Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi 2023/567 E. 2023/482 K. 06.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ

T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20.HUKUK DAİRESİ

ESAS NO : 2023/567
KARAR NO : 2023/482
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 30/12/2021
NUMARASI : 2016/252 E. – 2021/429 K.

DAVACI -KARŞI DAVALI :
VEKİLİ :
DAVALI-KARŞI DAVACI :
VEKİLİ :
DAVANIN KONUSU : Faydalı Modelden Doğan Haklara Tecavüzün Tespiti, Men’i, Ref’i, Maddi ve Manevi Tazminat
KARŞI DAVA KONUSU : Faydalı Model Hükümsüzlüğü

Taraflar arasında görülen davada Ankara 3. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 30/12/2021 tarih ve 2016/252 E. – 2021/429 K. sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davalı-karşı davacı ile katılma yoluyla davacı-karşı davalı tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı-karşı davalı vekili, cam balkon sektöründe faaliyet gösteren müvekkilinin … faydalı model belgesinin sahibi olduğunu, davalı firmanın müvekkiline ait faydalı model konusu ürünün ticaretini yaptığı, bu durumun “www…com.tr” adresinden görülebildiği, davalı eylemlerinin faydalı modelden doğan hakkın ihlali niteliğinde olduğunu ileri sürerek, davalının müvekkiline ait … sayılı faydalı modelden doğan hakları ihlal ettiğinin tespiti, meni ve refi ile 50.000 TL manevi zararın tazmine karar verilmesi talep ve dava etmiş, karşı davanın reddini istemiştir.
Davalı-karşı davacı vekili, asıl davada web sitesindeki ürünlerin dava dışı … tarafından Çin’den ithal edildiğini, bu eylemlerinin tecavüz kabul edilemeyeceği, davacının faydalı modelinin yeni olmadığı savunmuş, karşı davada ise davacı-karşı davalının … sayılı faydalı modelin hükümsüzlüğü ve sicilden terkinini talep ve dava etmiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamından, karşı davacı tarafından sunulmuş olan delilin …firmasına ait tarihsiz bir doküman olduğu, anılan belgenin ne zaman kamuya sunulduğunun ve dava konusu faydalı modelden önce kamuya açıklanıp açıklanmadığının belirsiz olduğu, bu sebeple tekniğin bilinen durumunu gösteren bir doküman olarak dikkate alınmasının olanaklı olmadığı, Çin firmasının web sitesi incelendiğinde yine bu ürünün var olduğu tespit edilmiş olmakla birlikte archive.org üzerinden yapılan incelemede hangi tarihten itibaren sitede var olduğu bilgisine rastlanmadığı, asıl davada davalı tarafa ait kilitli teker siyah/metal gövdeli … kodlu ürünün dava konusu faydalı modelin koruma kapsamında olduğu ve bu nedenle anılan ürünlere ilişkin üretim ve tanıtım, satış gibi ticari faaliyetlerin davacıya ait faydalı modelden doğan hakkın ihlali anlamına geleceği kanaatine ulaşıldığı, asıl dava bakımından davalıya ait ürünlerin dava konusu faydalı model belgesinin 1 ve 2 nolu istemlerinin koruma kapsamında olduğu, ancak 1 nolu istemin bekletici mesele yapılan mahkeme kararının kesinleşmesiyle hükümsüz kılındığı, dolayısıyla davalı kullanımlarının davacıya ait 2 nolu istem yönünden faydalı modele tecavüz ve TTK uyarınca haksız rekabet teşkil ettiği, karşı dava bakımından davacı delillerinin dava konusu faydalı modelin yeni olmadığı iddialarının ispata yeterli bulunmadığı ve bu nedenle … sayılı faydalı modelin 2 nolu istem yönünden hükümsüzlüğünü gerektiren bir durum olmadığı, tecavüz nedeniyle faydalı model sahibinin duyduğu acı, elem, ticari hayattaki güven zedelenmesini dikkate alarak manevi tazminatın miktarı genel hükümler çerçevesinde ve bir taraf için zenginleşme diğer taraf içinde ekonomik çöküntü sağlamayacak şekilde 40.000 TL manevi tazminata hükmedilmesi gerektiği gerekçesiyle, asıl davanın kısmen kabulüne, davalının eylemlerinin davacıya ait … sayılı 2 nolu istem yönünden faydalı modele tecavüz ve TTK uyarınca haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine, davalının faydalı modele tecavüzünün men ve ref-i ne, tecavüz konusu ürünlerin üretimi ve satışının sonlandırılmasına, ürünlerin her türlü katalog, broşür, internet sitesi ve tanıtıcı dokümandan kaldırılmasına, tecavüz teşkil eden mahiyette her türlü ticari faaliyetin sonlandırılmasına, faydalı model konusu ürünlerin üretimine yarayan vasıtaların ve kalıpların toplatılmasına, imhasına, 40.000,00-TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari işlere uygulanacak en yüksek faiz ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, karşı davanın … sayılı 1 nolu istem yönünden bu istem hükümsüz kılındığı ve dava konusuz kaldığı için karar verilmesine yer olmadığına, … sayılı 2 nolu istem yönünden karşı davanın reddine karar verilmiştir.

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı-karşı davacı vekili, hükümsüz kılınan ana isteme bağlı 2 nolu istem yönünden davacının taleplerinin kabulünün hatalı olduğunu, 2 nolu isteme konu özelliklerin de yeni olmadığını, faydalı model belgesine konu istemlere tecavüzün ispatlanamadığını, “…” unsurunun her iki üründe birebir aynı olup olmadığı yönünde araştırma yapılmadığını, manevi tazminat miktarının fahiş olduğunu ve dava tarihinden değil, kesinleşme tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerektiğini, 1 nolu istem yönünden müvekkili lehine vekalet ücretine hükmedilmemesinin ve aleyhine yargılama giderine hükmedilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek, yerel mahkeme kararının kaldırılmasını ve asıl davanın reddine, karşı davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
Katılma yoluyla davacı-karşı davalı vekili, manevi tazminat miktarının kısmen kabulünün davalının ısrarlı ihlal eylemleri yaptığı satış miktarı ve dava tarihinden sonra geçen süre nazara alındığında düşük olduğunu ileri sürerek, yerel mahkeme kararının manevi tazminat yönünden kaldırılmasını ve davanın tümden kabulüne karar verilmesini istemiştir.

GEREKÇE : 1-Asıl dava faydalı modelden doğan haklara tecavüzün tespiti, men’i, ref’i, maddi ve manevi tazminat, karşı dava faydalı model hükümsüzlüğü istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, dosya arasında bulunan denetime ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporuna göre, davalı-karşı davacı tarafından üretilen ürünlerin davacıya ait faydalı model belgesinin koruma kapsamında olduğu, davalının ürününde bekletici mesele yapılan hukuk davasında hükümsüzlüğüne karar verilmeyen 2. isteme konu “ara parça (3)” unsurunun da tespit edildiği, bu istemin yeni olmadığının davalı-karşı davacı tarafça ispatlanamadığı, davalı-karşı davacı söz konusu ürünün dava dışı bir firma tarafından Çin’den ithal edildiğini ileri sürmüş ise de, Çin dokümanında … koduyla belirtilen ürünün davaya konuyu ürünler olduğuna ilişkin delil bulunmadığı, ilk derece mahkemesince takdir edilen manevi tazminat miktarının hakkaniyete uygun bulunduğu anlaşılmakla, davacı-karşı davalı vekilinin tüm, davalı-karşı davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair istinaf itirazlarının esas yönünden reddine dair hüküm kurmak gerekmiştir.

2-Yukarıda yapılan özetten de anlaşılacağı üzere davalı-karşı davacı taraf, karşı davada asıl davanın dayanağını teşkil eden faydalı model belgesinin yeni olmadığı gerekçesiyle hükümsüzlüğünü talep etmiş, ilk derece mahkemesince 1 nolu istemin bekletici mesele yapılan mahkeme kararının kesinleşmesi ile hükümsüz kılındığı gerekçesiyle, hükümsüzlük davası 1 nolu istem yönünden konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş ve karşı dava yönünden yargılama gideri ve vekalet ücreti davalı-karşı davacı tarafa yükletilmiştir.
HMK’nın 331/1. maddesi hükmüne göre davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder.
Somut uyuşmazlık yönünden davanın konusuz kalmasının sebebi davaya konu faydalı model belgesinin (1) nolu isteminin yeni olmaması ve bekletici mesele yapılan mahkeme kararıyla hükümsüz kılınmasıdır. Bu durumda davanın açıldığı tarihte davalı-karşı davacı tarafın açmış olduğu davada kısmen haklı olduğu açıktır. Bununla birlikte mahkemece vekalet ücreti ve yargılama gideri karşı davacı taraf üzerinde bırakılmıştır.
Bu itibarla mahkemece, karşı dava yönünden yargılama gideri ve vekalet ücreti takdirinde davalı-karşı davacının kısmen haklı olduğunun gözetilmesi ve buna göre takdir edilmesi gerekirken, karşı dava yönünden yargılama gideri ve vekalet ücretinin tamamının karşı davacı tarafa yükletilmesi doğru olmamış, HMK’nın 353/1-b-2. maddesine göre, yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber, kanunun olaya uygulanmasında hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı takdirde veya kararın gerekçesinde hata edilmişse “düzelterek yeniden esas hakkında” duruşma yapılmadan karar verilmesi gerektiği düzenlendiğinden, davalı-karşı davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile HMK’nın 353/1-b-2. maddesi uyarınca aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
1-HMK’nın 353/1-b-1. maddesi gereğince, davacı-karşı davalı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf itirazlarının ESASTAN REDDİNE,
2-Davalı-karşı davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince KABULÜ ile Ankara 3. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 30/12/2021 gün ve 2016/252 E. – 2021/429 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA,
3-Asıl davanın KISMEN KABULÜNE,
4-Davalının eylemlerinin davacıya ait … sayılı faydalı model belgesinin 2 nolu istemi yönünden faydalı modele tecavüz ve TTK uyarınca haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine,
5-Davalının faydalı modele tecavüzünün men ve ref-i ne,
6-Tecavüz konusu ürünlerin üretimi ve satışının sonlandırılmasına,
7-Ürünlerin her türlü katalog, broşür, internet sitesi ve tanıtıcı dokümandan kaldırılmasına,
8-Tecavüz teşkil eden mahiyette her türlü ticari faaliyetin sonlandırılmasına, faydalı model konusu ürünlerin üretimine yarayan vasıtaların ve kalıpların toplatılmasına, imhasına,
9-40.000,00-TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari işlere uygulanacak en yüksek faiz ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
10-Fazlaya ilişkin talebin reddine,
11-Asıl davada Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 2.732,40-TL harçtan peşin alınan 853,88-TL harcın mahsubu ile bakiye 1.878,52-TL harcın davalı-karşı davacıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
12-Asıl davada, davacı-karşı davalı kendisini vekil marifetiyle temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca kabul edilen manevi tazminat yönünden 7.375,00TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine,
13-Asıl davada, davacı-karşı davalı kendisini vekil marifetiyle temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca kabul edilen diğer talepler yönünden 7.375,00TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine,
14-Asıl davada, davalı-karşı davacı kendisini vekil marifetiyle temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca reddedilen manevi tazminat yönünden 7.375,00 TL vekalet ücretinin davacı-karşı davalıdan alınarak davalı- karşı davacıya verilmesine,
15-Asıl davada davacı-karşı davalı tarafından yapılan 2.213,03-TL yargılama giderinin davanın kabul ret oranı takdiren 4/5 kabul edilerek bu orana tekabül eden 1.770,42 TL’nin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine, kalanının davacı-karşı davalının üzerinde bırakılmasına,
16-Karşı davada … sayılı faydalı model 1 nolu istem yönünden hükümsüz kılındığından ve dava bu istem yönünden konusuz kaldığından, 1 nolu istem yönünden KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
17-… sayılı faydalı modelin 2 nolu istemi yönünden karşı davanın REDDİNE,
18-Karşı davada Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 179,90-TL harçtan peşin alınan 29,20 TL harcın mahsubu ile 150,70-TL bakiye harcın davacı-karşı davalıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
19-Karşı davada davacı-karşı davalı kendisini vekil marifetiyle temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca 7.375,00-TL vekalet ücretinin davacı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine,
20-Karşı davada davalı-karşı davacı kendisini vekil marifetiyle temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca 7.375,00-TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine,
21-Karşı davada davalı-karşı davacı tarafından yapılan 1.844,00-TL yargılama giderinin davanın kabul ret oranı takdiren 1/2 kabul edilerek bu orana tekabül eden 922,00-TL’sine, 29,20 TL harç tutarı da eklenerek, toplam 951,20 TL’nin, davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya verilmesine, kalanının davalı-karşı davacının üzerinde bırakılmasına,
22-Yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re’sen taraflara iadesine (HMK m.333),
23-Davacı-karşı davalıdan Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 179,90-TL istinaf karar ve ilam harcı peşin yatırıldığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
24-Davalı-karşı davacı tarafından istinaf başvurusunda yatırılan 683,10-TL istinaf karar ve ilam harcının, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davalı-karşı davacıya iadesine,
25-İstinaf aşamasında duruşma açılmadığından taraflar lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliği ile 06/04/2023 tarihinde HMK 361. maddesi uyarınca kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde temyiz yolu açık olmak üzere karar verildi.

GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH: 05/05/2023

Başkan

Üye

Üye

Katip