Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi 2021/1457 E. 2023/1373 K. 02.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 20. HUKUK DAİRESİ

T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ

ESAS NO : 2021/1457
KARAR NO : 2023/1373
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :.

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 02/06/2021
NUMARASI : 2019/208 E. – 2021/201 K.

DAVACI :
VEKİLİ :

DAVALILAR :
VEKİLİ :
DAVANIN KONUSU : Fikir ve Sanat Eseri Kanunu’ndan Kaynaklanan Tazminat

Taraflar arasında görülen davada Ankara 5. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 02/06/2021 tarih ve 2019/208 E. – 2021/201 K. sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davacı ile davalı … ve davalı … tarafından istenmiş ve istinaf dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili, müvekkili şirketin mühendislik üzerine bilgisayar yazılımı üreten sayılı firmalardan biri olduğunu, lisans hakkı müvekkiline ait olan … isimli bilgisayar yazılımının FSEK mevzuatı uyarınca eser sahibi olduğunu, müvekkilinin sahip olduğu programların kullanılması, çoğaltılması, değiştirilmesi, işlenmesi, tersine mühendislik işlemine tabi tutulması, tamamının veya bir bölümünün başka bir şekilde kullanılması vb. hiçbir konuda hiçbir kişi ya da kuruluşa izin ya da yetki vermediğini, müvekkili şirkete gelen ihbarlar ve şikayetler dikkate alınarak, Ordu 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2019/33 D.iş sayılı kararı ile yapılan tespit işlemi sonucunda düzenlenen bilirkişi raporunda belirtildiği üzere, karşı tarafa ait iş yerinde, davalı yana ait ilk bilgisayarda … 4.0 sürümü ile … modüllerinin kurulu ve çalışır durumda olduğunun tespit edildiğini, davalı yana ait bir diğer bilgisayarda ise … 5.1 sürümü ve … modüllerinin kurulu ve çalışır durumda olduğunun tespit edildiğini, izinsiz olarak korsan diye tabir edilen biçimde yüklendiğini ve kullanılmakta olduğunu, yazılımları izinsiz çoğaltma yoluyla yarar sağlayan davalının, müvekkili şirketin mali haklarını açıkça zarara uğrattığını, davaya konu bilgisayar programının satımı konusunda sözleşme olması halinde belirlenecek mutad bedelin 3 katı tutarında tazminat talep ettiklerini, ticari uyuşmazlıklarda dava şartı arabuluculuk anlaşamama tutanağına istinaden davalı aleyhine iş bu davayı açtıklarını, müvekkili şirketin mali haklarının ihlalinden dolayı fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL’nin öncelikle programların yükleme tarihlerinin tespit edilmesi halinde yükleme tarihinden itibaren, mümkün olmaması halinde ise haksız eylemin gerçekleştiği tarihten itibaren işleyecek ticari (reeskont) faiziyle birlikte müşterek ve müteselsilen davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, 17/07/2020 tarihli ıslah dilekçesi ile talep sonucunu 234.722,75 TL arttırmak suretiyle toplam 244.722,75 TL’nin haksız eylemin gerçekleştiği 31/08/2018 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte müşterek ve müteselsilen davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar … ve … vekili, beyan dilekçesinde, bilirkişi tarafından yapılan inceleme sonucunda programın yasa dışı olarak kopyalandığını ve kullanıldığını gösteren herhangi bir delile rastlanmadığını, söz konusu programın internette herkesin kullanımına açık bir şekilde bulunmaktayken indirildiğini, şifre kırma vesaire herhangi bir başka işlem de bulunulmadığını, bu nedenlerle açılan davanın yerinde olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Diğer davalı cevap vermemiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davalı iş yerindeki iki bilgisayarda, … 4.0 ana modülü, …modüllerinin ve … 5.1 ana modülü, … modüllerinin yüklü ve kullanılabilir durumda bulunduğunun, programların lisanssız olduğunun, ayrıca, “… 4.0” versiyonunun bilgisayara yükleme tarihinin 30.05.2015, “… 5.1” versiyonunun bilgisayara yükleme tarihinin 31.08.2018 olarak tespit edildiği, lisanssız yazılımlara konu tespitin yapıldığı işyerinin davalı şirket adına kayıtlı olduğu, davalı şirket ortaklarının; diğer davalılar … ve … oldukları, 4721 sayılı TMK m.50/3 hükmü uyarınca eldeki uyuşmazlıkta davalı şirkete ait işyerinde tespit edilen lisanssız bilgisayar programından kaynaklı olarak davacıya karşı, davalı şirket ortakları olan diğer davalılar … ve …’ın da sorumluluğunun bulunduğu, davalı işyerinde tespit edilen lisansız … 4.0 ana modülü, … yazılımının kurulum tarihinin 30.05.2015 olduğu, … 5.1 ana modülü, … yazılımının kurulum tarihinin 31.08.2018 olarak tespit edildiği, tespitin yapıldığı yıl olan 2015 ve 2018 yıllarında spesifik olarak … 4.0 ve … 5.1 satışını gösteren herhangi bir fatura bulunmadığı, bilirkişi heyetinin versiyon bilgisi bulunmayan, davacının rayiç … ana modül ve ek modül satış tarifesini gösterir fiyat listesi üzerinden yaptığı hesaplamaya göre; 2015 yılındaki fiyat listesine göre; “… 4.0” için yapılan hesaplamada, … ana modül ve ek modüllerin toplam tutarının 46.378,50 TL, 2018 yılındaki fiyat listesine göre; “… 5.1” için yapılan hesaplamada, … ana modül ve ek modüllerin toplam tutarının 35.195,75 TL olduğu, bu bedeller üzerinden hesaplanan telif tazminatı miktarının ise; (46.378,50 + 35.195,75) X 3 = 244.722,75 TL olduğu, uyuşmazlıkta haksız eylem yılı olan 2015 ve 2018 yılları içinde davacı tarafın … 4 ve 5 versiyonlarının güncel olmadığı, bu tarih itibariyle davacının … 4 ve 5 versiyonlarının satışını yaptığını ispatlayamadığı, dolayısıyla bilirkişi raporunda telif tazminatı hesabına esas alınan 2015 ve 2018 yılına ilişkin versiyon bilgisi bulunmayan fiyat listelerinin … 4 ve 5 sürümlerine ilişkin olmadığı, dava konusu sürümler yeni olmayıp, sürümlerin yüklendiği tarih itibariyle rayiç satış fiyatlarının bulunmadığı, 2015 ve 2018 yılındaki fiyatların, o tarih itibariyle güncel olan sürümlerin fiyatları olduğu, dolayısıyla varsayımsal sözleşme bedelinin tespitinde bu durumun gözetilmesinin zorunlu olduğu, bu nedenle bilirkişi heyetinin 2015 ve 2018 yıllarında haksız eylem tarihi itibari ile güncel sürümlere göre tespit ettiği … ana modül ve ek modüllerin rayiç değeri olan toplam 81.574,25 TL üzerinden, davaya konu … ana modül ve ek modüllerin daha eski sürümlü olmaları nedeniyle FSEK m.66/4 ve 6098 sayılı TBK m.50/2 hükümleri uyarınca %20 oranında indirim yapılmasının varsayımsal sözleşme bedelinin tespiti için zorunlu olduğu gerekçesi ile davanın kısmen kabulü ile 195.778,20 TL telif tazminatının 31/08/2018 tarihinden itibaren değişik reeskont faiz oranları üzerinden işleyecek temerrüt faizi ile birlikte müşterek ve müteselsilen davalılardan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, karar verilmiştir.

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde, mahkemenin, eskime adı altında %20 oranında indirim yapmasının yerinde olmadığını, FSEK 68 uyarınca varsayımsal sözleşmenin 3 katı oranında tazminat belirlenirken müvekkili şirketin satış politikasının esas alınmasının gerektiğini, müvekkili şirketin yazılımlarının satışında eskime adı altında uyguladığı herhangi bir indirim bulunmadığını, bilirkişilerin kanunda yer almayan bir yöntemle bedel belirlemeleri ve programların “eskidiği” gerekçesiyle keyfi ve usulsüz bir şekilde indirim yapmalarının yasaya aykırı olduğunu, … 5.0 veya 5.1 kullanıcısı 7.0 kullanıcısı ile aynı menfaatleri elde etmekte olup, bunların farklı ürün olarak değerlendirilemeyeceğini, 2018’deki … 5.1 satışını gösteren herhangi bir fatura da bulunmadığından bilirkişilerin eski versiyonun satış fiyatından %20 indirimli olması gerektiği sonucuna varmasının hatalı olduğunu, keyfi olarak yapılan bu %20′ lik indirimin kanunun caydırıcılık amacıyla tamamen ters düştüğünü, kararın emsallere aykırı olduğunu ileri sürerek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını, davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
Davalı … ve … vekili istinaf başvuru dilekçesinde, mahkemenin müvekkilleri aleyhine vermiş olduğu kısmen kabul kararının eksik ve hatalı inceleme neticesinde usul ve yasaya aykırı olarak verildiğini, programların kullanılmasına yarayan “…” olarak tabir edilen donanımsal kilidin yokluğuna dair ya da programın yasa dışı şekilde dongle olmadan kullanılmasını sağlayacak olan “… dosyalarının” varlığına dair herhangi bir tespit bulunmadığını, bilirkişi tarafından yapılan inceleme sonucunda programın yasa dışı olarak kopyalandığını ve kullanıldığını gösteren herhangi bir delile rastlanmadığını, söz konusu programın internette herkesin kullanımına açık bir şekilde bulunmaktayken indirildiğini, aynı iş yerinde bulunan bilgisayarlar için ayrı ayrı hesaplama yapılmasının hukuka aykırı olduğunu, bilirkişiler vasıtasıyla ya da davacın şirket nezdinde yapılacak araştırma ile dava konusu programın daha güncel bir sürümünün bulunup bulunmadığının tespit edilmesi varsa bedel indiriminin %20 den daha yüksek bir oranda uygulamaya alınarak hüküm tesis edilmesi gerektiğini ileri sürerek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

GEREKÇE : Dava, Fikir ve Sanat Eseri Kanunu’ndan kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, … isimli bilgisayar programının, FSEK’te saylan eser türlerinden “ilim ve edebiyat eseri” vasfinı haiz olduğu, dava konusu bilgisayar programının, davalı tarafça kullanımının tespiti tarihinden de evvel, davacı tarafindan hazırlatıldığı ve pazarlanmakta olduğu, eserle ilgili mali hakların tasarruf yetkisinin davacı şirkette bulunduğu, davalı iş yerindeki iki bilgisayarda, … 4.0 ana modülü ve diğer modülleri ile … 5.1 ana modülü ve diğer modüllerinin yüklü olduğu, bu programların kullanılabilir durumda bulunduğu, 4721 sayılı TMK m.50/3 hükmü uyarınca eldeki uyuşmazlıkta davalı şirkete ait işyerinde tespit edilen lisanssız bilgisayar programından kaynaklı olarak davacıya karşı, davalı şirket ortakları olan diğer davalıların da sorumluluğunun bulunduğu, bilirkişi kurulunca yapılan rayiç değer belirleme ve bu belirleme üzerinden mahkemece, davaya konu … ana modül ve ek modüllerin daha eski sürümlü olmaları nedeniyle FSEK m.66/4 ve 6098 sayılı TBK m.50/2 hükümleri uyarınca %20 oranında indirim yapılmasının yerinde bulunduğu anlaşılmakla, davacı ile davalı … ve davalı … vekillerinin istinaf başvurularının esas yönünden reddine dair hüküm kurmak gerekmiştir.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
1-Davacı ile davalı … ve davalı … vekillerinin istinaf başvurularının HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu uyarınca davacıdan alınması gereken 269,85-TL maktu istinaf karar ve ilam harcından, davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda yatırılan 80,70-TL istinaf karar ve ilam harcının mahsubu ile bakiye 189,15-TL’nin davacıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
3-Harçlar Kanunu uyarınca davalı … ve davalı …’tan alınması gereken 9.194,36-TL nispi istinaf karar ve ilam harcından, davalı … ve davalı … vekili tarafından istinaf başvurusunda yatırılan 2.298,59-TL istinaf karar ve ilam harcının mahsubu ile bakiye 6.895,77‬-TL’nin davalı … ve davalı … tahsili ile Hazineye irat kaydına,
4-İstinaf aşamasında davacı ile davalı … ve davalı … tarafından yapılan yargılama giderlerinin anılan taraflar uhdesinde bırakılmasına,
5-İstinaf aşamasında duruşma açılmadığından taraflar lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliği ile 02/11/2023 tarihinde HMK 362/1-a maddesi uyarınca miktar itibariyle KESİN olmak üzere karar verildi.

GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 02/11/2023

Başkan

Üye

Üye

Katip