Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi 2020/1181 E. 2022/655 K. 13.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ

T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ

ESAS NO : 2020/1181
KARAR NO : 2022/655
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK
MAHKEMESİ
TARİHİ : 21/02/2020
NUMARASI : 2016/159 E. – 2020/60 K.

DAVACI :
VEKİLİ :
VEKİLLERİ :
DAVANIN KONUSU : Fikir ve Sanat Sanat Eserleri Kanunundan Kaynaklanan
Tecavüzün Ref, Önlenme ve Tazminat İstemi

Taraflar arasında görülen davada Ankara 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 21/02/2020 tarih ve 2016/159 E. – 2020/60 K. sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davalı … ve davalı … tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili, müvekkili Şirketin Kahramanmaraş … Müdürlüğü tarafından ihalesi yapılmış olan “… Tesisleri Proje Yapımı ve İhaleye Esas Dokümanların Hazırlanması İşi” ihalesine katıldığını ve söz konusu işin müvekkilinin uhdesinde kaldığını, Kahramanmaraş … Müdürlüğü ile müvekkili arasında T.C. Kahramanmaraş 4. Noterliğinin 23.12.2013 tarih ve … yevmiye numarası ile hizmet sözleşmesi imzalandığını, müvekkili tarafından söz konusu işin tamamlanarak, Kahramanmaraş … Müdürlüğüne 30.12.2014 tarihinde, muayene-kabulünün yapılması için dilekçe ve ekleri ile müracaat edildiğini, ancak müvekkili tarafından, henüz muayene kabul işlemleri yapılmadan, müvekkiline ait olan bu mimari projelerin birebir aynısının müvekkiline bilgi verilmeden ve muvafakati olmadan hukuka aykırı olarak diğer davalılar tarafından 2015/12328 ihale kayıt numaralı 17.03.2015 tarihinde yapılan ihale ile Kahramanmaraş … Müdürlüğü İdari ve Lojman İnşaatı Yapım İşi’nde kullanıldığını, mimari projenin kopyalanarak izinsiz ve bedeli ödenmeden uygulanmasının 5846 sayılı FSEK’ya aykırı olup bu hukuka aykırı eylem nedeniyle müvekkilinin maddi ve manevi zarara uğradığını, bu nedenle FSEK 68. madde uyarınca müvekkilinin eser sahipliğinden doğan zararının taraflar arasında sözleşme olsaydı işin bedeli ne olacaksa o rayiç bedelin ve bunun yanında sözleşme bedelinin iki katının da telif tazminatı olarak müvekkiline ödenmesi gerektiğini ileri sürerek yalnızca mimari proje bedelleri olarak 5 tekrar yapılan lojman binası için fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla TMMOB 2015 en az bedel hesabına göre 55.417-TL (1418,65 M2), idari bina için ise fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 20.332,00-TL (1002,68m2) olmak üzere toplam 75.749,00-TL rayiç proje bedelinin üç katı 227.247,00-TL’nin ihlal tarihinden itibaren işleyen ve işleyecek en yüksek ticari faizi ile beraber müvekkiline ödenmesine hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Şirket vekili, davacı tarafla idare arasında hizmet sözleşmesi imzalandığını, hizmet alımı olarak ihale edilen işin ihale bedelinin 71.500-TL olduğunu, projelerin kopya edildiği iddia edilen … Müdürlüğü Lojman Tesisleri ve 201. Şube Binasının yaptırılması hakkındaki protokolün 23/12/2014 tarihinde imzalandığını, ancak projelerin tamamlandığından bahisle davacının kabul talebinin bundan yaklaşık bir yıl sonra yapıldığını, bahse konu projeler ile igili ayrı bir ihale yapılmadığını, 24/09/2013 tarihinde yayımlanan hizmet işleri genel şartnamesi, ikinci bölüm genel yükümlülükler Fikri ve sınai mülkiyete konu olan hususların 14. madde gereğince danışman firmanın bedeli karşılığında hazırladığı projelerin haklarının idareye ait olduğu, bu şartnamenin amacının Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa göre sözleşmeye bağlanan hizmet işlerinin yürütülmesinde uygulanacak genel esas ve usulleri belirtmek olduğunu, tabela hususunda davacının bahsettiği bir projenin taraflarınca onaylanan bir proje olmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı … vekili, müvekkilleri aleyhine yöneltilen davanın husumet yönünden reddedilmesi gerektiğini, dava konusu projenin … Müdürlüğü tarafından kendilerine verildiğini, diğer davalının müvekkillerince uygulanmasını talep ettiği projenin dava konusu projeden farklı olduğunu ve yaptıkları işlere ait projenin … tarafından yapılıp çizildiğini, davacı tarafın proje üzerindeki fikri hakları idareye devretmiş olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, dava dosyası kapsamında yer alan mimari projelerin karşılaştırılması sonrasında davacı yana ait olan mimari projelerin iç mekânlarında ölçülerde 5-10 cm. arasında değişikliklerin yapılarak proje üzerlerinde Mimar …, İnşaat Yüksek Mühendisi …’na ait ıslak imzalar atılarak yeni yapılmış bir proje gibi kullanıldığı, diğer binalarda da aynı projenin kullanıldığı, projenin izinsiz olarak kullanılması suretiyle, davacının FSEK md. 2’den kaynaklanan eser sahipliği haklarının ihlal edildiği, zira, davacının projesi, izinsiz olarak arazi durumuna göre adapte edilerek aynı oturum alanı ölçüleri içerisinde kullanıldığı, eser sahibinin FSEK md. 70 uyarınca mali haklarının ihlal edilmesinden dolayı Borçlar Kanununun haksız fiil hükümleri uyarınca maddi ve manevi zararlarının tazmin edilmesini isteme hakkı bulunduğu, dosyada yer alan taraflar arasında imzalanmış olan 23/12/2013 tarih ve … yevmiye numaralı … Tesisleri Proje Yapım Hizmet Alımına ilişkin Sözleşme esaslarına göre bu işin anahtar teslimi -götürü bedel ücretinin KDV hariç 71.500 TL olarak belirlendiği, FSEK 68. madde gereği davacı yanın talep edebileceği telif tazminatının 71.500×3=214.500-TL olacağı gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, mali hakların ihlali ve projenin izinsiz çoğaltılıp uygulanması nedeniyle 5846 sayılı Kanun’un 68. maddesi gereğince toplam 214.500,00 TL telif tazminatının davalılardan 14/04/2015 tarihinden itibaren değişir oranlarda ticari faizi ile birlikte davalılardan müşteriken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, telif tazminatı ile ilgili fazlaya dair talebin reddine karar verilmiştir.

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı … vekili istinaf başvuru dilekçesinde, hükme esas raporda hesaplanan tazminat miktarının fahiş olduğunu, raporda hesaplanan miktarın yüksek bulunduğunu, yüklenicinin projelerin kopyalandığını iddia ettiği işin protokolü ile yüklenicinin yaptığı projelerin onayı (14.12.2015 tarih 827279 sayılı onay yazısı) arasında yaklaşık bir yıllık zaman farkı olduğunu, bunun gözadı edildiğini, 24.09.2013 tarihinde yayımlanan Hizmet İşleri Genel Şartnamesine istinaden danışman firmanın bedeli karşılığı hazırlamış olduğu projelerin haklarının idareye ait olduğunu ileri sürerek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını, talepleri yönünde karar verilmesini istemiştir.
Davalı … vekili istinaf başvuru dilekçesinde, müvekkilinin husumet itirazlarının dikkate alınmadığını, yapıma konu işin projesinin … tarafından müvekkiline verildiğini, müvekkilinin …’nin talimatlarına göre hareket ettiğini, müvekkiline açılan davanın öncelikle husumet nedeniyle ter edilmesi gerektiğini, kabul anlamına gelmemek kaydıyla davacının proje üzerindeki haklarını İdareye devrettiğini, alınan bilirkişi raporunun hükme esas olamayacağını ileri sürerek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

GEREKÇE : Dava, Fikir ve Sanat Sanat Eserleri Kanunu’ndan kaynaklanan haklara tecavüzün ref’i, önlenmesi ve tazmini istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, davacının dava konusu olan projesinin FSEK md. 2 anlamında, ilim ve edebiyat eseri olduğu, projenin izinsiz olarak kullanılması suretiyle, davacının FSEK md. 2’den kaynaklanan eser sahipliği hakları ihlal edildiği, davacıya ait olan projenin kullanıldığı inşaatın önündeki tabelaların fotoğrafından işin T.C. Kahramanmaraş … Belediyesi ve … Müdürlüğü’ne ait olduğunun anlaşıldığı, tabela üzerinde proje müellifine ilişkin hiçbir bilgi yer almadığı, her ne kadar … Müdürlüğü cevabında fikri ve sınai mülkiyete konu hakların İdareye ait olacağı savunmasında bulunmuş ise de, dosya kapsamında 5846 Sayılı Kanunun 52. maddesine uygun bir devrin olmadığı, mahkemece hükmolunan maddi tazminatın dosya kapsamı ile uyumlu bulunduğu anlaşılmakla, davalı … ve davalı … vekilinin istinaf başvurusunun esas yönünden reddine dair hüküm kurmak gerekmiştir.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
1-Davalılar Kahramanmaraş … Belediyesi ve … vekillerinin istinaf başvurularının HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Davalı … harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davalı Belediyeden alınması gereken 14.652,49 TL nispi istinaf karar ve ilam harcının davalı Belediyeden tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-İstinaf aşamasında davalılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalılar üzerinde bırakılmasına,
5-İstinaf aşamasında duruşma açılmadığından taraflar lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliği ile 13/05/2022 tarihinde HMK 361. maddesi uyarınca kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde temyiz yolu açık olmak üzere karar verildi.
GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 13/05/2022

Başkan V.

Üye

Üye

Katip