Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21.Hukuk Dairesi 2021/1673 Esas 2023/166 Karar
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
21.HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2021/1673
KARAR NO : 2023/166

TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ : KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 27/03/2017
NUMARASI : 2017/22 Esas 2017/242 Karar
DAVACI
VEKİLİ
DAVALILAR :
VEKİLİ :
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 16/08/2013
KARAR TARİHİ : 16/02/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 06/03/2023

Taraflar arasındaki alacak istemine ilişkin davanın yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükme karşı davacı vekilince süresinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin sahibi bulunduğu özel halk otobüsüne ilişkin olarak davalılara … Büyükşehir Belediyesi tarafından verilecek bilet bedelleri ve hak edişler ile bilimum alacakların kendi adına tahsili hususunda vekaletname ile yetki verdiğini, davalılar tarafından tahsil edilen hiç bir tutarın müvekkiline ödenmediğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik davalılardan 1.000,00’er TL olmak üzere toplam 3.000,00 TL’nin ihtar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının müvekkilerine … başkan ve üyeleri oldukları için vekalet verildiğini, vekaletin otobüsün hakedişlerinin belediyeden tahsil edilmesine ilişkin tüm esnaflar tarafından verilen rutin bir vekaletname olduğunu, bu vekaletnameye istinaden çekilen paraların bu kişilerin yazılı ya da sözlü talimatları doğrultusunda odalarına bildirdikleri şahıslara ödendiğini, ödemeleri Büyükşehir Belediyesi bünyesinde çalışan … personelinin yaptığını, şimdiye kadar şahsen kimseye ödeme yapmadıklarını ve bugüne kadar böyle bir sorun da çıkmadığını, ödemelerin yapıldığı şahısların belli olduğunu, müvekillerinin davacının otobüsüne ait hakediş paralarını uhdelerine geçirmelerinin söz konusu olmadığını, davacı şirketin temsilcisi …’ü hiç tanımadıklarını, aracın daha önce … adında belediyede çalışan bir şahsın eşi olan …’a ait olduğunu duyduklarını, …’ın … Şirketi ile gayriresmi ortak olduğu oda içerisinde duyulduğunda devralan şirket yetkilisi …’ten de sözlü talimat geldiğinde …’ın beyanlarına itibar edilerek birkaç ödemenin kendisine yapıldığını, daha sonra da …’ın oda çalışanı …’a telefonla verdiği talimat sonucu halk otobüsü araç sahibi olan…, … adındaki şahıslara ve daha ismini bilmedikleri şahıslara otobüsün hakedişlerinin ödendiğini, bu durumun 2013 yılı 5. ayına kadar devam ettiğini, haricen öğrendiklerine göre Nisan 2013’te … ile … Şirketinin diğer ortağı …’ün aralarında sorunlar çıkıp, gayri resmi ortaklık bozulunca …’ün oda çalışanı …’ı telefonla arayarak bundan sonra hak edişlerin kendisine ödenmesini istediğini, gerek … ve gerekse …’ün 8-9 aylık süreç içerisinde kendilerine ödenen parayı yönetimden ikinci kez tahsil etmek istediklerini, davacı şirketin otobüsün hak edişlerini almadan 8-9 aylık beklemesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece, halk otobüsünün sahibinin davalı oda yönetimi ve çalışanları tarafından … olarak bilinmesi, …’ın bir kısım vergi muafiyetlerinden yararlanmak amacıyla şirket kurup otobüsü şirket adına devredeceğinden bahsetmesi, akabinde şirket tarafından davalı yöneticilere vekaletname verilmiş ise de, dava dışı …’ın otobüsün tüm işleri ile ilgilenen kişi olması, hatta şirket tarafından belediyeden tahsil edilen paralar karşılığı düzenlenen faturaları oda yetkililerine teslim etmesi, dava konusu edilen yaklaşık 6 aylık dönem ve öncesinde de …’a ödemelerin yapılmış olması, yine …’ın talimatları ile kendisi müsait olmadığında belirttiği kişilere ödeme yapılması, otobüsün yakıt vs. giderleri ile ilgili olarak kesintilerin yapılıp kalanın … veya belirttiği şahıslar adına ödemelerin yapılması, 6 aylık dönem içerisinde otobüsün şoför ücretleri, yakıt giderleri, bakım ve tamir ücretleri dikkate alındığında yine buna ilişkin giderlerin de hakedişlerden kesilerek … veya talimat verdiği kişilere yapıldığı, söz konusu 6 aylık dönem içerisinde kayıtlara göre otobüsün sahibi olan şirket yetkililerinin davalıları veya temsilcisi oldukları oda çalışanlarını uyararak ödemelerin otobüsün sahibi şirket yetkililerine yapılmasını istemedikleri gibi şirkete ait faturaların da … tarafından düzenlenip oda yetkililerine verildiği, belediye tarafından yapılan tüm ödemelerin ek rapordan da anlaşılacağı üzere şirket defterlerine işlenmiş olduğu ve şirketin herhangi bir alacağının bulunmadığı, davalıların davacı şirkete ait otobüsün yetkilisinin dava dışı … veya eşi … olduğunu düşünerek ödemeleri bu kişilere yapmış olmaları ve ayrıca davacı şirketin dava konusu ettiği 6 aylık dönem boyunca otobüsle ilgili herhangi bir ödemeyi almadan beklemesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğu, davacı şirket yetkililerinin de bu ödemelerden … veya eşine yapıldığı hususunda bilgilerinin bulunduğu sonuç ve kanaatine varıldığı, davacı şirketin bir alacağı var ise bunu dava dışı … veya eşi …’dan talep etmesi gerektiği, davalıların vekalet ilişkisinden kaynaklanan herhangi bir borçları bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalılara alacaklarının tahsili için verdikleri vekaletnameye karşın davalılar tarafından belediyeden özel halk otobüsüne ilişkin olarak tahsil edilen hiç bir tutarın müvekkiline ödenmediğini, yargılama aşamasında alınan bilirkişi raporlarına itibar edilmediğini, gerekçeli kararda bu durumun nedeninin açıklanmadığını, davalıların belediyeden parayı tahsil ettikleri ve müvekkiline ödemedikleri konusunda çekince bulunmadığını, müvekkilinin kararda adı geçen …’dan otobüsü satın aldığını, akabinde davalıların işlerin böyle yürüdüğünü, oda olarak vekaletname ile belediyeden bilet bedellerini tahsilat ettiklerini ifade ettiklerini, müvekkilin tahsilatların yapılması için davalılara vekaletname verdiğini, fatura koçanını da davalılara teslim ettiğini, tanık …’ın beyanının dahi davalıların müvekkilinden almış oldukları vekaletname ile iş görmeleri esnasında dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davrandığını, müvekkil adına vekaletname ile tahsil etmiş oldukları paraları kendi kusurlu davranışları neticesinde alakasız 3. şahıslara ödediklerini gösterdiğini, müvekkilinin davalıların … ve onun göstermiş olduğu kişilere ödeme yapıldığı şeklindeki savunmasından sonra … ve eşi … hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunduklarını, takipsizlik kararı verildiğini, takipsizlik kararına itiraz edildiğini, itirazı inceleyen mahkemece ise itirazın reddine kesin olarak karar verdiğini, müvekkilinin söz konusu olay örgüsünü öğrendikten sonra kanuni çerçeve içerisinde tüm yasal haklarını kullandığını, müvekkilinin davalılara vekaletname vermekle kendi adına tahsil yetkisi verdiğini, davalıların kimin adına vekaletname ile tahsilat yapıyorsa ödemeleri de ona yapmaları gerektiğini, davalılara vekaletname ile yetki veren müvekkilinin bu hususta başkaca bildirim yahut duyuru yapmasının beklenemeyeceğini, müvekkilinin davalılar tarafından ödemelerin …’a yapıldığını bildiği şeklindeki gerekçenin usul ve yasaya aykırı olduğunu, davalıların dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranışları neticesinde parayı yetkisiz kişilere ödemelerinin faturasının müvekkiline kesildiğini, ilk derece mahkemesi her ne kadar tanık anlatımlarına dayanmak sureti ile bir kanıya varararak red kararı vermiş ise de, eldeki davada resmi kayıtlar dahilinde davayı ispatladıklarını, mahkemece resmi kayıtlar yerine davalıların gerçeği yansıtmayan savunmalarına itibar edilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, davalıların … ve onun göstermiş olduğu 3. şahıslara ödeme yaptıkları şeklindeki savunmalarının müvekkiline herhangi bir ödeme yapmadıklarını açıkça gösterdiğini, davalıların kendilerine belediyeden bilet bedellerinin tahsilatı hususunda vekaletname verilmesine karşın kendi savunmaları dahilinde yanılmak sureti ile ödemeleri müvekkile değil de … ve 3. kişilere yapmalarının müvekkiline karşı sorumluluklarını ortadan kaldırmayacağını belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Dava, özel halk otobüsü işleten davacı şirketin, sahibi ve işleteni olduğu özel halk otobüsü için … Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından ödenecek olan bilet bedelleri, hak edişler ve bilimum alacakların, şirket adına tahsili konusunda davalılara verilen vekaletname gereğince tahsil edilen tutarların şirkete ödenmediği iddiasıyla açılan alacak istemine ilişkindir.
Dava, … 1. Asliye Ticaret Mahkemesinde açılmış olup, 2013/226 Esas 2014/25 Karar sayılı kararıyla asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiş, karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmadığından kararın kesinleşmesi üzerine dosya … 8. Asliye Hukuk Mahkemesine tevzi edilmiştir. Anılan mahkemece yapılan yargılama sonunda 2014/98 Esas 2016/273 Karar sayılı kararıyla davanın reddine karar verilmiştir. Davacı vekilince bu karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemizin 2017/4 Esas 2017/5 Karar sayılı kararıyla asliye ticaret mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın … Asliye Ticaret Mahkemesine tevzi edilmek üzere … Hukuk Mahkemeleri Tevzi Bürosuna gönderilmesine karar verilmiş, bu karar üzerine dosya … 1. Asliye Ticaret Mahkemesine tevzi edilmiştir.
6100 Sayılı HMK’nın 355.maddesi gereğince, istinaf incelemesinin istinafa gelen tarafın sıfatı ile istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususu gözetilerek ilk derece mahkemesinin taraflar arasındaki ihtilafta görevli mahkeme oluşu ve eldeki davada kesin yetki kuralına da aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla işin esasına girilerek yapılan incelemede;
… Otobüsçüler Esnaf Odası müzekkere cevabı, vekaletname sureti, davacı tarafından davalılara gönderilen ihtarname sureti, araç ruhsat kaydı, davacı şirket yetkililerini gösterir Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi suretleri, yargılama aşamasında hukukçu ve mali müşavir bilirkişi heyetinden alınan 02/12/2015 tarihli kök, 09/05/2016 tarihli ek rapor, … Ticaret Sicil Müdürlüğü yazı cevabı, davacı banka hesap özeti, oda ödeme makbuzları, … faturaları, davacı tarafından … Büyükşehir Belediyesi adına düzenlenen fatura suretleri dosya içerisinde yer almaktadır.
Yargılama aşamasında tanık … 03/11/2015 tarihli celsede, diğer tanıklar ise 14/07/2015 tarihli celsede dinlenmiştir.
Davacı tarafından davalılara şirket araçlarıyla ilgili … Büyükşehir Belediyesinden şirket adına bilet bedellerinden doğmuş ve doğacak olan hak edişlerini şirketi temsilen ilgili belediye veznelerinden tahsil etmeye, hak edişlere ait fatura kesmeye ilişkin yetkileri içerir 19/02/2013 tarihli vekaletname verilmiştir.
Dava dilekçesinde yer alan … plakalı otobüsün 05/11/2012 tescil tarihi itibarıyla davacı adına kayıtlı bulunduğu araç ruhsat kaydı ile sabittir.
Davacı tarafından davalılara 13/06/2013 tarihli ihtarname gönderilerek özel halk otobüsüne ilişkin … Büyükşehir Belediyesi tarafından 2012 yılı 10. ayından bu güne tahakkuk etmiş bilet bedelleri ve hak edişlerinin iki gün içinde ödenmesi talep edilmiştir.
Yargılama aşamasında alınan bilirkişi kök raporunda, … Otobüsçüler Esnafı Odasına kayıtlı özel halk otobüslerinin toplu taşınma hatlarındaki çalışmalarının 10 gün periyotlar ile … Büyükşehir Belediyesine fatura edildiği, söz konusu hak ediş fatura tutarlarını … Büyükşehir Belediyesi halk otobüsleri sahiplerinin … Otobüsçüler Esnaf Odası yönetimine verilen vekaletnamedeki yetkili kişilere ödediğini, hak ediş tutarlarını tahsil eden oda yöneticilerinin vekaletname kapsamında üçüncü şahıslara yapılan ödemeler ve kurumlara yapılan yasal kesintilerden sonra bakiye hak ediş tutarını fatura sahibine halk otobüsü malikine ödediğini, davalıların vekaletnamedeki yetkileri kapsamında … Büyükşehir Belediyesine düzenlemiş olduğu 18 adet fatura bedeli 139.588,99 TL’yi belediyeden tahsil ettiklerini, tahsilatı yapan davalıların vekaletname gereğince üçüncü şahıslara ve kurumlara yapılan ödeme ve yasal kesintilerden sonra bakiye hak ediş tutarını fatura sahibine ödemesi, ödeme yapılmadığı takdirde bankaya aktarılması, bekletilmesi gerektiği, vekaletname kapsamında yapılan kesinti toplamı 8.761,10 TL’den sorumlu olmayacakları, vekaletname kapsamı dışında üçüncü kişilere yapılan 130.804,47 TL’den ve uhdelerinde kalan 23,42 TL’den sorumlu olacakları yönünde kanaat bildirilmiştir.
Alınan ek raporda davacı ticari defterleri incelenmiş, davacının dava konusu alacak için dava dışı … Büyükşehir Belediyesine fatura düzenlediği, düzenlediği faturaları her ayın sonunda nakit olarak tahsil ettiği, her ayın sonu itibarıyla alacağının kalmadığı, 2013 yılı açılış fişinde de dava dışı … Büyükşehir Belediyesine ait bir bakiye bulunmadığı, 2012 yılından da bir alacak devretmediğinin anlaşıldığını, dolayısıyla taraflar arasındaki vekalet ilişkisinin ticari defter kayıtlarına yansıtılmadığının anlaşıldığı tespit edilmiştir.
Davacı yan özel halk otobüsünün belediyeden alacağı hak ediş bedellerinin tahsili için … Otobüsçüler Esnafı Odası Yönetim Kurulu üyesi olan davalılara vekaletname verdiğini, davalıların belediyeden tahsil ettiği hak edişleri üçüncü kişilere ödediğini iddia etmiş, davalı yan ise otobüsün …’a ait olduğunu, eşi …’ın aracın tüm işleriyle ilgilendiğini, ödemelerin de … ve onun bildirdiği üçüncü kişilere yapıldığını, uhdelerinde ödenmemiş herhangi bir hak ediş bedeli bulunmadığını savunmuştur. Mahkemece yapılan yargılama sonunda yukarıda özetlenen gerekçe ile davanın reddine karar verilmiştir.
Taraflar arasında verilen vekaletname kapsamında davacı adına ruhsat kaydı bulunan özel halk otobüsünün … Büyükşehir Belediyesinden tahakkuk eden hak edişlerinin davalılar tarafından belediyeden tahsil edildiği, yapılan tahsilatlara ilişkin olarak davacıya ait fatura koçanından dava dışı belediye adına faturaların kesildiği, tahsil edilen paraların davacı/yetkilisine veya bildirdiği üçüncü kişiye ödenmediği, tahsil edilen paraların dava dışı … ve onun bildirdiği üçüncü kişilere ödendiği hususunda herhangi bir ihtilaf bulunmamaktadır.
Uyuşmazlık, davalıların vekaletname kapsamında belediyeden tahsil ettiği otobüs hak ediş bedellerini … ve onun bildirdiği üçüncü kişilere ödemekle yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği, davacının davalılara verdiği vekaletname kapsamında davalıların tahsil ettiği hak ediş bedellerine ilişkin olarak davalılardan talep edebileceği bir alacak bulunup bulunmadığı, alacak var ise miktarı hususlarından kaynaklanmaktadır.
Davacı vekilinin istinaf itirazları incelendiğinde, yargılama aşamasında davacı defterleri üzerinde yapılan inceleme ile hazırlanan bilirkişi ek raporunda dava konusu alacak için davacının dava dışı … Büyükşehir Belediyesine fatura düzenlediği, düzenlediği faturaları her ayın sonunda nakit olarak tahsil ettiği, her ayın sonu itibarıyla alacağının kalmadığı, 2013 yılı açılış fişinde de dava dışı … Büyükşehir Belediyesine ait bir bakiye bulunmadığı, 2012 yılından da bir alacak devretmediği tespit edilmiştir.
Alınan ek rapordan açıkça anlaşılacağı üzere davacının ticari defterlerinde, işbu davada kendisine ödenmediğini ileri sürdüğü hak ediş bedellerine ilişkin olarak belediyeye düzenlediği faturaların defterlerinde nakit tahsilat olarak kayıtlı bulunduğu gibi, defterlerde her ayın sonu itibarıyla herhangi bir alacağı kalmamıştır.
Davacının kendi ticari defterlerinde belediyeden alınacak olan hak ediş bedellerine ilişkin düzenlediği faturaların tümünü nakit olarak tahsil ettiği kayıtlı olup, davacı ticari defter ve kayıtlarında dava konusu alacağa ilişkin herhangi bir alacak kaydı bulunmamaktadır.
Her ne kadar bilirkişi kök ve ek raporunda taraflar arasındaki vekalet ilişkisinin ticari defter ve kayıtlara yansıtılmadığı, vekaletname kapsamında davalıların dava dışı belediyeden tahsil ettiği bedelleri davacı dışında üçüncü kişilere ödemesi nedeniyle davacının davalılardan alacaklı olduğu tespit edilmiş ise de, davacı yan kendi ticari defterlerinde dahi dava konusu belediyeden davalılar tarafından tahsil edilen hak ediş bedellerine ilişkin düzenlediği faturaları nakit olarak tahsil ettiği kayıtlıdır. Bu durumda davacı artık kendi ticari defter kayıtlarının aksine dava konusu hak ediş bedellerini nakden tahsil etmediğini ileri süremeyecektir.
Hal böyle olunca, mahkemece bilirkişi kök ve ek raporundaki hukuki görüşten ayrılınarak kendi ticari defter ve kayıtlarında belediye tarafından yapılan ödemelere ilişkin faturaları nakden tahsil ettiğini işlediği defterlerinde hak ediş bedellerine ilişkin herhangi bir alacağının kayıtlı bulunmadığı, davacının davalılardan alacaklı olduğunu ispatlayamadığı gözetilerek yazılı şekilde hüküm kurulmasında bir isabetsizlik görülmemiştir.
Tüm bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin davanın reddi yönündeki kararında herhangi bir isabetsizlik görülmediğinden davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiş ve takdiren aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/(1)-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Davacıdan alınması gerekli olan 179,90 TL istinaf karar harcından peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 120,60 TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından davalılar yararına vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 361. maddesi uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde Yargıtay’da temyiz kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 16/02/2023

Başkan – … Üye – … Üye – … Zabıt Katibi – …
… … … …

Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine göre UYAP sistemi üzerinden elektronik imza ile imzalanmıştır.