Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21.Hukuk Dairesi 2021/521 Esas 2022/796 Karar
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
21.HUKUK DAİRESİ

ESAS NO : 2021/521
KARAR NO : 2022/796

TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ : ANKARA BATI ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 03/12/2020
NUMARASI : 2020/250 Esas 2020/628 Karar
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI : HASIMSIZ
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 03/06/2020
KARAR TARİHİ : 09/06/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 09/06/2022

Taraflar arasındaki zayi belgesi verilmesi istemine ilişkin davanın yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükme karşı davacı vekili tarafından süresinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; medikal sektöründe faaliyette bulunan müvekkili şirkette 20/05/2020 tarihinde çıkan yangın sebebiyle müvekkili şirkete ait tüm defter, fatura ve sair belgelerin zayi olduğunu beyan ederek, söz konusu defter ve belgelerin zayi olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk derece mahkemesince iddia ve toplanan tüm delillere göre; dosyaya sunulan yangın raporundan olayın 20/05/2020 tarihinde meydana geldiğinin anlaşıldığı, bu tarihe göre davanın, TTK nın 82/7 maddesi uyarınca 15 günlük yasal süresi içinde açıldığı, niza konusu edilen davacıya ait 2018 – 2019 yıllarına ilişkin defteri kebir, envanter ve yevmiye defterleri ile karar defterleri ve ortaklar pay defterinin, ayrıca bu defterlerin dayanakları olan fatura ve sevk irsaliyelerinin Organize Sanayi Bölgesi 29 Ekim Cad. No:39 Malıköy Sincan Ankara adresinde 20/05/2020 tarihinde meydana gelen yangın sonucu zarar görerek kullanılamayacak hale geldiği, bir başka ifadeyle ziyaa uğradığı, bahsi geçen defter ve belgelerin bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler kapsamında olduğu ve zayi olması halinde TTK’un 82/7. maddesine dayanarak belge istenebileceğinin kabulü ile davanın kısmen kabulüne, bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler kapsamında olmadığı değerlendirilen diğer belgeler yönünden ise talebin reddine karar vermek gerektiği gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne Ankara Ticaret Sicili Müdürlüğünün 416264 sırasında kayıtlı davacı … İlaç Kozmetik Medikal Tıbbi Cihaz İthalat İhracat ve Ticaret Ltd. Şti.’nin 2018 ve 2019 yıllarına ait defteri kebir, envanter ve yevmiye defterleri ile karar defteri ve ortaklar pay defterinin, ayrıca bu defterlerin dayanakları olan fatura ve sevk irsaliyelerinin zayi olduğunun tespitine, sair taleplerin reddine, karar verilmiştir.
Davacı vekilinin 2020 yılı sevk irsaliyelerinin de zayi olduğuna dair HMK’nın 305-305/A maddeleri kapsamında hükmün tamamlanmasına yönelik isteminin, kararda zayi olduğuna karar verilen defter ve belgeler dışında kalan davacı taleplerinin reddedildiği, dolayısıyla 2020 yılı sevk irsaliyeleri ile ilgili talebin de reddedilmiş talepler içerisinde kaldığı, davacı vekilince eksiklik olarak belirtilen hususun hükmün tamamlanması yoluyla giderilebilecek nitelikte olmadığı, kanun yoluna başvurulması halinde üst mahkemece değerlendirilebileceği gerekçesiyle mahkemece talebin reddine dair 30.12.2020 tarihinde ek karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
Davacı asil istinaf dilekçesinde özetle; Dava dilekçesinde talep edildiği halde 2020 yılı için talep edilen sevk irsaliyelerine dair herhangi bir karar verilmediğini, ek karar ile de bu yöndeki istemin HMK’nın 305. Maddesi kapsamında kalmadığı gerekçesiyle reddedildiğini, zira müvekkiline ait diğer şirket olan ve aynı olayda zarar gören … Medikal Tıbbi Cihaz şirketinde çıkan yangın sonucu farklı bir dava olarak Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/247 esas numaralı dosyada 2020 yılına ait sevk irsaliyeleri ile ilgili olarak da zayii kararı verildiğini, aynı olay sebebiyle aynı belgelerin zayiine karar verilmesi gerekirken bu yöndeki talebin reddinin doğru olmadığını, 2020 yılı sevk irsaliyelerine ilişkin düzeltme taleplerinin gerekçesiz olarak reddedildiğini, bu talebin reddinin müvekkilinin ticari açıdan ileride geri dönüşü imkansız zararlara girmesine yol açacağını, müvekkilinin güncel olan ve resmi kayıtlarda geçen unvanının “… İlaç Kozmetik Medikal Tıbbi Cihaz İthalat İhracat Limited Şirketi” olduğunu, mahkemece şirketin isim değişikliğine ilişkin taleplerinin de dikkate alınmadığını, şirketin eski unvanına ilişkin gerekçeli kararın tebliğ edildiğini, ileri sürerek açıklanan bu ve re’sen gözetilecek nedenlerle ilk derece mahkemesince verilen karar kaldırılarak duruşmalı olarak yapılacak istinaf incelemesi sonunda 2020 yılına ait ticari defterler (sevk irsaliyeleri) için de zayi belgesi verilmesini istemiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Dava, zayi belgesi verilmesi istemine ilişkin olup ilk derece mahkemesince yukarıda yazılı gerekçeyle istemin kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Davacı şirkete ait fabrikada 20.05.2020 tarihinde çıkan yangında tüm ticari defterlerin, faturaların, vergiye esas belgelerin ve sair tüm belgelerin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesi istemine ilişkin olup 20.05.2020 tarihli yangın raporu gözetildiğinde, 03.06.2020 tarihinde açılan bu dava 15 günlük hak düşürücü sürede açılmıştır.
Bilindiği üzere 6102 sayılı TTK 82/7 maddesinde, tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin maddede öngörülen hallerde ziyaı halinde zayi belgesi verileceği düzenlenmiş, aynı maddenin 82/1-d maddesinde de, 64. maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgelerin, tacirin saklamakla yükümlü olduğu belgelerden olduğu öngörülmüş, Yasa’nın 64/1 maddesinde de defter tutma yükümlülüğüne ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir.
Somut uyuşmazlıkta, davacı şirket merkezinin bulunduğu adreste çıkan yangında tüm ticari defterlerin, faturaların, vergiye esas belgelerin ve sair tüm belgelerin zayi olduğunu iddia ederek eldeki davayı açmış, mahkemece davanın kısmen kabulüne, bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler kapsamında olmadığı değerlendirilen diğer belgeler yönünden ise talebin reddine karar vermek gerektiği gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne Ankara Ticaret Sicili Müdürlüğünün 416264 sırasında kayıtlı davacı … İlaç Kozmetik Medikal Tıbbi Cihaz İthalat İhracat ve Ticaret Ltd. Şti.’nin 2018 ve 2019 yıllarına ait defteri kebir, envanter ve yevmiye defterleri ile karar defteri ve ortaklar pay defterinin, ayrıca bu defterlerin dayanakları olan fatura ve sevk irsaliyelerinin zayi olduğunun tespitine, sair taleplerin reddine, karar verilmiştir. Davacı vekilinin dava dilekçesine konu 2020 yılına ait sevk irsaliyeleri yönünden bir karar verilmediği iddiasıyla HMK’nın 305-305/A maddelerine göre talepte bulunulmuş ise de, söz konusu belgelerin zayi olduğuna dair talebin mahkemece hükümde reddedildiği belirtilerek HMK’nın 305-305/A maddesindeki koşulların oluşmadığı gerekçesiyle hükmün tamamlamasına ilişkin davacı talebi ek kararla reddedilmiştir.
Dava konusu dolu sevk irsaliyeleri TTK 82/7 maddesinde ifade edilen tacirin saklamakla yükümlü olduğu belgeler niteliğindedir. Ne var ki davacı vekili dava dilekçesinde yanıgında zayii olduğunı bildirdiği ve 20.05.2020 tarihli yangın raporunda “hasar gören evrak listesinde” belirtilen (A-29089) Mayıs 2020 yılı sevk irsaliyelerinin yanı sıra henüz düzenlenmemiş (A-29196-29500 ) sırasını takip eden sevk irsaliyeleri için de zayi belgesi verilmesini talep etmiş ise de ancak dolu sevk irsaliyeleri yönünden zayi belgesi istemekte davacının hukuki yararının bulunduğu gözetildiğinde, 03/06/2020 tarihinde açılmış olan işbu davada ise sadece dolu olan … konusu A-29089 Mayıs 2020 sevk irsaliyeleri için zayi belgesi verilebileceğinin kabulü gerekmiş, henüz düzenlenmemiş, eş deyişle boş olan talep konusu 2020 yılının A-29196-29500 sırasını takip eden sevk irsaliyeleri yönünden zayi belgesi verilmesinde hukuki yararı bulunmayan davacının bu belgeler için açmış olduğu davasının reddine karar vermek gerekmiştir. Nitekim, HMK’nın 353/1-b-3. Maddesi gereği Dairemizce yazılan müzekkerelere cevaben; gerek davacı şirketin bağlı bulunduğu Ankara Sincan Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün 03.12.2021 tarihli yazısı ekinde iletilen belgede, gerekse davacı vekilinin bildirdiği söz konusu fatura ve sevk irsaliyelerinin basımını yapan matbaa Erol Uzun’dan temin edilen belgede davacı şirketin dava dilekçesine konu 18.01.2018 tarihinde teslim edilen A serisine ait 25001-26000 noları arasındaki satış faturaları ile yine A serisine ait 28501-29500 seri noları arasındaki sevk irsaliyelerinin bulunduğu anlaşılmıştır.
Diğer taraftan davacı vekili yargılama sırasında mahkeme tevzi bürosu tarafından müvekkili şirketin eski ünvanı olan ……….İç ve Dış Tic. Ltd. Şti.”nin harçlandırma formunda belirtilmesi üzerine hak düşürücü süreyi kaçırmamak için dava dilekçesinde bu ünvanın kullanıldığını belirtmiş, ayrıca yargılama sırasında müvekkili şirketin şimdiki ünvanının “… İlaç Kozmetik Medikal Tıbbi Cihaz İthalat İhracat Ltd. Şti.” olduğuna dair unvan değişikliğinin ilan edildiği Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin 06.12.2018 tarihli nüshasını ibraz etmiş ise de mahkemece hüküm davacı şirketin yeni unvanı belirtilerek kurulduğu halde davacı şirketin eski unvanı karar başlığında davacı olarak belirtilmek suretiyle karar verilmiştir. Gerçekten de dava dilekçesinde davacı “… İlaç Kozmetik Medikal Tıbbi Cihaz İthalat İhracat Ltd. Şti.” olarak gösterildiği gibi davacı vekili adına düzenlenen vekaletnamenin de anılan şirketçe verilmiş, ayrıca dosya kapsamında yangın raporunda yangın çıkan iş yerinin unvanı da yine bu şirket olarak belirtilmiştir. Bu durumda karar başlığında “……..Medikal İç ve Dış Tic. Ltd. Şti.” olarak belirtilen davacı şirket unvanını “… İlaç Kozmetik Medikal Tıbbi Cihaz İthalat İhracat Ltd. Şti.” olarak düzeltmek gerekmiştir.
Ayrıca davacının zayi belgesi verilmesinin talep ettiği sevk irsaliyeleri için ilk derece mahkemesince TTK’nın 82/7. Maddesi kapsamında kalmadığı gerekçesiyle bu belgeler yönünden zayi belgesi verilmesi isteminin reddine karar verilmiş olmakla davacının bu belgeler için hüküm kurulmamış olması sebebiyle HMK’nın 305-305/A maddesi uyarınca tamamlama hükmü kurulmasına ilişkin 11/12/2020 tarihli dilekçesinin ilk derece mahkemesince 30.12/2020 tarihli ek karar ile HMK’nın 305-305/A maddesi koşulları oluşmadığından reddine karar verilmesinde de herhangi bir isabetsizlik görülmemiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle çekişmesiz yargı işi niteliğindeki zayi belgesi istemi, aleyhe hüküm kurma yasağının istisnası olan kamu düzenine ilişkin olup HMK’nın 355. Maddesi gereği kamu düzenine aykırılık yönünden yapılan inceleme sonunda ilk derece mahkemesince verilen karar duruşma açılmasına gerek görülmeksizin HMK’nın 353/1-b-3.. Maddesi gereği kaldırılarak, davanın kısmen kabulüne, davacı şirketin 2018 ve 2019 yıllarına ait karar defteri ile ortaklar pay defterinin yine 2018 ve 2019 yıllarına ait defteri kebir, envanter ve yevmiye defterleri ile bu defterlerin dayanakları olan 2018 ve 2019 yıllarına ait Seri ve Sıra No:A-25001 ila A-025345 dahil alış ve satış faturaları ile 2018 ve 2019 yıllarına ait Seri ve Sıra no: A-28501 ila A-29088 dahil sevk irsaliyelerinin ve 2020 yılına ait sevk irsaliyelerinden; 2020 yılı Mayıs ayına kadar en son düzenlenen Seri ve Sıra no: A-29089 no’lu sevk irsaliyesi dahil zayi olduğunun tespitine, davacının hukuki yararı bulunmadığı anlaşılan dava dilekçesine konu öteki belgeler, sevk irsaliyeleri ve faturalar yönünden fHMK’nın 114/1-h bendi uyarınca hukuki yarar şartı yokluğu sebebiyle aynı Yasa’nın 115/2. Maddesi gereği davanın usulden reddine dair davanın esası hakkında yeniden aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
A) 1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 355. Maddesi gereği kamu düzenine aykırılık yönünden KABULÜNE,
2-Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 03/12/2020 tarihli ve 2020/250 Esas-628 Karar sayılı Kararının HMK’nın 353/1-b-3. Maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,
B)1-Davanın KISMEN KABULÜNE; Ankara Ticaret Sicili Müdürlüğü’nün 416264 sırasında kayıtlı davacı … İlaç Kozmetik Medikal Tıbbi Cihaz İthalat İhracat ve Ticaret Ltd. Şti.’nin 2018 ve 2019 yıllarına ait karar defteri ile ortaklar pay defterinin, yine 2018 ve 2019 yıllarına ait defteri kebir, envanter ve yevmiye defterleri ile bu defterlerin dayanakları olan 2018 ve 2019 yıllarına ait Seri ve Sıra No:A-25001 ila A-025345 dahil alış ve satış faturaları ile 2018 ve 2019 yıllarına ait Seri ve Sıra no: A-28501 ila A-29088 dahil sevk irsaliyelerinin ve 2020 yılına ait sevk irsaliyelerinden; 2020 yılı Mayıs ayına kadar en son düzenlenen Seri ve Sıra no: A-29089 no’lu sevk irsaliyesi dahil sevk irsaliyelerinin ZAYİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
Davacının dava dilekçesine konu 2018,2019 ve 2020 yıllarına ait olup henüz kullanılmayan boş Seri Sıra No: A-025346-2600 ile alış ve satış faturaları ile 2020 yılına ait Seri Sıra no: A-29196-29500 sırasını takip eden sevk irsaliyeleri, müdürler kurulu defteri, 2008 ila 2019 yıllarına ait imzalı bordrolar, 2008 ila 2019 yıllarına ait SGK hizmet dokümanları, personel giriş çıkış evrakı, İş-Kur evrakı, yıllık izin formları, işten çıkan personellerin özlük dosyaları, dava dosyaları, mesai formları ve personel değerlendirme dosyaları yönünden davacının hukuki yarar şartı yokluğu sebebiyle HMK’nın 114/1-h bendi gereği aynı Yasa’nın 115/2. Maddesi uyarınca davanın USULDEN REDDİNE,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu’nun karar tarihinde yürürlükte bulunan ilgili Tarifesi hükümleri gereği alınması gereken 80,70 TL maktu karar harcından başlangıçta alınan 54,40 TL’nin mahsubu ile kalan 26,3 TL’nin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-İlk derece mahkemesinde davacı tarafından yapılan giderlerin davanın hasımsız olarak açıldığı gözetilerek davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
C) 1-İstinafa başvuran davacı tarafından yatırılan 59,30 TL istinaf maktu karar harcının kararın kesinleşmesi ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
2-İstinafa başvuran davacı tarafından yapılan istinaf giderlerinin üzerinde bırakılmasına,

Dosya üzerinde yapılan inceleme HMK’nın 362/(1).ç maddesi gereğince kesin olmak üzere, tarafların yokluğunda dosya üzerinden oy birliği ile karar verildi. 09/06/2022

Başkan – … Üye – … Üye – … Zabıt Katibi – …
… … … …

Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine göre UYAP sistemi üzerinden elektronik imza ile imzalanmıştır.