Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi 2020/896 E. 2022/667 K. 18.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21.Hukuk Dairesi 2020/896 Esas 2022/667 Karar
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
21.HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/896
KARAR NO : 2022/667

TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR

İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ : ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ :24/02/2020
NUMARASI :2019/161 Esas 2020/124 Karar
ASIL DAVADA DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
ASIL DOSYADA
DAVA TARİHİ :08/04/2019
BİRLEŞTİRİLEN ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN 2019/316 ESAS 2019/514 KARAR
BİRLEŞEN DAVADA DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Banka Garanti Sözleşmesinden Kaynaklanan), Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
BİRLEŞEN DOSYA
DAVA TARİHİ : 21/06/2019
KARAR TARİHİ : 18/05/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 18/05/2022

Taraflar arasındaki alacak istemine ilişkin davanın yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükme karşı davacı ile davalı banka vekilince süresinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
ASIL DAVADA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin davalı bankadan 18.05.2018 tarihinde … A.Ş. ye sunulmak üzere … no’lu mektup numaralı 4.450.000,00 TL tutarında teminat mektubu aldığını, davalı banka ile davacı şirket arasında teminat mektubu komisyon ücreti olarak yıllık % 0.75 oranında komisyon ücreti alınacağı ve bunun yıl içinde 4 taksit halinde ödenmesi konusunda anlaşma sağlandığını, bu halde her 3 aylık dönem için davacı şirketten 8.343,75 TL tutarında komisyon ücreti kesildiğini, ancak 15.08.2018 tarihinde davacı şirkete gelen mail ile ülkedeki ekonomik şartlar gerekçe gösterilerek teminat mektubu komisyon ücreti oranının % 0,75 ten, % 1,5 ‘a arttırıldığının bildirildiğini, yapılan değişikliğin davacı şirketin iradesi dışında ve davalı bankanın tek taraflı irade beyanıyla yapıldığını, bunun sonucunda da davalı bankanın davacı şirketten toplamda 27.534,39 TL haksız kesinti yaptığını, davacı şirketin aynı tarihte yine … AŞ. ‘ye sunulmak üzere … bankasından … mektup numaralı 4.319.000,00 TL tutarında, geçerlilik süresi aynı olan bir teminat mektubu aldığını, bu teminat mektubunun komisyon ücreti olarak her üç aylık dönem için 2.785,00 TL kesinti yapıldığını, bunun yanında davalı banka ile aynı ekonomik şartlarda faaliyetlerini devam ettirmesine rağmen … Bankası tarafından teminat mektubu komisyon ücretlerinde herhangi bir değişiklik yapılmadığını, davacı şirketin … Bankasına 3 aylık dönem için 2.785,00 TL komisyon öderken davalı bankadan aldığı teminat mektubuna 3 aylık dönem için 17.521,88 TL komisyon ücreti ödeme zorunda bırakıldığını, aradaki fahiş farkın ise dava konusu uygulamanın haksız olduğunun açık ispatı olduğunu iddia ederek davanın kabulü ile davacı şirketten tahsil edilen ve yasal olamayan 27.534,39 TL’nin davalı bankadan alınarak davacı şirkete kesinti tarihlerinden itibaren işleyecek olan ticari avans faizi ile birlikte ödenmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı bankanın davacının almış olduğu teminat mektubu karşılığında aldığı komisyon ücreti ve söz konusu komisyon ücreti oranında yapmış olduğu artışın tamamen yasal mevzuat ve bankacılık teammülerine uygun olduğunu, bu bedelin davacı tarafa davalı bankanın vermiş olduğu bankacılık hizmetlerinin karşılığı olarak alınmış bir hizmet ve işlem bedeli olduğunu, teminat mektubu komisyonunun kredi tahsis komisyon ücreti, istihbarat ücreti gibi ücretlerin müşterilerin imzalamış olduğu Genel Kredi ve Teminat Sözleşmeleri doğrultusunda kendilerine belirli bir miktarda nakit yada gayrinakit kredi limiti tesis edilmiş olan krediler için devreler halinde alınan ücretler olduğunu, ticari kredilerin müşterilerin talepleri doğrultusunda finansal analiz ve istihbarat yapılarak limit olarak tahsis edildiğini, bu tahsisin kredi vadesinden ve kullanımından bağımsız olarak davalı banka müşterilerinin kredibilitelerinin ne şekilde devam ettiğinin belirlenmesi amacıyla yılda en az bir kere yenilendiğini, tüm bu işlemlerin bankalar açısından maliyet unsuru oluşturduğunu, sözleşme serbestisi gereği iş bu davaya konu teminat mektuplarını başka bir bankadan alması mümkün iken müvekkili bankadan alındığını bildirerek davanın reddini istemiştir.
BİRLEŞTİRİLEN DAVADA
DAVA
Birleşen dosyada davacı vekili dava dilekçesinde özetle: davacı vekilinin asıl dosyadaki dava dilekçesine konu teminat mektubu komisyonu ile ilgili aynı iddiaları ileri sürerek davacı firmaya tahsis edilen 4.450.000,00 TL’lik teminat mektubu için 20.05.2019 tarihinde tahsil edilen 9.178,13TL lik haksız kesintinin iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece; dosyada görevlendirilen bilirkişice diğer bankaların dava konusu teminat mektuplarının alındığı tarihler itibariyle komisyon oranının ortalama %1 olduğunun saptandığı, teminat mektupları için davalı bankaca %1 oranında komisyon ücreti alınması makul iken sözleşmede %0.75 oranında kararlaştırılan komisyon ücretinin davalı banka tarafından tek taraflı işlemle iki katına çıkarılarak %1.5 oranında komisyon ücreti alınmasının doğru olmadığı gerekçeleriyle asıl davanın kısmen kabulü ile 26.282,82-TL nin kesinti tarihlerinden itibaren işleyecek avans faizili ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine; birleşen davanın kısmen kabulü ile 5.840,63 TL’nin kesinti tarihlerinden itibaren işleyecek avans faizili ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
Davalı banka vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacıdan tahsil edilen komisyon ücretlerinin taraflar arasındaki sözleşme ve mevzuat hükümleri ile bankacılık teamüllerine uygun olduğunu, davacının tacir olup, genel kredi sözleşmelerinde kendisince imzalanan ön bilgi formlarında bu hususların yazılı olduğunu, dava konusu teminat mektuplarını başka bir bankadan alma imkanı varken müvekkili bankadan alarak şartları kabul ettiğini bildirerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını ve davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davacı vekili katılma yoluyla istinaf dilekçesinde özetle; mahkemece birleşen dava yönünden 2019 Mayıs ayı için % 1 komisyon oranı uygulanabileceği kabul edilmiş ise de, emsal alınan teminat mektuplarını miktar, süre ve içerik itibariyle birbirlerine emsal nitelikte olmadığını, dava konusu teminat mektubunun vade sonuna kadar davalı bankaya ilave bir maliye ve külfet getirmeyeceğini, birleşen dava konusu teminat mektubu yönünden de % 0,75 komisyon oranının uygulanması gerektiğini bildirerek birleşen dava yönünden ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Dava, davalı banka tarafından sözleşmede kararlaştırılan orandan fazla tahsil edilen komisyon ücretinin iadesi istemine ilişkindir.

6100 Sayılı HMK’nın 355.maddesi gereğince, istinaf incelemesinin istinafa gelen tarafın sıfatı ile istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususu gözetilerek ilk derece mahkemesinin taraflar arasındaki ihtilafta görevli mahkeme oluşu ve eldeki davada kesin yetki kuralına da aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla işin esasına girilerek yapılan incelemede;
Taraflar arasındaki genel kredi sözleşmesi, asıl ve birleşen dava konusu teminat mektupları, davalı bankanın tahsil ettiği ücretlere ilişkin cetvel ve belgeler, hesap ekstreleri, vs.deliller dosya arasında mevcuttur.
09/12/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle; taraflar arasında tanzim edilen 20/08/2018, 19/11/2018 ve 19/02/2019 tarihli teminat mektupları komisyonu yönünden tarafların her ikisinin de tacir olduğu, ihtilafa konu edilen kredi sözleşmesinin 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun yürürlük tarihinden (01.07.2012 ) sonra 28.11.2012 tarihinde akdedildiği, 18.05.2016 tarihli teminat mektubunun düzenlendiği, davacı firmanın teminat mektubu için yıllık % 0.75 oranında 3 aylık devreler halinde 8.343,75 Kom. +417,19 BSMV olmak üzere toplam 8.760,94 TL ödemeyi taahhüt ettiği ve 18.05.2016- 20.08.2018 devre komisyonu tarihine kadar davalı bankaca komisyon oranlarında hiçbir artıs yapılmadan yıllık % 0.75 oranındaki komisyon ücretinin düzenli olarak tahsil edildiği, bankaların düzenledikleri teminat mektubu karşılığında müşterilerden faiz yerine, aldığı risk karşılığında komisyon aldıkları ve davacı firma ile davalı banka arasında bankacılık kredi hizmetlerinin de devam ettiği (02.05.2019 tarihinde de müteselsil kefili firmaya yeni teminat mektubu tahsis edildiği ve iş bu teminat mektubundan ilan edilen oranların altında yıllık % 1 kom. alındığı anlaşıldığından) ve davacı firmanın mali yapısında/ piyasa istihbaratında dava dosyasına herhangi bir olumsuzluğunun da olduğuna ilişkin de herhangi bir belge sunulmadığı, mevcut bir teminat mektubunun vade sonuna kadar geçen süreçte Bankaya ilave bir maliyet veya külfet getirmediği, davacı firmanın çalıştığı diğer bankaların da aynı döneme tekabül eden mevcut teminat mektuplarında herhangi bir artışa gittiğine ilişkin bir tespit yapılmadığı ve davacı firmanın diğer bankalar ile teminat mektubu komisyonları ile karşılaştırıldığında da davalı bankanın 18.05.2016-20.08.2018 tarihleri arası uyguladığı % 0,75 oranının makul düzeyde olduğu, 18.05.2016- 20.08.2018 devre komisyonu tarihine kadar davalı bankaca komisyon oranlarında hiçbir artıs yapılmadan % 0,75 oranındaki komisyon ücretini düzenli olarak tahsil ettiği, davalı bankanın % 0,75 oranını uygulaması ile asıl dava konusu teminat mektubu nedeniyle 20.08.2018-20.05.2019 tarihleri arasındaki dönem için 26.282,82 TL (8.760,94X3 devre ) tahsil edilmesi gerekirken, komisyonun yıllık %1.5 oranına arttırılmasından kaynaklı olarak toplam 52.565,64 TL (17.521,88X3 devre ) tahsil edilmesi nedeniyle 26.282,82 TL’yi (52.565,64-26.282,82) davalı bankadan talep edebileceği, birleşen Ankara 7.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/316 E. Sayılı dosyasına konu teminat mektubu yönünden ise, davacı firmanın da Genel Kredi Sözleşmesine müteselsil kefili olan (… firma) … Tic. Ltd. Şti. Firmasına 02.05.2019 tarihinde davalı banka tarafından 70.000,00 TL lik kesin teminat mektubu verildiği ve iş bu teminat mektubundan komisyon olarak da 175,00 TL Komisyon +BSMV olmak üzere toplam 183,75 TL tahsil edildiği ve iş bu mektubunun yıllık komisyon oranının % 1 olduğu anlaşıldığından, davacı firmanın davalı bankadan aldığı aynı nevi kesin teminat mektuplarında 02.05.2019 tarihinden itibaren yıllık %1 komisyon alınması hususunda mutabık kaldığı, iş bu komisyon oranından ödemeyi taahhüt ettiği ve bankanın kesin teminat mektuplarında yıllık %1 komisyon oranı uygulayabileyeceği konusunda da bilgi sahibi olduğu göz önünde bulundurulduğunda davalı bankanın sözleşme hükmüne dayanarak davaya konu kesin teminat mektubunda da yeni dönem devre komisyonlarında % 0,75 komisyon yerine % 1 oranını uygulanabileceği yönünde kanaat oluştuğu, bu nedenle davaya konu teminat mektubunun da 20.05.2019 tarihli 3 aylık devre komisyon oranının da % 1 olarak arttırılabileceği, bu durumda birleşen dava konusu teminat mektubu nedeniyle davacı firmadan 20.05.2019 tarihinde 11.125,00 + 556,25 = 11.681,25 TL tahsil etmesinin yerinde olacağı ve davacı firmadan 20.05.2019 tarihinde tahsil edilen 17.521,88 TL den 11.681,25 TL mahsup edildiğinde kalan 5.840,63 TL (17.521,88-11.681,25)’yi talep edebileceğini bildirmiştir.
Dosya kapsamından, taraflar arasında imzalanan 28/11/2012 tarihli genel kredi sözleşmesi kapsamında davalı banka tarafından davacı şirkete asıl ve birleşen dava konusu 18/05/2016 tarihli 4.450.000,00 TL bedelli teminat mektubunu kullandırdığı ve teminat mektubu nedeniyle 18/05/2016- 18/05/2018 tarihleri arasında % 0,75 oranında komisyon tahsil edilmekte iken davalı bankaca komisyon oranı tek taraflı arttırılmak sureti ile 18/05/2018- 20/05/2019 tarihleri arasında ise % 1,5 oranında komisyon tahsil edildiği anlaşılmaktadır. Ancak davacı firmanın mali yapısında/ piyasa istihbaratında olumsuz bir gelişmenin bulunduğuna dair iddia ve delil mevcut olmayıp, davalı bankaca 18/05/2016- 20/08/2018 tarihleri arasında % 0,75 oranında komisyon tahsil edilmek suretiyle davacı şirkette komisyon oranının arttırılmayacağı yönünde güven oluşturulmuş olması, uygulanan % 0,75 oranının makul seviyede tespit edilmiş olması, dava konusu teminat mektubunun vade sonuna kadar geçen süreçte davalı bankaya ek bir maliyet veya külfet yüklememiş olması karşısında davalı bankaca 18/05/2018 tarihinden itibaren komisyon oranının 2 kat arttırılarak % 1,5’a çıkarılmasının doğru olmadığı, bununla birlikte davalı bankaca, davacı şirketin imzaladığı genel kredi sözleşmesinin müteselsil kefili ve aynı zamanda grup şirketi olan dava dışı … Tic. Ltd. Şti’ne 02/05/2019 tarihinde tahsis edilen teminat mektubu nedeniyle % 1 oranında komisyon tahsil edildiği ve böylelikle davacının komisyon oranının % 1 olarak uygulanacağı konusunda bilgi sahibi olduğu gözetilerek ilk derece mahkemesince yazılı şekilde hüküm kurulmasında usul ve yasaya aykırılık görülmediğinden taraf vekillerinin istinaf başvurularının reddi gerekmiştir.
Tüm bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin davanın kısmen kabulü yönündeki kararında herhangi bir isabetsizlik görülmediğinden taraf vekillerinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiş ve takdiren aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Taraf vekillerinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/(1)-b.1 maddesi gereğince ayrı ayrı ESASTAN REDDİNE,
2-Davacıdan birleşen dava nedeniyle alınması gerekli olan 80,70 TL istinaf karar harcından peşin alınan 54,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 26,30 TL harcın davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davalıdan asıl dava yönünden alınması gerekli olan 1.795,38 TL istinaf karar harcından peşin alınan 448,85 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.346,55 TL harcın davalılardan müteselsilen alınarak Hazineye gelir kaydına,
4-Davalıdan birleşen dava yönünden alınması gerekli olan 398,97 TL istinaf karar harcından peşin alınan 99,75 TL harcın mahsubu ile bakiye 299,22 TL harcın davalılardan müteselsilen alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Taraflar tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin üzerilerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından taraflar yararına vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda uyuşmazlık konusu miktar dikkate alındığında HMK’nın 362. maddesi gereğince kesin olmak üzere, tarafların yokluğunda oy birliği ile karar verildi.18/05/2022

Başkan- … Üye – … Üye – … Zabıt Katibi -…

Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine göre UYAP sistemi üzerinden elektronik imza ile imzalanmıştır.