Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi 2021/820 E. 2023/388 K. 15.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21.Hukuk Dairesi 2021/820 Esas 2023/388 Karar
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
21.HUKUK DAİRESİ

ESAS NO : 2021/820
KARAR NO : 2023/388

TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ : ANKARA BATI ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 13/04/2021
NUMARASI : 2021/157 Esas 2021/250 Karar
TALEP EDEN : …- T.C.:…-…
VEKİLİ : Av. …-E Tebligat
KARŞI TARAF : HASIMSIZ
TALEP : Zayi Belgesi Verilmesi
TALEP TARİHİ : 27/02/2018
KARAR TARİHİ : 15/03/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 15/03/2023

Zayi belgesi verilmesi istemine ilişkin talebin yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı talebin usulden reddine yönelik olarak verilen hükme karşı talep eden vekili tarafından süresinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TALEP
Talep eden vekili dilekçesinde özetle; müvekkilinin Sincan Vergi Dairesi’nde vergi mükellefi olduğunu, defterlerini tutan muhasebecinin vefat ettiğini, muhasebecide bulunan ve kendisine ait olan defter ve belgelerine ulaşamadığını ve maliyeye sunamadığını beyan ederek, 2015-2016 yıllarına ait muhasebe defterleri, alış satış faturaları vs. belgelerin kayıp olması nedeni zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece; davacının, defterlerin saklanması konusunda basiretli bir tacirden beklenen özeni göstermediği, kayıtların özenle korunması ve saklanması gerektiği, davacının alış – satış faturaları ile muhasebe defterlerinin muhasebecisi …’ta bulunduğu, …’un da dava dilekçesi ekinde sunulan ölüm belgesinden 01/09/2017 tarihinde vefat ettiği, davacının alış – satış faturaları ile muhasebe defterlerinin kaybolduğunu …’un ölümü ile öğrenmiş olacağı, aksi halde ise davacının basiretli bir tacir gibi davrandığının kabul edilemeyeceği, zira muhasebecinin ölüm tarihi ile dava tarihi arasında 6 ayı aşkın bir süre bulunduğu, buna göre kaybolmanın öğrenildiği tarihi takiben TTK’nun 82/7. maddesi uyarınca davanın 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde açılmamış olması nedeniyle talebin süre yönünden usulden reddine reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
Talep eden vekili istinaf dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesinin kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu,
Müvekkilinin vergi mükellefi olduğu dönemde muhasebe işlerinin takibi için muhasebeci … ile çalışmaya başladığını, ilerleyen süreçte işletmesini kapatarak vergi mükellefiyetini sonlandırdığını, Vergi Denetim Kurulu Başkanlığınca 2015- 2016 dönemine ilişkin olarak vergi incelemesi başlatıldığını, o döneme ait defter ve kayıtların istendiğini, Vergi Dairesinin yazısı üzerine müvekkilinin muhasebecisine ulaşmaya çalıştığını, 02/09/2017 tarihinde öldüğünü ve belgeleri teslim edemeyeceğini 26/02/2018 tarihinde öğrendiğini ve ertesi gün süresi içerisinde dava açtığını, bu nedenlerle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesini istemiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Talep, TTK’nun 82/7. maddesi uyarınca zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Ankara Ticaret Sicil Gazetesinin 26/01/2004 tarih ve … Sayısına göre, 21/01/2004 tarihinde …’nun iştigal konusu Ecza Deposu olarak iş yeri açtığı,
Gelir İdaresi Başkanlığının 02/03/2021 tarihli yazısına göre vergi mükellefi olan …’nun 27/02/2014 – 31/12/2016 tarihleri arasında Sincan Vergi Dairesi mükellefi olduğu, 17/10/2008 – 03/07/2019 tarihleri arasında ise Kızılbey Vergi Dairesi mükellefi olduğu, 2014, 2015 ve 2016 dönemleri için vergi inceleme raporlarının bulunduğunun belirtildiği görülmüştür.
6102 sayılı TTK’nın 82/7. maddesinde; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” şeklinde düzenleme yapılmakla tacirlere ticari defter ve kayıtlarını saklama ve ibraz hususunda zorunluluk getirilmiştir.
Tacir saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin saklanması ve korunmasına yönelik gerekli özeni göstermekle yükümlü olup, bu özene rağmen defter ve belgelerin ziyaa uğraması halinde zayi belgesi verilmesini talep edebilecektir. Somut olayda ise, talep edenin alış – satış faturaları ile muhasebe defterlerinin muhasebecisi …’ta bulunduğu, talep eden yanın işletmesinin halen faal olduğu, iş yerinin ticaret sicilden veya vergi dairesinden kapatıldığına ilişkin somut bilgi belgenin dosyaya sunulmadığı, bu nedenle talep eden yanın muhasebeci olarak çalıştırdığı …’un dava dilekçesi ekinde sunulan ölüm belgesinden anlaşılacağı üzere 01/09/2017 tarihinde vefat ettiğinden talep edenin de alış – satış faturaları ile muhasebe defterlerinin kaybolduğunu …’un ölümü ile öğrenmiş olacağı, aksi halde ise talep edenin basiretli bir tacir gibi davrandığının kabul edilemeyeceği, zira muhasebecinin ölüm tarihi ile dava tarihi arasında 6 ayı aşkın bir süre bulunduğu, buna göre kaybolmanın öğrenildiği tarihi takiben TTK’nun 82/7. maddesi uyarınca davanın 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde açılmadığı gibi talep eden tarafından ticari defter ve kayıtların muhafazası için de gerekli olan tedbir ve özenin göstermediği anlaşıldığından talebin usulden reddine yönelik ilk derece mahkemesi kararı usul ve yasaya uygundur (Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 15/10/2007 tarih 2006/9938 esas 2007/12819 karar, Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 03/12/2014 tarih 2014/13593 esas 2014/18941 karar sayılı emsal içtihatları).
Tüm bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin talebin usulden reddi yönündeki kararında herhangi bir isabetsizlik görülmediğinden talep edenin istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiş ve takdiren aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Talep edenin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/(1)-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Talep edenden alınması gerekli olan 179,90 TL istinaf karar harcından peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 120,60 TL harcın talep edenden alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Talep eden tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme HMK’nın 362/(1).ç maddesi gereğince kesin olmak üzere, tarafların yokluğunda dosya üzerinden oy birliği ile karar verildi.15/03/2023

Başkan- … Üye – … Üye – … Zabıt Katibi -…
… … … …

Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine göre UYAP sistemi üzerinden elektronik imza ile imzalanmıştır.