Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi 2021/777 E. 2022/1163 K. 22.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ

T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ

ESAS NO : 2021/777
KARAR NO : 2022/1163
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 4. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 07/10/2020
NUMARASI : 2017/320 E. – 2020/288 K.

DAVACI-KARŞI DAVALI :
VEKİLLERİ :
DAVALI-KARŞI DAVACI :
VEKİLİ :

DAVANIN KONUSU : Tasarım Hükümsüzlüğü
KARŞI DAVA : Tasarım Hakkına Tecavüzün Men’i -Tasarım Hükümsüzlüğü

BİRLEŞEN ANKARA 4 FSHHM’NİN 2017/326 ESAS SAYILI DOSYASI

DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
İHBAR OLUNAN :
VEKİLİ :

DAVANIN KONUSU : Tasarım Hakkına Tecavüzün Önlenmesi ile
Maddi ve Manevi Tazminat

BİRLEŞEN ANKARA 4 FSHHM’NİN 2018/270 ESAS SAYILI DOSYASI
DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVANIN KONUSU : Tasarım Hakkına Tecavüzün Önlenmesi ile
Maddi ve Manevi Tazminat
Taraflar arasında görülen davada Ankara 4. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 07/10/2020 tarih ve 2017/320 E. – 2020/288 K. sayılı kararın Dairemizce incelenmesi taraflarca istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili asıl davada, müvekkili adına Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde 2016/05932 nolu 1.1. Koltuk ve 2.1. Koltuk olmak üzere 2 adet tasarım tescili bulunduğunu, davalının, müvekkilinin tasarlayıp tescil başvurusunda bulunduğu ilgili ürünlerin çok ilgi gördüğünü fark etmesi üzerine haksız ve hukuksuz bir şekilde ürünlerin birebir aynısının üretimine başladığını ve aynı zamanda da müvekilinin tescil başvurundan 3 ay sonra 09.12.2016 tarihinde 2016/08163 (1.1. ve 2.1. koltuk) başvurusu ile tescil başvurusunda bulunduğunu, bu süreçte davalı yanın incelemesiz tescil sisteminin yarattığı boşluktan yararlandığından tasarımın tescil edildiğini, 2016/08163 1.1 ve 2.1. tescil numaralı tasarımın yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olmadığını, başvurunun kötüniyetli olduğunu ileri sürerek davalıya ait tasarımların hükümsüzlüğünü talep ve dava etmiştir.
Asıl davada davalı karşı davada davacı vekili, 2016/05932 nolu tasarımın 1 ve 2 nolu görsellerinin, dünyada yıllardır üretilen ürünler olduğunu, tescilin rakiplerinin ticaretini engelleme amacı güttüğünü savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiş, karşı davasında da müvekilinin hükümsüzlüğü talep edilen tasarımının yenilik özelliği taşıdığını, karşı davalının adına tescilli 2016/05932 nolu tasarımın 1 ve 2 nolu görsellerinin dünyada yıllardır üretilen ve anonim hale gelmiş bir tasarım olduğunu, yayın tarihi itibariyle davacı-karşı davalının tasarım başvuru tarihinde ve iddia edildiği gibi kamuya sunma tarihi olan 09.12.2016 tarihinden çok önce 2011-2012 tarihinde aynı/benzer tasarımın Bulgaristan’da kamuya sunulduğunu ileri sürerek asıl davanın davacısı, karşı davanın davalısı olan … adına kayıtlı 2016 / 05932 no ile tescilli olan tasarımın 1 ve 2 nolu görsellerinin hükümsüzlüğüne, diğer hakların saklı kalmak kaydı ile tecavüzün men’ine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı karşı davalı vekili karşı davanın reddini istemiştir.
Birleşen 2017/326 Esas dosyada davacı vekili, müvekkili adına Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde 2016/05932 nolu 1.1. Koltuk ve 2.1. kotuk olmak üzere 2 adet tasarım tescili bulunduğunu, kötüniyetli kişilerin herhangi yasal bir gerekçeye dayanmaksızın taklitlerini yapıp ürettiğini, sattığını, haksız kazanç elde ettiğini, bu kapsamda müvekkiline ait tasarımların karşı yan taraftan hiçbir değişiklik yapmaksızın taklit etmek süretiyle web sitesinde sergilendiğini, fiili olarak davalının adresinde yapılan tespitte davaya konu olan ürüne rastlanmadığını ileri sürerek 6769 sayılı yasanın 151/2-b maddesi uyarınca maddi zararının tespitine, 149/1-ç ve 150 maddeleri uyarınca 1.000,00 maddi, 50.000,00 manevi zararın tespit tarihi olan 24/05/2017 tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte davalıdan tahsil edilmesine ve kararın ilanına karar verilmesin talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, yetkili mahkemelerin İstanbul mahkemeleri olduğunu, müvekkili şirketin web sitesinde teşhir edilen ürünün, 2016 08163 sicil numaralı tasarım tescil belgesine istinaden dava dışı … Tic. Ltd. Şti.’den izinle eklendiğini, herhangi bir satış ve gelir elde edilmeden hukuki süreç dolayısıyla ilandan kaldırıldığını, herhangi bir kötü niyetlerinin olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Birleşen 2018/270 Esas dosyada davacı vekili, 2016/05932 sayılı 1-2 sıra nolu “Koltuk” tasarımı konusu ürünlerin davalı tarafça kendi internet sitesinde sergilenip satışa sunulduğunu, Ankara 30. Noterliğinin 03/07/2017 tarih ve… yevmiye nolu tespit tutanağı ile tespit edildiğini, 04.07.2017 tarih … yevmiye nolu ihtarnamesiyle tespitten haberdar edildiğini, davalı yanın satışının yapıldığı ürünün taraflarına ait tescilli ürün olduğu ve derhal kaldırılması gerektiğinin bildirildiğini, ancak dikkate alınmadığını, bunun üzerine Ankara 4. FSHHM’nin 2018/45 D.iş tespit dosyası ile delil tespiti yapıldığını, 18/08/2018 tarihli bilirkişi raporunda davalı internet sitesinde sergilenen koltuk tasarımları ile müvekkiline ait tasarımların belirgin benzer olduğunu, ticarete sunulduğunun ve tasarım tecavüzü oluşturduğunun belirtildiğini ileri sürerek SMK 151/1 ve 151/2-b maddesine göre şimdilik 1.000,00 TL maddi ve 50.000,00 TL manevi zararının tespit tarihi olan 03.07.2017 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiş, davacı vekili 05/11/2019 tarihinde 1.000,00 TL maddi tazminat talebini 3.114,98 TL olacak şekilde 2.114,98 TL arttırılmasına yönelik ıslah dilekçesi sunmuştur.
Davalı cevap vermemiş, bilirkişi raporunun tebliğinden sonra, iddia edilen ürünün satışı yapılmadığını, davacının maddi kayıplarının olmadığını, defter ve belgelerinin incelenebileceğini, Ankara 4. FSHHM’nin 2017/320 esasındaki hükümsüzlük davasının bekletici mesele yapılması gerektiğini beyan ederek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, 2017/320 esas sayılı asıl ve karşı dava açısından; davacı – karşı davalı tarafa ait 2016/05932 1-2 numaralı tasarımlar ile davalı-karşı davalı tarafa ait 2016/08163 1 ve 2 numaralı tasarımların bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattıkları genel izlenimler arasında farklılık bulunmadığı, belirgin nitelikte benzer oldukları, 2016/08163 1 ve 2 sayılı tasarımların, yenilik ve ayırt edici nitelik koşullarını sağlamadıkları, karşı davada hükümsüzlük açısından ise, diğer firmalara ait mesnet tasarımlar ile karşı davalı tarafa ait 2016/05932 1-2 sıra nolu tasarımların benzer nitelikte olmadığı, 2016/05932 1-2 sıra nolu tasarımların anonim ya da hükümsüzlüğünü gerektirecek hususların oluşmadığı, karşı davacı tarafından dava konusu tescilli tasarımlar açısından yenilik ve ayırt edicilik kırıcı şeklinde karşı delil olarak ileri sürülen kataloğun davacıya ait 2016/05932 tescilli tasarımın başvuru tarihi olan 02/09/2016 tarihinden önce basılıp basılmadığının tespit edilmesinin mümkün olmadığı, bilirkişilerce internet ortamında yapılan araştırmada davacı-karşı davalıya ait tescilli tasarımının aynısının veya ayırt edilemeyecek derecede benzer herhangi bir tasarımın başvuru tarihinden önce yayınlanmadığının belirlendiği, karşı davada tasarım tecavüzü açısından ise, davacı-karşı davalının eyleminin tecavüz oluşturup oluşturmadığının değerlendirilebilmesi için, davacı-karşı davalının bu tasarımı söylenen şekilde üretmekte olduğunun ispatı ve davalı-karşı davacının 2016/08163 numaralı tasarımını, davacı-karşı davalının dalgalı platformlu ürününden daha önce kamuya sunduğunun ispatı gerektiği, mevcut durumda bu yönde bir tecavüzden bahsetmenin söz konusu olmadığı, birleşen 2017/326 Esas dosya açısından; hali hazırda, davalı… Tic. Ltd. Şti.’ye ait…com.tr web sitesinde davacı ve ihbar olunana ait tasarım tescilli ürünlere benzer veya aynı nitelikte ürünlerin sergilemediği, ancak daha önce 2017/77 D.iş sayılı dosya üzerinden düzenlenmiş olan bilirkişi tespit raporunda, davacı … adına tescilli 201605932 – 1 ve 2 numaralı tasarım tescilli ürünlere benzer ürünlerin aleyhine tespit talep eden tarafa ait…com.tr isimli web adresinde tespit edilen … Koltuk Takımı ile benzer nitelikte olduğu yönünde tespit yapıldığı, maddi tazminatın TBK madde 50 uyarınca belirlenmesinin uygun olacağı, birleşen 2018/270 esas dosya açısından, dava konusu ürünün, 2016/05932 sayılı davacı tasarımın 1 ve 2 nolu görsellerinde yer alan baskın unsurları ihtiva ettiği, yenilik ve ayırtedicilik vasfı taşımadığı, benzerliğin teknik zorunluluktan kaynaklanmadığı, haksız rekabet şartlarının oluştuğu ve davacının maddi isteminin yerinde olduğu gerekçesi ile 2017/320 asıl dosyada açılan davanın kabulü ile, davalı tarafa ait 2016/08163/1 ve 2 sıra nolu tasarımların hükümsüzlüğüne, sicilden terkin edilmesine, 2017/320 dosyada karşı davanın reddine, birleşen 2017/326 esas sayılı dosyada açılan davanın kısmen kabulüne, davacı tarafça talep edilen 1.000,00 TL maddi tazminatın (fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere) 24/05/2017 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı taraftan alınıp davacı tarafa verilmesine, davacı tarafça talep edilen manevi tazminat talebinden takdiren 5.000,00 TL manevi tazminatın 24/05/2017 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı taraftan alınıp davacı tarafa verilmesine, fazlaya ilişkin kısmın reddine, birleşen 2018/270 esas sayılı dosyada açılan davanın kısmen kabulüne, davacı tarafça talep edilen ve bilirkişi raporunda hesaplanan 3.114,98 TL maddi tazminatın 03/07/2017 tarihinden tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı taraftan alınıp davacı tarafa verilmesine, davacı tarafça talep edilen manevi tazminat talebinden takdiren 5.000,00 TL manevi tazminatın 03/07/2017 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı taraftan alınıp davacı tarafa verilmesine, fazlaya ilişkin kısmın reddine karar verilmiştir.

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde, davanın “Tasarım hakkına tecavüzün önlenmesi ile maddi ve manevi tazminat” olduğunun yazılı bulunduğunu, objektif dava birleşmesinde, taleplerden her birinin ayrı ve eşit düzeyde dava konusu olduğunu, bu nedenle her bir talep bakımından ayrı ayrı vekalet ücreti takdir edilmesi gerektiğini ileri sürerek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını, talepleri gibi karar verilmesini istemiştir.
Davalı … AŞ vekili istinaf başvuru dilekçesinde, bilirkişi raporunun kabulünün mümkün bulunmadığını, hükme esas alınamayacağını, müvekkilinin sitesinde bulunan tasarımların yeni ve özgün olup, birbirleri ile kıyaslanan tasarımlar arasında belirgin farklılıklar bulunduğunu, müvekkilinin dava konusu tasarımları taklit etmediğini, haksız rekabet oluşmadığını, davacı yanın davaya konu tasarımı yeni ve ayırt edicilik unsurlarını da taşımadığını, hükmedilen tazminat kalemlerine 03.07.2017’den itibaren faiz işletilmesinin hukuka aykırı olduğunu, müvekkili aleyhine maddi ve manevi tazminata hükmedilmesi usul ve yasaya aykırı bulunduğunu, tazminatın amaç ve içeriği, hak, nesafet ve adalet ilkesine göre hükmedilen tazminat miktarlarının fahiş kaldığını ileri sürerek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı karşı davacı … Ltd. Şti. vekili istinaf başvuru dilekçesinde, müvekkilinin davacı – karşı davacının 2016 tarihli tasarımının yeni ve ayırtedici olmadığı ve hükümsüzlük koşullarının oluştuğunu kanıtlamak üzere, 2011-2012 tarihli katalog sunduğunu, mahkemenin bu kataoğa itibar etmeme gerekçesinin yerinde olmadığını, bilirkişi incelemelerinin eksik ve hüküm kurmaya elverişli olmadığını, müvekkile ihbar olunan tazminat davalarının iş bu hükümsüzlük davaları birleştirilmesi hatalı olduğunu ileri sürerek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını, talepleri gibi karar verilmesini istemiştir.
Davalı … Ltd. Şti. vekili istinaf başvuru dilekçesinde, … adına tescilli 2016/05932 1-2 sayılı çoklu tasarımlara ilişkin tescilin iptali ile sicilden terkinin gerektiğini, davacının yasal şartları oluşmayan maddi tazminat isteminin yerinde olmadığını, müvekkili şirketin … Firmasından “… koltuk takımı” adıyla bir alım yapmadığını, dolayısıyla davacının kendi tescilinde olduğunu iddia ettiği koltuk takımlarının müvekkili şirket tarafından satıldığına dair bir kayıt bulunmadığını, müvekkili şirketin dava konusu tasarımlardan bir kazancı olmadığını, davacının manevi tazminat talebinin de reddi gerektiğini, müvekkilinin dava konusu görselleri 2016 08163 tescil numaralı tasarım tescil belgesine istinaden dava dışı … Firmasından izinle müvekkili şirketin web sitesine eklendiğini, hukuki süreç dolayısıyla ilandan kaldırıldığını, müvekkilinin iyi niyetli olup hehangi bi kusuru bulunmadığını ileri sürerek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

GEREKÇE : Asıl dava tasarım hükümsüzlüğü, karşı dava tasarım hükümsüzlüğü ve tecavüzün meni, birleşen davalar ise tasarıma tecavüzden kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, 2016/08163 1 ve 2 sayılı tasarımların, yenilik ve ayırt edici nitelik koşullarını sağlamadıkları, 2016/05932 1-2 sıra nolu tasarımların anonim ya da hükümsüzlüğünü gerektirecek hususların oluşmadığı, karşı davacı tarafından dava konusu tescilli tasarımlar açısından yenilik ve ayırt edicilik kırıcı şeklinde karşı delil olarak ileri sürülen kataloğun davacıya ait 2016/05932 tescilli tasarımın başvuru tarihi olan 02/09/2016 tarihinden önce basılıp basılmadığının tespit edilmesinin mümkün olmadığı, bilirkişilerce internet ortamında yapılan araştırmada davacı-karşı davalıya ait tescilli tasarımının aynısının veya ayırt edilemeyecek derecede benzer herhangi bir tasarımın başvuru tarihinden önce yayınlanmadığının belirlendiği, karşı davada tasarım tecavüzü açısından davacı-karşı davalının bu tasarımı söylenen şekilde üretmekte olduğunun ispatı ve davalı-karşı davacının 2016/08163 numaralı tasarımını, davacı-karşı davalının dalgalı platformlu ürününden daha önce kamuya sunduğu yönünde bir ispat bulunmadığı, davalı … Firmasının ait…com.tr web sitesinde davacı ve ihbar olunana ait tasarım tescilli ürünlere benzer veya aynı nitelikte ürünlerin sergilemediği, ancak daha önce 2017/77 D.iş sayılı dosya üzerinden düzenlenmiş olan bilirkişi tespit raporunda, davacı … adına tescilli 201605932 – 1 ve 2 numaralı tasarım tescilli ürünlere benzer ürünlerin aleyhine tespit talep eden tarafa ait…com.tr isimli web adresinde tespit edilen … Koltuk Takımı ile benzer nitelikte olduğu yönünde tespit yapıldığı, belirlenen tazminatın TBK’nın 50. maddesi uyarınca hakkaniyete uygun bulunduğu, birleşen 2018/270 esas dosya açısından, dava konusu ürünün, 2016/05932 sayılı davacı tasarımın 1 ve 2 nolu görsellerinde yer alan baskın unsurları ihtiva ettiği, yenilik ve ayırtedicilik vasfı taşımadığı, benzerliğin teknik zorunluluktan kaynaklanmadığı, haksız rekabet şartlarının oluştuğu ve davacının maddi isteminin yerinde olduğu anlaşılmakla, taraf vekillerinin istinaf başvurusunun esas yönünden reddine dair hüküm kurmak gerekmiştir.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
1-Taraf vekillerinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Birleşen davalar yönünden davacı …’tan alınması gereken iki defa 80,70 TL maktu olmak üzere toplam 161,4‬0 TL istinaf karar ve ilam harcından, davacı … tarafından istinaf başvurusunda yatırılan 59,30 TL istinaf karar ve ilam harcının mahsubu ile bakiye 102,1‬0 TL’nin davacı …’tan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Asıl dava ve karşı dava yönünden davalı-karşı davacı … Mobilya .. Şti’den alınması gereken iki defa 80,70 TL maktu olmak üzere toplam 161,4‬0 TL istinaf karar ve ilam harcından, anılan şirket tarafından istinaf başvurusunda yatırılan 59,30 TL ve 102,10 TL olmak üzere yatırılan toplam 161,4‬0 TL istinaf karar ve ilam harcının mahsubu ile başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
4-Birleşen 4 FSHHM’nin 2017/326 Esas sayılı dosyası yönünden birleşen dosya davalısı … Mobilya … Şti.’den alınması gereken 409,86 TL nispi istinaf karar ve ilam harcından, anılan şirket tarafından istinaf başvurusunda yatırılan 59,30 TL ve 44,40 TL olmak üzere toplam 103,7‬0 TL istinaf karar ve ilam harcının mahsubu ile bakiye 306,16‬ TL’nin anılan taraftan tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Birleşen 4 FSHHM’nin 2018/270 Esas sayılı dosyası yönünden birleşen dosya davalısı …’den alınması gereken 554,33 TL nispi istinaf karar ve ilam harcından, anılan şirket tarafından istinaf başvurusunda yatırılan 140,00 TL istinaf karar ve ilam harcının mahsubu ile bakiye 414,33‬ TL’nin anılan taraftan tahsili ile hazineye irat kaydına,
6-İstinaf aşamasında davacı ve davalı … tarafından yapılan yargılama giderlerinin uhdelerine bırakılmasına,
7-İstinaf aşamasında duruşma açılmadığından taraflar lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına dair,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliği ile 22/09/2022 tarihinde HMK 361. maddesi uyarınca kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere karar verildi.

GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 23/09/2022

Başkan

Üye

Üye

Katip