Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21.Hukuk Dairesi 2022/1770 Esas 2022/1552 Karar
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
21.HUKUK DAİRESİ

ESAS NO : 2022/1770
KARAR NO : 2022/1552

TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR

İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ : ANKARA BATI ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 13/10/2022
NUMARASI : 2022/1066 Esas 2022/898 Karar
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI : HASIMSIZ
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 12/10/2022
KARAR TARİHİ : 08/12/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 08/12/2022

Taraflar arasındaki zayi belgesi isteminin yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı talebin reddine yönelik olarak verilen hükme karşı talep eden vekili tarafından süresinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TALEP
Talep eden vekili dilekçesinde özetle; müvekkiline ait şirketin Etimesgut Vergi Dairesi tarafından 30/09/2018 tarihinde resen terkin ettirildiğini ve mükellefiyet kaydının silindiğini, şirketin bu tarihten itibaren ticari faaliyetine devam etmediğini, hali hazırda fiili olarak şirket merkezi bulunmayan müvekkili şirketin, muhasebecisine ücret ödeyememesi nedeniyle muhasebeci tarafından işlerinin yapılmayacağının bildirildiğini ve 2016 – 2017 – 2018 yıllarına ait ticari defterleri dava dışı …Şirketi’nde sigortalı olarak çalışmakta olan…’a teslim ettiğini, …’ın da evrakların çokluğu nedeniyle, bu evrakları çalıştığı iş yerinde tutmak zorunda kaldığını, ancak 11 Eylül 2022 tarihinde bu işyerinde yangın olayı gerçekleştiğini ve dükkanın hemen girişinde bulunan müvekkili şirkete ait 2016 – 2017 – 2018 yıllarına ait kanuni olarak tutulması gereken tüm defterler, gelir – gider fatura nüshaları, muhasebe kayıtları, bilanço kayıtları, cari hesap dökümleri ve şirkete ait tüm bilgi ve belgelerin yandığını, yangının 11/09/2022 pazar günü çıkması ve çok ciddi bir maddi hasarın bulunmaması sebebi ile çalışanların yangın olayını şirket yetkilisi …’a 12/09/2022 pazartesi gününün ilk saatleri olan 03.30 sularında bildirdiğini, fakat müvekkili şirket yetkilisine uzun bir süredir ulaşılamaması, alacaklı baskılarından dolayı nerede olduğunun bilinmemesi sebebi ile haber verilemediğini, ancak işbu davanın açıldığı gün itibariyle müvekkili şirket yetkilisinin durumdan haberdar olduğunu ve ivedi bir şekilde huzurdaki davayı ikame ettiklerini, Ankara Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığınca düzenlenen yangın raporunda da söz konusu şirket evrakın yandığının tespit edildiğini, müvekkilinin durumu 12/10/2022 tarihinde öğrenmesi sebebiyle işbu davanın TTK’nın 82/7. Maddesinde belirlenen 30 gün içinde ikame edildiğini ileri sürerek…. Şti.’nin 2016 – 2017 – 2018 yıllarına ait ticari defter ve kayıtlarının zayi olduğunun tespiti ile zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk derece mahkemesince iddia ve toplanan tüm delillere göre; bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu ticari defter ve kayıtların zayi olduğunun tespitine ve zayi belgesi verilmesi istemiyle açılan davada, dava dilekçesi ile ekindeki belgelerden; 11/09/2022 tarihinde çıkan yangında davacı şirketin defter ve kayıtlarının yandığının anlaşıldığı, davacı yanın defterlerin saklanması konusunda basiretli bir tacirden beklenen özeni göstermesi, kayıtların özenle korunması ve saklanması gerektiği, yangın raporunda şirket çalışanın yangından haberinin olduğu, yangın raporunda ticari defterlerin yandığının belirtildiği, yangının meydana geldiği tarihi takiben TTK nın 82/7 maddesi uyarınca 30 gün içerisinde davanın açılması gerektiği, bu sürenin hak düşürücü süre olduğu, davanın açılış tarihinin 12/10/2022 tarihi olduğu, dava tarihi itibariyle 30 günlük sürenin geçtiği gerekçesiyle davanın süre yönünden usulden reddine karar verilmiştir.

İSTİNAF SEBEPLERİ
Talep eden vekili istinaf dilekçesinde özetle; öğrenme tarihini kanıtlayacak tanıkları dinlenilmeden dava açıldıktan 24 saat içinde davanın reddine karar verildiğini, TTK’nın 82/7. Maddesindeki hak düşürücü süreninin başlangıç tarihinin ziyaın öğrenildiği andan itibaren başladığını, ileri sürerek açıklanan bu ve re’sen gözetilecek nedenlerle ilk derece mahkemesince verilen kararın kaldırılmasını istemiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Talep, talep eden şirketin şirketin 2016 – 2017 – 2018 yıllarına ait kanuni olarak tutulması gereken tüm defterler, gelir – gider fatura nüshaları, muhasebe kayıtları, bilanço kayıtları, cari hesap dökümleri ve şirkete ait tüm bilgi ve belgelerin yangında zayi olduğuna dair TTK’nın 82/7. maddesi gereği zayi belgesi verilmesi istemine ilişkin olup ilk derece mahkemesince yukarıda yazılı gerekçeyle istemin reddine karar verilmiştir.
Bilindiği ve 6102 sayılı TTK’nın 82/7’inci fıkrasında belirtildiği üzere “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren otuz gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.” hükmü düzenlenmiştir. Bu durumda maddede açıkça ziyaa yol açan olayın öğrenildiği tarihten itibaren 30 günlük sürenin başlayacağı açıkça öngörülmüş olmakla, ilk derece mahkemesince talep konusu yangının meydana geldiği 11.09.2022 tarihinden itibaren 30 günlük sürede üstelik talepte bulunan şirketin çalışanları tarafından değil de talep konusu defterlerin bulunduğu dükkanın ait olduğu şirket çalışanları tarafından defterlerin yandığı öğrenildiğinin dava dilekçesinde ve eki yangın raporunda belirtildiği halde yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hak düşürücü sürede davanın açılmamış olması sebebiyle davanın usulden reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Bununla birlikte tacirin bu maddeden yararlanabilmesi için, somut olayın özelliği de gözetilerek hem defterlerin korunması amacıyla gerekli dikkat ve özenin gösterilmiş olması hem de ziyaa uğramanın onun iradesinin dışında elinde olmayan sebeplerle meydana gelmiş olması gerekmektedir. Somut olayda talepte bulunanın istem konusu şirketin tutması gereken yasal zorunlu ticari defterleri ile gelir – gider fatura nüshaları, muhasebe kayıtları, bilanço kayıtları, cari hesap dökümleri ve şirkete ait tüm bilgi ve belgelerin ziyaa uğramasına neden olarak ileri sürdüğü şirket sahibinin kızının sigortalı olarak çalıştığı … yer alan dava dışı …. Şti.’ye gelen malların indirildiği ana kapının hasarlı olması sebebiyle yapılan kaynak işlemi sırasında sıçrayan kıvılcımların yangına sebebiyet vermesi neticesinde kapının ardında dükkanın hemen girişinde bulunduğu bildirilen talep eden şirkete ait talep konusu ticari defter ve belgelerin, tacirin özen yükümlülüğünün ihlali sonucunda zayi olduğu anlaşılmış olmakla talep eden vekilinin bu sebeple talebinin reddi gerekmiştir. Çünkü, talep eden şirketin talep konusu tutulması zorunlu ticari defterleri ile ilgili kayıt ve belgelerin mutaden saklanması korunması gereken yerde işbu defter ve belgeler saklanıp korunmamış, şirkete ait olmayan şirket çalışanının çalıştığı şirkete gelen malların indirildiği dükkanın kapısının arkasında özensizce muhafaza edildiği anlaşılmaktadır. TTK’nın 82/7. Maddesi anlamında talep eden tacir kusurlu olduğundan talebin bu sebeple reddine karar vermek gerekmiş, talep eden vekilinin istinaf sebeplerinin reddi gerekmiştir.
Sonuç olarak yukarıda açıklanan nedenlerle; talep eden şirket vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile duruşma açılmasına gerek görülmeksizin ilk derece mahkemesince verilen karar HMK’nın 353/1-b-2. Maddesi gereği kaldırılarak talebin reddine dair yeniden aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
A)1-Talep eden şirket vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-Anlara Batı Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 13/10/2022 tarih ve 2022/1066 Esas-2022/898 Karar sayılı KARARININ HMK’nın 353/1-b-2. Maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
B) 1-Talebin REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan 492 Sayılı Harçlar Kanunu’nun ilgili Tarifesi hükümleri gereği alınması gereken 80,70 TL maktu karar harcı başlangıçta peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Talep eden tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-HMK’nın 333. Maddesi gereğince varsa kullanılmayan gider avansı karar kesinleştiğinde talep eden tarafa iadesine,
C)1-İstinafa başvuran tarafından yatırılan 80,70 TL maktu karar harcının kararın kesinleşmesi ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
2-İstinafa başvuran tarafından yapılan istinaf giderlerinin talebin niteliği gözetilerek üzerinde bırakılmasına, varsa kullanılmayan gider avansının istek halinde kendisine iadesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 362/1-ç maddesi gereği kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 08/12/2022

Başkan- … Üye – … Üye – … Zabıt Katibi-…
… … … …

Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine göre UYAP sistemi üzerinden elektronik imza ile imzalanmıştır.