Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. Ankara Batı ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/342 Esas – 2023/649
T.C.
Ankara Batı
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA

ESAS NO : 2022/342 Esas
KARAR NO : 2023/649

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti
DAVA TARİHİ : 29/03/2022
KARAR TARİHİ: 01/06/2023
K. YAZIM TARİHİ: 15/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :
Davacı vekili mahkememize sunduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı kooperatife ortak olmak için evini satılığa çıkardığını, bu arada davalı kooperatif ortağı … ile irtibat kurarak davalı … Kooperatifindeki dava dışı üye …’a ait hisseyi kooperatif yönetiminin bilgisi dahilinde ve kooperatifin daha önceki devirlerde kullandığı belgeler kullanılarak 14,01.2022 tarihinde devraldığını, müvekkilinin devir bedelinin tamamını banka kanalıyla devreden üyeye ödediğini, daha önceki devirlerde izlenen usul ve yöntemler kullanılarak devir belgeleri ve başvuru belgesinin aynı gün devreden … tarafından Kooperatife teslim edildiğini, devir için gerekli belgelerin “…’ üzerinden kooperatife gönderildiğini ve kooperatife anında ulaştığını, kooperatif yönetim kurulu üyesi …’dan 01/02/2022 tarihinde müvekkiline ait telefona “… Mesajı” olarak “Değerli Üyemiz” başlıklı bir açıklamanın gönderildiğini, bu mesajın devir evrakının kooperatife ulaştığının ve müvekkilinin ortaklığının kabul edildiğinin bir kanıtı olduğunu, 14/01/2022 tarihinde vadesi gelmiş bir borç bulunmadığını, müvekkilinin devraldığı hisse karşılığı dairenin inşaat aşamasında olduğunu ve ferdileşmeye geçilmediğini, inşaatın finansmanına yönelik … Bankası … Şubesi ile kooperatif arasında garantörlük niteliğinde kredi projesi yürütüldüğünden bu kuruluşla irtibata geçildiğini, banka ile yapılan görüşmeler sonucunda ortaklığına ilişkin olarak bir bildirimde bulunulmadığından bu konu ile ilgili olarak bir şey yapamayacaklarının anlaşıldığını, bu gelişmeler üzerine kooperatif ve hisseyi devreden kişi ile görüşerek ortaklığı ile ilgili olarak resmi işlem yapılmasının talep edildiğini, ayrıca kooperatif yönetiminden öğrendiği inşaat maliyeti tutarı 522.500,00 TL’yi kooperatif hesabına gönderdiğini, bu tutarın kooperatifçe iade edildiğini, dava tarihine kadar müvekkiline bir bildirim yapılmadığı gibi, …’a Kadıköy … Noterliği aracılığıyla gönderilen bir ihtamame ile 527.705,75 TL borcu olduğunun bildirilerek ödemediği takdirde ortaklıktan çıkarılacağının ihtar edildiğini (birinci ihtar), bu ihtar üzerine istenilen tutarın fazlasıyla 530.000,00 TL. gerekli açıklama yapılmak suretiyle kooperatif hesabına gönderildiğini, bu arada … tarafından Ankara … Noterliği aracılığıyla gönderilen 25/03/2022 günlü … yevmiye sayılı ihtamame ile kooperatifteki ortaklığının bütün hak ve yükümlülükleriyle birlikte …’e devredildiğini ve istenilmiş bulunan tutarın … tarafından … Bankası hesabına yatırıldığının belirterek tekraren devir ile ilgili işlemlerin yapılmasının talep edildiğini, davalı tarafa gönderilen 530.000,00 TL. tutarındaki ödeme muvazaa içerdiği gerekçesiyle 25/03/2022 tarihinde (aynı gün) iade edildiğini, müvekkilinin bu haksız ve hukuksuz tutumlar sebebiyle hak kaybına uğradığını belirterek, müvekkilinin davalı kooperatifin kooperatif ortağı olduğunun tespitini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 07/07/2022 havale günlü dilekçesinde; ek olarak 26/06/2022 günlü genel kurul gündemine müvekkilinin ortaklığı konusu değil, devreden kişinin ihracının getirildiği açıklanmıştır.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesi ile özetle; dava dilekçesi ekinde herhangi bir taşınmaz devrine ilişkin belge bulunmadığını, davacının bu durumu abartarak mağdur olduğu yönünde algı yaratmaya çalıştığını, iyi niyetli olmadığını, “… Mesaji” olarak devir belgelerinin teslim edildiği hususunun hatalı ve kabul edilemez olduğunu, davacının kooperatif hissesi almak istediğini beyan ederek İnşaat alanında yönetim kurulu üyesi … ile görüştüğünü, hisse alması halinde 05/02/2022 tarihine kadar bütün inşaat maliyetini peşin ödemesi gerektiğinin kendisine açıklandığını, bu hususun devreden ortağa da sözlü olarak açıklandığını, sözü edilen mesajın 05/02/2022 tarihine kadar yapılması gereken ödemeyi görmesi açısından gönderildiğini, mesajın davacının şahsına yönelik olmadığını, …’ün kooperatifin çalışma sistemi içerisinde mesaj içeriğine uymadığını ve Şubat ayı içerisinde … tarafından ya da hissesini sözlü olarak devredeceğini bildirdiği davacı tarafından kooperatif hesabına herhangi bir tutar ödenmediğini, bir kişi tarafından tüm kooperatif ortaklarının mağdur edildiğini, devir evrakının kooperatife postadan iadeli taahhütlü olarak gönderildiği beyan edilmesine rağmen herhangi bir yazı ve belge alınmadığını, bu hususun araştırılması gerektiğini, davacı hakkında alınmış bir karar bulunmadığını, davacının gönderdiği 522.500,00 TL. tutarındaki ödemenin yönetim kurulu tarafından … adlı bir ortak olmadığı için iade edildiğini, kooperatif yönetim kurulu dava dilekçesi ile konudan haberdar olduğu için durumun Haziran ayındaki genel kurulda görüşüleceğini, 2.000.000,00 TL değerindeki bir dairenin 530.000,00 TL. bedelle alındığının kabulünün hayatın akışına uygun düşmediğini belirterek, haksız ve hukuki mesnetten yoksun davanın reddini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
… Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünün cevabi yazısı ve ekleri, kooperatif kayıtları, davalı kooperatifin ticaret sicil kaydı, davalı kooperatifin genel kurul tutanakları ve ekleri, bilirkişi rapor ve ek raporu ile tüm dosya kapsamı.
Bilirkişi 08/05/2023 tarihli raporu ile özetle; KK’un 14. maddesinde de ortaklığın devredilebileceği ve yönetim kurulunun da ortaklığı devralan kişinin ortaklık niteliklerini taşıması halinde bu kişiyi ortaklığa kabul edeceği, kooperatif anasözleşmesinin 11. maddesinde de ortaklığa kabulün yönetim kurulu kararıyla gerçekleşeceği, yine anasözleşmenin 17. maddesinde de ortaklığın yazılı olarak yönetim kuruluna bildirilmek suretiyle ortaklık şartlarını taşıyan kişilere devredilebileceği, yönetim kurulunun da bu şekilde ortaklığı devralan kişiyi ortaklığa kabulden kaçınamayacağı, devir halinde eski ortağın kooperatife karşı tüm hak ve yükümlülüklerinin yeni ortağa geçeceğinin hüküm altına alındığından, davacının devir talebinin kooperatife ulaştığı 26/02/2022 tarih itibariyle kooperatif yönetimince değerlendirilmesi gerektiği, devir talebinin kooperatife ulaştığı tarih itibariyle banka ile hakkediş işlemleri başlatılmamış olduğundan (28/02/2022), devredenin dolayısıyla davacının devir kapsamında gecikmiş bir ödemesinin bulunmadığı, ayrıca; devredenin birikmiş borçlarının bulunmasının ortaklığın kabulüne engel teşkil etmediği, devir halinde yeni ortağın doğmuş borçlardan da sorumlu olduğu, kooperatif anasözleşmesinin 10. maddesinde açıklanan ortaklık şartlarını, devlet memuru olduğu anlaşılan davacı taşıdığından, KK. ve anasözleşme hükümleri kapsamında konunun sonuçlandırılması gerektiği, hisse sahipliği konusunda sürmekte olan davaya rağmen, …’ın, hakkediş sisteminin başlangıcı olarak kabul edilen 28/08/2022 tarihine kadar doğmuş akçalı yükümlülüklerini yerine getirmediği için, düzenlenen 1. ve 2. ihtarnameler sonrasında ödeme yapmaması gerekçesiyle kooperatif yönetim kurulunun 13/11/2022 günlü … sayılı kararı ile kooperatif ortaklığından çıkarıldığı, dolayısıyla kooperatifin …’a ait … Ada … Parsel … Mahallesi … Etap projesi kapsamındaki … Blok … Kat … numaralı daire ile özgülenmiş kooperatif hissesinin kooperatife kaldığı, bu yönüyle, …’ın hissesini devretmesi ve bu konuda bir itirazı olmadığı dikkate alındığında, kooperatif ortaklığının devir suretiyle gerçekleşmemesi nedeniyle davacının mağduriyetinin oluştuğu bildirilmiştir.
GEREKÇE :
Dava; kooperatif üyeliğinin tespiti talebine ilişkindir.
Kooperatif kayıtları, davalı kooperatifin ticaret sicil kaydı, davalı kooperatifin genel kurul tutanakları ve ekleri, bilirkişi raporu ile tüm dosya kapsamı kül halinde değerlendirildiğinde;
Mahkememizin 09/05/2023 tarihli ara kararı ile özetle; Davacının ihtiyati tedbir talebinin kabulüne, davalı … Kooperatifi nezdindeki … ada … parsel … Mahallesi … Etap projesi kapsamındaki … Blok … Kat … numaralı daire ile özgülenmiş kooperatif hissesinin dava sonuna kadar 3.kişilere devir ve temlikinin önlenmesi için ihtiyati tedbir konulmasına dair karar verilmiş, tedbir talebinin uyuşmazlık konusuna ilişkin olduğu, tedbir konulmaması durumunda taşınmazın 3. kişiye devredilebileceği ve davanın konusuz kalacağı, bu haliyle davacının hakkını elde etmesinin güçleşeceği kanaatine varıldığı anlaşılmıştır. Mahkememizin bu ara kararına davalı vekili itiraz etmiştir.
Mahkememizin 2022/342 Esas sayılı dosyasında görülen davanın incelenmesinde dava konusu edilen taşınmazın … Kooperatifi nezdindeki … ada … parsel … Mahallesi … Etap projesi kapsamındaki … Blok … Kat … numaralı daire ile özgülenmiş kooperatif hissesinin olduğu, mahkememizin 09/05/2023 tarihli tedbir kararının HMK’nun 389. maddesinde belirtilen şartları taşıdığı, kooperatif üyeliğinin olası değişikliğinin davacının iş bu davadaki talep sonuçlarını olumsuz etkileyeceği, davacı tarafça sunulan belgeler ve davalı tarafın cevabı dikkate alındığında, tedbir kararının verilebilmesi için yaklaşık ispat koşullarının oluştuğu, bundan başka tedbir kararının, dava konusu olan taşınmaz üzerinde verildiği, davalı tarafça sunulan itirazların tedbir kararını kaldıracak mahiyette olmadığı, dolayısıyla verilen kararda herhangi bir isabetsizlik olmadığı anlaşıldığından ihtiyati tedbirin kaldırılması talebinin reddine karar verilmiştir.
Yapı kooperatifleri tip anasözleşmesinin 17/3. maddesi, “Devir halinde eski ortağın kooperatife karşı tüm hak ve yükümlülükleri yeni ortağa geçer” hükmünü içermektedir. Ortaklığın devir biçimi yasada gösterilmemiştir. Ancak pay devrinin alacağın temliki yolu ile yapılması, temlikin de yazılı olması gerekmektedir. Üyeliğe bağlı hak ve alacakların borçlusu kooperatif, alacaklısı ise üyeliği devir alan yeni ortaktır. Eğer devir eden ortak pay yönünden borçlu ise, borcun nakli hükümleri uygulanır, borç devir alana geçer. Ancak, pay devri için resmi şekle bile gerek bulunmamaktadır. Her ne kadar yapı kooperatifinde, ortakları mal sahibi yapmak amacı olsa bile, pay devri, bir satış vaadi de değildir. Bu nedenle, adi yazılı devir dahi geçerlidir. Devredenin borçları, devre ve devrin kabulüne engel değildir, devredenin borçları devir alana geçer ve ödemediği takdirde devralanın ihraç edilme olanağı da her zaman vardır. Daire satımında üyelik kendiliğinden alıcıya satım ile birlikte geçmez. Satıcının üye olması ve üyeliğinin alıcı tarafından ayrıca devir alınması gerekmektedir. Üyelik ayrıca devredilmedikçe satıcının üyeliği kooperatif nezdinde devam eder. Satıcının üye olması, alıcının bu üyeliği ayrıca devir alması, devir alanın kooperatif üyelik koşullarını taşıması halinde kooperatifin bu kişiyi 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 14/3. ve anasözleşmenin 17/2. maddesi uyarınca ortaklığa kabul etmesi zorunludur. Üyelik devir sözleşmesi yapıldığı tarih itibariyle sözleşmenin yanları arasında geçerli sonuç doğurmasına karşın, kooperatif bakımından ise 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 14/3. ve anasözleşmenin 17/1. ve 2. maddeleri hükümleri gereği, devrin kooperatife bildirilmesi ve yönetimin makul sürede yapacağı inceleme sonunda devir alanın ortaklık şartlarını taşıması durumunda devir alanı makul süre içerisinde üyeliğe kabulü kararı verdiği tarihte hüküm ifade eder. 17/1. madde hükmünde yer alan yazılı başvuru koşulu, devrin geçerliliğine ilişkin olarak değil, devrin kooperatife iletilmesi ve kabulü için ispat bakımından sevk edilmiştir. Bu nedenle, kooperatif üyelik hakkının devredildiğinin davadan önce davalı kooperatife bildirilmemesi, devir alanın hakkına olumsuz bir etki yapmaz. Devir alanın açtığı üyeliğin tespiti davası ile davalı kooperatife üyelik başvuru yapılmış gibi olduğundan, üyelik koşullarını taşıdığının belirlenmesi halinde devir alanın üyeliğinin tespitine karar verilmesi gerekir. Üyeliği devreden üyelik hisse devir sözleşmesinden dönmemiş veya sözleşmenin herhangi bir nedenle devrin tarafları arasında bağlayıcı olmadığı savunularak sözleşmenin iptali de sağlanmamış ise, devredenin artık dava konusu hisse üzerinde herhangi bir hakkı kalmamıştır. (Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2015/1245 Esas;2015/2438 Karar) Üyelik devri ile ilgili tüm ilkeler bu şekilde olmakla birlikte, somut olayda dava dışı … tarafından keşide edilen Ankara … Noterliği’nin 25/03/2022 günlü … yevmiye sayılı ihtarnamesinde, Kooperatif ortaklığını 14/01/2022 tarihinde ortaklığı davacı …’e devrettiği, Kadıköy … Noterliği aracılığıyla gönderdiğiniz … nolu birinci ihtarname gereği talep edilen tutarın ödendiği, Devir belgelerinin yeniden gönderilebileceği, açıklanmıştır. Hisse devri yapan dava dışı … ortaklığı devam ederken 14/01/2022 günlü “… Kooperatifi Ortaklığı İçin Devir Sözleşmesi” ile kooperatifin kendisine ait … Ada … Parsel … Mahallesi … Etap projesi kapsamındaki … Blok … Kat … numaralı daire ile özgülenmiş kooperatif hissesini 400.000,00 TL. bedelle davacıya devretmiştir. …, devir bedelini 12/01/2022 ve 14/01/2022 günlü … dekontları ile …’a ödenmiştir. Devir işlemi, … Kooperatifi Başkanlığı’na hitaben kaleme alınan … ve …’e ait 14/01/2022 günlü dilekçelerle kooperatife bildirilmiş, ayrıca 01/02/2022 tarihinde … ile telefon üzerinden de bilgi alış-verişinde bulunulmuştur. Görüşmeler sonucunda davacı, ortaklığının gerçekleşmediğini anlaması üzerine 25/02/2022 tarihinde devir evrakını tekrar iadeli taahhütlü olarak kooperatife göndermiş, gönderilen yazı ve belgeler 26/02/2022 tarihinde kooperatife ulaşmıştır. Devir talebinin kooperatife ulaştığı tarih itibariyle banka ile hakkediş işlemleri başlatılmamış olduğundan (28/02/2022), devredenin dolayısıyla davacının devir kapsamında gecikmiş bir ödemesinin bulunmadığı, ayrıca; devredenin birikmiş borçlarının bulunmasının ortaklığın kabulüne engel teşkil etmediği, devir halinde yeni ortağın doğmuş borçlardan da sorumlu olduğu bu kapsamda üyeliği kabule engel oluşturmadığı, Kooperatif anasözleşmesinin 10. maddesinde açıklanan ortaklık şartlarını, devlet memuru olduğu anlaşılan davacı taşıdığından davacının davalı kooperatif üyesi olduğunun tespitine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ İLE, davacının davalı kooperatif üyesi olduğunun tespitine,
2-İhtiyati tedbire itirazın reddine,
3-Alınması gereken 179,90 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20 TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına kaydına,
Davacı tarafından yatırılan 80,70 TL peşin harç, 80,70TL başvuru harcı, 11,50TL vekalet harcı olmak üzere toplam 172,90 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından sarf edilen 191,50 TL tebligat ve posta gideri ile 1.200,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.391,50 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
5-Davacının kendisini vekil ile temsil ettirdiği görülmekle karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince takdir ve hesap edilen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Kararın talep halinde taraflara tebliğine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize sunulacak, yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye ibraz edilecek bir dilekçeyle başvuru yapılmak suretiyle, Ankara Bölge Adliye Mahkemeleri ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 01/06/2023

Katip Hakim
e-imzalı e-imzalı