Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi 2021/202 E. 2021/567 K. 15.04.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21.Hukuk Dairesi…
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
21.HUKUK DAİRESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR

İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ : ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 10/07/2020
NUMARASI : … Esas … Karar
TALEP EDEN :….
KARŞI TARAF :…
TALEP TARİHİ : 25/02/2020
KARAR TARİHİ : 15/04/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 16/04/2021

Taraflar arasındaki zayi belgesi verilmesi istemine ilişkin davanın yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükme karşı talep eden vekilince süresinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TALEP
Talep eden dava dilekçesinde özetle; şirketin …Ankara adresindeki iş yerinde sobadan çıkan kıvılcımların kağıtların üzerine düşmesi sonucu yangın çıktığını, yangında şirketin 2018-2019 yıllarına ait yevmiye, envanter , defteri kebir, pay defteri, Genel Kurul Toplantı müzakere defteri , alış satış faturaları ile SGK bildirgeleri, vergi beyannameleri, personel özlük dosyaları ve muhasebe programının yer aldığı bilgisayarın zarar gördüğünü belirterek zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece, TTK’nun 82. maddesine göre zayi belgesi verilebilmesi için tacirin bir taraftan defterlerin korunması amacıyla gereken dikkat ve özeni göstermiş olması, diğer taraftan ziyaa uğramanın onun iradesi dışında meydana gelmiş olmasının zorunlu olduğu, tacirin yasa gereği tutmak zorunda olduğu işletmesine ait defterler ve belgelerini iş yerinde ve emin koşullarda saklamak ve muhafaza etmekle yükümlü bulunduğu, davacının yangının tüm dikkat ve özeni göstermesine rağmen iradesi dışında gerçekleştiğini, zayi talep edilen belgeleri muhkem yerde sakladığını buna rağmen yandığını kanıtlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
Talep eden vekili istinaf dilekçesinde özetle; bilirkişi tarafından detaylı inceleme ve araştırma yapılmadan müvekkili tarafından dosyaya sunulan fotoğraflar ve yangın raporu incelenerek rapor hazırlandığını, dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden müvekkilinin ticari defterlerinin yandığının anlaşılacağını, alınan numuneler sonucu düzenlenen kriminal uzmanlık raporunda petrol türevi yangın başlatıcı ve hızlandırıcı madde kalıntısına rastlanılmadığının tespit edildiğini, bu raporun yangının alınan tüm tedbirlere rağmen beklenmedik bir şekilde kendiliğinden ortaya çıktığını ispatladığını, tüm deliller toplanmadan karar verildiğini, yangın raporunda soba kovasının eski olması nedeniyle yangının çıktığına ilişkin bir tespite yer verilmediğini, müvekkilinin tekrar iş yerine dönecek olması nedeniyle sobanın yanar vaziyette bırakıldığını, iş yerinin soba harici başka bir şekilde ısıtma imkanının bulunmadığını, sobanın yanar vaziyette bırakılması genel bir kusur olup defterlerin saklanması konusunda müvekkiline atfedilecek bir kusur olmadığını belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Talep; TTK’nun 82/7 maddesi uyarınca açılan zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.
Ankara Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı tarafından düzenlenen 14/02/2020 tarihli yangın raporu, yangın sonrası çekilen olay yeri fotoğrafları, … SGK Müdürlüğü, … Vergi Dairesi, … SGK Müdürlüğü yazı cevapları, yargılama aşamasında mali müşavir bilirkişiden alınan 04/05/2020 havale tarihli bilirkişi raporu dosya içerisinde yer almaktadır.
Belgelerin saklanması ve saklama süresi başlıklı TTK’nun 82.maddesinin 7.fıkrası ” Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler, yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebi ile ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerinin toplanmasını da emredebilir.” hükmünü içermektedir.
Yargılama aşamasında bilirkişiden alınan raporda; dosyada yer alan fotoğraflardan hareketle davacının 2018-2019 yıllarına ait tüm ticari defterlerinin, alış satış faturaları ile SGK bildirgelerinin, vergi beyannamelerinin, personel özlük dosyalarının ve muhasebe programının yer aldığı bilgisayarın yanarak zayi olduğuna dair tespit yapma imkanı bulunmadığı yönünde kanaat bildirilmiştir.
Dosya içerinde yer alan yangın rapor tarihi gözetildiğinde davanın yasada öngörülen 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde ve kesin yetkili mahkemede açıldığı anlaşılmıştır.
Bilindiği üzere 6102 sayılı TTK 82/7 maddesinde, tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin maddede öngörülen hallerde ziyaı halinde zayi belgesi verileceği düzenlenmiş, aynı maddenin 82/1-d maddesinde de, 64. maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgelerin, tacirin saklamakla yükümlü olduğu belgelerden olduğu öngörülmüş, yasa’nın 64/1 maddesinde de defter tutma yükümlülüğüne ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir.
TTK’nun 82/7. maddesi uyarınca açılan iş bu davada davacı yan, saklamakla yükümlü olduğu ticari belgelerin saklanmasında gerekli özen ve duyarlılığı gösterdiği halde belgelerin zayi olduğunu usulüne uygun delillerle ispatlamakla yükümlüdür.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda davacının yangının tüm dikkat ve özeni göstermesine rağmen iradesi dışında gerçekleştiğini, zayi talep edilen belgeleri muhkem yerde sakladığını buna rağmen yandığını kanıtlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Zayi olduğu iddia edilen belgele ve defterlerin davacı tarafından şirket merkezinde muhafaza edilmesi karşısında davacının, belgelerin ve defterlerin saklanmasında gerekli özen ve duyarlılığı göstermediğinden söz edilmesi mümkün değildir.
Öte yandan dava konusu ticari defterler, pay defteri TTK’nun 82/7 maddesinde ifade edilen tacirin saklamakla yükümlü olduğu belgeler niteliğinde olup, zayi olduğu iddia edilen bu belgelerin olay tarihinde muhafaza edildiği davacı işyerinin yanması sonucu söz konusu belgelerin zarar gördüğü ve tamamen kullanılmaz halde geldiği dosya kapsamıyla sabittir. Soba ile ısınan işyerinden kısa süreli her çıkıldığında sobanın tamamen söndürülmesinin tacirden beklenilmesi de mümkün değildir.
Bu durumda mahkemece yangın raporu, olay yeri fotoğrafları, davacı yetkilisinin beyanı karşısında davacı tacirin saklamakla yükümlü bulunduğu 2018-2019 yılı ticari defterleri ve pay defterinin işyerinde çıkan yangın sonucu kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğradığı, davacı tacirin ticari defter ve belgelerin saklanmasındaki özen yükümlülüğüne aykırı davranmadığı gözetilerek 2018-2019 yılı ticari defterleri ve pay defterine yönelik açılan davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yanılgılı gerekçe ile yazılı şekilde hüküm kurulmasında isabet görülmemiştir.
Diğer yandan talep dilekçesinde Genel Kurul Toplantı müzakere defteri , alış satış faturaları ile SGK bildirgeleri, vergi beyannameleri, personel özlük dosyaları hakkında da zayi belgesi verilmesi talep edilmiş ise de, anılan talepler somutlaştırılmamıştır. Ayrıca genel kurul toplantı müzakere defterinde alınan kararlardan tescile tabi olanlar Ticaret Sicil Gazetesinde ilan edilmiş olacağı gibi talebe konu diğer belgeler ise ilgili resmi kurumlardan temin edinilebilecektir. Bu durumda mahkemece, Genel Kurul Toplantı müzakere defteri , alış satış faturaları ile SGK bildirgeleri, vergi beyannameleri, personel özlük dosyaları hakkında açılan davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
Tüm bu nedenlerle talep eden vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş ve takdiren aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
A)1-Talep eden vekilinin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜNE,
2-Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesinin 10/07/2020 tarih, … Esas … Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA, talep eden vekilinin sair istinaf itirazlarının reddine
3-Davanın KISMEN KABULÜNE, talep edenin 2018-2019 yıllarına ait yevmiye defteri, envanter defteri, defteri kebir ve pay defterinin zayi nedeniyle İPTALİNE, fazlaya ilişkin talebin reddine,
4-Alınması gereken 59,30 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 54,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 4,90 TL harcın talep edenden tahsil edilerek hazineye irat kaydına,
5-Davanın niteliği gözetilerek talep edenin yapmış olduğu yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Bakiye gider avansının talep halinde davacıya iadesine,
B)1-Talep eden tarafından yatırılan 59,30 TL istinaf karar harcı ile 162,10 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı olmak üzere toplam 221,40 TL’nin talebi halinde talep edene iadesine,
2-Talep eden tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderinin, davanın niteliği gözetilerek talep eden üzerinde bırakılmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme HMK’nın 362/(1).ç maddesi gereğince kesin olmak üzere, tarafların yokluğunda dosya üzerinden oy birliği ile karar verildi. 15/04/2021

Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine göre UYAP sistemi üzerinden elektronik imza ile imzalanmıştır.