Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi 2019/1295 E. 2021/531 K. 16.04.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ

T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20.HUKUK DAİRESİ

ESAS NO : 2019/1295
KARAR NO : 2021/531
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 17/01/2019
NUMARASI :

DAVANIN KONUSU : Fikir ve Sanat Eseri Tecavüzün Tespiti, Tecavüzün Meni,
Maddi ve Manevi Tazminat.

Taraflar arasında görülen davada Ankara 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 17/01/2019 tarih ve ……E. – …….K. sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davacı tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili, müvekkilinin … Lisesinde öğretmenlik yaparken fizik kitapları yazmaya başladığını, yazılan bu kitapların davalı …………Yayınları tarafından basıldığını, müvekkilinin emekli olduktan sonra da kitap yazmaya devam ettiğini, Ekim 2006 yılında basılan “10. Sınıf Fizik Soru Bankası’nın” da bu kitaplardan biri olduğunu, kitabın üzerinde kimsenin adına yer verilmediğini, kitabın içinde “Bu kitabın hazırlanmasında emeği geçen …’e ….” denilerek kitabın asıl yazarının müvekkili olduğunun kabul edildiğini, müvekkilinin de adı geçen diğer kişilerle birlikte adil olmak adına ayrılmaz bir bütün teşkil eden ilim ve edebiyat eserinin sahibi olarak kabul edilmesinin gerektiğini, davalı şirket tarafından basılan “11. Sınıf Soru Bankası’nın” müvekkilinin birlikte eser sahibi bulunduğu kitapla neredeyse birebir aynı olduğunu, 150 sayfalık kısmında bir takım farklılıklar bulunmakta ise de kitabın en az yüzde 50’lik bölümünün müvekkili tarafından yazılan “10. Sınıf Soru Bankası’ndan” intihal teşkil ettiğini, bu kitabın üzerinde eser sahibi olarak davalılardan … ve …’in isimlerine yer verildiğini, bu çerçevede müvekkilinin 5846 Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda yer alan mali ve manevi haklarının ihlal edildiğini ileri sürerek, FSEK’in 67 ve 69. maddeleri uyarınca tecavüzün ref’i ve men’ini, FSEK 68. maddesi uyarınca 1.000,00.-TL maddi ve FSEK 70. maddesi uyarınca 45.000,00-TL manevi tazminatın davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Ltd. Şti. vekili, dava konusu “10. Sınıf Fizik Soru Bankası”nda kimsenin adına yer verilmediğini, Dershanenin Genel Müdürü…’in akrabası olması dolayısıyla kitabın başında teşekkür mahiyetinde bir yazının kaleme alındığını, kitabın üzerinde davacının isminin yer almadığını, dolayısıyla davacının eser sahibi olmadığını, diğer taraftan 5846 sayılı Kanunun 34. maddesi uyarınca maksadın haklı göstereceği bir nispet dâhilinde iktibaslar yapılmak sureti ile hal ve vaziyetinden eğitim öğretim gayesine tahsis edildiği anlaşılan seçme ve toplama eserler vücuda getirilmesinin serbest kılındığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Diğer davalılar savunmada bulunmamıştır.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamından, davaya konu Ekim 2006 ve Ekim 2008 baskılı “10. Sınıf Fizik Soru Bankası” ile “11. Sınıf Fizik Soru Bankası” kitabının 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunun 1/B maddesi uyarınca ilim ve edebiyat eseri oldukları, “10. Sınıf Fizik Soru Bankası’nın” üzerinde herhangi bir eser sahibinin adına veya müstear adına yer verilmediği, kitabın içeriğinde davacının da içinde olduğu kişilere teşekkür edildiğinin görüldüğü, 2006 Baskı “10. Sınıf Fizik Soru Kitabında” yer alan “Bu kitabın hazırlanmasında emeğini hiç esirgemeyen başta …’e…teşekkürü borç bilirim” ifadesinden, FSEK 11. maddesinde öngörülen eser sahipliği karinesinin oluşmadığı, davacının anılan eserin kendisi tarafından yazıldığına ilişkin başkaca bir delil de sunmadığı, bu bağlamda davacının “10. Sınıf Fizik Soru Bankası’nın” eser sahibi olduğunu ispatlayamadığından, anılan kitap bakımından mali ve manevi hak ihlalini ileri süremeyeceği, FSEK 10/3. maddesinde öngörülen “Bir eserin vücuda getirilmesinde yapılan teknik hizmetler veya teferruata ait yardımlar, iştirake esas teşkil etmez” hükmü uyarınca, davacının “11. Sınıf Fizik Soru Bankası” kitabı üzerinde yaptığı düzeltmelerin de eser sahipliğini gösterir nitelikte olmadığı ve eser sahipliğinin ilk koşulu olan hususiyet koşulunu sağlayacak mahiyette bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde, eser sahipliğinin yasal karine dışında, tanık da dahil olmak üzere her türlü delille ispatının mümkün olduğunu, davaya konu kitaplar üzerinde müvekkilinin ismine açıkça yer verilmemiş ise de, dosyadaki diğer deliller, tanık beyanları ve kitabın iç kapağında yer alan teşekkür yazısının birlikte değerlendirilmesi halinde, müvekkilinin eser sahipliğinin kanıtlandığının kabulünün gerektiğini, “10. Sınıf Fizik Soru Bankası” isimli kitabın “11. Sınıf Fizik Soru Bankası” adı altında uyarlanmış baskısının müvekkil tarafından hazırlandığının ise dosyada mübrez ve bizzat müvekkiline ait el yazısı düzeltmelerden açıkça anlaşıldığını, davalı şirketin yıllardır kendisinin bastırıp, satışı ve dağıtımını yaptırdığı bir eserin kim tarafından yazıldığını bilmediğini ileri sürmesinin hayatın olağan akışına tümüyle aykırı ve açıkça kötü niyetli bir tutum olduğunu, aradan geçen süre sebebiyle “10. Sınıf Fizik Soru Bankası” kitabının müvekkili tarafından hazırlanan orijinal el yazmasının bulunamamış ise de, müvekkilince sunulan “11. Sınıf Fizik Soru Bankası” kitabı için yapılan düzeltmelerin, “teferruata ilişkin yardım” olarak değil, “sahibinin hususiyetini taşıyan, özgün ve esaslı katkı” olarak değerlendirilmesinin gerektiğini ileri sürerek, yerel mahkemenin kararının istinaf incelemesi yapılarak kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.

GEREKÇE : Dava, 5846 sayılı FSEK.’na dayalı tecavüzün tespiti, tecavüzün meni, maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı ve davacının eser sahibi olduğunu iddia ettiği “10. Sınıf Fizik Soru Bankası” kitabının üzerinde herhangi bir eser sahibinin adına veya müstear adına yer verilmediği, sadece kitabın iç kapağında yer alan ve içinde davacının da bulunduğu bir takım kişilere yazılan teşekkür metninin, FSEK 11. maddesinde düzenlenen eser sahipliği karinesini oluşturmasının mümkün bulunmadığı, davacının anılan eserin kendisi tarafından yazıldığının ispatına ilişkin olarak gösterdiği tanık beyanında da “davacı ile aynı lisede beden eğitimi öğretmeni olduğunun, davacının davalı şirketin sahibi… ile akraba bulunduğundan, sürekli …….Dershanelerine gidip soru hazırladığının, daha sonra da fizik kitabı yazdığının, bu kitabın basıldığı halde davacıya telif ücreti ödenmediğinin” bildirildiği, ancak davacının Dairemize intikal eden başka dosyalarda da davalı şirkete Lise 2. Sınıf Soru Kitapları dolayısıyla benzer davalar açtığı ve telif ücretlerine hükmedildiği, dolayısıyla işbu davanın konusu olan kitabın davacı tarafından yazıldığına ilişkin doğrudan bir bilgi içermeyen anılan tanık beyanına dayanılarak, davacının “10. Sınıf Fizik Soru Bankası” kitabının yazarlarından birisi olduğunun kabul edilemeyeceği, bu konuda davacı tarafından başkaca bir delil de sunulmadığı, bu bağlamda davacının “10. Sınıf Fizik Soru Bankası’nın” eser sahibi olduğunu ispatlayamadığından, bu esere dayanılarak “11. Sınıf Fizik Soru Bankası” adlı kitap bakımından mali ve manevi hak ihlali olduğunu ileri süremeyeceği, yine FSEK 10/3. maddesinde öngörülen “Bir eserin vücuda getirilmesinde yapılan teknik hizmetler veya teferruata ait yardımlar, iştirake esas teşkil etmez” hükmü uyarınca, davacının “11. Sınıf Fizik Soru Bankası” kitabı üzerinde yaptığı düzeltmelerin de eser sahipliğini gösterir nitelikte olmadığı ve eser sahipliğinin ilk koşulu olan hususiyet koşulunu sağlayacak mahiyette bulunmadığı, davacının davalı şirket ile arasında görülen bir kısım davalara ilişkin olarak sunulan başka olaylarda davacı lehine düzenlenen bilirkişi raporlarının veya verilen kararların, davacının eser sahipliğinin kanıtlandığı veya tartışma konusu olmadığı başka kitaplara dayandığı, dolayısıyla anılan bilirkişi raporlarının veya yargı kararlarının, işbu davada davacı lehine emsal alınamayacağı anlaşılmakla, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esas yönünden reddine dair hüküm kurmak gerekmiştir.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gereken 59,30 TL maktu istinaf karar ve ilam harcından, davacı tarafça istinaf başvurusunda yatırılan 44,40 TL istinaf karar ve ilam harcının mahsubu ile bakiye 14,90 TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-İstinaf aşamasında davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf aşamasında duruşma açılmadığından taraflar lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına dair,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliği ile 16/04/2021 tarihinde HMK 361. maddesi uyarınca kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere karar verildi.

GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 16/04/2021

Başkan

Üye

Üye

Katip