Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. Ankara Batı ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2023/857 Esas – 2023/1185
T.C.
Ankara Batı
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2023/857
KARAR NO : 2023/1185
BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı
DAVA TARİHİ : 20/06/2023
KARAR TARİHİ: 08/11/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 30/11/2023
Yukarıda tarafları yazılı davanın mahkememizce yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
TALEP :Davacı vekili mahkememize sunduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin tacir olduğunu, davalı şirket ortaklık yapısındaki toplam 320.000 adet paydan … adedinin sahibi olan ortağı olduğunu, davalı şirketin … Mah. … Sok. … Hastanesi … – … adresinde mukim olmakla … Hastanesi isimli tam teşekküllü hastanenin de işleteni olduğunu, müvekkilinin ortaklığının başladığı yıldan bugüne kadar geçen 9 yıllık süreçte herhangi bir kar temettüsünün muhatabı olamaması bir yana, şirket ana sözleşmesinin dayanağı olmayan bir uygulamanın muhatabı kılınarak, her ay aidat adı altında davalıya ödeme yapmak durumunda bırakıldığını, müvekkili ortaklığının başlamasından bir müddet sonra dışarıdan gözlemlendiğinde sürekli hastalara hizmet veren, Sağlık Bakanlığı, SGK vb. kamu kurumlarıyla yaptığı anlaşmalar çerçevesinde hatrı sayılır gelirler elde eden ve kar ettiği kaçınılmaz olan davalının neden temettü dağıtımına gitmediğini, neden kendisinden sürekli aidat adı altında ödenekler talep edildiğini sorgulamaya başladığını, müvekkilinin, bu hususta kendisinden makul ve makbul izahat beklediği davalı şirket yönetimi, önce müvekkiline cevap verme tenezzülünde bulunmadığını, bu haklı ve yasal sorgulamaların devam etmesi üzerine, hakkın tesisine yardımcı olmak yerine müvekkiline karşı anlaşılmaz katı ve bir yönüyle saygı kuralları içerisinde değerlendirilemeyecek tepkiler sergilemeye başladığını, davalı şirket yönetiminin, müvekkilinin hak arama sürecindeki yasal ve haklı taleplerini karşılamak ve müvekkiline tatmin edici cevap vermek yerine bir müddet sonra hastane güvenlik personeline talimat vermek suretiyle … Hastanesi’ne girişini yasakladığını, şirket yönetimini işgal eden …nin, müvekkiline karşı haksız
e-imza e-imza e-imza e-imza
davranışlarını bir üst seviyeye taşıdığını; işi … plakalı aracının faili meçhul kişilerce kurşunlanmasını, müvekkiline isnat etmeye kadar vardırdığını, doğal akıbet olarak Ankara CBS’nin … sayılı dosyasıyla yürütülen soruşturma neticesinde hakkında ek kovuşturmaya yer olmadığına karar verilen müvekkiline yönelttiği bu iftirasını, müvekkilinin, davalı şirketin 08/08/2015 tarihli ortaklar kurulu toplantısına alınmamasına da gerekçe yapmada da kullandığını belirterek, davanın kabulü ile üzerindeki inceleme hakkının müvekkil tarafından kullanılabilmesini teminen, gerekli maddi ve hukuki şartların davalı şirket tarafından sağlanmasına yönelik, hüküm tesis edilmesine, inceleme talebine konu belgelerin teknik içeriği de gözönünde bulundurularak, müvekkilinin inceleme esnasında yanında yeter sayıda uzmanı bulundurmasına izin verilmesine, inceleme talebine konu belgelerin nev’i ve miktarı da gözönünde bulundurularak, inceleme usul ve süresinin herhangi bir sınırlandırmaya tabi tutulmamasına, talep halinde KVKK’ya uygun şekilde inceleme konusu belgelerin birer suretinin müvekkiline verilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
CEVAP :Davalı vekili mahkememize sunduğu cevap dilekçesinde özetle; müvekkil şirket tarafından davacı hakkında şirket faaliyetlerini ve menfaatini engelleyici tutumları nedeniyle ortaklıktan çıkarılma davası açıldığını ve söz konusu davanın istinaf sürecinde olduğunu, davacı hakkında müvekkili şirket tarafından güven sarsıcı davranışları sebebiyle böyle bir dava derdest iken, şirketin 2014 yılından bu yana bütün ticari sırlarını ortaya koyan ve davacının menfaati doğrultusunda kullanabileceği belgeleri inceleme yetkisinin verilmesinin kanuna aykırı olup, müvekkili şirketin aleyhinde kullanılabileceği için davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, TTK m.614 uyarınca bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılabilmesine izin davasıdır.
TTK’nun 614/1 maddesine göre; “Her ortak, müdürlerden, şirketin bütün işleri ve hesapları hakkında bilgi vermelerini isteyebilir ve belirli konularda inceleme yapabilir.”
TTK’nun 614/3 maddesine göre; “Genel kurul, bilgi alınmasını ve incelemeyi haksız yere engellerse, ortağın istemi üzerine mahkeme bu hususta karar verir. Mahkeme kararı kesindir.” şeklinde düzenlenmiştir.
Ortaklara modern şirketler hukuku anlamında geniş bilgi alma hakkı tanınmıştır. Anonim şirketlerin aksine limited şirketlerde payın devri zorlaştırılmıştır. Hatta sınırlamanın kaldırılması yahut pay devri için zorunlu tutulan genel kurul kararının kaldırılması mümkün değildir. Dolayısıyla gerekçede bahsedildiği üzere ortaklara tanınan bilgi alma ve inceleme hakkının kapsamının bu denli geniş tutulması ve Kanun’da özel olarak düzenlenmesi isabetlidir. Bilgi alma ve inceleme hakkı TTK m.614/I hükmünde birlikte düzenlenmiştir.
Ortaklığın yönelttiği sorulara limited şirketten bilgi aldığı pasif bir bireysel haktır. Şirkette bulunması gereken bilgilere ilişkin bütün işler ve hesaplar hakkında ortaklar bilgi alma hakkını kullanabilir.
Ortak sıfatı dışında kalan bilgiler hakkında söz konusu hükmü uygulanmayacaktır. Bu vesileyle şirketin malvarlığı, kredi borçları,başka şirketlerde hisseleri gibi konular bilgi alma hakkının kullanılması açısından talep konusu yapılamayacaktır.
Şirket hesaplarından anlaşılması gereken ise şirketin tüm resmi ve özel hesaplarıdır. Bu bakımdan ortaklığı doğrudan ilgilendiren her şey, ortaklığım işi sayılır.
Ortaklık statüsü devam ettiği müddetçe bilgi alma hakkı ortak tarafından her zaman kullanılabilir. Müdürler bu anlamda gecikmeksizin ortaklara gerekli bilgiyi vermekle yükümlüdür. Bilginin verilmesi sırasında eşit davranış ilkesi ve hakkın kötüye kullanılması yasağı dikkate alınmalıdır.
e-imza e-imza e-imza e-imza
Şirketin bütün işleri ve hesaplarının sınırları içerisinde belirli somut konulara ilişkin, ortağın inceleme hakkı vardır. Bilgi alma hakkının aksine ortak sadece belirli konularda incelemede bulunabilir. Ortak inceleme hakkını şahsen kullanabileceği gibi somut olayın gereğine göre bir uzman aracılığı ile bu hakkını kullanabilir. Kanun genel nitelikte soyut bir tanımla inceleme hakkını düzenlendiği için ortağın inceleme hakkını nasıl ve ne zaman kullanacağı hüküm altına alınmamıştır. Ancak şirketler hukukunun genel prensipleri uyarınca her ortak dürüstlük kuralına uygun olarak söz konusu hakkını kullanabilir.
Kanunda ortağın söz konusu hakları kullanabilmesi için herhangi bir menfaat şartı aranmadığı için dürüstlük kuralına aykırılık teşkil etmediği ve somut olayda ortak açısından haklı bir gerekçe teşkil ettiği ölçüde ortak, bilgi alma ve inceleme hakkını kullanabilecektir.
Bilgi alma ve inceleme hakkı aynı değerde bağımsız denetleme araçlarıdır. Limited şirketin dolaylı yoldan denetlenmesini sağlar. Söz konusu haklar birlikte kullanılabileceği gibi aralarında öncelik ve sonralık ilişkisi olmadan ayrı olarak da kullanılabilir.
Bütün bu açıklamalar sonucunda; davacı tarafın davalı şirkete yazılı olarak başvurmasına rağmen söz konusu bilgi ve belgelerin incelemeye sunulmadığı, azınlık pay sahibi olan davacının ilgili belge ve bilgileri inceleme hakkında sahip olduğu, ancak talep ettiği belgelerden sadece ticareti defter ve kayıtlar ile cari incelemelere ilişkin listelerin incelenmesine mahkememizce uygun görüldüğünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE; davacının davalı şirkete ait bütün ticari defter ve kayıtlar ile cari harcamalara ilişkin listelerin incelemesinin ve bilgi almasına izin verilmesine,
2-a)Harçlar Kanunu gereği alınması gereken 269,85TL karar ve ilam harcından peşin alınan 179,90TL harcın mahsubu ile bakiye 89,95TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
b)Davacı tarafından yatırılan 179,90TL peşin harç ve 179,90TL başvurma harcı olmak üzere toplam 359,80TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
3-Davacının kendisini vekil ile temsil ettirdiği görülmekle karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince davanın kabul oranına göre takdir ve hesap edilen 17.900,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davalının kendisini vekil ile temsil ettirdiği görülmekle karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince davanın ret oranına göre takdir ve hesap edilen 17.900,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
5-Davacı tarafından sarf edilen 355,50TL tebligat ve posta giderinden davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan 177,75TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, artan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına, bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kesin karar olmak üzere oy birliği ile karar verildi.08/11/2023
Başkan Üye Üye Katip
e-imza e-imza e-imza e-imza