Emsal Mahkeme Kararı Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/664 E. 2023/363 K. 21.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. Ankara Batı ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/664 Esas – 2023/363
T.C.
ANKARA BATI
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA

ESAS NO : 2022/664 Esas
KARAR NO : 2023/363

HAKİM :
KATİP :

DAVACILAR : 1-
2-
3-
VEKİLİ :
DAVALI : HASIMSIZ

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 20/06/2022
KARAR TARİHİ: 21/03/2023
K.YAZIM TARİHİ: 05/04/2023

Yukarıda tarafları yazılı davanın mahkememizce yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili; müvekkillerinin Şirketler grup şirket olduğu, ticari defter ve sair ticari belge ve kayıtlarını … Mahallesi … Cad. No: … …/… adresinde muhafaza ettiklerini, bu adresi, 06.06.2022 tarihinde yağan yoğun yağmur nedeniyle su bastığını, su baskını, bu adresteki binaya ait yağmur su deposunun tamamen dolması üzerine kanalizasyona aktarılan yağmur sularının şirket merkezinin zemin katındaki tuvalet ve lavabolardan geri basması şeklinde gerçekleştiğini, müvekkili şirketlerin muhasebe birimi ile ticari defter ve evrakının depoladığı odalar da zemin katta bulunduğundan, bu bölümlerin su baskınından etkilendiği ve neticede Müvekkilinin aşağıda listelenen belge ve evrakının hasar görüp kullanılamaz hale gelmek suretiyle zayi olduğunu, müvekkillerinin ziyaı 06.06.2022 tarihinde öğrendiğini, su baskının fark edilmesi neticesinde itfaiye çağırıldığı, su baskının yaşandığı adrese gelen itfaiye memurları tarafından 10.06.2022 İtfaiye Raporu düzenlendiği, düzenlenen raporun, su baskınının varlığını, gerçekleşme biçimini ve ayrıca müvekkillerinin ticari belgelerinin zayi olduğunu doğruladığını, müvekkillerinden … A.Ş.’nin kuruluş tarihi olan 07.10.1998 tarihinden 31.12.2021 tarihine kadar; bordrolar, prim ödeme kayıtları, faiz mesai kayıtları, iş sözleşmeleri vb. dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere tüm SGK kayıtları, ticari defterler, alım-satım faturaları, proforma faturalar, irsaliyeler, ödeme ve tediye makbuzları vb. dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere tümh ticari kayıt ve belgeler; … Tic. A.Ş.’nin kuruluş tarihi olan 08.11.2018 tarihinden 31.12.2021 tarihine kadar; bordrolar, prim ödeme kayıtları, faiz mesai kayıtları, iş sözleşmeleri vb. dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere tüm SGK kayıtları, ticari defterler, alım-satım faturaları, proforma faturalar, irsaliyeler, ödeme ve tediye makbuzları vb. dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere tüm ticari kayıt ve belgeler; … Şti.’nin kuruluş tarihi olan 21.02.2002 tarihinden 31.12.2021 tarihine kadar; bordrolar, prim ödeme kayıtları, faiz mesai kayıtları, iş sözleşmeleri vb. dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere tüm SGK kayıtları, ticari defterler, alım-satım faturaları, proforma faturalar, irsaliyeler, ödeme ve tediye makbuzları vb. dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere tüm ticari kayıt ve belgeler olduğunu, Ankara Valiliği’nin 06.06.2022 tarihinde Ankara’da kuvvetli sağanak yağış, su baskını ve sel olaylarının yaşanmasının beklendiğine dair duyuruları ve bu tarihte Ankara’nın birçok bölgesinde sel ve su basması olavlarının gerçekleştiğine dair basın organlarında yayımlanan haberler, dava konusu adreste yaşanan su baskınının gerçekleştiği tarihte ekstrem yağışların ve afet niteliğinde su baskınlarının yaşandığını gösterdiğini, bu kapsamda, Türk Ticaret Kanunu’nun 82/7. Maddesine göre işbu davayı ikame etmek ve müvekkillerin tacir olarak saklamakla yükümlü oldukları defterler ve belgelerin su baskını afeti sebebiyle zıyaa uğramasından ötürü Mahkemeden kendisine ticari evrakın ziyaına dair belge verilmesini talep etmek gerektiğini beyan ederek, fazlaya ilişkin her türlü hakları saklı kalmak kaydıyla; müvekkili şirketlerin bildirilen belgelerinin 06.06.2022 tarihinde gerçekleşen su baskını afeti sebebiyle zayi olduğunun tespitine ve bu duruma dair müvekkillerine söz konusu ticari evrakın ziyaına dair zayi belgesi verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava hasımsız olarak açılmıştır.
GEREKÇE :
Dava, bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu ticari defter ve kayıtların zayi olduğunun tespitine ve zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir (TTK m. 82/5,7).
TTK’nın 82/7 maddesinde; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Davacılar vekili, davacı şirketlerin grup şirketler olduğunu ve ticari defter ve kayıtlarının … Mahallesi … Cad. No: … …/… adresinde muhafaza ettiklerini, bu adresi, 06.06.2022 tarihinde yağan yoğun yağmur nedeniyle su bastığını, müvekkili şirketlerin muhasebe birimi ile ticari defter ve evrakının depolandığı odaların zemin katta bulunduğunu, bu bölümlerin su baskınından etkilendiğini ve belirtilen belge ve evrakların hasar görüp kullanılamaz hale gelerek zayi olduğunu beyan ederek zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
Yoğun yağmur yağışının 06/06/2022 tarihinde gerçekleştiği ve su baskının da aynı tarihte gerçekleştiği, davanın ise 20/06/2022 tarihinde açıldığı, davacıların ziyaı öğrenme tarihi ile dava tarihi gözetildiğinde TTK’nın 82/5 maddesi uyarınca davanın 15 günlük yasal süresi içinde açılmış olduğu anlaşılmıştır.
Dava dilekçesi, ticaret sicil gazetesi, vergi dairesi kayıtları, defterlerin tasdik durumuna ilişkin ilgili noter kayıtları, davacı şirketlerin muhasebecisi tarafından sunulan beyan dilekçesi, meteoroloji genel müdürlüğü ve … Belediye Başkanlığı kayıtları ve diğer belgeler dosyaya kazandırılmıştır. Toplanan delillerle birlikte yerinde inceleme yapılarak rapor tanzimi için dosya bilirkişiye tevdi edilmiştir.
18/01/2023 havale tarihli bilirkişi raporunda, … Şti.’nin;21.02.2002 tarihinde kurulduğu, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011 yılı kanuni defterleri (yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri, karar defteri, pay defteri, genel kurul toplantı ve müzakere defteri) ile 2012 yılı defteri kebir, 2013 yılı envanter defterinin de ibraz edilemediği görülmüş, bu nedenle zayi olduğu; … A.Ş.’nin; 07.10.1998 tarihinde kurulduğu, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010 ve 2011 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri ile 2012 yılı defteri kebir, envanter defteri, 2015 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, 2016 yevmiye defteri, defteri kebir, 2017 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, 2018 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, 2019 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, 2020 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, 2021 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, 2022 yılı yevmiye defteri, defteri kebirin de ibraz edilemediği görülmüş, bu nedenle zayi olduğu; … A.Ş.’nin; 08.11.2018 tarihinde kurulduğu, 2018 ile 2019 yılı envanter defteri, 2021 ile 2022 yıllarına ait yevmiye defteri ile defteri kebirin de ibraz edilemediği görülmüş, bu nedenle zayi olduğu belirtilmiştir. Düzenlenen raporun gerekçeli ve denetime elverişli olduğundan ve tüm defter ve kayıtların yerinde bizzat incelenerek düzenlendiğinden rapor hükme esas alınmıştır.
Davacı taraf iddiaları, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacı grup şirketlerin ticari defter ve kayıtlarının … Mahallesi … Cad. No: … …/… adresinde muhafaza edildiği, 06/06/2022 tarihinde gerçekleşen hava muhalefeti sonucu yoğun yağmur yağışı sebebiyle anılan adreste su baskını olduğu, bu baskın sonucu davacı şirketlerin bilirkişi raporunda tek tek tespit edildiği üzere; davacı … A.Ş.’nin 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010 ve 2011 yıllarına ait yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri ile 2012 yılı defteri kebir, envanter defteri, 2015 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, 2016 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, 2017 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, 2018 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, 2019 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, 2020 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, 2021 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, 2022 yılı yevmiye defteri, defteri kebirin; davacı … A.Ş.’nin 2018 yılı ve 2019 yılı envanter defteri, 2021 yılı ve 2022 yılı yevmiye defteri ile defteri kebirin ve davacı … Şti.(Eski unvan … Şti.)’nin 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010 ve 2011 yıllarına kanuni defterleri(yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri, karar defteri, pay defteri, genel kurul toplantı ve müzakere defteri),2012 yılı defteri kebir, 2013 yılı envanter defterinin zarar görerek kullanılamayacak hale geldiği, bir başka ifadeyle zıyaa uğradığı, bu zıya halinin TTK’nın 82/7 maddesinde sayılan hallerden olduğu ve davacının dava açmakta haklı olduğu kanaatine varıldığından anılan defter ve belgeler yönünden davacılar vekilinin talebinin kabulüne karar verilmiştir. Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler kapsamında(TTK’nın 82. Maddesinde sayılan) olmadığı değerlendirilen ve soyut beyandan ibaret olan(özellikle faturalar ve irsaliyelerin dolu mu yoksa boş mu olduğu belirtilmeksizin) diğer belgeler yönünden ise talebin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
DAVANIN KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE,
1-a)Ankara Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün … sırasında kayıtlı davacı … A.Ş.’nin 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010 ve 2011 yıllarına ait yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri ile 2012 yılı defteri kebir, envanter defteri, 2015 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, 2016 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, 2017 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, 2018 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, 2019 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, 2020 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, 2021 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, 2022 yılı yevmiye defteri, defteri kebirin ZAYİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
Davacının dava dilekçesine konu bordrolar, prim ödeme kayıtları, faiz mesai kayıtları, iş sözleşmeleri, SGK kayıtları, alım-satım faturaları, proforma faturalar, irsaliyeler, ödeme ve tediye makbuzları ve tüm ticari kayıt ve belgeler yönünden davasının REDDİNE,
b)Ankara Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün … sırasında kayıtlı davacı … A.Ş.’nin 2018 yılı ve 2019 yılı envanter defteri, 2021 yılı ve 2022 yılı yevmiye defteri ile defteri kebirin ZAYİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
Davacının dava dilekçesine konu bordrolar, prim ödeme kayıtları, faiz mesai kayıtları, iş sözleşmeleri, SGK kayıtları, alım-satım faturaları, proforma faturalar, irsaliyeler, ödeme ve tediye makbuzları ve tüm ticari kayıt ve belgeler yönünden davasının REDDİNE,
c)Ankara Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün … sırasında kayıtlı davacı … Şti.(Eski unvan … Şti.)’nin 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010 ve 2011 yıllarına kanuni defterleri(yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri, karar defteri, pay defteri, genel kurul toplantı ve müzakere defteri),2012 yılı defteri kebir, 2013 yılı envanter defterinin ZAYİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
Davacının dava dilekçesine konu bordrolar, prim ödeme kayıtları, faiz mesai kayıtları, iş sözleşmeleri, SGK kayıtları, alım-satım faturaları, proforma faturalar, irsaliyeler, ödeme ve tediye makbuzları ve tüm ticari kayıt ve belgeler yönünden davasının REDDİNE,
2-Alınması gereken 179,90TL karar ve ilam harcından peşin alınan 80,70TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20TL karar ve ilam harcının davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından sarf edilen yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize sunulacak, yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye ibraz edilecek bir dilekçeyle başvuru yapılmak suretiyle, Ankara Bölge Adliye Mahkemeleri ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.21/03/2023

Katip Hakim
e-imzalı e-imzalı