Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21.Hukuk Dairesi 2021/1735 Esas 2022/1367 Karar
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
21.HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2021/1735
KARAR NO : 2022/1367

TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR

İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ : ANKARA 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 13/07/2021
NUMARASI : 2021/392 Esas 2021/447 Karar
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI : HASIMSIZ
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 06/07/2021
KARAR TARİHİ : 02/11/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 28/11/2022

Taraflar arasındaki zayi belgesi istemine ilişkin davanın yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın hak düşürücü süre yönünden reddine yönelik olarak verilen hükme karşı davacı vekilince süresinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin işyerinde yangın çıktığını, işyerinin kullanılamaz hale geldiğini, işyerindeki tüm malzemelerin yandığını belirterek fazlaya ilişkin dava ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla 2005 ile 2021 yılları arasında tutulmuş olan bilgisayarlar, muhasebe programları da dahil olmak üzere tüm programlar, bilgisayarlara kaydedilmiş tüm muhasebe kayıtları ve yardımcı kayıtlar, yevmiye defteri, defteri kebir, envanter, ortaklar pay defteri, müdürler kurulu defteri, genel kurul toplantı ve müzakere defteri, gider pusulaları, sevk irsaliyeleri, perakende satış fişleri, gider makbuzları, tahsilat makbuzları ve diğer tüm yasal defter ve belgeler, resmi evraklar, mal satış faturaları, mal alış faturaları, kredi kart slipleri, alınan ve verilen sevk irsaliyeleri, personel özlük dosyaları, ücret bordroları, izin ve tazminat için düzenlenmiş belgeler, ibranameler, yasal yazışma evrakları, mühür, kaşe, e-defter ve e-fatura mali mühürleri, banka sözleşmeleri, kredi sözleşmeleri, cari hesap kartları, stok ve envanter listeleri, tapu, çalışma izinleri ve ruhsatları, sigorta poliçeleri, ticari işlemlere konu diğer tüm resmi ve özel nitelikteki evrak hakkında zayi belgesi verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece, dava dilekçesi ekinde sunulan Ankara Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığının yangın raporunda yangın tarihinin 03/06/2021 olarak belirtildiği, bu kapsamda davacının yangın olayını en geç 04/06/2021 tarihinde öğrendiğinin kabulü ile TTK 82/7 maddesinde öngörülen 15 günlük hak düşürücü süre geçtikten sonra işbu davanın 06/07/2021 tarihinde açıldığı gerekçesiyle davanın hak düşürücü sürede açılmadığından reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; yangında müvekkilinin iş yerinin kullanılamaz hale geldiğini, tüm malzemelerin yandığını, mahkemece yangının öğrenilme tarihine ilişkin yapılan tespitin hatalı olduğunu, sürenin başlangıcında dava dilekçesi ekinde sunulan 21/06/2021 tarihli yangın raporu tarihinin esas alınması gerektiğini, müvekkili tarafından söz konusu rapor ile yangın durumu öğrenilerek hak düşürücü süre içerisinde dava açıldığını, müvekkiline ait iş yerindeki zayi olan defter ve belgelerin tam olarak tespitinin de bahsedilen 21/06/2021 tarihli rapor ile yapıldığını belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Talep; TTK’nın 82/7 maddesi uyarınca açılan zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.
6100 Sayılı HMK’nın 355.maddesi gereğince, istinaf incelemesinin istinafa gelen tarafın sıfatı ile istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususu gözetilerek ilk derece mahkemesinin taraflar arasındaki ihtilafta görevli mahkeme oluşu ve eldeki davada kesin yetki kuralına da aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla işin esasına girilerek yapılan incelemede;
Ankara İtfaiye Dairesi Başkanlığının 03/06/2021 tarihli yangın raporu ile 21/06/2021 tarihli itfaiye ek raporu dosya içerisinde yer almaktadır.
6102 sayılı TTK’nın 82/7. maddesinde; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” şeklinde düzenleme yapılmakla tacirlere ticari defter ve kayıtlarını saklama ve ibraz hususunda zorunluluk getirilmiştir.
Davacı yan iş yerinde çıkan yangın sonucu işyerinin kullanılamaz hale geldiğini, iş yerinde bulunan 2005 ile 2021 yılları arasında tutulmuş olan bilgisayarlar, muhasebe programları da dahil olmak üzere tüm programlar, bilgisayarlara kaydedilmiş tüm muhasebe kayıtları ve yardımcı kayıtlar, yevmiye defteri, defteri kebir, envanter, ortaklar pay defteri, müdürler kurulu defteri, genel kurul toplantı ve müzakere defteri, gider pusulaları, sevk irsaliyeleri, perakende satış fişleri, gider makbuzları, tahsilat makbuzları ve diğer tüm yasal defter ve belgeler, resmi evraklar, mal satış faturaları, mal alış faturaları, kredi kart slipleri, alınan ve verilen sevk irsaliyeleri, personel özlük dosyaları, ücret bordroları, izin ve tazminat için düzenlenmiş belgeler, ibranameler, yasal yazışma evrakları, mühür, kaşe, e-defter ve e-fatura mali mühürleri, banka sözleşmeleri, kredi sözleşmeleri, cari hesap kartları, stok ve envanter listeleri, tapu, çalışma izinleri ve ruhsatları, sigorta poliçeleri, ticari işlemlere konu diğer tüm resmi ve özel nitelikteki evrakların zayi olduğunu iddia etmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde açılmadığı gerekçesiyle davanın süre yönünden reddine karar verilmiştir.
Dosyada yer alan yangın raporu, 03/06/2021 tarihli olup, raporda davacı şirketin yanan belge ve bir kısım malzemelerine yer verilmiş, raporda yangının söndürüldüğü tarih 03/06/2021 saat 21:40, dönüldüğü tarih 04/06/2021 saat 18:00 olarak belirtilmiştir.
Dava dilekçesi ekinde yer alan ve davacı yetkilisinin 15/06/2021 tarihli dilekçesi ilgi tutulmak suretiyle hazırlanan 21/06/2021 tarihli itfaiye ek raporunda ise, davacı şirket yetkilisi…’nin kendi beyanıyla davacı şirkete ait 2005-2021 yılları arasına ait muhtelif mali defterler, evraklar, belgeler, faturalar, mühürler vb. resmi evrakların yanarak, islenerek ve ıslanarak hasar görmüş olduğunun belirtildiğine yer verilmiştir.
TTK’nun 82/7. maddesi uyarınca işbu zayi belgesi verilmesine ilişkin davanın 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde açılması gerekir. Davacının iş yerinde 03/06/2021 tarihinde yangın meydana gelmiş, işbu dava ise 06/07/2021 tarihinde açılmıştır. Mahkemece 15 günlük hak düşürücü sürenin yangın olayının meydana geldiği 03/06/2021 tarihinden en geç 1 gün sonra davacının yangın olayını öğrendiği kabul edilerek 04/06/2021 tarihinden itibaren başlayacağı kabul edilmiştir. Davacı vekili ise istinaf başvurusunda zayi belgesi verilmesi talep edilen belgelerin zayi olduğunun itfaiye ek rapor tarihi olan 21/06/2021 tarihinde öğrenildiğini ileri sürmüştür.
Davacının istinaf başvurusunda belirttiği itfaiye ek raporu 21/06/2021 tarihli ise de, anılan ek raporda davacı şirket yetkilisinin 15/06/2021 tarihli başvuru dilekçesi ilgi tutulmak suretiyle bu dilekçede 03/06/2021 tarihinde meydana gelen iş yeri yangın olayıyla ilgili olarak düzenlenen raporda hasarlarının yazılmadığı ve/veya eksik yazıldığını beyan ederek ek rapor talep edildiği belirtildikten sonra, ek rapor içeriğinde davacı şirket yetkilisi…’nin kendi beyanıyla davacı şirkete ait 2005-2021 yılları arasına ait muhtelif mali defterler, evraklar, belgeler, faturalar, mühürler vb. resmi evrakların yanarak, islenerek ve ıslanarak hasar görmüş olduğunun belirtildiğine yer verilmiştir.
Anılan ek rapordan açıkça anlaşılacağı üzere davacı şirket yetkilisi yangın raporunda hasarının eksik yazıldığını belirterek yangın nedeniyle eksik yazıldığını belirttiği, zayi olan evraklarının neler olduğunu açıkça belirtmek suretiyle 15/06/2021 tarihli dilekçeyle Ankara Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığına başvurmuştur. Bu durumda davacı yanın 15/06/2021 tarihinde zıyaı öğrendiğinin kabulü gerekir.
Hal böyle olunca, mahkemece davacının iş yerinde çıkan yangın nedeniyle ziyaı 15/06/2021 tarihinde öğrendiği, anılan tarihten itibaren 15 günlük hak düşürücü süre geçtikten sonra 06/07/2021 tarihinde işbu davayı açtığı gözetilerek davanın hak düşürücü süreye ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı gerekçe ile davacının yangından bir gün sonra ziyaı öğrendiği kabul edilerek bu kabul çerçevesinde yazılı şekilde hüküm kurulmasında gerekçe yönünden isabet görülmemiştir.
Tüm bu nedenlerle davacı vekilinin istinaf başvurusunun gerekçe yönünden kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının gerekçe yönünden kaldırılmasına, davanın hak düşürücü süreye ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle reddine karar vermek gerekmiş ve takdiren aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
A)1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun gerekçe yönünden KABULÜNE,
2-Ankara 13. Asliye Ticaret Mahkemesinin 13/07/2021 gün 2021/392 Esas 2021/447 Karar sayılı kararının gerekçe yönünden KALDIRILMASINA,
3-Davanın hak düşürücü süreye ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle USULDEN REDDİNE,
4-Alınması gerekli olan 80,70 TL karar ilam harcının peşin alınan 59,30 TL harçtan mahsubu ile bakiye 21,40 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
B)1-Davacı tarafından yatırılan 59,30 TL istinaf karar harcının talep halinde davacıya iadesine,
2-Davanın niteliği gözetilerek davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme HMK’nın 362/(1).ç maddesi gereğince kesin olmak üzere tarafların yokluğunda dosya üzerinden oy birliği ile karar verildi. 02/11/2022

Başkan – … Üye – … Üye – … Zabıt Katibi – …
… … … …

Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine göre UYAP sistemi üzerinden elektronik imza ile imzalanmıştır.