilmiş olmasına davacı tarafça çek bedelinin tahsil edilip çekin keşideciye verildiği, çekin tahrif edilerek davalılara ciro edildiğinin kesinleşen ceza mahkemesi kararı ile belirlenmesine göre ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkeme kararında usul ve esas yönünden hukuka aykırılık olmadığından davalı vekilinin sair istinaf itirazları yerinde değildir.
Ne var ki mahkemece davacı tarafça davalının takipte kötü niyetli olduğu kanıtlanamadığından kötü niyet tazminatına karar verilmesi doğru olmadığından davalı … Şirketi vekilinin istinaf başvurusunun bu yönden kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının düzeltilerek yeniden esas hakkında karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı … vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile;
Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1010 Esas 2020/224 Karar ve 23/06/2020 tarihli kararının HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince DÜZELTİLEREK YENİDEN ESAS HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE,
2- a)-Davanın KABULÜ İLE;
Davacının Ankara 3. İcra Müdürlüğü’nün 2014/882 sayılı dosyasında takibe konu edilen … nolu, 10/10/2013 tarihli, 15.000,00 TL bedelli çeke ilişkin davalılar ….Şti. ve … Ltd,.Şti.’ye borçlu olmadığının tespitine,
b)-Davacının kötü niyet tazminatı talebinin REDDİNE,
c)-Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3, 13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 3.400,00 TL vekalet ücretinin davalı tarafdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
d)-Davacı tarafından aşağıda dökümü yapılan 1.240,50 TL yargılama giderinin davalı tarafdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
e)-Davalı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
f)-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
g)-Alınması gerekli 1.024,65 TL harçtan peşin alınan 256,20 TL harcın düşümü ile arta kalan 768,45 TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
h)-Peşin alınan 256,20 TL harcın davalı tarafdan alınarak davacıya ödenmesine,
İstinaf aşamasında yapılan harç ve masraflar yönünden ;
3-İstinaf kanun yoluna başvuran davalı tarafından yatırılan istinaf karar harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davalıya iadesine,
4-İstinaf eden davalı tarafından yapılan 31,50 TL istinaf yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından, karşı taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
6-HMK’nun 333.maddesi gereğince gider avansından kalanının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
7-Kararın tebliğinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nin 362/1.a maddesi gereğince kesin olmak üzere 16/03/2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …

NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP, AYRICA FİZİKİ OLARAK İMZALANMAYACAKTIR.
“5070 sayılı Kanun m. 5 ve 6098 sayılı TBK m. 15. uyarınca elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan fiziki imza ile aynı sonucu doğurur.”