Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. Ankara Batı ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2023/489 Esas – 2023/883
T.C.
ANKARA BATI
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA

ESAS NO : 2023/489 Esas
KARAR NO : 2023/883

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALILAR : 1-
VEKİLİ :
2-
VEKİLİ :
İHBAR OLUNANLAR: 1-
VEKİLİ :
: 2-

DAVA : Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen)
DAVA TARİHİ : 10/03/2021
KARAR TARİHİ: 07/09/2023
K.YAZIM TARİHİ: 05/10/2023

Yukarıda tarafları yazılı davanın mahkememizce yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili; müvekkili şirkete Nakliyat Emtea Sigortası ve ona tekaddüm eden JCC (A) Klozı hükümleri kapsamında, … adına sigortalı bir set/50 parçadan oluşar … Tesisini oluşturan parçalar, makinalar, motorlar, silo, yedek parça emtiası 1 no.lu davalı akdi taşıyıcının (forwarder) aşıma taahhüdü altında 2 no.lu davalı fiili taşıyıcı tarafından … – …’ya taşınmak üzere tam ve sağlam teslim edildiğini, 22.12.2019 tarihinde, sevkiyatın … ayağında … plakalı dorsede yüklü 100 m3 kapasitesindeki …nun ön üst köşe kısmının köprüye çarpması sonucu, tankın ezilmek suretiyle ağır hasarlanması neticesinde zarar meydana gelmiş, Gümrük Beyannamesi’nin halihazırda tanzim edilmiş, …’ya yapılacak yüklemeyle ilgili alarak beyannamenin düzeltilmesiyle ilgili yeterli zaman kalmaması ve araçların beklemesinden doğan park giderlerinden kaynaklı oluşacak yüksek maliyet göz önünde bulundurularak hasarlı tank, diğer 11 TIR ile birlikte, mevcut halde …’ya sevk edilmiş olduğu, 22.12.2019 tarihinde alıcı firma tesisine varış yapan … plaka sayılı dorsede yüklü filler tankın hasarıyla ilgili olarak, CMR üzerine “Tahliye esnasında siloda hasar (uzunluk 2 metre, genişlik 1,5 metre ve derinlik 0,3 metre) ve valfinde deformasyon olduğunun belirlendiği” şeklinde not düşülmek suretiyle hasar kayıt altına alınmış olduğu, hasar ihbarı sonrasında yapılan Ekspertiz çalışmasında silonun …’ye getirilerek onarımının daha ekonomik olduğu değertendirilmiş, bu çerçevede malzeme, işçilik, gümrük vd (ayrıntısı Ekspertiz raporunda yazılı) masraflar ile birtikte taplam hasar tutarı 97.025,39 TL tespit edilmiş, 410 kar ilavesi ve hurda düşümü neticesinde hasar tutarının 105.743,93 TL’ye ulaştığı tespit edilmiş, 105.743,93 TL sigorta tazminatı 04.05.2020 tarihinde sigortalıya tediye edilmiş olduğu, davalı taşıyıcılar CMR konvansiyonu Md.23-25 hükürmleri uyarınca 410 ilave kardan sorumlu olmadıklarından rücu tutarı 96.041,39TL tespit edilmiş, taşıma ilişkisinde 1 no.lu davalı akdi taşıyıcı (forwarder) 2 no.lu davalı fiili taşıyıcı olup TTK Md.882 hükümleri çerçevesinde sınırlı sorumluluk Jimitini aşmamak üzere meydana gelen zarardan müteselsilen sorumlu oldukları, sigortalı ile müvekkili şirket arasında münakit ve bir delil anlaşması mahiyetinde olan Sigorta Poliçesi Genel Şartları ve T.T.K.’nın 1472 maddesinin amir hükmüne göre sigorta tazminatı ödediğinden sigortalısının haklarına halef olmuş aynı zamanda temlik alan sıfatıyla TTK Md.890 uyarınca yetkili mahkemelerden biri olan mahkemenizde işbu dava ikame edilmiş olduğu, sigortalıları ile davalı taraflar tacir olup aynı zamanda aralarındaki uyuşmazlık taşıma sözleşmesinden kaynaklanmakta olduğu, taşıma ilişkisine ilişkin hükümler Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenmiş olmakla işbu dava ticari dava ve ticari dava olması hasebiyle “Zorunlu Arabuluculuk”a tabi olup arabuluculuk görüşmelerinin olumsuz sonuçlanması sebebiyle anlaşmamaya ilişkin “son tutanak” düzenlendiği, 96.041,39 TL sigorta tazminatının (Taşıyıcı CMR Konvansiyonu hükümlerine göre, sınırlı sorumlu olmak üzere) 04.05.2020 üdeme tarihinden itibaren işleyecek TCMB avans faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı … Tic. Ltd. Şti. vekili; müvekkili şirket dava dışı … A.Ş. İle yapılar anlaşma doğrultusunda ilgili envanterin taşınması hususunda anlaşmaya varmış ve söz konusu bu taşıma işi müvekkili firma tarafından … Tic, Ltd. Şti. adlı şirkete verilmiş, … Tic. Ltd. Şti ise taşıma işini diğer davalı … Şti’ne vererek söz konusu taşıma işini yerine getirmiş, … Şti ile müvekkili arasında akdedilmiş olan sözleşme dilekçesi öncelikle huzurdaki iş bu davanın … Ltd. Ştine ihbar edilmesini talep ettiklerini, meydana gelen olayda müvekkili şirketin herhangi bir kusur ve sorumluluğu bulunmadığı, … AŞ tarafından gönderilen 09 Ocak 2020 tarihli Noter ihtarname ile ”100 m3 filler silo” da meydana gelen hasarin taraflarına karşılanması ihtar edilmiş, müvekkili şirket taşıma işinde görevli olan … Ltd Şti ne Noter ihtamame ile iş sahibi … A.Ş. zararlarının karşılanması talep edilmiş, kabul anlamına gelmemekle birlikte meydana gelen olayda herhangi bir zarar kaleminin tespit edilmesi halinde söz konusu zarardan … Tic. Ltd. Şti ile … Tic. Ltd. Şti birlikte sorumlu olacağı, müvekkili şirketin meydana gelen olayda herhangi bir kusur ve ihmali söz konusu olmadığı, bu nedenlerle husumet hatalı olarak müvekkili şirkete yönlendirilmiş, yine kabul anlarmına gelmemekle birlikte zaman aşımı itirazımızda söz konusu olduğu, bu nedenlerle müvekkili aleyhine açılmış olan iş bu davanın reddine karar verilmesi talep etme gereği hasıl olduğu, … Tic. Ltd. Şti ne ihbar edilmesi ile davanın reddine karar verilmesi talep etmiştir.
Davalı … Şirketi vekili; açılan davanın haksız ve hukuka aykırı olduğunu, reddedilmesi gerektiğini, hasar ihbarının süresi içerisinde yapılmadığını, halefiyet hakkına sahip olduğunu iddia eden davacı tarafın emtianın hasarlı olarak teslim edildiğini yasanın öngördüğü hak düşürücü süre içerisinde usulüne uygun olarak ihbarda bulunduğunu ispat etmekle yükümlü olduğunu, meydana gelen hasarların gerçek sorumlusu dava dışı davacının sigortalısı ve diğer davalı şirket olduğunu, davacının sigortalısı tarafından yükleme ve boşaltma yapılmış tamamen kendi insiyatifleri ile taşıyıcının müdahalesine izin verilmediğini, davacının sigortalısı ve davalı şirket tarafından fiili taşıyıcıya yükleme ve boşaltma için müdahale şansı dahi bırakılmadığını, bundan dolayı müvekkili şirketin oluşan hasarlardan sorumlu tutulmasının düşünülemeyeceğini, davacının sigortalısınca yapılan yüklemelerde taşımaya konu emtianın üzerinde taşıyıcıyı yönlendirmesi gereken işaret veya numaralar da mevcut olmadığını ve mevcut olduğuna dair de hiçbir delile rastlanmadığını, davacı yanca sigorta kapsamı içerisinde olmadığı halde ödeme yapılmış olup davacının rücu edebileceği bir alacak bulunmadığını, davacının halefiyet şartını taşıması için öncelikle dava dışı sigortalı ile davacı arasındaki Emtia Nakliyat Sigorta Poliçesi kapsamında olması gerektiğini, fakat davacı şirket ile sigortalısı arasında da bir örneği mevcut olan Nakliyat Sigorta Poliçeleri, nitelikleri gereğince; riziko altına alınan emtia taşınması işlemi esnasında gönderici konumunda olan sigortalının aracın ve yükün türüne, özelliklerine has yükleme yapmak, istifleme yapmak, ambalajlama yapmak gibi yükümlülüklerini ihtiva ettiğini, bu tarz sözleşmelere göre, gönderici konumunda olan sigortalının, sıralanan yükümlülüklerinden herhangi birisinin ihlal etmesi neticesinde gerçekleşen riziko teminat kapsamı dışında kaldığını, davacının teminat kapsamında olmayan bir ödeme yaptığını, bundan kaynaklı olarak rücu/halefiyet hakkına sahip olmadığını, hasarın tamamen davacının sigortalısının kusurundan kaynaklandığını, müvekkili şirket’in gıyabında ve tamamen tek taraflı olarak hazırlatılmış olan ekspertiz raporlarında hatalı şekilde hesaplanan hasar bedellerini hiç bir şekilde kabul etmediklerini, hiç bir şekilde kabul anlamına gelmemek üzere iddia olunan hasar miktarının fahiş olduğunu beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Davalı şirketlere ait ticaret sicil kayıtları, dava dışı … AŞ kayıtları, taraflar arasında düzenlenen taşıma sigorta sözleşmesi, hasar dosyası, 01/02/2022 tarihli bilirkişi raporu ile tüm dosya kapsamı.
GEREKÇE :
Dava, davacının taşıma sigorta poliçesi kapsamında sigortalısına ödediği tazminatın zarar sorumlularından rücuen tahsili talebine ilişkindir.
Mahkememizce yapılan yargılama neticesinde esasa dair verilen 20/09/2022 tarihli davanın aktif husumet yokluğundan reddine dair karar, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20.HD’nin 04/05/2023 tarih 2023/755E.-2023/563 K. sayılı ilamı ile; “….Bu durum karşısında mahkemece, somut uyuşmazlıkta davacının aktif dava ehliyetinin bulunduğu kabul edilerek, işin esasının incelenmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış, Dairemizce HMK’nın 353/1-a-6 maddesince davacı vekilinin yukarıdaki hususlara ilişkin istinaf itirazlarının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine, karar vermek gerektiği” belirtilerek mahkememiz kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
Davacı yan, Nakliyat Emtea Sigortası ve ona tekaddüm eden JCC (A) Klozu hükümleri kapsamında, dava dışı … A.Ş. adına sigortalı bir set/50 parçadan oluşan … Tesisini oluşturan parçalar, makinalar, motorlar, silo, yedek parça emtiasını, akdi taşıyıcı davalı … Ltd. Şti.’nin taşıma taahhüdü altında, fiili taşıyıcı davalı … tarafından … – …’ya taşınmak üzere tam ve sağlam teslim edildiğini, 22.12.2019 tarihinde, sevkiyatın … ayağında … plakalı dorsede yüklü 100 m3 kapasitesindeki …nun ön üst köşe kısmının köprüye çarpması sonucu, tankın ezilmek suretiyle ağır hasarlanması neticesinde zarar meydana geldiğini, zararın 105.743,93TL olarak tespit edildiğini ve bu tutarın sigortalıya ödendiğini, davalıların %10 ilave kardan sorumlu olmadıklarını iddia ederek ödenen bedelden 96.041,39TL’nin davalılardan rücuen tazminini talep etmiştir.
Taşımaya konu emtiaların davacı tarafından 12/12/2019 tanzim tarihli Nakliyat Emtea Sigorta Poliçesi ile sigortalandığı, sigortalının … A.Ş. olduğu dosyada mübrez poliçe suretinden tespit edilmiştir.
Sigortalı tarafından hazırlanmış 1 set/50 parçadan oluşan … Tesisini oluşturan parçalar, sigortalı/tedarikçi firrma …’nin Ankara/Türkiye tesisinde, akdi taşıyıcı firma … Tic. Ltd. Şti. organizasyonuyla fiili taşıyıcı … Ltd. Şti. tarafından temin edilen 12 araca yüklenmek suretiyle …’dan …’ya sevk edilmiştir. Sevkıyatın … ayağında, … plaka sayılı dorsede yüklü 100 m3 kapasitesindeki …nun ön üst köşe kısmının hasarlandığı ancak, hasarlı tankın diğer 11 TIR ile birlikte, mevcut halde …’ya sevk edildiği anlaşılmıştır.
Uyuşmazlığın uluslararası karayolu ile taşımadan kaynaklandığı, Türkiye’nin 02.08.1995 tarihinde CMR Konvansiyonu’na taraf olduğu, bu sebeple uyuşmazlığa CMR Konvansiyonu hükümlerinin uygulanması gerektiği kabul edilmiştir.
CMR’nin 17. Maddesinin 1. Fıkrasına göre; taşımacı yükü teslim aldığı andan teslim edinceye kadar bunların kısmen veya tamamen kaybından ve doğacak hasardan sorumludur. Aynı maddenin 2. Fıkrasına göre ise; eğer kayıp, hasar veya gecikme istek sahibinin hatası veya ihmalinden, taşımacının hatasından değil de istek sahibinin verdiği talimattan, yüke has bir kusurdan yahut da taşımacının önlenmesine olanak bulunmayan durumlardan ileri gelmiş ise taşımacı sorumlu tutulamaz. CMR hükümlerine tabi taşımalarda taşıyıcının, eşyanın kendisine teslim edildiği tarihten gönderilene teslim edildiği tarihe kadar meydana gelen hasar ve kayıplardan sorumlu olacağı esas olmakla birlikte, anılan Konvansiyon’un 17/4-c maddesinde, yükün gönderici, alıcı veya bunların adına hareket eden kişiler tarafından alınması, yüklenmesi, istiflenmesi veya boşaltılması özel bir risk durumu olarak kabul edilmiş, hasar veya kaybın anılan nedenlerden kaynaklanması halinde taşıyıcının sorumlu olmayacağı hükme bağlanmıştır. Fakat, bu halde dahi taşıyıcının yükün sağlıklı taşınabilmesi için yükleme ve istiflemeye gerekli özeni gösterme ve nezaret etme yükümlülüğü bulunmaktadır. Bahse konu yükümlülüğün ihlali, taşıyıcı bakımından müterafik kusur oluşturacaktır.
Dava konusu olayda, Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından verilmiş Özel Yük Taşıma İzin Belgesi’nde belirtilen yol güzergâhı takip edileceği, belirtilen yükün azami yüksekliğinin 4,45 metreyi geçmemesi gerekmektedir. Bu şartlar altında kalmak suretiyle taşıma izni verilmiştir. Aracın yüklü halde seyri sırasında yüksekliği konusunda dosya kapsamında bilgi belge bulunmamaktadır. Bu nedenle hasarın tam olarak ne şekilde meydana geldiği belirli değildir. Ancak hasarın taşıma sırasında geldiği net bir şekilde belirlidir. Bu itibarla CMR’nin 17. Maddesi uyarınca taşıyıcı, taşıma sırasında meydana gelen zarardan sorumlu olacaktır. Oluşan hasarın ne şekilde meydana geldiği net bir şekilde belirli olmadığı gibi yükleme ve istif hatasından geldiği konusunda da dosyada delil bulunmadığından istek sahibinin meydana gelen olayda kusurunun bulunmadığı, kusurun taşıyıcı da olduğu kabul edilmiştir. Davalılardan … Tic. Ltd. Şti. Akdi taşıyıcı olması sebebiyle sözleşme kapsamında oluşan zarardan sorumlu olup, … Ticaret Ltd. Şti. İse fiili taşıyıcı olması sebebiyle haksız fiil hükümleri sebebiyle kusuru oranında oluşan zarardan sorumludur. Bu kapsamda hasarın taşıma sırasında taşıyıcının kusuruyla meydana geldiği tespit edildiğinden davacının sigortalıya ödemiş olduğu tutarı davalılara rücu talebinin yerinde olduğu kabul edilerek davanın kabulüne karar verilmiştir. Hüküm altına alınan tutara davalı … Tic. Ltd. Şti. Yönünden CMR m.27/1 uyarınca ödeme tarihinden itibaren yıllık %5 oranında faiz işletilmiş, davalı … Ticaret Ltd. Şti. yönünden ise haksız fiil sorumluluğu olması sebebiyle yasal faiz işletilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-DAVANIN KABULÜ İLE, 96.041,39TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, Davalı … yönünden hüküm altına alınan tutara ödeme tarihi olan 04/05/2020 tarihinden itibaren yıllık %5 oranında faiz işletilmesine, davalı … yönünden hüküm altına alınan tutara ödeme tarihi olan 04/05/2020 tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine, Davalı … sorumluluğunun CMR madde 23 uyarınca 95.970,00TL ile sınırlı tutulmasına,
2-Alınması gereken 6.560,58TL karar ve ilam harcından peşin alınan 1.640,15 TL harcın mahsubu ile bakiye 4.920,43TL karar ve ilam harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye irat kaydına,
Zorunlu arabuluculuk kapsamında Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2 maddesi gereği ödenecek ve Arabuluculuk AÜT’nin Birinci Kısmına göre taraf sayısı gözetilerek belirlenen 1.129,49TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
Mahkememizin 18/10/2022 tarih ve … esas, … karar, … harç nolu harç tahsil müzekkeresinin bila infaz iade edilmesinin istenilmesine, tahsilat yapılmış ise bedelinin ilgilisine iadesine,
Davacı tarafından yatırılan 1.640,15TL peşin harç, 59,30TL başvuru harcı, 8,50TL vekalet harcı olmak üzere toplam 1.707,95TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Davacı tarafından sarf edilen 409,20TL tebligat ve posta gideri, 1.500,00TL bilirkişi ücreti, 492,00TL istinaf başvurma harcı olmak üzere toplam 2.401,20TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine, bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
4-Davacının kendisini vekil ile temsil ettirdiği görülmekle karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince takdir ve hesap edilen 15.366,62TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,
5-Davalı … Ltd. Şti. tarafından yatırılan ancak kullanılmayan 150,00TL delil avansının karar kesinleştiğinde bu davalıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize sunulacak, yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye ibraz edilecek bir dilekçeyle başvuru yapılmak suretiyle, Ankara Bölge Adliye Mahkemeleri ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.07/09/2023

Katip Hakim
e-imzalı e-imzalı