Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. Ankara Batı ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/1343 Esas – 2023/1117
T.C.
Ankara Batı
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA

ESAS NO : 2022/1343 Esas
KARAR NO : 2023/1117

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/04/2019
KARAR TARİHİ: 26/10/2023
K. YAZIM TARİHİ: 08/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :
Davacı vekili; lehtarı müvekkili olan keşidecisi … Şti. Olan … A.Ş. …/… Şubesi nezdindeki 31/01/2019 tarihli … çek numaralı 25.000,00 TL bedelli, 28/02/2019 tarihli … çek numaralı 25.000,00 TL bedelli iki adet çekin müvekkilinin rızası dışında, zorla müvekkilinin elinden alarak sahte kaşe ve imza ile ciro edildiğini, kaşe ve müvekkilinin imzasını taklit yolu ile sahte imza atarak ciro edildiğini, sahte kaşe ve sahte imza ile yapılan ciro işleminin geçersiz olduğunu, davalı taraf, ilgili çekleri icra takibine konu ettikten sonra ödeme emrinin tebliğinden hemen sonra ilgili çeklerin sahte kaşe ve imza ile cirolanmak suretiyle icraya konulduğunu öğrenen müvekkilinin, 18/03/2019 tarihinde Ankara Batı Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma numaralı dosyası ile davalı şirket yetkilileri …, … ve … hakkında yağma, resmi belgede sahtecilik ve dolandırıcılık suçlarından dolayı şikayette bulunulduğunu, mahkemenizin 2018870 esas sayılı dosyası ile ikame edilen dava dosyasından çeklere tedbiren ödeme yasağı konulması nedeniyle çekleri yazdıramayan davalı tarafın, ilgili çekleri iade alarak çeklere ilişkin Bursa … Asliye Ticaret Mahkemesinin … değişik iş sayılı dosyası ile ihtiyati haciz kararına dayanarak Bursa … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile icraya konu edildiğini, müvekkilinin ve keşidecinin mallarının haczedildiğini, taraflarınca hem müvekkilinin hem de keşideci adına yetki itirazında bulunulduğunu ve yetkisizlik nedeniyle takibin durdurulduğunu ve Bursa … İcra Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı kararı ile yetkisizlik kararı verildiğini, ayrıca Bursa … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Değişik İş sayılı dosyasında ihtiyati haciz kararına da süresi içerisinde itiraz edildiğini ve itiraz üzerine 25/04/2019 tarihine duruşma günü verildiğini, davalı tarafın, dava konusu çekleri müvekkilinden rızası dışında zorla alarak tahsil etmeye çalıştığını, davalı tarafın, müvekkilinin cirosu olmayan çeklerin arkasına sahte kaşe ve imza ile cirolamak suretiyle haksız ve kötü niyetli işlemlerine devam ettiğini ve müvekkili ve keşideciden dava konusu çekleri haksız bir şekilde tahsil etmeye çalıştığını, davalı tarafın bu işlemi ile resmi belgede sahtecilik suçunu işlemekle birlikte açıkça kötüniyetini de ortaya koyduğunu, müvekkilinin rızası dışında, zorla cebir ve tehdit kullanılarak dava konusu çeklerin davalı tarafça müvekkilinin elinden alındığını, sahte kaşe ve imza ile müvekkili cirolamış gibi kullanılarak çeklerin bankaya ibraz edildiğini ve akabinde de icra takibi yapıldığını, sahte kaşe ve imza ile yapılan ciro işleminin geçersiz olduğunu beyan ederek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, davalının haksız ve kötü niyetli olarak iktisap ettiği ve müvekkilinin elinden rızası dışında çıkmış, keşidecisi … Şti. olan … A.Ş. …/… Şubesi nezdindeki … İban numaralı hesaba keşide edilmiş 31/01/2019 tarihli … çek numaralı 25.000,00 TL bedelli 28/02/2019 tarihli … çek numaralı 25.000,00 TL bedelli iki adet çekin istirdadına, haksız ve kötüniyetli davalının çek tutarlarının %20’sinden az olmamak üzere kötüniyet tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili; davacı borçlunun iddialarının haksız, hukuki mesnetten yoksun ve kötüniyetli olduğunu, müvekkili şirketin davacı borçluyu aralarındaki ticari ilişkiye istinaden tanımakta olduğunu, yapılan bu ticaret esnasında davacı borçlunun pek çok kez müvekkili şirkete borçlandığını ve bu borçlara ilişkin pek çok icra takibi başlatıldığını, davacının işbu borçların kapatılması için müvekkili şirkete gittiğini, kendisinin cirolamış olduğu icra takibine konu iki adet çeki nakit parası olmadığını belirterek müvekkili şirkete verdiğini, akabinde de kendisinin 40.000,00 TL borcu olduğunu fazla vermiş olduğu 10.000,00 TL için de müvekkili şirketten mal istediğini belirttiğini, davacı borçlunun iddia ettiği şekilde çeklerin zorla alınması gibi bir durum asla söz konusu olmadığını, davacı borçlunun tamamen kötüniyetli olarak borcnu ödememek için borca itiraz ederek huzurdaki davayı açtığını, davacı yanın yine kötüniyetle savcılığa suç duyurusunda bulunduğunu, Ankara Batı Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma numaralı dosyası ile mağdurun bir senedi vermeye mecbur edilmesi suretiyle yağma suçundan yapılan soruşturma neticesinde savcılıkça … karar numarası ile …, … ve … hakkında ayrı ayrı kovuşturmaya yer olmadığı kararı verildiğini, müvekkilinin meşru hamili olduğu çekler hakkında yasal takip hakkını kullandığını, dava konusu çeklerin yasal hamili olan müvekkilinden istirdat talebinin hukuka aykırı olduğunu beyan ederek, hakısz ve kötüniyetli davanın reddine, kötüniyetli davacı aleyhine %20 tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Ankara Batı Cumhuriyet Başsavcılığının … ve … soruşturma sayılı dosyası, Bursa … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dava dosyası, Bursa … Asliye Ticaret Mahkemesinin … değişik iş sayılı dosyası, Bursa … İcra Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dava dosyası, Mahkememizin 2018/870 esas sayılı dava dosyası, Ankara … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyası, davacıya ait 2019 yılı BA-BS formları, Ankara Batı Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma sayılı dosyasında alınan 10/07/2019 tarihli imza incelemesine ilişkin bilirkişi raporu, tanık anlatımları ile tüm dosya kapsamı.
GEREKÇE :
Dava, kambiyo senedi nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespiti ve çeklerin istirdadı istemine ilişkindir.
Mahkememizin 17/12/2019 tarih, 2019/166 esas 2019/799 karar sayılı ilamı ile özetle davanın kısmen kabul kısmen reddine dair verilen kararın istinaf edilmesi üzerine Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22.Hukuk Dairesinin 10/11/2022 tarih2020/391 esas 2022/1550 karar sayılı ilamı ile özetle;”TTK’nın 792. maddesine göre çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.
Mahkemece HMK’nın 25 ve 26. maddeleri hilafına olacak şekilde davacının talebinin menfi tespit ve çek istirdatı talebi olarak kabul edilerek kabul kararı verilmesi doğru görülmemiş, davacının talebinin çek istirdatı olduğu dikkate alınarak TTK 792. maddesi uyarınca inceleme ve değerlendirme yapılması bakımından davalının istinaf isteminin kabulüne, kaldırma nedenine göre davacının istinaf itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur (Benzer yönde Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 12/01/2015 Tarih, 2014/14243 Esas, 2015/176 Karar sayılı kararı).” denilmekle mahkememiz kararı kaldırılmış ve dava yeni esasa kayıt edilerek yargılamaya devam edilmiştir.
İstirdat davası olarak nitelenen bu dava özü itibariyle menkullerin iadesini sağlamak için açılan menkul davası niteliğindedir. Medeni hukukta bu dava gasp, çalınma veya ziya hâllerinde sadece kötü niyetli değil, iyi niyetli hamile karşı da açılmakta ise de, kambiyo senetleri yönünden bir sınırlama getirilmiş ve aynî haklardaki genel prensipten ayrılmak suretiyle, söz konusu davanın yalnızca kötü niyetli veya senedi iktisabında ağır kusuru bulunan kimselere karşı açılabileceği esası benimsenmiştir. Bu tür davalarda, davacının senedin rızası hilafına elinden çıktığını ve senedi elinde bulunduran şahsın kötü niyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir (F.Öztan:Kıymetli Evrak Hukuku, Ankara 2000, s.294).Dava konusu çekte de mevcut ciro silsilesi içerisinde bu anlamda bir kopukluk bulunmamakta olup, ayrıca ciro silsilesinde ismi geçen lehtar ve cirantaların kaşe ve imzası sahte olsa bile bu durum davalının yetkili hamil olduğu gerçeğini değiştirmez. Davalı tarafın ancak TTK’nın 792.maddesinde öngörüldüğü üzere, çeki kötü niyetle iktisap ettiği veya iktisabında ağır kusurlu olduğu kanıtlandığı takdirde sorumlu olacağı kuşkusuzdur.
Dava konusu çekteki ciro silsilesi düzgün olup, aksi ispatlanamadığı için davalı taraf iyi niyetli yetkili hamil konumundadır. Dava tarihinde yürürlükte bulunan 6102 Sayılı TTK’nın 792 (6762 Sayılı TTK’nın 704.) maddesine göre, çek eline geçmiş bulunan yeni hamilin ancak kötüniyetle iktisap etmiş olması veya iktisapta ağır bir kusurunun bulunması halinde çeki iade ile yükümlü olup davalının çeki kötü niyetle iktisap ettiği veya iktisabında ağır kusurlu olduğu davacı tarafından ispatlanamadığından çek istirdadına ilişkin işbu davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereği alınması gereken 269,85 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 853,88 TL harcın mahsubu ile fazla yatırıldığı anlaşılan 584,03 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından sarf edilen yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
4-Mahkememizce yazılan 19/02/2020 tarih … esas … karar … harç tahsil numaralı Harç Tahsil Müzekkeresi ile tahsil edildiği anlaşılan 2.561,62 TL bakiye karar harcının talebi halinde yatıran/davalıya iadesine,
5-Davalının kendisini vekil ile temsil ettirdiği görülmekle karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap edilen 17.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
6-Kararın talep halinde taraflara tebliğine,
Dair, davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize sunulacak, yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye ibraz edilecek bir dilekçeyle başvuru yapılmak suretiyle, Ankara Bölge Adliye Mahkemeleri ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 26/10/2023

Katip Hakim
e-imzalı e-imzalı