Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi 2022/1376 E. 2023/19 K. 18.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21.Hukuk Dairesi 2022/1376 Esas 2023/19 Karar
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
21.HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/1376
KARAR NO : 2023/19

TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ : ESKİŞEHİR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 15/07/2022
NUMARASI : 2022/614 Esas 2022/576 Karar
TALEP EDEN :
VEKİLİ :
KARŞI TARAF : HASIMSIZ
TALEP : Zayi Belgesi Verilmesi
TALEP TARİHİ : 07/07/2022
KARAR TARİHİ : 18/01/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 18/01/2023

Zayi Belgesi Verilmesi istemine ilişkin davanın yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükme karşı talep eden vekili süresinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TALEP
Talep eden vekili talep dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin Eskişehir’de izolasyon ve yapı malzemesi üreten bir şirket olduğunu, şirket nezdinde, siber saldırılara karşı mümkün olan tüm teknik ve teknolojik önlemler alınmasına rağmen, şirketin hissedarı olan …’nin 29/06/2022 tarihinde Almanya’nın Iphofen şehrindeki şirket merkezinde bulunan sunuculara siber saldırı gerçekleştirildiğini, saldırıya müdahalede bulunulduğunu, bu kapsamda ekstra önlemler alındığını, konuyla ilgili derhal çalışmalara başlandığını, söz konusu sunucular üzerinden sadece Almanya’daki şirketin değil, tüm dünyadaki … iştiraklerinin operasyonları yürütüldüğünden, gerçekleşen bu siber saldırıdan müvekkili şirketin de etkilendiğini, bunun sonucunda müvekkili şirketin de diğer tüm iştirakler gibi, sunuculara ulaşamamakta, bu nedenle sunucularda kayıtlı ticari bilgilere, belgelere, verilere ulaşılamaması sebebiyle de ticari faaliyetlerini ve operasyonlarını yönetemediğini, siber saldırı nedeniyle müvekkili şirketin 01/05/2021 tarihinden itibaren bu yana tüm muhasebesel ticari verilerinin zayi olduğunu, sunucularına halen ulaşılamadığından mağduriyetlerinin devam ettiğini, konuyla ilgili Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2022/34810 numaralı dosyasında suç duyurusunda bulunulduğunu, soruşturmanın devam ettiğini, bu nedenlerle müvekkili şirketin ticari belgeleri, defterleri, verileriyle ilgili 6102 Sayılı T.T.K.’nun 82/7. Maddesi uyarınca taraflarına zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece; TTK’nun 82/7 maddesi gereğince ticari defter ve belgelerin zayinin istenebilmesi için öncelikle tacirin saklama yükümlülüğünün usulüne uygun yerine getirilip getirilmediği, ticari defter ve belgelerin korunması amacıyla gerekli dikkat ve özenin gösterilip gösterilmediği ve ziyaa uğramanın onun iradesi dışında meydana gelip gelmediği hususlarının irdelenmesi gerektiği, talep edenin tutmak ve saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeleri özenle koruması ve bu konuda basiretli bir tacir gibi davranması gerektiği, Talep eden tarafından sunulan talep dilekçesinde zayine karar verilmesi istenilen ticari defter ve verilerin ne olduğunun açıkça belirtilmediği bahse konu belgelerin nasıl, nerede, ne şekilde saklandığının da anlaşılamadığı ve zayi belgesi verilmesi konusundaki taleplerini ispat edemediği anlaşılmakla talep edenin talebinin TTK’nun 82/7. maddesindeki şartlar oluşmadığından reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
Talep eden vekili istinaf dilekçesinde özetle; siber saldırıdan müvekkili şirketinde etkilendiğini, bunun sonucunda müvekkili şirket ile birlikte diğer tüm iştiraklar gibi, sunuculara ulaşamadığını, bu nedenle sunucularda kayıtlı ticari bilgilere, belgelere, verilere ulaşılamaması sebebiyle de ticari faaliyetlerini ve operasyonlarını yönetemediklerini, şirketin 01 Mayıs 2022 tarihinden itibaren bu yana tüm muhasebesel ticari verileri, belgeleri, defterleri, kayıtlarının zayi olduğunu, sunucularına halen ulaşılamadığını, mağduriyetlerinin devam ettiğini, bu sebeple ilk derece mahkemesi kararın kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Talep, TTK’nin 82/7. maddesi uyarınca zayi belgesi verilmesine ilişkindir.
6100 Sayılı HMK’nın 355.maddesi gereğince, istinaf incelemesinin istinafa gelen tarafın sıfatı ile istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususu gözetilerek ilk derece mahkemesinin taraflar arasındaki ihtilafta görevli mahkeme oluşu ve eldeki davada kesin yetki kuralına da aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla işin esasına girilerek yapılan incelemede;
Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığının 2022/34810 soruşturma sayılı dosyasının Uyap üzerinde yapılan incelemesinde müşteki … tarafından bilişim sistemindeki verileri bozma,yok etme erişilmez kılma suçundan yapılan şikayet üzerine yapılan soruşturma sonunda kamu adına kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 82/7. maddesinde; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” şeklinde düzenleme yapılmakla tacirlere ticari defter ve kayıtlarını saklama ve ibraz hususunda zorunluluk getirilmiştir.
30923 Sayılı Elektronik Genel Defter Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğin 7.1. maddesinde de “E-defter tutanlar, Vergi Usul Kanununda belirtilen “mücbir sebep” halleri nedeniyle e-defter veya beratlarına ait kayıtlarının bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve e-defter ve berat dosyalarının muhafaza edildiği e-defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya başkanlıktan ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren tevsik edici bilgi ve belgeleri ile birlikte 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yetkili mahkemesine başvurarak kendisine bir zayi belgesi verilmesini istemelidir. Mahkemeden zayi belgesinin temin edilmesini müteakip, zayi belgesi ile birlikte durumun başkanlığa yazılı olarak bildirilmesi ve başkanlık tarafından istenilen bilgi ve belgelerin (talep edilecek bilgi ve belgeler e-defter uygulama kılavuzunda açıklanır) ibraz edilmesi halinde mükelleflerin zayi olan e-defter kayıtlarının yeniden oluşturulması ve bunlara ait yeni oluşturulan e-defter ve berat dosyalarının e-defter uygulaması aracılığıyla başkanlık sistemine yeniden yüklenmesi için başkanlık tarafından yazılı izin verilir.” hükmünü içermektedir.
Aynı Tebliğin “e-Defter Dosyaları, Berat Dosyaları ve Muhasebe Fişlerinin Muhafaza ve İbrazı” başlıklı 4.4. Maddesinin 1-e bendinde ise” e-Defter dosyaları ile bunlara ilişkin berat dosyalarının ikincil kopyalarının, gizliliği ve güvenliği sağlanacak şekilde e-Defter saklama hizmeti yönünden teknik yeterliliğe sahip ve Başkanlıktan bu hususta izin alan özel entegratörlerin bilgi işlem sistemlerinde ya da Başkanlığın bilgi işlem sistemlerinde 1/1/2020 tarihinden itibaren asgari 10 yıl süre ile muhafaza edilmesi zorunludur. e-Defter ve beratların teknik yeterliğe sahip ve Başkanlıktan bu hususta saklama izni verilen özel entegratörlerin bilgi işlem sistemlerinde muhafaza usulü ile muhafaza edilmesi sürecinde e-Defter uygulamasına dâhil olan mükellefler ve özel entegratörler tarafından uyulması gereken genel, gizlilik ve güvenliğe ilişkin usul ve esaslar, Başkanlık tarafından hazırlanarak edefter.gov.tr adresinde yayımlanan “e-Defter Saklama Kılavuzu”nda açıklanır. e-Defter ve berat dosyalarına ait ikincil kopyalarının bu fıkra uyarınca muhafazası için gerekli yükleme işlemlerinde bu Tebliğin (4.3.4) numaralı fıkrasında belirtilen süreler dikkate alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Talep eden tarafça şirketin tüm muhasebesel ticari verileri,belgeleri,defterleri, Alış-Satış Faturaları/İrsaliyeleri, BA – BS Formları, Beyannameleri, Gelir-Gider Tahakkukları, Amortisman kayıtları, Banka kayıtları, tüm teminat kayıtları, her türlü maliyet muhasebesi ile vb. gibi diğer tüm kayıt, belge, defter ve verileri’nin ulaşılamaz hale geldiği iddia edilerek zayi belgesi verilmesi talebiyle eldeki dava açılmıştır.
Tüm bu nedenlerle;her ne kadar ilk derece mahkemesince talep eden tarafından sunulan talep dilekçesinde zayine karar verilmesi istenilen ticari defter ve verilerin ne olduğunun açıkça belirtilmediği bahse konu belgelerin nasıl, nerede, ne şekilde saklandığının da anlaşılamadığı belirtilerek davanın reddine karar verilmiş ise de,mahkemece talep eden vekiline bu hususta beyanda bulunması için bir sürenin verilmediği anlaşılmış olup,mahkemece talep eden tarafından hangi yıl/yıllara ait ticari defter ve belgelere ilişkin zayi belgesi istendiği hususu açıklattırılıp, Gelir İdaresi Başkanlığına müzekkere yazılarak talep eden şirketin belirtilen dönemlerine ilişkin devam eden / tamamlanan vergi incelemesi bulunup bulunmadığı ile SGK’dan iş yeri hakkında kurumları tarafından talep edilen döneme ilişkin inceleme yapılıp yapılmadığı sorularak, ayrıca talep eden şirkete ait zayi belgesi talep edilen yıl/ yıllara ilişkin ticari defterlerinin Başkanlık veya Başkanlıktan izin alan özel entegratörde saklanıp saklanmadığı ticari defterlerin ikincil örneklerinin tutulup tutulmadığı , e-defter sisteminin ne şekilde oluşturulduğu, Maliyece verilen beratların yedekleme işlemi sonucu verilip verilmediği, siber saldırı sonucu şifreleme işleminin e-defterlere ulaşılmasını engelleyip engellemediği, dava konusu döneme ilişkin kayıtların hangi tarihte sisteme yüklendiği, yükleme olmuşsa yüklemenin usulüne uygun yapılıp yapılmadığı, yükleme işleminin ne şekilde ve ne zaman tamamlandığı ve ayrıca siber saldırılara karşı şirketçe tedbir alınıp alınmadığı hususlarında yerinde bilişim ve bilgisayar alanında uzman bilirkişi ile muhasebeci bilirkişiden oluşan heyetten denetime elverişli araştırma yapılıp bilirkişi raporu ile tespit edildikten sonra ve bu konuya dair tüm mevzuat hükümlerinin olaya uygulanması ile talep edenin basiretli tacir yükümlülüğünü yerine getirip getirmediğinin ve yasal 15 günlük hak düşürücü sürede talepte bulunup bulunmadığınında değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir.
Hal böyle olunca, ilk derece mahkemesince uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek ölçüde önemli nitelikteki delillerin toplanmamış ve değerlendirilmemiş olduğu anlaşılmakla 6100 Sayılı HMK’nın 22/07/2020 tarih ve 7751 Sayılı Yasa’nın 35.maddesi ile değişik 353/(1)-a.6.maddesi gereğince davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiş ve takdiren aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Talep eden vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE, Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesinin 15/07/2022 tarih ve 2022/614 Esas 2022/576 Karar sayılı kararının HMK’nun 353/1-a.6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
2-Talebin yeniden görülmesi için dosyanın karar veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
3-Talep edenin yatırdığı 80,70 TL istinaf karar harcının talep halinde davacıya iadesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde HMK’nun 362/(1).ç maddesi gereğince kesin olmak üzere tarafların yokluğunda dosya üzerinden oy birliği ile karar verildi.18/01/2023

Başkan- … Üye – … Üye – … Zabıt Katibi -…
… … … …

Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine göre UYAP sistemi üzerinden elektronik imza ile imzalanmıştır.