Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi 2019/1410 E. 2021/550 K. 16.04.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ

T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ


T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 4. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK
MAHKEMESİ
TARİHİ : 23/10/2017
NUMARASI : …

….
DAVANIN KONUSU : Marka ile İlgili Kurum Kararlarının İptali

Taraflar arasında görülen davada Ankara 4. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 23/10/2017 tarih ve…. sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davalı … tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili, müvekkilinin adına tescilli …. markalarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzer “…..” ibareli markayı tescil ettirmek davalı şirketin başvurduğunu, Kurum nezdinde yapmış oldukları itirazların YİDK tarafından reddedildiğini, halbuki adı geçen markaları ile marka hakkına tecavüzü gerçekleştiren davalının markasının anlam karmaşası taşıdığı ve ayırt edici bir özelliği bulunmadığını, markaların kelime olarak birbirine benzediğini, davalının markasının kendi markalarının bir devamı imiş gibi algılanmasına ve müşteriler arasında iltibasa yol açacağını, marka hakkına tecavüzün gerçekleşmesi için ‘bağlantı kurma ihtimalinin olmasının yeterli olduğunu, markaların halk tarafından karıştırılma ihtimalinin yüksek olduğunu ileri sürerek ….sayılı YİDK kararının iptali ile davalı şirketin… ibareli markasının tescili halinde iptalini, hükümsüz sayılmasına, markalar sicilinden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekili, Kurum kararının yerinde olduğunu, yapılan işlemlerin usule ve yasaya uygun bulunduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davalı Şirketin … tabiyetinde olan bir şirket olup, bir başka dosya olan … Esas sayılı benzer bir dosyada, … 02/05/2016 tarihli yazısı ile Uluslararası tebligat işleminin “… ülkemiz tarafından tanınmamakta olup anılan yönetim ile diplomatik, siyasi, hukuki ve ekonomik herhangi bir ilişkimiz bulunmamaktadır. Bu nedenle söz konusu tebligat talebi işlemsiz olarak iade edilmiştir.” şeklindeki yazısı mesnet alınarak davalı şirkete tebligat yapılmamıştır.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davalının “…” ibareli marka başvurusu ile davacının “…” ibareli markaları arasında 39. sınıfta yer alan “Otobüs taşımacılığı dahil taşımacılık; Yolcu taşımacılığı; Navlun (mal nakliyesi); Uluslararası otobüs yollarının düzenlenmesi, seyahat ayarlama; Seyahat acentalarının hizmetleri; Seyahat için koltuk rezervasyonu.” hizmetleri yönünden biçim, düzenleme ve tertip tarzı itibariyle görsel ve sescil olarak ortalama tüketicileri iltibasa düşürecek derecede bir benzerlik bulunduğu, işin uzmanı yahut dikkatli kişilerden oluşmayan, makûl düzeyde bilgilendirilmiş, marka ve başvuru konusu işareti aynı anda görüp detaylarını karşılaştırma olanağı bulunmayan, daha önce görüp yararlandığı markanın aşağı yukarı net anısının tesirinde olan ortalama düzeydeki alıcı kitlesinin, yargılama konusu 39.sınıfta yer alan yukarıda belirtilen hizmetler için ayırdığı satın alma/yararlanma süresi içinde, davalının başvuru markasını gördüğünde davacıya ait “…” ibareli marka nedeniyle bu firmanın markasından farklı bir marka olduğunu algılayamayacağı, diğer bir sonucuda davacının 39. Sınıfta yer alan … ibareli markalı hizmetinden yararlanmak yada satın almak isterken davacının başvuru ibareli marka hizmetinden yararlanıp satın alabileceği yanılgısı yaşayabilecekleri, her iki markanın işletmesel kökeninin aynı veya birbirleriyle bağlantılı (idari-ekonomik) işletmeler tarafından üretilmiş olabileceği noktasında bağlantı kurulması (ilişkilendirilme) ihtimalinin ortaya çıkabileceği gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, …sayılı YİDK kararının dava konusu … sayılı markanın kapsamında yer alan 39.sınıftaki tüm hizmetler yönünden YİDK kararının iptaline, dava konusu markanın 39. sınıfdaki hizmetler yönünden hükümsüzlüğüne, sicilden terkin edilmesine, bu açıdan ilgili kuruma yazı yazılmasına, bu kısım yönünden davanın kabulüne, diğer kısımlar yönünden davanın reddine karar verilmiştir.

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: … vekili, davanın tüm yönleri ile reddine karar verilmesi gerekirken, kabulüne karar verilmesinin isabetli olmadığını, markalar arasındaki benzerliğin değerlendirilmesinin bütüncül izlenime göre yapılması gerektiğini, somut olayda KHK’nın 8 inci maddesinin uygulanma koşullarının gerçekleşmediğini, 22.06.2017 tarihli bilirkişi raporunda da sonuç olarak, KHK 8/1-b kapsamında benzerlik ve karıştırılma ihtimalinin olmadığını, YİDK kararının hukuka uygun olduğunun tespit edildiğini ileri sürerek, ilk derece mahkemesinin kısmen kabul kararının kaldırılmasını, davanın tümünün reddine karar verilmesini istemiştir.

GEREKÇE : Dava, marka ile ilgili kurum kararlarının iptali istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Mahkemece, benzer bir dosyada … 02/05/2016 tarihli yazısı ile Uluslararası tebligat işleminin “… ülkemiz tarafından tanınmamakta olup anılan yönetim ile diplomatik, siyasi, hukuki ve ekonomik herhangi bir ilişkimiz bulunmamaktadır. Bu nedenle söz konusu tebligat talebi işlemsiz olarak iade edilmiştir.” şeklindeki yazısı mesnet alınarak davalı şirkete tebligat yapılamadığı belirtilmiştir.
Yargıtay 12. Hukuk Dairesinin …. Karar ve 03/02/2020 Tarihli kararında, …’nin, Ada’daki …ve Türk Halkları arasında ortaklık temeline dayandırılan uluslararası antlaşmalar uyarınca 1960 yılında kurulduğu, söz konusu ortaklığın …tarafının 1963 yılında Kıbrıs Türk tarafını tüm devlet organlarından zorla uzakta tutarak devleti hukuka aykırı şekilde ele geçirmesiyle ortadan kalktığı, böylelikle 1963 yılından itibaren Ortaklık Devlet’inden dışlanan …’in, kendi hudutları içerisinde örgütlenerek, devlet otoritesini ve egemenliğini icra ettiği, Kıbrıslı Türkleri ve Kıbrıslı Rumları ortaklaşa ve dolayısıyla Kıbrıs’ı bir bütün olarak hukuken ve fiilen temsil etmeye yetkili tek bir makamın mevcut bulunmadığı, … yönetiminin ülkemiz tarafından tanınmadığı ve dolayısıyla diplomatik, siyasi, hukuki ve ekonomik herhangi bir ilişki bulunmadığı belirlendikten sonra somut olayda sunulan vekaletnamenin … makamlarınca düzenlenmiş vekaletname olduğu, … yönetiminin … tarafından resmi olarak tanınmadığı, bu nedenle vekaletnamenin Türk yasalarına göre geçerli olmadığı belirtilmiştir.
Başka bir dosyaya sunulan, … Müdürlüğünün 15/06/2017 tarih ve…. sayılı yazısında, … hukukunun belirlediği usullere göre kurulmuş, ülkemiz tarafından tanınmayan bir hukuk düzeninde tüzel kişilik kazanmış şirketin varlığının ve hukuki kişiliğinin geçerli sayılarak ülkemizde dava açabileceğinin kabulünün, söz konusu hukuk düzeninin tasarruflarının kabul edilmesi anlamına geleceği, bunun da … hakkındaki tutumumuza ters düşeceği, … şirketinin geçerli bir hukuki kişiliğinin bulunmadığı, hak ehliyetine ve buna bağlı olarak taraf ehliyetine sahip olmadığı, ayrıca …’nde tüzel kişilik kazanmış bir şirketin varlığının ve hukuki kişiliğinin geçerli sayılmasına yol açabilecek bir tasarruftan imtina edilmesinde fayda bulunduğu belirtilmiştir.
Benzer başka bir dosyada bulunan, … … 01/05/2019 tarihli ve … sayılı yazısında da, … Müdürlüğünün 15/06/2017 tarihli görüşünün benimsendiği belirlenmiştir.
Taraf ehliyeti 6100 sayılı HMK’nın 50. maddesinde düzenlenmiş olup, madde hükmüne göre, medenî haklardan yararlanma ehliyetine sahip olan, davada taraf ehliyetine de sahiptir. Taraf ehliyeti medeni hukuktaki hak ehliyetinin karşılığıdır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun…. Karar sayılı kararında da belirtildiği üzere, taraf ehliyeti; davada taraf olabilme, usuli hukuki ilişkinin sujesi olabilme ehliyetidir. Taraf ehliyetine sahip olan kişi, davada davacı veya davalı olabilecektir. Bu nedenle, taraf ehliyeti usuli bir kavramdır. Taraf ehliyetine sahip olabilmek için medeni hukuktaki hak ehliyetine sahip olmak gerekir. Tüzel kişiler de gerekli organlara sahip olmakla fiil ehliyetini kazanırlar (Türk Medeni Kanunu/TMK m. 49/1). Tüzel kişinin iradesi organı aracılığıyla açıklanır (TMK m. 50/1). Tüzel kişinin organı aracılığıyla hukuki işlemler yapabilmesi için kanuna uygun biçimde kurulmuş olması yanında hukuki varlığını da sürdürüyor olması gerekir. Varlığı sona eren tüzel kişinin organı bulunduğundan söz edilemeyeceği gibi hukuki işlemlerin tarafı olarak adına işlemler yapılabileceğinden ve bu kapsamda bir davada taraf ehliyeti bulunduğundan da söz edilemez. Tıpkı ölü kişinin taraf ehliyeti bulunmadığı gibi tüzel kişiliği sona eren ticaret şirketinin de taraf ehliyeti bulunmamaktadır.
Bu bilgiler ve açıklamalar ışığında somut olaya dönüldüğünde, ilk derece mahkemesince … tabiyetinde bulunan davalı şirkete tebligat yapılmadan karar verilmiş ise de, esasen … tarafından tanınmayan … Yönetiminin hukuk kurallarına göre tüzel kişilik kazanmış bulunan şirketin, 6100 Sayılı HMK’nın 50. maddesi uyarınca taraf ehliyetinin bulunmadığı, Ülkemizde bir yargılamada taraf olamayacağı, herhangi bir hukuki işlem yapamayacağı, bu olanaklara sahip bulunamayacağı kanaatine varılmıştır.
Diğer taraftan, yukarıda yapılan özetten anlaşılacağı üzere dava, YİDK iptali ve hükümsüzlük istemlerine ilişkin olup, somut uyuşmazlıkta, … tabiyetinde olan şirketin marka başvurusu yaptığı, marka başvurusunun davalı Kurum tarafından kabul edildiği, bu başvuruya davacının itiraz ettiği, davacının itirazının da davalı Kurum tarafından reddedildiği, yani taraf ehliyeti bulunmayan … tabiyetinde bulunan davalı şirketin … nezdinde marka başvuru sahibi olduğu anlaşılmaktadır. Az öncede belirlendiği üzere, marka başvurusu yapan davalı … tabiyetinde olan şirketin, 6100 Sayılı HMK’nın 50. maddesi uyarınca taraf ehliyetinin bulunmadığı açık bulunduğundan ve bu nedenle de Ülkemizde hiçbir hukuki işlem yapamayacağı gibi marka başvurusunda da bulunamayacağından, yapılan marka başvurusunun sırf bu nedenle reddi gerekirken, davalı Kurum tarafından bu marka başvurusunun kabul edilerek ilana çıkarılması doğru bulunmamıştır. Yani dava konusu YİDK kararına konu olan marka başvurusunun baştan malul olması nedeni ile mahkemece dava konusu YİDK kararının bu nedenle tamamen iptali gerekirken yazılı şekilde esasa yönelik inceleme yapılarak hüküm kurulması doğru bulunmamıştır.
Her ne kadar davalı … tarafından bu hususta bir istinaf sebebi ileri sürülmemiş ve davacı tarafça da istinaf yoluna başvurulmamış ise de, 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesinde bölge adliye mahkemesinin kamu düzenine aykırılık gördüğü takdirde bunu resen gözeteceği düzenlendiğinden ve iş bu hususun da …’nin kamu düzenini ilgilendiren bir husus olduğu kanaatine varıldığından, kamu düzenini ilgilendiren bu hususta resen inceleme yapılmış ve yukarıda açıklanan gerekçelerle, HMK’nın 353/1-a-4 maddesi gereğince işin esası incelenmeden kararın kaldırılması ve davanın yeninden görülmesi için dosyanın mahkemesine gönderilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
1-Davalı … vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-a-4 maddesi gereğince kabulü ile, Ankara 4. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 23/10/2017 gün ve … sayılı kararın KALDIRILMASINA;
2-Dosyanın, davanın yeniden görülmesi için mahkemesine İADESİNE,
3-Kararın niteliğine göre, davalı … vekilinin istinaf itirazlarının bu aşamada incelenmesine YER OLMADIĞINA,
4-Davalı … tarafından yatırılan 44,40 TL maktu istinaf karar ve ilam harcının istek halinde davalı Türk Patent ve Marka Kurumuna iadesine,
5-İstinaf aşamasında duruşma açılmadığından taraflar lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
6-Kararın tebliği ve harç işlemlerinin yerel mahkeme tarafından yaptırılmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliği ile 16/04/2021 tarihinde HMK 353/1-a-4. maddesi uyarınca KESİN olmak üzere karar verildi.

GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 06/05/2021

Başkan

Üye

Üye

Katip