Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi 2022/1846 E. 2022/1586 K. 15.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ
Esas-Karar No: 2022/1846 – 2022/1586
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ

ESAS NO : 2022/1846
KARAR NO : 2022/1586
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ESKİŞEHİR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 30/06/2022
NUMARASI : 2022/46 E. – 2022/544 K.

DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALILAR :
VEKİLLERİ
DAVANIN KONUSU : Rücuen Tazminat

Taraflar arasında görülen davada Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 30/06/2022 tarih ve 2022/46 E. – 2022/544 K. sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davacı ve davalı … Şirketi tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili, müvekkili ile davalı şirketler arasında hizmet alım sözleşmeleri imzalandığını, bu sözleşmelerin ifası sırasında davalı şirketler nezdinde çalışan dava dışı işçinin müvekkili aleyhine işçilik alacaklarının tahsili amacıyla açtığı dava sonucunda verilen mahkeme kararının icra takibine konu edilmesi nedeniyle müvekkilinin toplam 34.961,45TL ödeme yaptığını, anılan tutardan taraflar arasındaki sözleşmeler gereği davalıların sorumlu olduklarını ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1000 TL’nin davalıların sorumlu oldukları tutar oranından tahsilini talep ve dava etmiş, yargılama sırasında sunduğu ıslah dilekçesi ile davalılardan … Şti.’den 648,95 TL,… . Şti’nden 445,11 TL,… Şirketi’nden 517,01 TL, … Şirketi’nden 727,08 TL,… Şti’den 13,228,52 TL, …. Limited Şirketi – … Şirketi ortaklığından 4.190,68 TL’nin ödeme tarihinden işleyecek yasal faiziyle tahsilini istemiştir.
Davalı … Şti vekili, davanın zamanaşımına uğradığını, asliye ticaret mahkemesinin görevli olduğunu, davacı ile yapılan sözleşmede iş sözleşmesinin feshedilmesi nedeniyle doğan alacaklar bakımından herhangi bir düzenleme bulunmadığını, dava dışı işçinin en başından beri belediyenin işçisi olduğunu, müvekkil şirketin herhangi bir sorumluluğu bulunmadığını, müvekkilin son alt işveren olmadığını, feshe bağlı haklardan da sorumlu tutulamayacağını, yıllık izin ve ihbar tazminatından iş akdini fesheden işverenin sorumlu bulunduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … A.Ş vekili, ihbar tazminatı ve yıllık izin ücreti ve ferilerinden son işverenin tek başına sorumlu olduğunu, davacı ile yapılan sözleşmede kıdem tazminatından yüklenicinin sorumlu olduğuna dair açık bir ibare bulunmadığını, yargılama giderleri, harç ve vekalet ücretinden de sorumlu olmadıklarını, temerrüdün dava dilekçesinin tebliği ile gerçekleştiğini ve öncesi için faiz talebinin yerinde bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı … Şti vekili, müvekkilinin davacı belediyenin çöp toplama ve temizlik ihalesini aldığını, alacak tutarları içinde yer alan ihbar tazminatı, yıllık izin ve ferilerinden son işverenin tek başına sorumlu olduğunu, davacı ile yapılan sözleşmede kıdem tazminatından yüklenicinin sorumlu olduğuna dair açık bir ibare bulunmadığını, yargılama giderleri ile vekalet ücretinden sorumlu olmadıklarını dava dilekçesinin tebliğinden önce temerrütten söz edilemeyeceğini savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … Şti vekili, müvekkilinin adresinin yer aldığı Bakırköy Mahkemesinin yetkili olduğunu, alacağın zamanaşımına uğradığını, müvekkilin hiçbir sorumluluğu bulunmadığını, dava dışı işçinin müvekkil şirket bünyesinden 1 yıldan az istihdam edildiğini, bu nedenle tazminat hakkı olmadığını, çalıştığı döneme ait tüm ödemeleri eksiksiz yaptığını, iş akdi sonrası işçilik tazminatlarının tamamından davacının sorumlu bulunduğunu, Kamu İhale Kanunu kapsamındaki sözleşme uyarınca davacı işlerinde çalışmakta olan işçinin taleplerine ilişkin sorumluluğun İş Kanunu 112.maddesi ve devamı hükümleri çerçevesinde davacıya ait olduğunu savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
Davalılar …. …Ltd Şti ve … …LTd Şti vekili mahkemenin yetkisiz olduğunu, alacağın zamanaşımına uğradığını, müvekkil şirketlerin iş ortaklığı şeklinde davacının açtığı Kent içi temizlik hizmetleri , Çöp Toplama ve Nakli, Cadde ve Sokakların El ve Makine ile Temizletilmesi Genel Çvre Temizlik Hizmeti Alımı işini aldığını, dava dışı işçinin 01.10.2014-04.08.2015 tarihleri arasında çalıştığını, dava dışı işçinin alacaklarından davacının sorumlu olduğunu, sözleşmede işçilik alacaklarından müvekkilinin sorumlu olduğuna dair açık bir ibare bulunmadığını, kabul anlamına gelmemek kaydıyla işçinin çalıştığı tarihler haricinde bir ödemeden de sorumlu olmayacağını ayrıca çalıştığı dönemlerin de kabul anlamına gelmemek kaydıyla yarısından sorumlu bulunduğunu savunarak, davanın reddini talep etmiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece, hizmet alım sözleşmelerinin ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmeler olduğu, bu sözleşme türünde yüklenicinin hizmeti kendi işçisi ile yerine getirilmeyi işverenin de sözleşme bedelini ödenmeyi üstlendiği, somut olayda iş aktinin davalı yüklenicile ile dava dışı işçi arasında yapıldığının ihtilaflı olmadığı, hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu bulunmadığı, işveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması gerektiği, işçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğu, hizmet alım ihalelerinin aynı yüklenici tarafından alındığı gibi değişik yükleniciler tarafından da alınabildiğini, bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitlerinin kesintiye uğramadan devam ettiği ve işçilik alacaklarının da bu doğrultuda hesaplandığı, işçiye ödenen kıdem tazminatının iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yüklenicilerin işverene karşı sorumlu bulundukları, bu ilkeler gözetilerek hazırlanan bilirkişi raporu dosya kapsamına uygun hüküm kurmaya yeterli ve elverişli görüldüğü, davacı tarafça ödeme tarihinden itibaren faiz talep edilebileceği, gerekçesiyle davacının bedel artırım dilekçesi dikkate alınarak davanın kabulü ile davalı … ŞTİ.’den 648,951 TL ‘nin ,davalı …. ŞTİ’nden 445,11 TL’nin davalı… Şirketi’nden 517,01 TL’nin davalı … Şirketi’nden 727,08 TL’nin davalı )…. Limited Şirketi’nden 13,228,52 TL TL’nin, davalılar …. Limited Şirketi – … Şirketi ortaklığından 3.786,03 TL’nin ödeme tarihi olan 11.01.2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiştir.

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili, bilirkişi raporunda davalıların yarı oranında sorumlu olduğu yönündeki hesaplamayı kabul etmediklerini, her ne kadar ıslah edilen rakam üzerinden karar verilmişse de müvekkilinin ödediği tüm bedelden davalıların sorumlu bulunduğunu, diğer tarfatn yarı yarıya sorumlulk esasına göre yapılan hesaplamalarında hatalı bulunduğunu, ayrıca ticari faize hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesni istemiştir.
Davalı … Şti vekili, davanın zamanaşımına uğradığını, zamanaşmı itirazlarının dikkate alınmadığını, hükme esas alınan bilirkişi raporunun eksik ve hatalı olduğunu, davalılardan …. Limited Şirketi – … Şirketi ortaklığının sorumlu tutulmadığı kıdem tazminatından davacının sorumlu olduğunu, bu miktarın da müvekkilinin sorumlu olduğu tutar içine dahil edilmesinin mümkün bulunmadığını, diğer yandan mahkemece hükme esas alınan ek raporda isabetli olarak müvekkilinin yıllık izin ücreti ve ihbar tazminatından sorumlu bulunmadığı bildirilmesine rağmen sorumlu olduğu tutraın hesaplanmasında bu kalem alacakların da dahil edildiğini, ödeme tarihinden yasal faize hükmedilmesinin de hatalı olduğunu ileri sürerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

GEREKÇE : 1- HMK’nın 341/2 maddesine göre miktar ve değeri 3.000 TL’sini geçmeyen malvarlığı davalarına ilişkin kararlar kesin olup bu miktar 30/06/2022 karar tarihi itibariyle 8.000,00 TL’dir.
Davacı tarafça, dava ve ıslah dilekçesi gözetildiğinde toplam 19.757,35 TL tazminatın rucuan tahsilinin talep edildiği, mahkemece toplam 19.352,70 TL üzerinden davanın kısmen kabulüne karar verildiği, buna gören reddedilen miktar 404,63 TL olup istinaf incelemesine esas miktarın HMK’nın 341/2. maddesi gereğince karar tarihi itibarıyla kesinlik sınırı kapsamında kaldığı anlaşılmakla davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 352. maddesi uyarınca usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Davalı … Şirketi vekilinin istinaf itirazlarının incelenmesine gelince; dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında, mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin yerleşik içtihalarına göre; hizmet alım sözleşmelerinin, ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmeler olduğu, bu sözleşme türünde yüklenicinin hizmeti kendi işçisi ile yerine getirmeyi, işverenin de sözleşme bedelini ödemeyi üstlendiği, sözleşme kapsamında yapılması gereken işin yüklenici işçisi tarafından yerine getirildiği, hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu bulunmadığı, işveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerinden olduğu, somut olayda da işçilik alacakları davacı işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerektiği, kararı istinaf eden davalı yüklenicinin, davacı asıl işverenin işçiye ödediği kıdem tazminatından işçiyi çalıştırdığı dönemle sınırlı olarak davacı işverene karşı sorumlu olduğu, ayrıca TBK’nın 147. maddesi uyarınca zamanaşımı süresinin de dolmadığı anlaşılmakla davalı … Şirketi vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan sair istinaf itirazlarının esas yönünden reddine dair hüküm kurmak gerekmiştir.
3-Ancak Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin 2021/798-2022/247 E/K sayılı ilamında da belirtildiği üzere, yıllık izinler kullanılmadığı takdirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmekte olup sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerinde bu fesih ile ücrete dönüştüğü gözönüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumludur. Somut olayda, davalı … Şirketi son işveren olmadığı halde ilk derece mahkemesince anılan davalının yıllık izin ücretinden de sorumlu tutularak yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, Dairemizce mahkemece alınan 18/06/2018 havale tarihli bilirkişi raporundaki hesap tablosundan yararlanılarak davalı … Şirketi’nin sorumlu olduğu tutar, 7.421,67 TL kıdem tazminatı ve bu tutara isabet eden 3.678,29 TL yargılama giderleri-icra giderleri-faiz olmak üzere toplam 11.099,96 olduğu tespit edilmiş ve anılan tutar davalı … Şirketi yönünden hüküm altına alınmıştır.
Yine, TBK’nın 117. maddesindeki “muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtarıyla temerrüde düşer” hükmü gereğince temerrüt faizine hükmedilebilmesi için alacağın muaccel olması yeterli olmayıp, ayrıca borçlunun usulüne uygun bir ihtarla temerrüde düşürülmesinin, ihtar mevcut değilse, icra takip veya dava tarihinin temerrüt tarihi olarak kabul edilmesinin gerekmesi ve davacı tarafından davalı … Şirketi’nin dava tarihinden önce temerrüde düşürüldüğünün iddia ve ispat edilmemesi karşısında ilk derece mahkemesince anılan davalı yönünden hükmedilen tutara ödeme tarihinden itibaren faiz işletilmesi de yerinde görülmemiş, Dairemizce davalı … Şirketi hüküm altına alınan tutara 17/01/2018 dava tarihinden itibaren faize hükmedilniştir.
HMK.’nın 353/1-b-2. maddesine göre, yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber, kanunun olaya uygulanmasında hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı takdirde veya kararın gerekçesinde hata edilmişse “düzelterek yeniden esas hakkında” duruşma yapılmadan karar verilmesi gerektiği düzenlendiğinden davalı davalı … Şirketi başvurusunun kabulü ile HMK ‘nın 353/1-b-2. maddesi uyarınca aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiş, diğer davalılar tarafından istinaf yoluna başvurulmadığından ilk derece mahkemesince diğer davalılar yönünden tesis edilen hükme Dairemiz kararında da aynen yer verilmiştir.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
1-Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 352. maddesi uyarınca usulden REDDİNE,
2-Yukarıda (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı … Şirketi vekilinin sair istinaf itirazlarının HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
3-Yukarıda (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı … Şirketi vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince KABULÜ ile Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi 30/06/2022 gün ve 2022/46 E. – 2022/544 K. sayılı kararın KALDIRILMASINA;
4-Davanın Kısmen Kabulü ile;
a-) 648,951-TL ‘nin 11.01.2017 ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı …Şti.’den tahsili ile davacıya verilmesine,
b-)445,11-TL’nin 11.01.2017 ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı… Şti’nden tahsili ile davacıya verilmesine,
c-)517,01-TL’nin 11.01.2017 ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte… Şirketi’nden tahsili ile davacıya verilmesine,
d-) 727,08-TL’nin 11.01.2017 ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı … Şirketi’nden tahsili ile davacıya verilmesine,
e-)11.099,96-TL’nin 17.01.2018 dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı… Şirketi’nden tahsili ile davacıya verilmesine,
f-) 3.786,03-TL’nin 11.01.2017 ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılar … Şirketi’nden müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Harçlar Kanunu’na göre alınması gereken 1.176,58-TL nispi karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 35,90-TL ve 328,30-Tl ıslah harcının mahsubu ile bakiye 812,38-TL harcın, davalı …… Ltd.Şti 30,60-TL’ sinden, davalı …….. Ltd.Şti. 23,18-TLsinden, davalı …… A.Ş. 24,37-TLsinden, davalı …… Ltd.Şti. 34,29-TLsinden, davalı …… Ltd.Şti 521,38-TLsinden, davalılar …… Ltd. Şti. Ve ……. Ltd.Şti.’nin 178,56-TL’sinden müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak kaydıyla, davalılardan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
6-Davacı kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. hükümlerine göre belirlenen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalı …… Ltd.Şti 346,56-TL’ sinden, davalı …….. Ltd.Şti. 237,72-TL’ sinden, davalı …… A.Ş. 276,09-TL’sinden, davalı …… Ltd.Şti. 388,33-TL’sinden, davalı …… Ltd.Şti 5.928,48-TL’sinden, davalı …… Ltd.Şti. ve ……. Ltd.Şti.’nin 2.022,82-TLsinden müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak kaydıyla davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı …. Limited Şirketi kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T’nin 13/2 maddesine göre belirlenen 2.128,56 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak anılan davalıya verilmesine,
8-Davacı tarafından ilk derece yargılamasında yapılan 842,5‬0-TL tebligat ve posta gideri ve istinaf aşamasında yapılan 95,6‬0-TL tebligat ve posta masrafından oluşan toplam 938,10-TL yargılama giderinin, davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan, 817,82-TL’ye 35,90-TL peşin harç ve 35,90-TL başvurma harcı tutarı eklenerek oluşan toplam 889,62-TL’nin davalı …… Ltd.Şti’nin 33,51-TL’sinden, davalı …….. Ltd.Şti.’nin 22,98-TL’sinden, davalı …… A.Ş. 26,69-TL’sinden, davalı …… Ltd.Şti.’nin 37,55-TLsinden, davalı …… Ltd.Şti’nin 573,27-TL’sinden, davalı …… Ltd.Şti.ve ……. Ltd.Şti.’nin 195,62-TL’sinden müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak kaydıyla davalılardan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
9-Davalı …. Şti. Tarafından ilk derece yargılamasında yapılan 100,00-TL tebligat ve posta masrafı ile istinaf aşamasında yapılan 135,5‬0-TL tebligat ve posta masrafı, 220,70-TL istinaf kanun yoluna başvurma harcından oluşan 456,20-TL yargılama giderinin, davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan takdiren 382,79-TL’sinin davacıdan alınarak davalı …. Şti.’ye verilmesine, bakiye kısmın anılan davalının üzerinde bırakılmasına,
10-Davalılar …Şti.,…., … San. Tem. Hiz. Tic. A.Ş. tarafından yapılan yargılama giderlerinin uhdelerinde bırakılmasına,
11-Yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re’sen taraflara iadesine (HMK m.333),
12-Davacı tarafından istinaf başvurusunda yatırılan 331,00-TL istinaf karar ve ilam harcının talebi halinde davacıya iadesine,
13-Davalı …. Şti. tarafından peşin olarak yatırılan 163,37-TL nispi istinaf karar ve ilam harcının talebi halinde anılan davalıya iadesine,
14-İstinaf aşamasında duruşma açılmadığından taraflar lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliği ile 15/12/2022 tarihinde HMK 362/1-a maddesi uyarınca miktar itibariyle KESİN olmak üzere karar verildi.

GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 13/01/2023

Başkan

Üye

Üye

Katip

Bu belge 5070 sayılı Yasa hükümlerine göre elektronik olarak imzalanmıştır.