Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. Ankara Batı ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/1354 Esas – 2023/1274
T.C.
ANKARA BATI
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA

ESAS NO : 2022/1354 Esas
KARAR NO : 2023/1274

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/12/2022
KARAR TARİHİ: 05/12/2023
K.YAZIM TARİHİ: 02/01/2024

Yukarıda tarafları yazılı davanın mahkememizce yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili; müvekkilinin, …’da faaliyet gösteren Peyzaj, Sulama, İnşaat ve sair işleri yürüten … isimli şirketin sahibi olduğunu, müvekkili ile davalı … arasında anlaşma yapılarak, müvekkilinin … projesi kapsamında aydınlatma direğinin satın alınması hususunda davalı … şirketi ile anlaştığını ve davalı şirkete … Bankası, … Şubesi, … Çek Numaralı, 05.11.2022 Vade tarihli, 150.000,00TL bedelli Çek, … Bankası, … Şubesi, … Çek Numaralı, 05.12.2022 Vade tarihli, 100.000,00TL bedelli Çek ile … Bankası, … Şubesi, … Çek Numaralı, 05.01.2023 Vade tarihli, 150.000,00TL bedelli 3 adet toplamda 400.000,00TL tutarında çekler verilerek davalıya teslim edildiğini, müvekkili tarafından davalıya verilen 150.000,00TL ve 100.000,00TL bedelli çekler ödenmek zorunda kalınmış olup, söz konusu çekler ile ilgili ayrıca istirdat davası açılacağını, davalı şirket tarafından müvekkiline hiçbir ürün teslim edilmediğini, ürünlerin hiçbirisinin tesliminin yapılmadığı gibi davalı şirkete müvekkili tarafından da ulaşılamadığını, müvekkili tarafından Ankara’ya Fabrikaya gidilmiş ise de fabrikanın kapandığının tespit edildiğini, yine şirket yetkilileri ve firma telefon ile de defalarca kez aranmasına rağmen, davalı şirkete hiçbir suretle ulaşılamadığını beyan ederek, menfi tespit davamızın kabulüne, davaya konu edilen toplam 1 çek bedeli olan 150.000,00TL tutarda müvekkilinin davalı şirkete ya da çekleri bankaya sunacak olan 3. kişi ya da şirketlere karşı borçlu olmadığı hususunun tespitine, davalının ayrıca dava konusu senet bedelinin en az %20’si oranında da kötüniyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı şirket tarafından dosyaya cevap dilekçesi sunulmamıştır.
DELİLLER :
Tarafların ticaret sicil kaydı, banka kayıtları, çek sureti, yemin ile tüm dosya kapsamı.
Davacı yanın yemin deliline dayanmış olduğu anlaşıldığından, davacı vekiline verilen kesin süre içinde yemin metni sunulmuş olup, davalı şirket yetkilisine yemin metninin usulüne uygun olarak tebliğ edildiği, belirlenen gün ve saatte davalı şirket yetkilisinin duruşmaya katılmadığı anlaşılmıştır.
GEREKÇE :
Dava, davacının davalıya … Bankası … Şubesine ait … nolu 05/01/2023 keşide tarihli 150.000,00TL bedelli çek sebebiyle borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Davacı vekili, aydınlatma direğinin satın alınması hususunda taraflar arasında anlaşma sağlandığını, bu anlaşma karşılığında mal karşılığı olmak üzere … Bankası … Şubesine ait … seri nolu, 05/01/2023 tarihli, 150.000,00TL bedelli çekin ve dava konusu edilmeyen iki tane daha çekin davacı tarafça keşide edilerek davalıya verildiğini, çek karşılığı malın davacıya teslim edilmediğini, çekin bedelsiz kaldığını, bu sebeple çekin iadesinin istendiğini, ancak davalı tarafça çekin iade edilmediğini iddia ederek menfi tespit talep etmiştir. Yargılama devam ederken çek bedelinin ödendiği anlaşıldığından dava istirdat davasına dönüşmüştür.
Davacı yanın iddiası çekin bedelsiz kaldığına ilişkindir.
Çek, bir ödeme aracı olup, çekin mevcut ve doğmuş bir borcun ifa veya itfası amacıyla verildiğinin kabulü gerekir. Aksine çekin ileride teslim edilecek mal karşılığı avans olarak verildiği, malın teslim edilmediği, teminat olduğuna ilişkin iddiaların delil ve belgelerle kanıtlanması gerekir. Somut olay bakımından; kambiyo senetlerinin kendine has mücerretlik ilkesi, çekin bir ödeme vasıtası olup mevcut bir borcun tasfiyesi amacıyla verilmesi ve bir senedi hüküm ve kuvvetten düşürecek her türlü iddianın eşdeğer bir belgeyle ispatı gerekmesi kuralı birlikte değerlendirildiğinde davacının bedelsizlik iddiasını yazılı delille ispat etmesi gerekmektedir.
Davacı tarafça dosyaya, çekin avans çeki olduğu ve bedelsiz kaldığı yönünde herhangi bir delil sunulmadığı görülmüştür. Davacı tarafça dava dilekçesinde “Davaya konu çek suretleri, ticari defter ve kayıtlar, tanık, bilirkişi incelemesi, savcılık soruşturma dosyası, yemin ve her türlü kanuni delil” şeklinde açıklanan delillere dayanılmış, HMK madde 139/1-ç uyarınca davacıya tensip zaptı 6 nolu ara kararı ile verilen ve tebliğ ile ihtar edilen kesin süreye rağmen dosyaya herhangi bir delil sunulmamıştır. Uyuşmazlık konusu tutara göre senede karşı tanıkla ispat yasağı kapsamında tanık dinlenemeyeceğinden tanıklarını bildirmek üzere davacıya süre verilmemiştir. Davacı tarafça ticari defter ve kayıtlara delil olarak dayanılmışsa da, defter ve kayıtların incelenmesinin dosyaya katkı sağlamayacağı, davacı yanın iddiasını ispat için yeterli olmayacağı değerlendirilmiştir. Zira çekin taraf defterlerinde kayıtlı olmasının tek başına illetten mücerret olan çekin mal karşılığı avans olarak verildiğini kanıtlamayacağı, çekin davalının defterinde kayıtlı olmamasının da çeki hükümden düşürmeyeceği, davacı tarafça münhasıran davalı defterlerine de dayanılmadığı, bu itibarla defterlerin incelenmesine yönelik bilirkişi raporu alınmasının usul ekonomisi ilkesi de gözetilerek iddianın ispatı için yeterli olmayacağı değerlendirilmiştir. Bu kapsamda iddianın ispatına yarar dosya kapsamında yazılı delil sunulmadığından davacı yana dava dilekçesinde dayanmış olduğu yemin delili hatırlatılmıştır. Davacı vekili yemin metnini düzenleyerek süresi içerisinde dosyaya sunmuştur. Davalı şirket yetkilisi adına tebliğe çıkartılan yemin metni ekli duruşma gününü bildirir ihtaratlı davetiyenin usulüne uygun tebliğ edilmesine rağmen belirlenen duruşma gün ve saatinde davalı şirket yetkilisinin hazır olmadığı ve geçerli bir mazeret de bildirmediği görüldüğünden davacı yanın iddiasını ispatladığı kabul edilmiştir. Bu itibarla davanın kabulüne, davacının uyuşmazlık konusu olan … Bankası … Şubesine ait … çek numaralı 05/01/2023 keşide tarihli, 150.000,00TL bedelli çek sebebiyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir. Dosya arasına alınan bilgi ve belgelerden çekin … A.Ş. Tarafından ibraz edildiği ve davacının çek bedelini bu şirkete ödediği anlaşıldığından davanın istirdat davasına dönüştüğü, davacının borçlu olmadığı çek sebebiyle ödeme yaptığı tespit edildiğinden ödenen çek bedelinin davalıdan istirdadına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. Davalının kötüniyetli olduğu sabit olmadığından koşulları oluşmayan kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-DAVANIN KABULÜ İLE, … Bankası … Şubesine ait … çek numaralı 05/01/2023 keşide tarihli, 150.000,00TL bedelli çek sebebiyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, davacı yanın borçlu olmadığı halde ödediği 150.000,00TL çek bedelinin davalıdan istirdadına,
2-Koşulları oluşmadığından kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
3-Alınması gereken 10.246,50TL karar ve ilam harcından peşin alınan 2.561,63TL harcın mahsubu ile bakiye 7.684,87TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Davacı tarafından yatırılan 2.561,63TL peşin harç, 80,70TL başvuru harcı, 11,50 TL vekalet harcı olmak üzere toplam 2.653,83TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından sarf edilen 155,75TL tebligat ve posta yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
5-Davacının kendisini vekil ile temsil ettirdiği görülmekle karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince takdir ve hesap edilen 24.000,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize sunulacak, yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye ibraz edilecek bir dilekçeyle başvuru yapılmak suretiyle, Ankara Bölge Adliye Mahkemeleri ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.05/12/2023

Katip Hakim
e-imzalı e-imzalı