Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. Ankara Batı ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/1253 Esas – 2023/733
T.C.
Ankara Batı
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA

ESAS NO : 2022/1253 Esas
KARAR NO : 2023/733

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :

DAVA : Tapu İptali Ve Tescil (Satın Almaya Dayalı)
DAVA TARİHİ : 25/11/2022
KARAR TARİHİ: 15/06/2023
K. YAZIM TARİHİ: 07/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tapu İptali Ve Tescil (Satın Almaya Dayalı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili kooperatifin … İli, … İlçesi, …/… Mahallesi … Ada … Parselde bulunan arsası üzerine ortakları için konut inşa ettiğini, … Blok … numaralı daireyi verdiği …’ ın daha sonra kooperatif ortaklığından çıkarılması nedeniyle ortaklık ilişkisinin son bulduğunu, KK.nun 17. ve anasözleşmenin 15. maddesinde ortaklığı sona erenlerin haklarının neler olduğunun açıklandığını, ortaklığın son bulması nedeniyle davalının kooperatiften aldığı daireyi iade etmesi gerektiğini belirterek, Davalı ile kooperatif arasındaki ilişkinin ortaklık ilişkisi olduğu ve sona erdiğinin tespitine, ortaklık ilişkisinin son bulması nedeniyle davalının kooperatiften aldığı … İli, … İlçesi, …/… Mahallesi … Ada … Parselde bulunan … Blok … numaralı dairenin tapusunun iptali ile müvekkili adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Dava dilekçesinin usulüne uygun tebliğine rağmen davalı tarafça cevap dilekçesi sunulmamış, duruşmalara katılmamıştır.
DELİLLER :
Kooperatife ait ticaret sicil kaydı, dava konusu taşınmaza ait tapu kayıtları, kooperatife ait genel kurul tutanakları, 02/05/2023 tarihli bilirkişi raporu ile tüm dosya kapsamı.
GEREKÇE :
Dava, kooperatif üyeliğinden ihraç nedeniyle, üyelik nedeniyle verilen taşınmazın tapu iptali ve tescili talebine ilişkindir.
Dosyaya kazandırılan 02/05/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Kooperatif ortağı …’ın, mevcut yönetim kurulu kararlarına ve muhasebe defter kayıtlarına göre, kooperatif ortaklığından çıkarıldığı, çıkarma işlemlerine esas ihtamamelerin düzenlenmesinde, KK.’nun 27. ve anasözleşmenin 14.maddesi uyulmadığı ve ihraç prosedürünün tam olarak işletilmediği saptansa da davalının, kendisine verilen süreler içerisinde herhangi bir ödeme yapmadığı çıkarılma işlemine de herhangi bir itirazı olmadığının anlaşıldığı, davalının kooperatifçe bilinen adresinin “… Mahallesi … Cadde … Blok No: … …/…” adresi olduğu, “Mernis” adresinin ise “… Mahallesi, … Sokak No:… …/…” adresi olmakla birlikte, “Mernis” adresine gönderilen bildirimlerin, davalıya bizzat tebliğ olmayıp, mahalle muhtarı imzasına tebliğ edildiğinden çıkarılma işleminin kesinleşip kesinleşmediğinin hukuki yorumunun Mahkemenin takdirinde olduğu, Mahkemece çıkarılma kararının kesinleştiği sonucuna ulaşılması halinde, davalının … İli, … İlçesi, …/… Mahallesi … Ada … Parselde bulunan … numaralı konutla özgülenen kooperatif hissesi ile ilgili olarak bir bağı kalmadığından, KK.’nun 17. Ve anasözleşmenin 15. maddesi gereğince kendisiyle hesaplaşılması gerektiği, dava konusu … Blok … nolu taşınmazın bulunduğu semt ve mevkii, civarlarındaki emsallerinin alım satım rayiçleri, inşaat tarzı, ana cadde ve çarşı, pazar ile olan irtibatı, ulaşım imkânları, ana artere, iş ve alış veriş merkezlerine mesafesi, inşaatında kullanılan malzeme ve işçiliklerin cins ve kaliteleri, konfor dereceleri, büyüklükleri, iç taksimatı ve kullanılış durumu, bağlı bulunduğu ana taşınmazın yaşı, getirebileceği kira miktarları, bölgedeki konumu, arsa payı, toplu taşıma, elektrik, su, doğalgaz, kanalizasyon vb. belediye alt ve üst yapı hizmetlerinden faydalanma durumu olmak üzere serbest pazar koşullarında satış değerine etki edecek olumlu ve otumsuz tüm etkenler nazara alındığında 25/11/2022 dava tarihinde mevcut durumu itibariyle, 2021 yılı sonu ve 2022 yılı başında ülkenin ekonomik durumundaki fiyat artışları bu meyanda özellikle inşaat malzemelerinde, işçilik ücretlerinde ve emlak piyasasındaki fiyat artışları dikkate alındığında tümüyle bitirilmiş ve oturulabilecek haldeki güncel rayiç değerinin 750.000,00 TL olabileceği yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Mahkememizce, davanın bilirkişi raporuyla belirlenen değeri üzerinden eksik kalan harcın tamamlanması hususunda davacı vekiline süre verilmiş, davacı vekilince harç tamamlanarak makbuzu dosyaya ibraz edilmiştir.
KK.’nun 2/2. maddesinde; “Yapı kooperatifleri ile konusuna taşınmaz mal temliki dahil bulunan diğer kooperetiflerin anasözleşmelerinde ortaklara taşınmaz mal temlik edileceği hakkındaki taahhütler başka resmi şekil aranmaksızın muteberdir.” denilmektedir. Davacı kooperatif “konut yapı” kooperatifidir. Anasözleşmenin 6. maddesi gereği amacı ortaklarını konut sahibi yapmak veya mülkiyetini ortaklarına aktarmaktır. Bu amaçla topladığı aidatlar karşılığında konut vermekle yükümlüdür. Dolayısıyla, hak ve yükümlülükler karşılıklı olduğundan, anasözleşmenin 61. maddesi gereği konut maliyetinin bulunması doğrultusunda, bir kooperatif ortağının konut sahibi olabilmesi, kooperatife karşı tüm yükümlülüklerini yerine getirmesine bağlıdır.
Davalı …, kooperatif yönetim kurulunun 14/06/2011 günlü … sayılı kararı ile devir yoluyla kooperatif ortaklığına alınarak kendisine … Blok … numaralı daire tahsis edilmiş ve adına tapu düzenlenmiştir. Kayıt ve belgeler kapsamında davalı, kooperatifin adat ödemeli ortağı olup, Aralık 2022 tarihi itibariyle bilirkişi tarafından tespit edilen toplam borcu 45.278,19 TL.’dir. Davalı zaman içerisinde parasal yükümlülüklerini karşılamaması üzerine kooperatif ortaklığından KK.’nun 27. maddesi gereğince çıkarılmıştır.
Her ne kadar çıkarma işlemlerine esas ihtamamelerin düzenlenmesinde, 27. ve anasözleşmenin 14. maddesine uyulmadığı ve ihraç prosedürünün tam olarak işletilmediği bilirkişi tarafından saptansa da; davalı, kendisine yerilen süreler içerisinde herhangi bir ödeme yapmamış, çıkarılma işlemine herhangi bir itirazı olmamış, karar tarihine kadar da çıkarılma kararına karşı üç ay içerisinde itiraz ettiğine ya da dava açtığına ilişkin bir beyanda bulunmamıştır. Bu haliyle çıkarılma işleminin kesinleştiği, davalının dava tarihi itibariyle kooperatifle bir bağının kalmadığı mahkememiz kabulündedir.
KK.’nun 17. maddesinde; “Kooperatiften çıkan veya çıkarılan ortakların kendilerinin yahut mirasçılarının kooperatif varlığı üzerinde hakları olup olmadığı ve bu hakların nelerden ibaret olduğu anasözleşmede gösterilir. Bu haklar, yedek akçeler hariç olmak üzere, ortağın ayrıldığı yıl bilançosuna göre hesaplanır.” hükmü ve anasözleşmenin 15. maddesinde ise; “Devir dışında bir nedenle ortaklığı sona erenlerin sermaye ve diğer alacakları, o yılın bilançosuna göre hesaplanarak, bilanço tarihinden itibaren bir ay içinde geri verilir. Ancak ortaklığı sona erenlerin yerine yeni ortak alınması halinde eski ortağın 21. madde uyarınca ödediği gider taksitleri derhal geri verilir. Ayrılan ortaklar kooperatifin yedek akçeleri üzerinde bir hak iddia edemezler. Ortaklığı sona erenlerin alacak ve hakları, bunları isteyebilecekleri günden itibaren beş yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.” hükmü bulunmaktadır.
Söz konusu düzenlemeler gereği kooperatif ortaklığı sona erenlerin kooperatif mameleki üzerinde bir hakları olamayacağından, kendilerine tahsis edilen konutu da iade etmek zorundadırlar. Bunun tek istisnası dağılma başlıklı KK.’nun 81. maddesiyle “Amacına ulaşılarak dağılma sürecine girmiş olan kooperetiflerden çıkan veya çıkarılan ortağın konutu veya işyeri çıkma veya çıkarılma sebebiyle geri alınamaz; ancak, bu eski ortaklar daha sonra oluşabilecek tasfiye masraflarına katılırlar.” şeklinde getirilen düzenlemedir.
Tüm bu açıklamalar ışığında davacı kooperatifin tasfiye sürecine girmediği ve dolayısıyla KK’nın 81.maddesindeki istisna halinin bulunmadığı anlaşılmakla, çıkarılan ortağın … İli, … İlçesi, …/… Mahallesi … Ada … Parselde bulunan … numaralı konutla özgülenen kooperatif hissesi ile ilgili olarak bir bağı kalmadığından, KK.’nun KK.’nun 17. Ve anasözleşmenin 15. maddesi gereğince tarafına ferdileştirilen söz konusu taşınmazın kooperatife iadesinin gerektiği, bu nedenle dava konusu taşınmazın davalı adına kayıtlı tapunun iptali ile davacı kooperatif adına tesciline karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ İLE; Davalı adına kayıtlı … ili … ilçesi …/… Mahallesi … Ada … Parselde bulunan … blok … nolu bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile davacı kooperatif adına tapuya kayıt ve tesciline,
2-İİK 28 md gereğince kısa kararın Tapu Müdürlüğüne bildirilmesine,
3-Harçlar Kanunu gereği alınması gereken 51.232,50TL harçtan peşin alınan 341,55TL harç ile 12.810,00TL tamamlama harcının mahsubu ile bakiye kalan 38.080,95TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacıdan dava açılırken tahsil edilen 80,70TL başvurma harcı, 11,50TL vekalet harcı, 341,55TL peşin harç, 12.810,00TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 13.243,75TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacının yargılamada yapmış olduğu 3.000,00TL bilirkişi ücreti, 171,75TL posta ve tebligat ücreti olmak üzere toplam 3.171,75TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, artan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap edilen 100.500,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize sunulacak, yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye ibraz edilecek bir dilekçeyle başvuru yapılmak suretiyle, Ankara Bölge Adliye Mahkemeleri ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 15/06/2023

Katip Hakim
e-imza e-imza