Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 22. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2019/2390 – 2022/664
T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
22. H U K U K D A İ R E S İ
ESAS NO : 2019/2390 (ESASTAN RET )
KARAR NO : 2022/664
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 01/07/2019
ESAS-KARAR NO : 2018/531 E ,2019/581 K
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVANIN KONUSU : Alacak
KARAR TARİHİ : 13/05/2022
YAZILDIĞI TARİH : 09/06/2022
Taraflar arasında yukarıda bilgileri belirtilen kararın Dairemizce incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği ve eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçilmiştir. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
İDDİANIN ÖZETİ
Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında 2016/463577 ihale kayıt numarası ile 20 Şubat 2017 tarihinde imzalanan “Elektrik Enerjisi Mal Alımına Ait Sözleşme” gereği, yüklenici sıfatı ile davacı şirkete elektrik tedarikine 1 Nisan 2017 de başladığı, 12 aylık süre boyunca işletmenin elektrik ihtiyacının sözleşme hükümlerine göre kesintisiz olarak karşılandığı ve 31 Mart 2018 tarihi itibarı ile de tedarikin son bulduğunu , sözleşmenin 6. maddesinde belirtildiği üzere KDV hariç toplam bedelin 7.722.000,00TL, gerçekleşen elektrik satışının KDV hariç 3.137.427.92 TL olduğunu, sözleşmenin 24.3 maddesinde;”İhale konusu işin sözleşme bedelinin % 80’inden daha düşük bedelle tamamlanacağının anlaşılması halinde yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderler ve yüklenici karına karşılık olarak sözleşme bedelinin % 80’i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının %5 ‘i ödenir” hükmünün düzenlendiğini , bu hükme göre sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5 inin 152.008.60TL olduğunu, davalı kurumdan sözleşmeden kaynaklı bu alacağın talep edilmesine karşın, davalı kurumun, gerçekleşmeyen tüketim için ücret talep edilemeyeceğinin belirtildiğini ancak istenenin tedariki sağlanmayan bir elektrik tüketim bedeli olmadığını , davalı kurumun sözleşmeyi feshi nedeniyle doğan ve sözleşmeyle koruma altına alınan mahrum kalınan karı olduğunun, bunu talep ettiklerini belirterek sözleşmeden kaynaklanan bu 152.008,60 TL alacağın dava tarihinden itibaren avans faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ
Davalı vekili, elektrik enerjisi alımı sözleşmesi ile yükleniciden aylık fatura karşılığı ödenmek üzere elektrik enerjisi temin edildiği, temin edilen elektrik enerjisi bedelleri ise yükleniciye ödenmiş olup sözleşme konusu alımın tamamının yapılmadığı, kaldı ki Serbest Piyasadan Elektrik Enerjisi alımına ait Teknik Şartnamenin 3.7 maddesinde yer alan “Kısımlar bazında farklı abone türlerinde, abone bazında belirlenen tahmini tüketim değerlerinden herhangi birinde belirtilen miktarın üstünde tüketim yapılması, diğerinde ise az tüketim yapılması durumu gerçekleşebileceği, bu durumda Kısım bazında toplam tüketime göre ortaya çıkacak olan toplam bedel üzerinden değerlendirme yapılacağı. Ayrıca satın alınacak olan elektrik enerjisi miktarları tahmini olduğundan, abonelik tüketimleri yıllık yağış ve ekiliş planlarına göre değişiklik gösterebileceğinden, tahmin edilen tüketim miktarlarının altında tüketim gerçekleşebileceği, tedarikçi bunu kabul edeceği ve tahmin edilen tüketimin altında tüketim gerçekleşmesi durumunda, gerçekleşmeyen tüketim için ücret talep edemeyeceği” hükmünden anlaşıldığı üzere sözleşme tahmini bedel üzerinden akdedildiği, Sözleşmede öngörülen tüketimin tamamı gerçekleşmediğinden, sözleşmenin 24.3 maddesi ile Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunun 24. maddesindeki hükmün somut olayda uygulanması mümkün olamayacağı, Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunun 24. Maddesindeki hükmün her İş eksilişinde uygulanması gerekip gerekmeyeceği, ya da hangi tür işlerde uygulanabileceği konusunun da ayrıca değerlendirilmesi gerektiği, madde hükmünde yer alan “yapmış olduğu gerçek giderleri ve yüklenici kârına karşılık olarak” ifadesinden anlaşıldığı üzere 24. maddede yapılması öngörülen fark ödemesi, yüklenicilere, sözleşme bedelinin altında tamamlanan işler için giderlerine ve yüklenici karına karşılık olarak yapılan bir tür tazminat ödemesi olduğu, söz konusu ödeme gerçek giderler ve yüklenici karına karşılık olarak yapılacak olsa da, bu ödemenin yapılabilmesinin ön şartı işin tamamlanması olduğu, işin tamamlanması ifadesinden ise ihale dokümanında belirtilen ve isteklilerin teklif verdiği ihale konusu işin tamamının yapılması anlaşılması gerektiği yoksa iş eksilişi tek başına 24. maddede belirtilen ödemenin yapılması için yeterli olmadığı, iş eksilişi halinde iş tamamlanmış olmadığı başka bir husus da hükümde geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödemelerin yapılacağının belirtilmesi olduğu, geçici kabul ve kesin kabul işlemleri yapım işleri için söz konusu olduğu, mal ve hizmet alımlarında ise geçici kabul işlemi bulunmadığı, Sözleşmede öngörülen tüketimin tamamı gerçekleşmediğinden, sözleşmenin 24.3 maddesi ile Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunun 24. maddesindeki hükmün somut olayda uygulanmasının mümkün olmadığı, Sözleşme dönemi içerisinde tüketim bedeline yönelik fatura bedelleri davacıya ödendiği, davacının davalıdan başkaca bir alacağı da bulunmadığı, bu nedenle haksız hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ
Mahkemece, tüm dosya dava, cevap, sözleşme, teknik şartname, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu 24. maddesi, fatura ile usulünce hazırlanan bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında elektirik alım sözleşmesi imza edildiği, sözleşmenin birim fiyatlı olduğu ve sözleşme tahmini bedelinin 7.722.000,00 TL olduğu ancak bunun 3.137.427.92 TL si işin alındığı, bu kapsamda iş azalışı olduğu ve davayı yüklenicinin sözleşmenin 24.3. maddesi kapsamında yaptığı gerçek giderler ve yüklenici karına karşılık olarak; sözleşme bedelinin %80′ nin (7.722.000,00TL x %80 =) 6.177.600,00 TL nin, gerçekleşen tüketim bedeli 3.137.427,92 TL den düşümü ile fark bedel 3.040.172,08 TL nin %5 inin olarak hesap edilen 152.008,04 TL yi talep edebileceği, bu kapsamda düzenlenen faturanın yerinde olduğu ve bu miktar alacağı davalıdan talep edilebileceği gerekçesi ile;
-Davacının davasının kabulü ile; 152.008,60 TL’nin dava tarihi olan 13/07/2018 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
İstinaf kanun yoluna başvuran davalı vekili tarafından; Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü 233 ve 399 sayılı KHK hükümlerine tabi olarak tarım ve hayvancılık alanında faaliyet gösteren bir İktisadi Devlet Teşekkülü olup, … Tarım İşletmesi Müdürlüğü de bu işletmelerinden biri olup tüzel kişiliği ve taraf ehliyeti bulunmadığı, bu sebeple davada husumetin … Tarım İşletmesi Müdürlüğü olarak gösterilmesi ile tebligatların işletmeye yapılmasının usul hükümlerine aykırı olduğu, müvekkilinin tüzel kişiliği Genel Müdürlüğe ait olup davalarda taraf olma yetkisinin de yine Genel Müdürlükte olduğu, Müvekkili idareye bağlı … Tarım İşletmesi Müdürlüğünün 2016-2017 yılı ihtiyacı olan tarımsal sulamada kullanılacak elektrik enerjisinin temini için 09.12.2016 tarih ve 16/286 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile 28.080.000 Kwh elektrik enerjisi alımı ihalesine çıkılmış, … Tarım İşletmesi Müdürlüğü tarafından 19.01.2017 tarihinde yapılan ihale sonucu davacı … Elektrik Enerjisi Toptan Alış Satış A.Ş. ile 20.02.2017 tarihinde sözleşme imzalandığı, Sözleşme konusu elektrik enerjisi alımının 01.04.2018 tarihinde başlamış olup sözleşme süresi olan 1 yıl bu suretle 31.03.2018 tarihinde sona erdiği, 4735 sayılı kanunun 24. maddesinin somut olaya uygulanması mümkün olmadığı, iş eksilişi ile işin sözleşmede öngörülen
miktar üzerinden tamamlanması aynı anlamda değerlendirilemeyeceği, Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunun 24. maddesindeki hükmün her iş eksilişinde uygulanması gerekip gerekmeyeceği, ya da hangi tür işlerde uygulanabileceği konusunun
da ayrıca değerlendirilmesi gerektiği, madde hükmünde yer alan “yapmış olduğu gerçek giderleri ve yüklenici kârına karşılık olarak” ifadesinden anlaşıldığı üzere 24. maddede yapılması öngörülen
fark ödemesi, yüklenicilere, sözleşme bedelinin altında tamamlanan işler için giderlerine ve yüklenici
karına karşılık olarak yapılan bir tür tazminat ödemesi olduğu, söz konusu ödeme gerçek giderler ve yüklenici karına karşılık olarak
yapılacak olsa da bu ödemenin yapılabilmesinin ön şartı işin tamamlanması olduğu, işin tamamlanması ifadesinden ise ihale dokümanında belirtilen ve isteklilerin teklif verdiği ihale konusu işin tamamının yapılması anlaşılması gerektiği, yoksa iş eksilişi tek başına 24. maddede belirtilen ödemenin yapılması için yeterli olmadığı, iş eksilişi halinde işin tamamlanmış olmadığı,
başka bir husus da hükümde geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden
ödemelerin yapılacağının belirtilmesi olduğu, geçici kabul ve kesin kabul işlemleri yapım işleri için söz konusu olduğu, mal ve hizmet alımlarında ise geçici kabul işlemi bulunmadığı bildirilmiştir.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR
Taraflar arasındaki sözleşme uyarınca davacı tarafın alacağının bulunup bulunmadığı hususu uyuşmazlık konusudur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, satıma dayalı alacak istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nin 355.maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle sınırlı, ancak kamu düzenine ilişkin nedenler resen göz önünde tutularak yapılmıştır.
Taraflar arasında yapılan Kadıhan Noterliğinin 20.02.2017 tarih ve … Y.nolu Elektirik Enerjisi Mal Alımına Ait Sözleşmesinin, sözleşmenin türü ve bedeli başlıklı 6.maddesinde;” bu sözleşme birim fiyat sözleşme olup, İdarece hazırlanmış cetvelde yer alan her bir iş kalemi miktarı ile bu iş kalemleri için Yüklenici tarafından teklif edilen birim fiyatların çarpımı sunucu bulunan tutarların toplamı olan 7.722.000,00TL bedel üzerinden akdedildiği”;
Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler ,iş eksilişi ve işin tasfiyesi başlıklı 24. Maddesinin 24.3. maddesinde; bu ihalede, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 24 üncü maddesi çerçevesinde iş eksilişi yapılabilir. İhale konusu işin sözleşme bedelinin %80’inden daha düşük bedelle tamlanacağının anlaşılması halinde ise, Yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderler ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80’i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5 i ödenir.” hükmünü içerdiği görülmektedir.
Diğer taraftan … Tarım İşletmeleri Müdürlüğü Serbest Piyasada Elektirik Enerjisi Alımına Ait Teknik Şartname nin 3.7 maddesinde ; Kısımlar bazında farklı abone türlerinde abone bazında belirtilen tahmini tüketim değerlerinden herhangi birinde belirtilen miktarın üstünde tüketim yapılması, diğerlerinde ise az tüketim yapılması durumu gerçekleşebilir. Bu durumda Kısım bazında toplam tüketime göre ortaya çıkacak olan toplam bedel üzerinden değerlendirme yapılacaktır. Ayrıca satın alınacak olan elektrik enerjisi miktarları tahmini olduğundan, abonelik tüketimleri yıllık yağış ve ekiliş planlarına göre değişiklik gösterebileceğinden, tahmin edilen tüketim miktarlarının altında tüketim gerçekleşebilir. Tedarikçi bunu kabul eder ve tahmin edilen tüketimin altında tüketim gerçekleşmesi durumunda, gerçekleşmeyen tüketim için ücret talep edemez.” hükmünü içerdiği görülmektedir.
Davalı tarafın iddiasını dayandırdığı teknik şartname 3.7. maddesi hükmü, sözleşmede belirlenen tüketim bedeli altında tüketim gerçekleşmesi halinde gerçekleşmeyen tüketim için ücret istenmeyeceğine ilişkindir.
Davacı ise sözleşmenin 24.3. maddesindeki iş azalışı nedeniyle yaptığı giderler ve karı karşılamak amaçlı düzenlenen hükme dayalı olarak eldeki davayı açmıştır.
Mahkemece alınan bilirkişi raporunda sözleşmenin 24.3 maddesi ile teknik şartnamenin 3.7 maddesinin birbirinden farklı hususları düzenlediği, davacının sözleşmeye göre gerçekleşmeyen tüketim bedelinin, 7.722.000,00TL- 3.137.427.92 TL= 4.584.572,08 TL olduğu ve davacının teknik şartname 3.7 md gereğince bunu talep etmediği ve de edemeyeceği, oysa davacının sözleşmenin 24.3. maddesi kapsamında yaptığı gerçek giderler ve yüklenici karına karşılık olarak ; (sözleşme bedelinin %80 inin (7.722.000,00TL x%80 =) 6.177.600,00 TL, gerçekleşen tüketim bedelinin 3.137.427,92 TL ve fark bedelin 3.040.172,08 TL olduğu ve bu fark bedelinin %5 inin) 152.008,04 TL olduğu bildirilmiştir.
Mahkemece, yargılamanın HMK’da düzenlenen usul kurallarına uygun olarak yapılmış olmasına, kamu düzenine aykırılık hallerinin bulunmamasına, dosya kapsamındaki bilgi, belge ve toplanan deliller değerlendirilip yasal düzenlemelere uygun isabetli, yeterli gerekçeyle karar verilmiş olmasına ve taraflar arasındaki sözleşmenin 24.3.maddesi uyarınca hesaplanan tutara karar verilmiş olmasına göre ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkeme kararında usul ve esas yönünden hukuka aykırılık olmadığından davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nin 353/1.b.1. maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b.1.maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2- Harçlar Kanunu Genel Tebliği eki (1) sayılı tarifenin A-III-1-e uyarınca işin esası ile ilgili olduğundan alınması gereken 10.383,71 TL istinaf karar ve ilam harcından, peşin alınan 2.595,73 TL harcın mahsubu ile bakiye 7.787,98 TL harcın istinaf eden davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
3-İstinaf eden tarafından yapılan istinaf posta giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından karşı taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
5-HMK’nin 333.maddesi gereğince gider avansından kalanının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
6-Kararın tebliğinin Dairemizce yapılmasına,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda 361/1. maddesi gereğince kararın tebliği tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde kararı veren Bölge Adliye Mahkemesi ya da buraya gönderilmek üzere temyiz edenin bulunduğu yer Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi veya İlk Derece Mahkemesine verilecek dilekçe ile Yargıtay temyiz yasa yolu açık olmak üzere, 13/05/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
Başkan
Üye
Üye
Katip
NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP, AYRICA FİZİKİ OLARAK İMZALANMAYACAKTIR.
“5070 sayılı Kanun m. 5 ve 6098 sayılı TBK m. 15. uyarınca elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan fiziki imza ile aynı sonucu doğurur.”