Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi 2019/1477 E. 2021/695 K. 20.05.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ

T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ


T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
….

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK
MAHKEMESİ
TARİHİ : 25/06/2019
NUMARASI : ….
DAVANIN KONUSU : FSEK’e Dayalı Maddi ve Manevi Tazminat

Taraflar arasında görülen davada Ankara 3. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 25/06/2019 tarih ve…sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davalı tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili, müvekkilinin KPSS, Hakim Adaylığı, Kaymakam Adaylığı kurslarında esas branşı Tarih öğretmenliği olmak üzere, Tarih ve Vatandaşlık dersleri uzmanlık alanları ile vazife yaptığını, davalı şirkete ait bulunan … … adlı kurumsal uygulamanın, KPSS kısmında, interaktif olarak, kendi öğrencileri için yapmış olduğu, Tarih ve Vatandaşlık derslerine ait görüntülü ve sesli ders kayıtlarının, izinsiz olarak, davalı tarafından kullanıldığını tespit ettiğini, bunun üzerine FSEK hükümleri gereği, Ankara 26. Noterliği marifeti ile 02.08.2017 tarihi itibari ile … yevmiye numarası ile ihtarname çekildiğini, ihtarnamenin tebliğ olmasına rağmen irtibata geçilmediğini, müvekkilinin menfaatlerini teminen işbu davayı açtıklarını, davalı şirketin 35 milyon abonesi bulunduğunu, müvekkilinin, izni, onayı, muvaffakatı bulunmadan, müvekkilinin bilgi ve birikimi ile ortaya çıkan görsel eserler ticari amaç ile izinsiz olarak kullanıldığını ve kullanılmaya devam edildiğini, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile eser sahibinin çoğaltma, yayma, işleme, temsil gibi mali hakları ve umuma arz, adını belirtme, eserde değişiklik yapılmasını yasaklama gibi manevi haklarının koruma altına alındığını, müvekkiline ait eserleri izinsiz olarak, adını belirtmeksizin yayınlayarak davalının müvekkilinin mali ve manevi haklarını ihlal edildiğini, davalının Türkiye genelinde en fazla abone sayısına sahip olması ihlalin boyutlarını da arttırdığını, FSEK md. 68 uyarınca eser, eser sahibinin izni alınmadan basılmış, işlenmiş, temsil edilmişse, izni alınmamış eser sahibi, bedelin veya emsal veya rayiç bedel itibariyle uğradığı zararın üç katını isteyebileceğini, bu madde uyarınca, izinsiz yayınlanan her bir program için şimdilik 2.000.-TL maddi, 50.000.-TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, hükmün ilanına, karar verilmesini talep ve dava etmiş, 24.06.2019 tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini 22.500,00 TL’ye yükseltmiştir.
Davalı Şirket vekili, haksız bir şekilde kullanıldığı iddia edilen eğitim içeriklerinin, müvekkili şirketin bağlı şirketlerinden … … … A.Ş. ile … … San. ve Tic. A.Ş. arasında 06.05.2014 tarihinde imzalanan “… …-Kpss Uzaktan Eğitim Programı Lisans Sözleşmesi” yine akabinde imzalanan “… …-Kpss Uzaktan Eğitim Programı Lisans Sözleşmesine Yapılan Değişikliklere Dair Ek Sözleşme ve Muvafakatname” (EK-1, Sözleşmeler) uyarınca kullanıldığını, müvekkili şirket’in bağlı şirketi …. eser niteliğinde olduğu iddia edilen “ders kayıtlarına” ilişkin kullanım haklarını, yayıncı firma olan … … ile FSEK md.52 ye uygun bir şekilde sözleşme yapmak suretiyle devraldığını, davacının söz konusu kullanımlara ilişkin tüm telif ücretlerini tahsil ettiğini, müvekkilinin 5651 sayılı Kanun uyarınca sorumlu olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, söz konusu video kayıtları ile tespit altına alınmış tarih ve vatandaşlık konularına ilişkin anlatımların içeriğinin 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) anlamında davacı tarafın hususiyetini taşıyan “ilim ve edebiyat eseri” niteliğini haiz olduğu, davacı tarafın söz konusu içerikler üzerinde FSEK kapsamında düzenleme konusu yapılan manevi ve mali haklarının bulunduğu, davacı tarafın söz konusu içerikler üzerindeki bu hakları, dava dışı … … AŞ’ye veya davalı tarafa devrettiğine ilişkin olarak dosya içeriğinde herhangi bir bilgi veya belgenin bulunmadığı, davalı tarafın davaya konu içerikler ile ilgili olarak dava dışı … … ile imzaladığı, sözleşmenin davacı eser sahibini bağlayıcı bir yönünün bulunmadığı, bu kapsamda davaya konu içeriklerin davalı tarafça internet ve mobil telefon hattı tabanlı … sistemi üzerinden ve davacı taraftan herhangi bir izin alınmaksızın iletime konu edilmiş olmasının davacının FSEK kapsamında korunan manevi haklarından “umuma arz yetkisi” (md. 14) ile mali haklarından “işaret, ses ve/veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma iletim hakkı”nı (md. 25) ihlal etmiş olduğu, ihlale maruz manevi ve mali haklar nedeniyle davacının FSEK md. 68/1 kapsamında telif tazminatı ve FSEK md. 70/1 kapsamında manevi tazminat talep etme koşullarının doğmuş olduğu, FSEK md. 68/1 kapsamında telif tazminatı ile ilgili olarak ise, her ne kadar davalı tarafın … sisteminden davaya konu içeriklerin kaldırılması nedeniyle bu içeriklerin kaç kişi tarafından kaç kez izlendiğine ilişkin teknik tespitler yapılmasının mümkün olmadığı anlaşılmış olmakla birlikte, bu içeriklerin niteliği, eğitim öğretim kurumlarında bu tür içerik üretimlerinin ticarileştirilmesinde elde edilebilecek ortalama getiriler ve söz konusu içeriklerin davalı tarafın … sisteminde 29.07.2015 ile 26.01.2018 tarihleri arasında yayında/iletimde kaldığı yaklaşık 2,5 yıllık süre ve bu iletimden davalı tarafın sağlamış olabileceği faydalar gibi kriterler bir bütün olarak değerlendirildiğinde davacı tarafın davalı taraf ile bir sözleşme yapmış olsa idi bu iletime konu içerik için talep edebileceği telif ücretinin 7.500,00 TL olabileceği, FSEK md. 68/1 kapsamında talep edebileceği üç katı telif tazminatı tutarının ise 7.500,00 x 3 = 22.500,00 TL olabileceği, tarafların ekonomik durumları, ihlâl olunan hakkın mahiyeti, ihlalin etkileri, ihlalin ulaştığı kitle, fiilin ve kusurun ağırlığı, paranın satın alma gücü ibraz olunan belgeler ve eylemin gerçekleştirilme biçimi karşısında manevî tazminat miktarının 7.500,00.-TL olarak saptanmasının hakkaniyete uygun olacağı gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, FSEK 68/1 maddesi uyarınca 22.500,00 TL telif tazminatı ile FSEK 70/1 maddesi uyarınca 7.500,00 TL manevi tazminatın 02.08.2017 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kararın masrafı davalıya ait olmak üzere ulusal çapta yayın yapan bir gazetede bir defa ilanına, fazlaya dair istemlerin reddine karar verilmiştir.

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı şirket vekili istinaf başvuru dilekçesinde, müvekkilinin FSEK kapsamında bir hak ihlali yapmadığını, müvekkili şirketin bağlı şirketinin dava dışı … şirketi ile sözleşme yaptığını, dava konusunun bu kapsamda kullandığını, müvekkilinin FSEK 52 kapsamında sözleşme imzaladığını, davacının haklarını dava dışı şirketten tahsil ettiğini, müvekkilinin 5651 sayılı kanunun 4. ve 5. maddeleri uyarınca sorumlu olamayacağını ileri sürerek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

GEREKÇE : Dava, FSEK’na dayalı maddi ve manevi tazminat
istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, davacıya ait dava konusu ders anlatımlarının 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) anlamında davacı tarafın hususiyetini taşıyan “ilim ve edebiyat eseri” niteliğini haiz olduğu, davacının bu içerikler üzerinde manevi ve mali haklarının bulunduğu, davacının dava konusu konusu içerikler üzerindeki söz konusu haklarını dava dışı … … AŞ’ye veya davalı tarafa devrettiğine ilişkin olarak dosya kapsamında herhangi bir bilgi veya belgenin bulunmadığı, davalının davaya konu içerikler ile ilgili olarak dava dışı … … ile sözleşme imzaladığı, ancak bu sözleşmenin davacı eser sahibini bağlayıcı bir yönünün bulunmadığı, bu nedenle davalının eyleminin davacının FSEK kapsamında korunan haklarını ihlal etmiş olduğu, belirlenen tazminat tutarlarının somut uyuşmazlık ile uyumlu bulunduğu, somut uyuşmazlığın 5651 sayılı Kanunun 4. ve 5. maddeleri kapsamında değerlendirilemeyeceği anlaşılmakla, davalı vekilinin istinaf başvurusunun esas yönünden reddine dair hüküm kurmak gerekmiştir.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Davalıdan alınması gereken 2.049,30 TL nispi istinaf karar ve ilam harcından, istinaf başvurusunda yatırılan 512,40 TL istinaf karar ve ilam harcının mahsubu ile bakiye 1.536,90.TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-İstinaf aşamasında davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf aşamasında duruşma açılmadığından taraflar lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliği ile 20/05/2021 tarihinde HMK 361. maddesi uyarınca kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere karar verildi.

GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 20/05/2021

Bu belge 5070 sayılı Yasa hükümlerine göre elektronik olarak imzalanmıştır.