Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi 2023/2473 E. 2023/3038 K. 07.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 15. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2023/2473 – 2023/3038
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
15. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/2473
KARAR NO : 2023/3038

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 13/02/2023
NUMARASI : 2022/680 Esas – 2023/84 Karar

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :

DAVANIN KONUSU : Menfi Tespit

Yerel Mahkemesince yukarıda tarih ve numarası yazılı davada verilen karara karşı davalı vekili tarafından istinaf kanun yolu başvurusunda bulunulmakla; dosyadaki tüm kayıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; tarafların 02/01/2022 tarihli jeneratör kiralama sözleşmesi ile 1 adet 150KVA kabinli dizel cummins marka motora, maccalte alternatöre sahip jeneratörün müvekkili şirkete kiralanması hususunda anlaştıklarını, davalının, davacıdan dava konusu teminat bonosunu teslim aldığını, müvekkili şirketin sözleşme konusu kiralama ilişkisine son vereceğini ve kiralanan menkulü 26/08/2022 tarihinde sağlam ve çalışır şekilde teslim edeceğini, teslim için davalı şirket yetkilisinin hazır edilmesini ve akabinde dava konusu bononun teslim mukabili iadesi hususunda telepost yoluyla ihtar çektiğini, gönderilen ihtar uyarınca belirlenen günde sözleşme konusu jeneratörün sağlam ve çalışır şekilde şirket yetkilisine teslim edilmiş olmasına rağmen teminat olarak alınan bononun iadesinin gerçekleşmediğini iddia ederek 30/09/2022 vade 02/01/2022 tanzim tarihli 165.000,00 TL bedelli bono yönünden müvekkili şirketin borçlu olmadığının tespitine, dava konusu alacağın %20 sinden az olmamak kaydı ile davalının kötüniyet tazminatı ödemeye mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasında 02/01/2022 tarihinde jeneratör kiralama sözleşmesinin akdedildiğini, sözleşmeye göre davacı tarafa 1 Adet 150 kVA kabinli dizel cummins marka 21312479 motor seri numaralı jeneratör ve meccalte 955414 seri numaralı alternatörlü 6.702 çalışma saatli jeneratörün teslim edildiğini, daha öncesinde davacı şirketin 02/07/2021 tarihinde müvekkil şirketten teslim almış olduğu jeneratörün arızalı olduğunu bildirerek müvekkil şirketten yeni jeneratör talebinde bulunduğunu, akabinde 02/01/2022 tarihli sözleşmeye istinaden yeni jeneratörün davacı şirkete teslim edildiğini, 02/07/2021 tarihinde davacı şirkete teslim etmiş olduğu ve davacı şirket tarafından arızalı olduğu bildirilen jeneratörün teknik servise gönderildiğini, teknik serviste yapılan incelemede jeneratördeki stop bağlantısının koparılması nedeniyle jeneratörün hararet yaptığı yüksek hararetten dolayı jeneratörün motorunun yandığının belirtildiğini, müvekkil şirketin, davacıya 02/07/2021 tarihinde teslim etmiş olduğu ve davacı şirket tarafından arızalı olarak bildirilen jeneratörün davacı şirketin yanlış kullanımından dolayı motorunun yandığı ve zarar gördüğünü, jeneratörün tamir ücreti olarak müvekkili şirketin 89.060,82 TL ödeme yaptığını, ancak davacı şirketin zarar verdiği jeneratöre ilişkin tamir masrafını ödemekten imtina ettiğini, bu duruma istinaden müvekkili şirketin de teminat amaçlı almış olduğu 165.000,00 TL bedelli bono için hapis hakkını kullandığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:
Mahkemece, davanın kabulü ile, davaya konu 02/01/2022 tanzim tarihli, 30/09/2022 vadeli, 165.000,00 TL bedelli bono nedeni ile davacının davalı şirkete borçlu olmadığının tespitine, davacının kötü niyet tazminatı isteminin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF
İstinaf Kanun Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili istinaf kanun yolu başvurusunda bulunmuştur.
İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; istinafa konu dava dosyasında; hukuki iddia ve talepleri dinlenilmeden, delilleri toplanmadan, bir yargılamanın eksiksiz yapılması için gerekenler yapılmadan hüküm kurulduğunu, taraflar arasında 02/01/2022 tarihinde Jeneratör kiralama sözleşmesi akdedildiği ve bu sözleşmeye göre davacı tarafa 1 Adet 150 kVA Kabinli … marka … Motor seri numaralı jeneratör ve … Seri numaralı alternatörlü 6.702 çalışma saatli jeneratörün teslim edildiğini, daha öncesinde davacı şirketin 02/07/2021 tarihinde müvekkili şirketten teslim almış olduğu jeneratörün arızalı olduğunu bildirerek yeni jeneratör talebinde bulunduğu ve akabinde 02/01/2022 tarihli sözleşmeye istinaden yeni jeneratörün davacı şirkete teslim edildiğini, davacı şirket tarafından arızalı olduğu bildirilen jeneratörün teknik servise gönderildiğini, teknik serviste yapılan incelemede jeneratördeki stop bağlantısının koparılması nedeniyle jeneratörün hararet yaptığı yüksek hararetten dolayı jeneratörün motorunun yandığının belirtildiğini, jeneratörün tamir ücreti olarak müvekkili şirketin 89.060,82 TL ödeme yaptığını ancak davacı şirketin zarar verdiği jeneratöre ilişkin tamir masrafının ödemekten imtina ettiğini, bu duruma istinaden müvekkili şirketin de teminat amaçlı almış olduğu 165.000,00 TL bedelli 02/01/2022 tanzim tarihli bono için hapis hakkını kullandığını, ticari hapis hakkı için aranılan tüm şartlar mevcutken yerel mahkemece işin esasına girilip davacı şirket tarafından zarar verilen jeneratör için inceleme yapılması gerekirken, hapis hakkının kullanılamayacağı ve bu nedenle davanın kabulü yönündeki kararın eksik, hatalı olduğunu belirterek istinaf kanun yolu başvurusunda bulunmuştur.
UYUŞMAZLIK VE HUKUKİ NİTELENDİRME:
Uyuşmazlık; jeneratör kiralama sözleşmesinden kaynaklanan menfi tespit istemine ilişkindir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkemelerin görevi, ancak kanunla düzenlenir. Göreve ilişkin kurallar kamu düzenine ilişkindir. (HMK 1. m.) Nitekim Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 114/1-c maddesi görevi dava şartları arasında saymıştır. Bu itibarla görev kuralları tarafların ileri sürmesine gerek olmaksızın hâkim tarafından ve yargılamanın her aşamasında resen gözetilir.
01/10/2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı HMK’nun 4/1-a maddesine göre “Kiralanan taşınmazların, 09.06.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalarda” Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir.
Somut olayda dava; taraflar arasında imzalanan 02/01/2022 tarihli “Jenaratör Kiralama Sözleşmesi” kapsamında verilen 02/01/2022 tanzim tarihli, 30/09/2022 vadeli, 165.000,00 TL bedelli bono nedeni ile davacının davalı şirkete borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkin olup, uyuşmazlığın kira ilişkisinden kaynaklandığı anlaşıldığından görevli mahkeme sulh hukuk mahkemesidir. Görev, dava şartı olup, yargılamanın her aşamasında mahkemece resen gözönüne alınması gerekir. Bu durumda görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesi olup Ticaret Mahkemesi tarafından görevsizlik kararı verilmesi gerekirken işin esasına girilerek yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı bulunduğundan, bu nedenle, davalı şirket vekilinin istinaf kanun yolu başvuru isteminin kabulüne, yerel mahkeme kararının kaldırılarak yeniden hüküm verilmek üzere ilk derece mahkemesine gönderilmesine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davalının istinaf kanun yolu başvurusunun kabulü ile Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 13/02/2023 tarih 2022/680 Esas – 2023/84 Karar sayılı hükmün HMK’nun 353/1-a-6. maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
Dosyanın yeniden karar verilmesi için mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
İstinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda değerlendirilmesine,
İstinaf peşin harcının istek halinde istinaf kanun yolu başvurusunda bulunan tarafa iadesine,
HMK’nun 27. maddesi gereğince tarafların hukuki dinlenilme hakkı nedeniyle ve 04/08/2017 tarihinde yürürlüğe giren 7035 sayılı yasanın 27. maddesi ile HMK’nun 302. maddesine eklenen 5. fıkrası uyarınca hükmün ilk derece mahkemesince taraflara tebliğ edilmesine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda 07/12/2023 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.
GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİHİ : 05/01/2024

Başkan

Üye

Üye

Katip