Emsal Mahkeme Kararı Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/891 E. 2023/767 K. 22.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. Ankara Batı ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/891 Esas – 2023/767
T.C.
Ankara Batı
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA

ESAS NO : 2022/891 Esas
KARAR NO : 2023/767

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI : 1-
VEKİLİ :
DAVALI : 2-
VEKİLİ :

DAVA : Tapu İptali Ve Tescil (Satın Almaya Dayalı)
DAVA TARİHİ : 19/08/2022
KARAR TARİHİ: 22/06/2023
K. YAZIM TARİHİ: 20/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tapu İptali Ve Tescil (Satın Almaya Dayalı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :
Davacı vekili mahkememize sunduğu dava dilekçesinde özetle ;Müvekkili kooperatifin … ili … ilçesi …/… Mah. … Ada … Parselde bulunan arsası üzerinde üyeleri için konut inşa ettiğini, inşa edilen konutlardan … Blok … nolu daireyi üyesi olan davalı …’ya verdiğini, üye …nın daha sonra kooperatif üyeliğinden 24.06.2022 tarihinde istifa ettiğini, kooperatif ile davalı arasındaki üyelik ilişkisi istifa ile sona erdiğini, Kooperatifler Kanunu’nun 17. Maddesine göre davalı …’nın kooperatiften aldığı taşınmazı iade etmesi gerektiğini, yasa ve sözleşmenin emredici hükmü gereğince davalı … kooperatifçe üyelik sıfatına bağlı olarak kendisine verilen taşınmazı, üyeliği sona erdiği için müvekkili kooperatife geri vermek zorunda olduğunu, diğer üyeler gibi taşınmaz alma hakkının ortadan kalktığını, sadece ödediği aidatlardan, genel giderlerden hissesine düşen kısım mahsup edildikten sonra kalan kısmını talep edebileceğini, davalı …’nın, diğer davalı … T.A.O ‘ya taşınmazı ipotek olarak verdiğini, davalı … lehine yapılan tescil işleminin, kooperatif üyeliğinden istifa etmesi nedeniyle hukuki dayanağını yitirerek, yolsuz tescil niteliğini kazandığını, yolsuz tescil nedeniyle iptal edilen tapu kayıtlarının eski hale iade edileceğini, yolsuz tescile dayanarak hak kazanılması olanaklı olmadığından ipotek ve benzeri kayıtlarında iptali gerektiğini, davalı bankanın, … ile kooperatif arasındaki ilişkiyi bildiğini ve bilmesi gerektiğini, davalı bankanın bu durumu bile bile taşınmazın üzerine ipotek koyduğunu, davalı tarafın iyi niyetli olmadığını, davalı bankanın lehine verilen ipoteğin iptali gerektiğini, asıl işlem olan ipoteğin baştan itibaren geçersiz olduğunu, dolayısıyla ipoteğin ve tapunun iptaline, müvekkili adına tesciline karar verilmesi gerektiğini, tüm bu nedenlerle ve fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; davalı …’nın ile kooperatif arasındaki ilişkinin üyelik ilişkisi olduğuna ve … ile üyelik ilişkisinin sona erdiğinin tespitine ve üyelik ilişkisi sona erdiği için …’nın kooperatiften aldığı … ili, … ilçesi, …/… Mah., … Ada … Parsel … Blok … nolu bağımsız bölüm olan taşınmazın tapusunun iptaline, müvekkili adına tesciline karar verilmesini, taşınmaz üzerinde davalı … T.A.O lehine ipotek verildiğini, davalı … adına yapılan tescil yolsuz tescil olduğu için buna bağlı olarak davalı … tarafından diğer davalı … lehine verilen ipotekte yolsuz tescil niteliğinde olduğundan (ve davalı banka iyiniyetli olmadığından) davalı banka adına verilen ipoteğin de kaldırılmasına (fekkine) karar verilmesini, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı … vekili cevap dilekçesi ile özetle; müvekkilinin, sözleşme gereğince kendi üzerine düşen edimlerini yerine getirdiğini, aidatlarını kooperatife düzenli olarak ödediğini, davacınınise müvekkilinin yapmış olduğu ödemelerin karşılığı olarak ilgili taşınmazı müvekkiline devrettiğini, bu sebeple tapu kaydında herhangi bir yolsuz tescil söz konusu olmayıp taşınmaz üzerinde bulunan ipoteğin de geçerli olduğunun kabulü gerektiğini, davacı yanın davalı bankanın müvekkili ile arasında bulunan ilişkinin bilinmesi gerektiğini, davalı bankanın iyiniyetli olmaması nedeniyle iyiniyet karinesine dayanamayacağını iddia ettiğini ancak; ipoteğin tescil edildiği tarihte ilgili tapu sicilinde herhangi bir şerh bulunmamakta olup davalı bankanın, müvekkili ile kooperatif arasındaki ilişkiyi bilebilmesinin de mümkün olmadığını, bu nedenle davalı yanın ipoteğin iptaline ilişkin talebinin reddi gerektiğini, davanın reddi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … T.A.O vekili cevap dilekçesi ile özetle; müvekkili bankanın … Şubesi ile asıl borçlu … ŞTİ. arasında imzalanan Kredi Genel Sözleşmesine istinaden adı geçene kredi verdiğini, kullandırılan kredilerin sözleşme hükümlerine göre geri ödenmemesi üzerine, borçluların kredi hesabının 18/04/22 tarihi itibariyle kat edildiğini ve tespit edilen bakiyesinin borçlulara noter marifetiyle 21/04/2022 tarih ve … yevmiye nolu ihtar ile ihtar edilmesine rağmen borcun ödenmediğini, akdedilen Kredi Genel Sözleşmesini davalı borçlu …’nın müşterek borçlu müteselsil kefil sıfatıyla imzalamış olup borcun tamamından (anapara ve tüm fer’i borçlardan) tıpkı asıl borçlu gibi sorumlu olduğunu, asıl borçlu firmanın sözleşmeden kaynaklanan edimlerini yerine getirmemesi üzerine sözleşmenin feshedildiğini ve kredi hesaplarının kat edildiğini, borç bakiyesinin 1 gün içerisinde ödenmesi için ihtarnamenin tüm borçlulara keşide edildiğini, ihtarnamenin firma ve kefillerin sözleşmede belirtilen adreslerine tebliğe çıkartılmış ve tebliğ edilmiş olduğunu, ihtarnamede belirtilen sürede kredi borcunun ödenmemesi sebebiyle, asıl borçlu ve ipotek maliki aleyhine Ankara Gayrimenkul Satış İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyasından ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibi başlatıldığını, diğer davalı … adına kayıtlı “… ili, … ilçesi, … mah … ada, … parselde kayıtlı” taşınmazın müvekkili bankaya ipotek verdiğini, kredinin geri dönüşü olmaması nedeniyle hakkında Ankara Gayrimenkul Satış İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından açılan “ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla” icra takibi yapıldığını, kıymet takdirine itiraz edildiğini Ankara … İcra Hukuk Mahkemesinde … Esas Sayılı dosyadan kıymet takdirine itiraz davası görülmeye devam ettiğini, yine kefil …’nın borca itiraz etmesi üzerine Ankara Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. Sayılı dosyadan itirazın iptali davası görüldüğünü, her iki davanın da kredinin tasfiye sürecinin uzatılmaya çalışıldığını ve kötüniyeti ortaya koyduğunu, işbu davanın müvekkili bankaya yöneltilemeyeceğinden işbu davanın usulden reddi gerektiğini, dava istifa nedeniyle taşınmazın iadesine ilişkin olup müvekkili bankanın davaya ancak müdahil olabileceğini, istifa geçerli ise dahi bu istifanın kredinin kat tarihi olan 18/04/2022 tarihinden sonra yapılmasının diğer davalı borçlunun kötüniyetli olduğunu gösterdiğini, diğer davalı bankanın asıl borçlusu … firmasının teminatına taşınmazını vermiş olmakla birlikte aynı zamanda şirket kurucusu …’nın eşi olduğunu, kooperatif üyeliğinden istifanın ipoteğin geçerliliği etkilemeyeceğini, dolayısıyla davacı yanın ipoteğin fekki talebinin yersiz ve dayanaksız olduğunu, müvekkili bankanın tapu kütüğündeki tescile iyiniyetle dayanarak taşınmaz üzerinde ipotek tesis ettiğini ve asıl borçlu şirkete kredi kullandırdığını, müvekkili bankanın müşterilerine kredi kullandırırken ve teminat alırken tapudaki kayıtlara göre işlem yapmakta olup davacı iddialarının aksine malikin taşınmazı edinme şeklini araştırma yükümlülüğü altında olmadığını, bankaca ipoteğinin tesis edildiği tarih itibariyle taşınmazın tapuda diğer davalı … adına kayıtlı olduğunu, taşınmaz maliki ile kooperatif arasındaki üyelik ilişkisinin bankanın müdahale yahut kontrol edemeyeceği harici bir ilişki olduğunu, ipotek tesis edilen tarihte herhangi bir üyelikten istifa durumunun olmadığını, dava konusu taşınmazın tapu sicilindeki kaydında ipotek tesis edilen tarihte herhangi bir şerh bulunmadığı, üyelikten istifanın öngörülmesinin beklenmesinin mümkün olmayacağını, tapu kaydında gerçek kişi ipotek veren … adına kayıtlı görünen ve mülkiyeti kazanım şekli “satış” olarak belirtilmiş olan bir taşınmaz üzerinde kredi kullandıran bankanın alacağının teminatını teşkil etmek üzere ipotek tesis etmiş olmasında herhangi bir kötüniyet aranamayacağı gibi bankanın gerekli dikkat ve özeni göstermediğinden de bahsedilemeyeceğini, tüm bu nedenlerle; haksız ve yersiz davasının öncelikle usulden reddine, sayın mahkeme aksi kanaatte ise esastan reddine; yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Davaya konu taşınmaz tapu kayıtları, ipoteğe ilişkin bilgi ve belgeler, Ankara Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü cevabi yazısı, kooperatif genel kurul tutanakları, Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası, Ankara … İcra Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dosyası, bilirkişi raporu ile tüm dosya kapsamı.
Bilirkişi kurulu 21/03/2022 tarihli raporu ile özetle; hukuki takdiri ve değerlendirmesi Mahkemeye ait olmak üzere;
Davalı …’nın, kooperatif yönetim kurulunun 25/03/2021 günlü … sayılı kararı ile …’a ait … İli, … İlçesi, …/… Mahallesi … Ada … Parsel arsa üzerine bulunan … Blok … numaralı daire ile özgülenmiş kooperatif ortaklığını devralmak suretiyle kooperatif ortaklığına alındığı, mevcut yönetim kurulu kararlarına ve muhasebe defter kayıtlarına göre normal ortak …’nın 27/06/2022 tarihi itibariyle kooperatifle bir bağı kalmadığı, bir kooperatif ortağının konut sahibi olabilmesinin, kooperatife karşı tüm yükümlülüklerini yerine getirmesine bağlı bulunduğu, davalı …’nın kooperatifle arasında ortaklık bağı kalmadığından, kendisiyle KK. ve anasözleşme hükümleri çerçevesinde hesaplaşılması gerektiği, taşınmazın; bulunduğu semt ve mevkii, civarlarındaki emsallerinin alım – satım rayiçleri, inşaat tarzı ve evsafı, ana cadde ve çarşı – pazar ile olan irtibatı, ulaşım imkânları, ana artere, iş ve alış veriş merkezlerine mesafesi, inşaatında kullanılan malzeme ve işçiliklerin cins ve kaliteleri, konfor dereceleri, büyüklükleri, iç taksimatı ve kullanılış durumu, bağlı bulunduğu ana taşınmazın yaşı, getirebileceği kira miktarları, bölgedeki konumu, arsa payı, toplu taşım, elektrik, su, doğalgaz, kanalizasyon vb. belediye alt ve üst yapı hizmetlerinden faydalanma durumu olmak üzere serbest pazar koşullarında satış değerine etki edecek olumlu ve olumsuz tüm etkenler nazarı dikkate alındığında; 19/08/2022 dava tarihinde mevcut durumu itibariyle, güncel rayiç değerinin 650.000,00 TL. olabileceği, alacağın teminatı olarak taşınmaz üzerine ipotek tesis edilmesi nedeniyle oluşan işlemlerin, yolsuz tescil olup olmadığının hukuki takdirinin Sayın Mahkemeye ait olduğu bildirilmiştir.
GEREKÇE :
Dava, kooperatif üyeliğine dayalı olarak oluşan tapu kaydının kooperatif üyeliğinin sona ermesi nedeniyle iptali ve davacı kooperatif adına tescil istemi ile davalı banka adına bulunan ipoteğin fekki ile davacı adına tapu tescil istemine ilişkindir.
Dava dilekçesi ekinde sunulan 24/06/2022 günlü dilekçenin incelenmesinden, …’nın bazı mazeretlerini gerekçe göstererek istifa ettiği anlaşılmıştır. Konuyla ilgili kooperatif yönetim kurulunun 27/06/2022 günlü … sayılı kararının incelenmesinden; davalının istifa istemi kabul edilerek, kendisine verilen … Blok … numaralı dairenin tapusunun iptali ile ilgili olarak hukuki yollara başvurulması kabul edilmiştir. … Kaymakamlığı “Tapu Müdürlüğü’nün 23/08/2022 günlü yazısının incelenmesinden davaya konu konutun (… İli, … İlçesi, … Mahallesi … Ada … Parselde bulunan … Blok … numaralı daire) 31/03/2021 günlü … yevmiye sayılı işlem neticesinde davalı … adına kaydolduğu anlaşılmıştır.
TMK’nın 1022. maddesinde; “Ayni haklar kütüğe tescil ile doğar” denildikten sonra aynı Yasa’nın 705. maddesinde de tescilden önce mülkiyetin kazanılabileceği haller “Miras, Mahkeme Kararı, Cebri icra, İşgal, Kamulaştırma halleri ile Kanunda öngörülen diğer haller” olarak belirtilmiştir. 1163 sayılı Kooperatifler Kanun’unda, kooperatif üyelerine mülkiyetin, kur’a çekimi ile geçeceğine dair bir düzenleme olmadığı gibi, olayda TMK’nın 705. maddesinde öngörülen diğer istisnai haller (tescilsiz iktisap) de bulunmadığından, konut yapı kooperatiflerinde kur’a çekimi ile mülkiyetin kooperatif üyesine tescilsiz geçeceğinin kabulü mümkün değildir. Davalının kooperatif üyeliğinden çıkma iradesini açıklamasının yanında, kooperatif ortaklığı sebebiyle kendisine tahsis edilen ve ortaklık payına isabet eden taşınmazın tapu kaydını davacı kooperatife devretmesi gerektiği tabîidir. Davalı …’nın, kooperatif yönetim kurulunun 25/03/2021 günlü … sayılı kararı ile …’a ait … İli, … İlçesi, …/… Mahallesi … Ada … Parsel arsa üzerine bulunan … Blok … numaralı daire ile özgülenmiş kooperatif ortaklığını devralmak suretiyle kooperatif ortaklığına alındığı, Mevcut yönetim kurulu kararlarına ve muhasebe defter kayıtlarına göre normal ortak …’nın, 27/06/2022 tarihi itibariyle kooperatifle bir bağı kalmadığı, KK. ve anasözleşme hükümleri çerçevesinde ortaklık payına isabet eden taşınmazın tapu kaydını davacı kooperatife devretmesi gerektiğinden Davanın davalı … yönünden TAPU İPTALİ VE TESCİL TALEBİNİN KABULU İLE … ili … ilçesi …/… Mahallesi … ada … parselde bulunan … Blok … nolu dairenin davalı … adına kayıtlı tapusunun iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
“İpoteğin terkini isteme hakkı” başlığını taşıyan TMK’nın 883. maddesinde “Alacak sona erince ipotekli taşınmazın maliki, alacaklıdan ipoteği terkin ettirmesini isteyebilir.” yönünde düzenleme getirilmiştir. Bu itibarla davacının, davalı adına olan ipotek kaydının terkini talebiyle malik sıfatını kazanmadan açtığı bu davada, henüz aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı, malik sıfatını kazandıktan sonra bu davayı açabileceği nitekim bu konuda iş bu dava ile açılan tapu iptal ve tescil davasının sonucuna göre de dava hakkına sahip bulunacağından, davacının davalı … yönünden davasının aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın, Davalı … yönünden aktif husumetten REDDİNE,
2-Davanın davalı … yönünden TAPU İPTALİ VE TESCİL TALEBİNİN KABULÜ İLE … ili … ilçesi … Mahallesi … ada … parselde bulunan … Blok … nolu dairenin davalı … adına kayıtlı tapusunun iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline,
3-a)Alınması gereken 44.401,50 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 426,94 TL harcın ve tamamlama harcı olarak yatırılan 12.051,00 TL’nin mahsubu ile bakiye 31.923,56 TL karar ve ilam harcının davalı …’dan alınarak hazineye irat kaydına,
b)Davacı tarafından yatırılan 426,94 TL peşin harç, 80,70 TL başvuru harcı, 11,50 TL vekalet harcı ve 12.051,00 TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 12.570,14 TL harcın davalı …’dan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından sarf edilen 2.400,00 TL bilirkişi ücreti, 142,00 TL tebligat ve posta gideri olmak üzere toplam 2.542,00 TL yargılama giderinin davalı …’dan alınarak davacıya ödenmesine, bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
5-Davacının kendisini vekil ile temsil ettirdiği görülmekle karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince takdir ve hesap edilen 89.500,00 TL vekalet ücretinin davalı …’dan alınarak davacıya ödenmesine,
6-Davalı … T.A.O’nun kendisini vekil ile temsil ettirdiği görülmekle karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince takdir ve hesap edilen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya ödenmesine,
7-Kararın talep halinde taraflara tebliğine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize sunulacak, yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye ibraz edilecek bir dilekçeyle başvuru yapılmak suretiyle, Ankara Bölge Adliye Mahkemeleri ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 22/06/2023

Katip Hakim
e-imzalı e-imzalı