Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi 2018/2392 E. 2021/923 K. 08.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 22. HUKUK DAİRESİ
T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
22. H U K U K D A İ R E S İ
….

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
….
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 08/06/2018
ESAS-KARAR NO :…
DAVANIN KONUSU : Menfi Tespit
KARAR TARİHİ : 08/06/2021
YAZILDIĞI TARİH : 05/07/2021

Taraflar arasında yukarıda bilgileri belirtilen kararın Dairemizce incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği ve eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçilmiştir. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
İDDİANIN ÖZETİ
Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında harici 18/12/2008 ve 01/04/2009 tarihli iki adet gayrimenkul alım satım sözleşmesi yapıldığını, sözleşme kapsamında teminat senetlerinin davalıya verildiğini, taşınmazlarda birinin davalıya devrinin sağlandığını, ancak diğer taşınmazın devrinin yükleniciden kaynaklanan nedenlerle davalıya devredilemediğini, satış sözleşmesinin geçersiz olması nedeniyle davalının satış sözleşmesinde yazılı olan kadar alacaklı olduğunu, ancak davalı tarafından sözleşmeler kapsamında verilen tüm teminat senetlerinin Konya 8. İcra Müdürlüğü’nün… Esas sayılı dosyaları ile icra takibine konu edildiğini, müvekkilinin takipler nedeniyle 75.000,00 TL borçlu olduğunu belirterek müvekkilinin Konya 8. İcra Müdürlüğü’nün …. Esas sayılı dosyalarına konu teminat senetlerinden 75.000,00 TL ve ferileri dışındaki miktardan borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ
Davalı vekili, takibe dayanak senetlerden Konya 8. İcra Müdürlüğü’nün …. E. sayılı dosyasına konu senet dışındaki senetlerin teminat senedi olmadığını, anılan takip ile ilgili olarak icra mahkemesi tarafından iptal kararı verildiğini, davacının bu senede ve takibe yönelik menfi tespit davası açmasında hukuki yararının bulunmadığını, davacının kabul ettiği 75.000,00 TL dışında da sözleşmeler kapsamında müvekkilinin alacaklarının olduğunu bildirerek davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ
Mahkemece, toplanan delillere ve tüm dosya kapsamına göre, davacı yanca Konya 8. İcra Müdürlüğü’nün …. sayılı dosyasına konu senet dışındaki senetlerin teminat senedi olduğu hususunun usulüne uygun delillerle ispat edilemediği belirtilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
İstinaf eden-davacı vekili tarafından;
Mahkemece ispat yükünün tayininde hataya düşüldüğü, ispat yükü davalı üzerinde olduğu kabul edilerek yargılama faaliyetlerine devam edilmesinden sonra ispat yükünün müvekkili üzerinde olduğunun kabul edilmesinin usuli kazanılmış hakların ihlali niteliğinde olduğu, mahkemece sözlü yargılama kararı alındıktan sonra yeniden tahkikat işlemlerine dönülmesinin hatalı olduğu, müvekkilinin lehine kötüniyet tazminatına karar verilmemesinin yerinde olmadığı bildirilerek başvurulmuştur.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR
Uyuşmazlık takibe dayanak bonoların teminat bonosu olup olmadığı ve bu bonolar nedeniyle davalının borçlu olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, teminat iddiasına dayalı olarak açılan menfi tespit davasıdır.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nin 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle sınırlı, ancak kamu düzenine ilişkin nedenler resen göz önünde tutularak yapılmıştır.
Konya 8.İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında alacaklının…., borçlunun … olduğu, 20/01/2009 düzenleme 20/03/2012 vade tarihli 20.000,00 TL bedelli, 20/04/2009 düzenleme 20/04/2012 vade tarihli 59.400,00 TL bedelli, 01/04/2009 düzenleme 01/05/2012 vade tarihli 15.600,00 TL bedelli üç adet bono dayanak gösterilerek 15/09/2014 tarihinde 128.129,70 TL toplam alacak üzerinden kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takibe geçildiği anlaşılmıştır.
Konya 8.İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında alacaklının….borçlunun … olduğu, 19/12/2009 düzenleme 01/06/2012 vade tarihli 15.000,00TL bedelli bir adet bono dayanak gösterilerek 15/09/2014 harç tarihinde kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takibe geçildiği, borçlunun şikayeti ile Konya 2.İcra Hukuk Mahkemesi’nce 14/10/2014 tarihli ….Karar sayılı şikayetin kabulü ve takibin iptaline ait gerekçeli karar evrakının dosyada olduğu anlaşılmıştır.
Konya 8. İcra Müdürlüğü’nün ….Esas sayılı dosyalarına konu teminat senetlerinden 75.000,00 TL ve ferileri dışındaki miktardan borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi talep edilmiş olup, 73.019,91 TL üzerinden harç yatırılmıştır.
Adil yargılanma hakkının sağlanması kapsamında kararların gerekçeli olmasıyla ilgili kamu düzenine ilişkin hükümlere 6100 sayılı HMK’da da yer verilmiştir. HMK’nun 297. maddesine göre, kararda tarafların iddia ve savunmalarının özeti, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususları, çekişmeli vakıalar hakkında toplanan delillerin tartışılması ve değerlendirilmesi, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebepler yer almalı ve sonuç kısmında da taraflara yüklenen borç ve tanınan haklar, sıra numarası altında, açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmelidir. HMK 297/2.maddesi uyarınca mahkeme hüküm fıkrasında “taleplerden her biri hakkında” açık bir şekilde karar vermekle yükümlüdür.

Mahkemece somut olayda davanın kısmen kabulü ile “Davacının Konya 8. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında icra takibine konu 19/12/2009 düzenleme tarihli ,01/06/2012 vade tarihli, 15.000,00 TL bedelli, davacının keşidecisi olduğu senetten dolayı borçlu olmadığının tespitine,
Davacının ;
– Konya 8. İcra Müdürlüğünün… Esas sayılı dosyasında icra takibine konu 20/01/2009 düzenleme tarihli,20/03/2012 vade tarihli, 20.000,00 TL bedelli,
Konya 8. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında icra takibine konu 20/04/2009 düzenleme tarihli,20/04/2012 vade tarihli, 59.400,00 TL bedelli,
Konya 8. İcra Müdürlüğünü… Esas sayılı dosyasında icra takibine konu 01/04/2009 düzenleme tarihli 01/05/2012 vade tarihli, 15.600,00 TL bedelli, davacının keşidecisi olduğu senetten dolayı borçlu olmadığının tespitine yönelik davasının ispat edilemediğinden REDDİNE” karar verilerek davacının harçlandırdığı ve talep ettiği miktardan fazla talep aşımı yapıldığı izlenimi uyandıracak ve infazda tereddüt yaratacak şekilde hükmün kurulması usul ve yasaya aykırıdır.
6100 sayılı HMK’nın 184.maddesine göre, hakim tarafların iddia ve savunmalarıyla toplanan delilleri inceledikten sonra, duruşmada hazır bulunan taraflara tahkikatın tümü hakkında açıklama yapabilmeleri için söz verir. Mahkeme tarafların tahkikatın tümü hakkındaki açıklamalarından sonra, tahkikatı gerektiren bir husus kalmadığını görürse, tahkikatın bittiğini taraflara tefhim eder. Tahkikatın bittiğinin tefhiminden sonra, sözlü yargılama aşamasına geçileceği konusunda şüphe yoktur. Sözlü yargılama 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 186.maddesinde düzenlenmiştir. Bu madde, “Mahkeme, tahkikatın bitiminden sonra, sözlü yargılama ve hüküm için tayin olacak gün ve saatte mahkemede hazır bulunmalarını sağlamak amacıyla iki tarafı davet eder. Taraflara çıkartılacak olan davetiyede, belirlenen gün ve saatte mahkemede hazır bulunmadıkları takdirde yokluklarında hüküm verileceği hususu bildirilir. Sözlü yargılamada mahkeme, taraflara son sözlerini sorar ve hükmünü verir.” hükmünü amirdir. Anılan maddede taraflara davetiye çıkarılacağı belirtilmiş ise de, HMK’ nın 184. maddesine uygun olarak tarafların tamamının hazır olduğu yargılama sırasında hâkim, tarafların iddia ve savunmalarıyla toplanan delilleri inceledikten sonra, taraflara tahkikatın tümü hakkında açıklama yapabilmeleri için söz verip, tarafların bütün tahkikat hakkındaki açıklamalarını dinleyip, tahkikatı gerektiren bir hususun kalmadığını belirledikten sonra, yüzlerine karşı tahkikatın bittiğini tefhim etmişse, sözlü yargılama hakkında da görüşlerini sorması gerekir. Tahkikatın bittiğinin tefhim edildiği duruşmada, taraflardan bir kısmının hazır olmaması veya hazır olan taraflardan biri ya da tamamının, mahkemeden sözlü yargılama için duruşma günü tayin edilmesini istemeleri halinde, sözlü yargılama için HMK’ nın 186. maddesine uygun olarak duruşma günü belirlenmesi ve bu durumun duruşmada olmayan taraflara meşruhatlı davetiye ile tebliğ edilmesi gerekir. Tahkikatın bittiğinin tefhim edildiği duruşmada, tarafların tamamının hazır ve sözlü yargılama için yeni duruşma günü verilmesini istemediklerini beyan etmeleri halinde, bu husus duruşma tutanağına yazıldıktan sonra, sözlü yargılamaya geçilir, taraflara HMK’ nın 186/2.maddesine göre son sözleri sorulur, son sözleri dinlendikten sonra, mahkeme hükmünü verir.
Somut uyuşmazlıkta ise mahkemece, 4. Celsede sözlü yargılamaya geçilmiş, 6. Celse ise sözlü yargılamaya ara karardan dönülmeksizin tahkikat işlemlerine devam edilmiştir.
Mahkemece sözlü yargılamaya geçildikten sonra ara karar dönülmeksizin yeniden tahkikat işlemlerine dönülmesi Anayasa’nın 36. maddesinde ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 6. maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkının en önemli unsuru olan hukuki dinlenilme hakkına aykırıdır (HMK madde 27).
Yukarıdaki açıklanan yasal düzenlemelere uyulmadan hüküm kurulması, iddia ve savunma hakkının kısıtlanması niteliğinde olduğundan, adil yargılanma hakkı ile hukuki dinlenilme hakkına da aykırıdır.
Bu itibarla mahkemece yukarıda açıklanan hususlar nazara alınmadan karar verilmesi doğru görülmediğinden, Dairemizce davacı vekilinin istinaf itirazlarının kabulü ile HMK’nın 355. maddesi gereğince yerel mahkeme kararının kaldırılmasına, dosyanın davanın yeniden görülmesi için mahkemesine iadesine karar vermek gerekmiştir.
İstinaf kararının sebep ve şekline göre, davacı vekilinin diğer istinaf itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile;
Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi …. Karar ve 08/06/2018 tarihli kararının KALDIRILMASINA,
2-HMK.’nın 355. maddesi uyarınca davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
3-İstinaf başvurma harcı dışında alınan istinaf karar ilam harcının istek halinde davacıya İADESİNE,
4-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından istinaf kanun yoluna başvuran vekiline vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-Davacı tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince verilecek nihai kararda dikkate alınmasına,
6-Kararın tebliğinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,
HMK’nin 353/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu 08/06/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır