Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21.Hukuk Dairesi 2023/19 Esas 2023/611 Karar
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
21.HUKUK DAİRESİ
ESAS NO : 2023/19
KARAR NO : 2023/611
TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR
BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ : ANKARA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 22/11/2022
NUMARASI : 2022/598 Esas 2022/754 Karar
TALEP EDEN : … – …
VEKİLİ
KARŞI TARAF : HASIMSIZ
TALEP : Zayi Belgesi Verilmesi
TALEP TARİHİ : 29/08/2022
KARAR TARİHİ : 26/04/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 26/04/2023
Zayi belgesi verilmesi istemine ilişkin talebin yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı talebin reddine yönelik olarak verilen hükme karşı talep eden vekili tarafından süresinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TALEP
Talep eden vekili dilekçesinde özetle; şirkete ait bilgisayarın hiçbir sebep olmaksızın hasar alarak birden kapanması nedeniyle elektronik ortamda tutulan tüm ticari defter ve belgelerin zayi olduğunu, takip eden süreçte alanında uzman şirketten teknik destek alınması nedeniyle bir kısım belgelerin kurtarılmasına rağmen XML dosya kayıtlarına erişilemeyerek 2019 yılı Şubat ve Mart aylarına ait e-defter beratlarının kaybedildiğini ileri sürerek zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece; e-defter kayıtlarının sadece tek bir bilgisayarda tutulduğu, başka bir bilgisayarda veya harici bir depolama alanında yedeklenmediği, davacının basiretli tacirden beklenen özeni göstermediği, dolayısıyla zayi belgesi verilme koşullarının oluşmadığı anlaşıldığından talebin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
Talep eden vekili istinaf dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesinin kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu,
Müvekkilinin kendisinden beklenen özeni yerine getirdiğini, defterlere ilişkin yüklemeleri bulut sisteminde yedeklemesi üzerine GİB’e yapılan ve bu yüklemeleri devam eden süreçte de … adlı Bulut sistemi içeren yazılım firması aracılığıyla yedekli olarak saklayan şirket bilgisayarında hiçbir sebep dahi yokken aniden gerçekleşen arıza sebebiyle sadece iki aya ait beratları içeren XML dosyalarına ulaşılamadığını, bilgisayarın tüm bakımlarının yaptırıldığını, yedeklemelerin yapıldığını, ancak öngörülmeyen sebepler yaşanması sonucu davaya konu iki aya ait e-defter beratlarına erişilemediğini, müvekkilinin ilgili aylara ilişkin ticari defter yüklemesi yaptığının GİB sisteminden teyit edilebileceğini, mahkemenin bu hususu dahi araştırmadığını, eksik inceleme yaptığını, arıza üzerine düzenli bakımları gerçekleştiren firmaya haber verildiğini, teknik destek alındığını, mahkemece bilgisayar ve zarar gören parçalar üzerinde beklenen özenin gösterilip gösterilmeyecek şekilde yargısal işlem de gerçekleştirilmediğini, bu nedenlerle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesini istemiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Talep, TTK’nun 82/7. maddesi uyarınca zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
6100 Sayılı HMK’nın “Duruşma yapılmadan verilecek kararlar” başlıklı 353/(1)-a.6.maddesinde de (Değişik: 22/7/2020-7251/35 md.) Mahkemece, uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek ölçüde önemli delillerin toplanmamış veya değerlendirilmemiş olması ya da talebin önemli bir kısmı hakkında karar verilmemiş olması halinde duruşma yapılmadan karar verileceği düzenlenmiştir.
6102 sayılı TTK’nın 82/7. maddesinde; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” şeklinde düzenleme yapılmakla tacirlere ticari defter ve kayıtlarını saklama ve ibraz hususunda zorunluluk getirilmiştir.
Talep eden tarafça, 2019 yılı Şubat ve Mart aylarına ait e-defter beratlarına ulaşılamaz hale geldiği iddia edilerek zayi belgesi verilmesi talebiyle eldeki dava açılmıştır.
Düzenleme ile birlikte somut olaya gelince; ilk derece mahkemesince e-defter sisteminin ne şekilde oluşturulduğu, Maliyece verilen beratların yedekleme işlemi sonucu verilip verilmediğinin bilgisayar arızası sonucu e-defterlere ulaşılmasını engelleyip engellemediği, talep konusu döneme ilişkin kayıtların hangi tarihte sisteme yüklendiği, yükleme olmuşsa yüklemenin usulüne uygun yapılıp yapılmadığı, yükleme işleminin ne şekilde ve ne zaman tamamlandığı hususlarında yerinde bilişim ve bilgisayar alanında uzman bilirkişi ile muhasebeci bilirkişiden oluşan heyetten denetime elverişli araştırma yapılıp bilirkişi raporu ile tespit edildikten sonra ve bu konuya dair tüm mevzuat hükümlerinin olaya uygulanması ile talep edenin basiretli tacir yükümlülüğünü yerine getirip getirmediğinin değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir.
Hal böyle olunca, ilk derece mahkemesince uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek ölçüde önemli nitelikteki delillerin toplanmamış ve değerlendirilmemiş olduğu anlaşılmakla 6100 Sayılı HMK’nın 22/07/2020 tarih ve 7751 Sayılı Yasa’nın 35.maddesi ile değişik 353/(1)-a.6.maddesi gereğince davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiş ve takdiren aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Talep eden vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE, Ankara 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 22/11/2022 tarih ve 2022/598 Esas 2022/754 Karar sayılı kararının HMK’nun 353/1-a.6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
2-Talebin yeniden görülmesi için dosyanın karar veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
3-Talep edenin yatırdığı 80,70 TL istinaf karar harcının talep halinde talep edene iadesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde HMK’nun 353/1-a.6 ve 362/1-g maddeleri gereğince kesin olmak üzere tarafların yokluğunda oy birliği ile karar verildi.26/04/2023
Başkan- … Üye – … Üye – … Zabıt Katibi -…
… … … …
Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine göre UYAP sistemi üzerinden elektronik imza ile imzalanmıştır.