Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 22. HUKUK DAİRESİ

T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
22. H U K U K D A İ R E S İ

…

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
…
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA BATI ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 19/03/2019
ESAS-KARAR NO : ….
…
DAVANIN KONUSU : Menfi Tespit
KARAR TARİHİ : 04/04/2022
YAZILDIĞI TARİH : 27/04/2022

Taraflar arasında yukarıda bilgileri belirtilen kararın Dairemizce incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği ve eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçilmiştir. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
İDDİANIN ÖZETİ
Davacı vekili, hayvan ticareti ve et ticareti yapan davalı ile müvekkilinin arasında sözlü akit gereği teslim edilen çek bedelleri kadar canlı hayvan ve karkas et teslim edileceğinin kabul edildiğini, müvekkilinin sözleşmeye göre teslim edilecek büyükbaş hayvanlar için kararlaştırıldığı tarihte çek verdiğini, çeklerinin tarihleri ve bedellerinin, … … çek numaralı 23.12.2017 keşide tarihli 28.000,00 TL bedelli çek, … … Şubesine ait….çek numaralı 13.01.2018 keşide tarihli 28.000,00 TL bedelli çek, … … Şubesine ait … çek numaralı 23.03.2018 keşide tarihli 31.300,00 TL bedelli çek olduğunu, sözleşme tarihinden sonra davalı tarafından nedeni bilinmeksizin müvekkilince teslim edilen 23.12.2017,13.01.2018 ve 23.03.2018 keşide tarihli 87.300,00 TL bedelli çeklere rağmen anlaşma kapsamındaki borcun hiçbir şekilde ifa edilmediğini, müvekkili tarafından….isimli kişiye de mal temin ve teslim edeceğinden bahisle aynı saikle … … Şubesine ait…çek numaralı 16.02.2018 keşide tarihli 30.000,00 TL bedelli çekin ciro yolu ile davalıya teslim edildiğini, fakat kararlaştırılan bedelin mukabili malın teslim edilmemesi ve müvekkiline çeki iadede yaşanan problemler nedeniyle malı teslim edeceğinden bahisle bu kez sadece davalıya dava konusu oluşturulan 23.03,2018 keşide tarihli 31.300,00 TL bedelli çekin verildiğini, yine verilen sözlerin tutulmadığını ve ifa gerçekleşmediğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla kısmi talepleri olarak 23.03.2018 keşide tarihli 31.300,00 TL bedelli çek yönünden menfî tespit ve çeklerin istirdadı talebi yönünden davalarının kabulü ile müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ
Davalı vekili, müvekkilinin hayvan ticareti ve toptan et satışı yaptığını, kasap mesleği ile uğraşmakta olan davacı ile karşılıklı ticaret yaptıklarını, bu kapsamda davacı tarafından sırasıyla 23.12,2017 ve 23.03.2018 tarihinde et karşılığında müvekkili için çek keşide edildiğini, dava dilekçesinde ileri sürülen 13.01.2018 tarihli çekten müvekkilinin haberi olmadığını, söz konusu çekin müvekkiline verilmediğini, davacı tarafından 23.12.2017 tarihli çekin karşılığı olan 1.000 kg dana karkas etinin 24.07.2017 tarihinde karşı tarafa verildiğini, söz konusu faturanın örneğini dosyaya sunduklarını, karşılığı ödenen ilk çek sonrasında söz konusu ticarete aracılık eden … adına … … Şubesine ait…. çek numaralı 16.02.2018 keşide tarihli 30.000,00 TL bedelli çekin davacıya keşide edildiğini, söz konusu çekin müvekkiline ciro edildiğini, karşılığında müvekkilinin 1227,33 kg eti karşı tarafa vermeyi taahhüt ettiğini, müvekkilinin taahhüt ettiği 1.227,33 kg etin davalı tarafa 02.03.2018 tarihinde ulaştırıldığını, ancak davacı tarafından söz konusu 30.000,00 TL borcun ödemesini o an gerçekleştirmek durumunun olmadığını, kendisine süre verilmesini istediğini, müvekkili tarafından söz konusu 30.000,00 TL bedelli çek yerine daha ileri keşide tarihli olan … … Şubesine ait …. çek numaralı 23.03.2018 keşide tarihli 31.300,00 TL bedelli çekin davacı tarafından keşide edilerek müvekkiline verildiğini bildirerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ
Mahkemece, toplanan delillere ve tüm dosya kapsamına göre, taraflar arasında ticari satım nedeniyle hukuki ilişki bulunduğu, davacı tarafından davalıya verilen 31.300,00 TL çekin canlı hayvan satımına dair verildiğinin davalının kabulünde olduğu, ancak davalının malları teslim ettiğine dair iddiasını ispat edemediği, davalı tarafından düzenlenen 31.300,00 TL faturanın davacının kayıtlarında bulunmadığı belirtilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
İstinaf eden davalı vekili tarafından;
Mahkemece müvekkili tarafından dosya kapsamına sunulan fatura ve teslime ilişkin belgelerin hatalı değerlendirildiği, müvekkiline ait ticari kayıtların incelenmesi sonucunda faturaların kayıtlı olduğunun görüleceği, davacı yanca kayıtlarının usulsüz tutulduğu bildirilerek başvurulmuştur.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR
Uyuşmazlık avans iddiasına konu çek nedeniyle davacının borçlu bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, İİK’nun 72.maddesine göre açılan menfi tespit istemine ilişkindir. ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nin 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle sınırlı, ancak kamu düzenine ilişkin nedenler resen göz önünde tutularak yapılmıştır.
Davacı yanca dava konusu çekin avans olarak satım sözleşmesi kapsamında davalıya verildiği, ancak davalı tarafından mal teslim edilmediği iddia edilmiş, davalı tarafından ise dava konusu çekin teslim edilen mallar karşılığında ödeme yapılmak üzere verildiği savunulmuştur.
Çek bir ödeme aracı olup, kural olarak mevcut bir borcun tasfiyesi amacıyle verilir. Davacı yanca dava konusu çekin avans çeki olduğu iddia edilmiş olup, ispat yükü üzerinde olan davacı tarafından avans çeki iddiasının usulüne uygun delillerle ispat edilmesi gerekmektedir.
TMK.’nun 6.maddesi gereğince “Kural olarak, herkes iddiasını ispat etmekle yükümlüdür.” hükmü getirilmiştir. Dosya kapsamına sunulan yazılı delillerle davacı yanca mal teslim edilmediği olgusu ispat edilememiştir.Ancak dava dilekçesi incelendiğinde davacının aynı zamanda yemin deliline de dayandığı anlaşılmaktadır.
Bir vakıayı ispat yükü kendisine düşen taraf o vakıayı başka delillerle ispat edemezse diğer tarafa yemin teklif eder. Yemin teklifini ispat yükü kendisine düşen taraf yapar. Yemin teklifine dayanan taraf bunu dava dilekçesinde veya cevap dilekçesinde açıkça belirtmesi gerekir. Mahkeme ancak bu halde (dava dilekçesinde veya cevap lahiyasında yemin deliline dayanıldığının bildirilmesi halinde) yemin teklifini hatırlatmakla yükümlüdür. Kendisine yemin teklif edilen taraf, yemin teklifinin kabulünden sonra, usulüne uygun biçimde (HMK m. 233) yemin eder ise, yemin teklif eden tarafın iddia ettiği vakıanın mevcut olmadığı kesin delil ile ispat edilmiş olur. Yemin teklif eden taraf, bundan sonra iddiasını ispat için başkaca delil gösteremez.
Açıklanan bu nedenlerle mahkemece; davacının yemin deliline de dayandığı dikkate alınarak, davacıya karşı tarafa yönelik olarak yemin teklif etme hakkı hatırlatılmadan, yazılı gerekçe ile ispat yükünün tayininde hataya düşülerek davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Bu durumda, davacının yemin teklif etme hakkının hatırlatılması suretiyle oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, dava dosyasının kapsamı ile mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri birlikte değerlendirildiğinde; mahkemenin hüküm kurmasını sağlayacak olan tüm esaslı delillerin toplanmamış, mahkemece değerlendirilmemiş olması nedeniyle, davalı yanın istinaf başvurusunun açıklanan nedenlerden ötürü kabulüne, yerel mahkeme kararının 6100 sayılı HMK’nun 353/1-a-6.maddesi uyarınca kaldırılmasına ve dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile;
Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/212 Esas, 2019/182 Karar sayılı ve 19/03/2019 tarihli kararının KALDIRILMASINA,
2-HMK.’nin 353/1-a-6.maddesi uyarınca davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
3-İstinaf başvurma harcı dışında alınan istinaf karar ilam harcının istek halinde davalıya İADESİNE,
4-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından istinaf kanun yoluna başvuran lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-Davalı tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince verilecek nihai kararda dikkate alınmasına,
6-Kararın tebliğinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,
HMK’nin 353/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu 04/04/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
…

NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP, AYRICA FİZİKİ OLARAK İMZALANMAYACAKTIR.
“5070 sayılı Kanun m. 5 ve 6098 sayılı TBK m. 15. uyarınca elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan fiziki imza ile aynı sonucu doğurur.”