Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi 2020/1556 E. 2022/1378 K. 03.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ

T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ

ESAS NO : 2020/1556
KARAR NO : 2022/1378
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 15/09/2020
NUMARASI : 2018/403 E. – 2020/224 K.

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVANIN KONUSU : Endüstriyel Tasarıma Tecavüz ve FSEK, Maddi ve Manevi
Tazminat

Taraflar arasında görülen davada Ankara 3. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 15/09/2020 tarih ve 2018/403 E. – 2020/224 K. sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davalı tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili, müvekkilinin aydınlatma ürünlerinin imalatı sektöründe faaliyet gösteren, kendine özgü tasarımlar üreten, özellikle dış mekan aydınlatma, armatür ve direk imalatı, projelendirme ve mühendislik konularında sektörün lider firmalarından olduğunu, müvekkilinin ürünlerinin Türkiye’de ve dünyada birçok önemli projede kullanıldığını, davalı yanın müvekkili adına … sayı ile tescilli olan ve piyasaya “…” aydınlatma olarak sunulan endüstriyel tasarımın birebir aynısını üreterek sattığını, bu kullanımların 6769 s. SMK’nın 81. maddesi uyarınca tasarım hakkının ihlali ve haksız rekabet teşkil ettiğini, davalı tarafından “http://www….com.tr” internet sitesinde ve ürün kataloglarında ticarete konu edilen “…” isimli ürünün, müvekkili adına …-1 sayı ile tescilli endüstriyel tasarımın birebir taklidi olduğunu, bu ürünlerin müvekkilinin internet sitesinden ve kataloglarından kopyalanarak tüm detayları aynı kalacak şekilde davalı internet sitesinde ve ürün kataloglarında kullanıldığını, müvekkilinin tasarımlarından doğan haklarına tecavüz oluşturduğunu, tasarım konusu ürünlere ilişkin olarak davacının “www…com.tr” web sitesinde yayınlanan ürün görseli ve teknik çizim mahiyetindeki eserler ile müvekkilince aydınlatma ürünlerinin tanıtımı ve reklamı amacıyla özgün bir şekilde meydana getirilmiş olan kataloğa ait sayfaların birebir davalıya ait “www…com.tr” internet sitesinde ve kataloglarda kullanılmış olmasının 5846 s. Kanun anlamında eser üzerindeki mali ve manevi haklara da tecavüz teşkil ettiğini, müvekkilinin tanıtım ve reklam amaçlı olarak hazırladığı ürün kataloğunda ve web sitesinde yer alan 3 boyutlu çizimler, sayfa düzeni, özel mizanpaj, açıklama bilgileri, başlıklar, sayfa planlaması vb. unsurların birebir kopyalanarak davalı internet sitesi ve kataloglarında yayınlandığını, davalı firmanın bu eyleminin 5846 s. Kanunun 22. maddesinde tanımlanan “Eserin Çoğaltılması”, 23. maddesinde tanımlanan “Yayma” hakkı başta olmak üzere mali ve manevi haklara tecavüz oluşturduğunu, davalının bahse konu kullanımlarının TTK hükümleri uyarınca haksız rekabet teşkil ettiğini ileri sürerek …-1 sayılı tasarımdan doğan haklara tecavüzün tespitine, tecavüz teşkil eden eylemlerin men ve ref’ine, davalı eylemlerinin 5846 s. Kanun uyarınca da eser sahipliğinden doğan mali ve manevi haklara tecavüz ve TTK uyarınca haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine, müvekkilinin tasarım hakkına ve eser hakkına tecavüz teşkil eden her türlü ürün ile bunların üretiminde münhasıran kullanılan cihaz, kalıp, makine gibi araçları ve ürünlerin tanıtımının gerçekleştirildiği katalog, broşür vs. her türlü tanıtım vasıtasının imhasına, tecavüz yönünden verilecek mahkeme karalarının hüküm bölümlerinin masrafları karşı tarafa ait olmak üzere tirajı en yüksek üç gazeteden birinde ilanına, “http://www….com.tr” web sayfasına erişimin engellenmesine, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere 6769 s. SMK uyarınca tescilli tasarımdan doğan hakların ihlal edilmesi nedeniyle 1.000 TL maddi ve 50.000 TL manevi olmak üzere toplam 51.000 TL tazminatın dava tarihinden itibaren ticari işlere uygulanan en yüksek avans faizi ile birlikte davalıdan tazminine, 5846 s. FSEK uyarınca eser sahipliğinden doğan mali haklara tecavüz nedeniyle 1.000 TL maddi ve manevi haklara tecavüz nedeniyle 50.000 TL manevi olmak üzere toplam 51.000 TL tazminatın dava tarihinden itibaren ticari işlere uygulanan en yüksek avans faizi ile birlikte davalıdan tazminine, karar verilmesini talep ve dava etmiş, 30.06.2020 tarihli ıslah dilekçesi maddi tasarım haklarının ihlali yönünden maddi tazminat talebini 83.662,68 TL’sına, FSEK uyarınca eser sahipliğinden doğan mali haklara tecavüz nedeniyle istenen maddi tazminat miktarını 4.500,00 TL’ye yükseltmiştir.
Davalı vekili, davacı tasarımı ile müvekkilinin kataloğunda yer alan tasarımın aynı nitelikte olmadığını, davacı tasarımının yenilik unsuru dahi taşımadığını, davacı iddialarının aksine dava konusu ürünün müvekkili tarafından üretilmediğini ve satılmadığını, web sitelerinde kullanılan renkler ile konseptin herkes tarafından kullanılabilecek tarzda ve harcıalem olduğunu, davacının aynı olduğunu ileri sürdüğü kataloğun ürünün teknik fonksiyonunun zorunlu kıldığı görünüm özellikleri kapsamında kaldığını, bu nedenle 6769 sayılı SMK kapsamında korumadan yararlanmasının mümkün olmadığını, davacı tarafından aynı olduğu iddia edilen katalog sayfalarının teknik bilgi ihtiva ettiğini, eser ya da tasarım niteliği bulunmadığını, davacı taleplerinin hukuki dayanağı bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, …ya ait ürün kataloğunun 88. sayfasında yer verilen aydınlatma direği tasarımı ile davacı adına tescilli …-1 sayılı tasarım ve davacıya ait Ocak/2017 ürün kataloğunun 70 ve 71. sayfalarında yer verilen ürün tasarımı arasında bariz bir benzerlik bulunduğu ve bahse konu tasarımların ayırt edilemeyecek kadar benzer olduğu, davalının bahse konu kullanımının 6769 sayılı SMK’ nın 81. maddesi uyarınca tasarım hakkına tecavüz sayılan fiillerden olduğu, 5846 Sayılı FSEK yönünden, …-1 sayılı tasarım tescilinin de konusunu teşkil eden ürüne ilişkin teknik çizim/resimlerin, 5846 Sayılı FSEK md.2/3’te ifadesini bulan ilim ve edebiyat eserleri kapsamında değerlendirileceği, bu ürün haricinde davacı taraf kataloğunda yer alan diğer teknik açıklama, ürün görselleri ve bu ürün görsellerine dayalı olarak oluşturulmuş teknik çizim/resimlerin, harcıalem niteliğini haiz olduğu, …-1 sayılı tasarım tescilinin konusunu teşkil eden ürüne ilişkin teknik çizim/resimler üzerindeki eser sahipliğinin davacı şirkete ait olduğu, …-1 sayılı tasarım tescilinin de konusunu teşkil eden ürüne ilişkin teknik çizim/resimler açısından, FSEK md.22 ve md.23’te yer verilen çoğaltma ve yayma mali hakları ile FSEK md.15’te yer alan adın belirtilmesi salahiyeti manevi hakkının ihlal edildiği, davalı …’ya ait ürün kataloğunun 88. sayfasında yer verilen aydınlatma direği tasarımı ile davalı kataloğunun 158, 159, 160 ve 161’inci sayfalarının davacı adına …-1 sayı ile tescilli tasarım, davacının Ocak/2017 ürün kataloğunun 70 ve 71. sayfalarında yer verilen ürün tasarımı ve davacı kataloğunun 204, 205, 206 ve 207’inci sayfaları ile yönünden TTK’nın 54 ve 55. maddeleri uyarınca haksız rekabet oluşturduğu, FSEK’e göre talep edilebilecek mali haklara tecavüz için talep edilebilecek maddi tazminat miktarının 4.500 TL olduğu, SMK hükümleri gereğince, tasarım hakkı tecavüze uğrayan tasarım sahibinin tecavüz fiilleri nedeniyle manevi tazminat isteyebileceği, eylemi gerçekleştirmede davalının kusurlu olduğu, SMK’nın 149/1-ç maddesiyle tasarım hakkına tecavüz vuku bulduğunda manevî tazminata karar verilmesi gerektiği, manevî tazminat miktarının 10.000,00.-TL olarak saptanmasının hakkaniyete uygun olacağı gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, davalı ürün kataloğunun 88. sayfasında yer alan “…” aydınlatma armatörünün davacının adına tescilli …-1 sayı ile tescilli aydınlatma armatör tasarımından doğan haklarına tecavüz teşkil ettiğinin tespitine, men ve ref’ine, davalı kataloğunun 88, 158, 159, 160, 161. sayfaları ile davacı kataloğunun 70, 71, 204, 205, 206 ve 207. sayfalarının esaslı benzerlik göstermesi nedeniyle, davalının eyleminin davacının eser sahipliğinden doğan mali haklarına tecavüz teşkil ettiğinin, haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine, tescilli tasarımdan doğan haklara davalı tarafından yapılan ve tecavüz teşkil eden tanıtımın gerçekleştiği katalogtan çıkartılmasına, her türlü ürün ile bunların üretiminde münhasıran kullanılan cihaz, kalıp, makine gibi araçların ve bu ürünün imhasına, tescilli tarasımdan doğan hakların davalı tarafndan yapılan tecavüz nedeniyle 83.662,68 TL maddi, 10.000,00 TL manevi tazminatı dava tarihinden itibaren işleyecek ticari işlerde uygulanan en yüksek avans faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine, FSEK uyarınca eser sahipliğinden doğan mali haklara tecavüz nedeniyle 4.500,00 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren ticari işlerde uygulanan en yüksek avans faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine, masrafı davalıya ait olmak üzere, kararın kesinleşme tarihinden itibaren 3 aylık sürede talep halinde kararın ulusal çapta yayın yapan bir gazetede 1 defa ilanına, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiştir.

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı şirket vekili istinaf başvuru dilekçesinde, zamanaşımı itirazının hukuki dayanaktan yoksun olarak reddine karar verildiğini, https://tr…./ adresindeki tasarımın davacının tasarımının yenilik unsuru taşımadığını ortaya koyduğunu, benzerlik taşımadığına yönelik itirazların dikkate alınmadan karar verilerek eksik inceleme ile hüküm kurulduğunu, tasarımla ilgili olarak müvekkile herhangi bir ihtarname çekmediğini, bilirkişi raporunun çelişkili bulunduğunu, manevi tazminatın yüksek olduğunu, hükmedilen tazminat miktarının iddia edilen ürün için oldukça yüksek bulunduğunu, müvekkilinin kötüniyetli olarak hareket ettiğine dair herhangi bir durum ve davranış söz konusu olmadığını, söz konusu ürünlerin aynı olduğu kabul edilse dahi müvekkiline yüklenebilecek herhangi bir kusur bulunmadığını, manevi tazminat talebinin 90.000 TL’sinin ret edilmiş olmasına rağmen yargılama gideri olan vekalet ücreti maktu tutardan hesaplandığını, ret oranı üzerinden nispi şekilde hesaplanması gerektiğini ileri sürerek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.

GEREKÇE : Dava, tasarıma ve esere tecavüz nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, davalıya ait ürün kataloğunda yer verilen aydınlatma direği tasarımı ile davacı adına tescilli …-1 sayılı tasarım ve davacıya ait Ocak/2017 ürün kataloğunun 70 ve 71. sayfalarında yer verilen ürün tasarımı arasında bariz bir benzerlik bulunduğunun bilirkişi kurulunca belirlendiği, davalının kullanımlarının 6769 sayılı SMK’nın 81. maddesi uyarınca tasarım hakkına tecavüz sayılan fiillerden olduğu, ayrıca dava konusu …-1 sayılı tasarım tesciline ilişkin teknik çizim/resimlerin, 5846 Sayılı FSEK md.2/3 anlamında ilim ve edebiyat eserleri kapsamında bulunduğunun belirlendiği, eser sahipliğinin davacı şirkete ait olduğu, …-1 sayılı tasarım tesciline ilişkin teknik çizim/resimler açısından, FSEK md.22 ve md.23’te yer verilen çoğaltma ve yayma mali hakları ile FSEK md.15’te yer alan adın belirtilmesi salahiyeti manevi hakkının ihlal edildiği, TTK’nın 54 ve 55. maddeleri uyarınca haksız rekabet bulunduğu, davalının tasarıma tecavüzü ile esere tecavüzünün ayrı ayrı eylemlerden kaynaklandığının mahkemece belirlendiği, bu itibarla belirlenen maddi ve manevi tazminat miktarlarının dosya kapsamı ile uyumlu olduğu, yargılama giderlerinin takdirinde bir isabetsizlik olmadığı anlaşılmakla, davalı vekilinin istinaf başvurusunun esas yönünden reddine dair hüküm kurmak gerekmiştir.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gereken 6.022,39 TL nispi istinaf karar ve ilam harcından, davalı tarafça istinaf başvurusunda yatırılan 1.506,00 TL istinaf karar ve ilam harcının mahsubu ile bakiye 4.516,39 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-İstinaf aşamasında davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf aşamasında duruşma açılmadığından taraflar lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliği ile 03/11/2022 tarihinde HMK 361. maddesi uyarınca kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere karar verildi.

GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 24/11/2022

Başkan

Üye

Üye

Katip