Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. Ankara Batı ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/968 Esas – 2023/806
T.C.
Ankara Batı
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA

ESAS NO : 2021/968 Esas
KARAR NO : 2023/806

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Tapu İptali Ve Tescil (Satın Almaya Dayalı)
DAVA TARİHİ : 22/11/2021
KARAR TARİHİ: 06/07/2023
K. YAZIM TARİHİ: 26/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tapu İptali Ve Tescil (Satın Almaya Dayalı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı Tasfiye Halinde .. Kooperatifi’nin arsa sahibi dava dışı S.S. … Kooperatifi’nin yüklenicisi olarak 26/08/2003 günlü sözleşme imzalayarak … İlçesi, … Mahallesi … Ada … Parselde inşaat yapımı konusunda anlaştıklarını, müvekkilinin …a ait … numaralı kooperatif ortaklığını devralarak 01/05/2006 tarihinde bedelini 40.000,00 TL. peşin ödemek suretiyle kooperatife ortak olduğunu, 29/06/2008 tarihli kura çekilişinde … Blok … Kat … numaralı konutun kendisine isabet ettiğini, ancak mal sahibi Tasfiye Halinde … Kooperatifinin verdiği vekaletnameye istinaden kooperatif konutlarının hileli bir şekilde ortak olmayan kişilere tahsis edilmesi nedeniyle kurada kendisine isabet eden konutun verilmediğini, söz konusu konutun ferdileşme işlemi neticesinde 07/07/2011 tarihinde …’a, ondan da aynı günlü satış işlemi ile …’a satıldığını, bir ay sonrasında da 17108/2011 tarihinde …e satıldığını, KK.’nun 23. maddesi gereğince kendisine de bir konut tahsis edilmesi gerektiğinden, kooperatife yapılan başvurulardan bir yanıt alınamaması üzerine C.Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğunu belirterek, … İli, … İlçesi, … Ada … Parselde bulunan … Blok … numaralı bağımsız bölüm muadili bir konutun tahsisini, mümkün olmaması durumunda konut karşılığı tazminatın (fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak koşuluyla şimdilik 10.000,00 TL.’nın) belirlenerek avans faizi ile birlikte müvekkiline ödenmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili kooperatifin arsa sahibi (… İlçesi … Ada … Parsel sayılı) kooperatif, … Kooperatifi’nin yüklenici kooperatif olduğunu, her iki kooperatif arasında A, B, C olmak üzere üç blokta … daire yapılması konusunda Sincan … Noterliği’nin 26/08/2003 günlü … yevmiye sayılı “Düzenleme Şeklinde Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi” imzalandığını, sözleşme gereğince … dairenin yüklenici kooperatife bırakılacağını, …’ın Müvekkili kooperatifin ortağı ve denetçisi, yüklenici kooperatifin de ortağı olduğunu, …’ın yüklenici kooperatifin başkanı ve ortağı olduğunu ve bu kişilerin yaptıkları yolsuzluklar nedeniyle intihar ettiğini, Müvekkili kooperatife kalan … dairenin …’sinin kurada belirlenen kişilere verilerek ferdileşme işlemlerinin tamamlandığını, 3 ortağa tahsis edilen dairelerin başkaları adına ferdileştirildiğini, açılan dava sonucunda 2 ortağa ait taşınmaz kayıtlarının iptal edilerek ortak üzerine tescil edildiğini, … ve … adlı kardeşler arasında borç/alacak ilişkisi bulunduğunu, bu nedenle …’ın ortaklık hakkının borcun teminatı olarak davacıya devredildiğini, her ne kadar kayıtlarda davacı ortak olarak görünse de devir işleminin gerçek bir devir olmadığını, …’ın ortaklığının başlangıcında 3.000,00 TL., 2006 yılında 180,00 TL., 2008 yılında 180,00 TL., 28/10/2008 tarihinde 250,00 TL. şerefiye bedeli alındığını, bu tarihten sonra herhangi bir ödemenin bulunmadığını, anılan tarihten itibaren kooperatif ortaklarının 20.000,00 TL. ödediğini, 07/07/2011 tarihinde ferdileşme işlemi yapılmış bir konut için geçmişte herhangi bir girişimde bulunulmadığını, dava konusu taşınmazın … ve … kardeşlerin ortağı olduğu … Şti.’nin … Bankası’ndan kullandıkları kredi teminatı olarak ipotek verildiğini ve kredinin ödenmemesi üzerine satıldığını, davacının eşi tarafından Ankara Batı C. Başsavcılığına yapılan suç duyurusunun takipsizlikle sonuçlandığını, davacının … ve … kardeşlerin intiharından yararlanmaya çalıştığını beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Davalı kooperatife ait ticaret sicil kaydı, dava konusu taşınmaza ait tapu kayıtları, hükme esas alınan 14/03/2023 tarihli bilirkişi raporu ile tüm dosya kapsamı.
GEREKÇE :
Dava, kooperatif ortaklığına dayalı konut tahsisi, olmadığı taktirde tazminat istemine ilişkindir.
Taraf iddia ve savunmalarının değerlendirilmesi amacıyla dosyaya kazandırılan ve hükme esas alınan 14/03/2023 tarihli bilirkişi kurulu raporunda özetle; Yargıtay’ın yerleşik kararları doğrultusunda, davalı kooperatifçe devir kararı alınmasının, ortaklık senedinin düzenlenerek davacıya verilmesinin ve ortaklar defterine kaydının yapılmasının, ortaklık sıfatının kazanıldığının göstergesi olarak kabul göreceği, ancak nihai takdirin Mahkemeye ait olduğu, daha önce muhtelif davalar nedeniyle kooperatife ait muhtelif dairelerde yaptıkları incelemeler paralelinde, … Blok … Numaralı dairenin semti ve mevkii, bölgenin gelişim durumu ile sosyo ekonomik düzeyi, şehrin merkezi bölgelerine olan mesafesi, bölgenin toplu taşıma, elektrik, su, kanalizasyon, doğalgaz vb. alt-üst yapı hizmetlerinden faydalanma durumu, inşaat tarzı ve iç donanımı, mimari planı ve alanı, katı, cephesi, inşaat yoğunluğu, bina içerisindeki konumu, arsa payı, gayrimenkul piyasasındaki arz-talep dengesi, getirebileceği kira bedeli, bölgedeki yapılaşma koşulları, alışveriş merkezleri, hastaneler, eğitim ve öğretim kurumlarına olan uzaklığı, emsal taşınmazların alım-satım rayiçleri, kira getirileri vb. gibi değerine etki edebilecek olumlu olumsuz bütün parametreler doğrultusunda yapılan değerlendirmeler ve bölgede yapılan pazar araştırmalarına dayalı olarak 22/11/2021 dava tarihi itibariyle 800.000,00 TL. olarak takdir ve tespit olunduğu, S.S. … Kooperatifi (arsa sahibi) ile S.S. … Kooperatifi (yüklenici) arasında akdedilen 26/08/2003 günlü sözleşme gereğince, … Blokta bulunan 1, 2, 3, 4, 5 ve 6. numaralı daireler hariç olmak üzere kalan S.S. … Kooperatifi’ne ait 26 konutun sahiplerinin Sincan … Noterliği’nin … günlü … yevmiye sayılı kura çekilişi ile belirlendiği, bu kapsamda sözleşme gereğince belirlenen bağımsız bölümler dışında, S.S. … Kooperatifi’ne ait başkaca bir konut bulunmadığından, davacıya verilebilecek emsal nitelikte bir konut bulunmadığı, Yargıtay’ın yerleşik kararlarında, ortağa konut yetersizliği nedeniyle konut verilememesi durumunda verilecek tazminatın hesaplanması için geliştirilen formüle göre hesaplanan tazminat tutarının 197.579,87 TL. olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Davacı vekili mahkememize sunduğu 10/05/2023 tarihli ıslah dilekçesi ile, 10.000,00 TL olan tazminat talebini 187.579,87 TL artırarak 197.579,87 TL’ye yükseltmiştir.
Bilirkişi raporunda tespit edildiği üzere, davacı, 01/05/2006 günlü “Kooperatif Ortaklığı Devir Sözleşmesi” gereğince, …’a ait (2 numaralı) kooperatif hissesini devralmış, devir işlemi kooperatif yönetim kurulunun 01/05/2006 günlü … sayılı oturumunda görüşülerek kabul edilmiştir. Ayrıca davacı adına S.S. … Kooperatifi’ne ait … numaralı “Ortaklık Senedi” düzenlenmiş ve adı üye kayıt defterine işlenmiştir.
Muhasebe kayıt ve belgelerine göre, davacının devren gelen ödeme ile birlikte toplam ödemesi ( 3.430,00 TL aidat + 250,00 TL. şerefiye) 3.680,00 TL’dir.
Davacıyla ilgili yönetim kurulu kararı “… Üyeliğini …’e devretmek isteyen …’ın üyeliğinin sona erdirilmesine, …’in üyeliğinin kabulüne, yapılan sözleşmedeki hükümler aynı uygulanacak ve kooperatifimiz 26/1 hisse (üyelik) sahibi olmuştur.” şeklinde olup, bahsi geçen sözleşme ve alınan karar kapsamında davacı, genel kurullarca belirlenecek aidatlardan sorumlu bulunmaktadır. Bu yönüyle davacı, kooperatifin normal ortağıdır.
Bu açıklamalar ışığında kooperatif ortağının, ortağı olduğu kooperatifle ilişki içinde bulunması hem hakkı, hem de görevi olduğundan, genel kurula katılması, aidatlarını ödemesi zorunludur. Bu çerçevede konu değerlendirildiğinde, davacının hükme esas alınan bilirkişi raporunda tespit edildiği üzere genel kurullara katılmadığı, ödemelerinin çok düşük düzeyde kaldığı açıktır. Yani davacı, kooperatife karşı doğmuş hak ve yükümlülüklerini karşılamadığından, kooperatif ortaklığını benimsemediğini söylemek mümkündür. Ancak, davalı kooperatif tarafından devrin gerçek olmadığı, davacının kooperatifin gerçek ortağı olmadığı savunulsa da; Yargıtay 11. H.D.’nin yerleşik kararları doğrultusunda; kooperatifin devredilebilir bir hissesinin devri konusunda, davalı kooperatifçe bir devir kararı alınması, ortaklık senedinin düzenlenerek davacıya verilmesi (bu senedin yönetim kurulu üyelerince imzalanmış olması) ve ortaklar defterine kaydının yapılması, ortaklık sıfatının kazanıldığının göstergesi olarak mahkememizce kabul edilmiştir.
Davalı kooperatif ile yüklenici firma arasında imzalanan 26/08/2003 tarihli kat karşılığı inşşat sözleşmesi gereğince … Blokta bulunan 1, 2, 3, 4, 5 ve 6. numaralı daireler hariç olmak üzere kalan S.S. … Kooperatifi’ne ait 26 konutun sahipleri, Sincan … Noterliği’nin … günlü … yevmiye sayılı kura çekilişi ile belirlenmiştir. Bu kapsamda, dava konusu konut (… Blok … Kat … numaralı) kura çekilişine göre davacıya isabet etmiş olup, sözleşme gereğince belirlenen bağımsız bölümler dışında, S.S. … Kooperatif’ne ait başkaca bir konut bulunmadığından, davacıya verilebilecek emsal nitelikte bir konut bulunmadığı bilirkişi raporunda tespit edilmiştir.
Yargıtay’ın yerleşik kararlarında, kooperatif ortaklığından çıkarılan, ancak daha sonra çeşitli nedenlerle kooperatif ortaklığına dönen eski ortaklara konut yetersizliği nedeniyle konut verilememesi durumunda, verilecek tazminatın hesaplanması için bir formül geliştirilmiştir. Bu formüle göre, ortağa konut tahsis edilememesi durumunda; yapılan ödemelerin güncel değerlerinin matematiksel orantı – yoluyla karşılaştırılarak tazminat hesaplanması gerekmektedir. Bu durumda konut yetersizliği nedeniyle, sonradan gelen ya da konut tahsis edilmeyen ortaklara konut verilememesi durumunda da altılı formül adı verilen formül uygulanmaktadır. (Yargıtay 23.HD 206.01.2017 tarih, 2015/7897 esas, 2017/207 karar sayılı ilamı)
Bu formüle göre bilirkişi tarafından bağımsız bölümün dava tarihindeki rayiç değeri, normal bir ortağın ödemelerinin dava tarihine kadarki güncel değeri, normal bir ortağın yararlanma miktarı, davacının ödemesinin güncel değeri, davacının yararlanması ayrı ayrı hesap edilerek davacı ortağın talep edeceği tazminat tutarı 197.579,87 TL olarak hesaplanmış ve mahkememizce benimsenmiştir.
Tüm dosya kapsamı, kayıt ve belgeler ile usul ve yasaya uygun olarak alınan denetlenebilir bilirkişi raporu birlikte değerlendirilerek; konut teslim edilmeyen ve ödemeleri eksik olan davacıya boşta konut bulunmadığından konut tahsisi yapılamayacağından davacının konut tahsisi talebinin reddi ile, yukarıda açıklanan gerekçeler ve hesaplanan formüle göre davacının tazminata hak kazanacağı sonuç ve kanaati ile, ıslah dilekçesi gözetilerek tazminat talepli davasının kabulüne karar verilmiştir. Davacı taraf dava ve ıslah dilekçesi ile faiz talep etmiş ancak faiz başlangıç tarihi belirtmemiş olduğundan faiz başlangıç tarihinin dava tarihi olduğu mahkememizce kabul edilerek tazminata dava tarihinden itibaren yasal faiz işletilmiştir. Her ne kadar davalı tarafça tazminata avans faizi işletilmesi ve davacının kooperatif genel kurullarına katılmadığından bahisle tazminattan hakkaniyet indirimi yapılması talep edilmişse de, taleplerinin yasal dayanağı bulunmadığından tazminattan herhangi bir indirim yapılmamış ve yasal faize hükmedilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının konut tahsisi talebinin REDDİNE, davacının terditli talebi olan tazminat talepli davasının KABULÜ İLE ; 197.579,87 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı kooperatiften tahsili ile davacıya verilmesine,
Faiz türüne ilişkin fazla talebin reddine,
2-Harçlar Kanunu gereği alınması gereken 12.267,10 TL harçtan peşin alınan 170,78 TL harç ile 3.203,40 TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 8.892,92 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacıdan dava açılırken tahsil edilen 59,30 TL başvurma harcı, 8,50 TL vekalet harcı, 170,78 TL peşin harç, 3.203,40 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 3.441,98 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Davacının yargılamada yapmış olduğu 2.650,00 TL bilirkişi ücreti, 148,20 TL posta ve tebligat ücreti olmak üzere toplam 2.798,20 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, artan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap edilen 30.636,98 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dair, taraf vekillrinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize sunulacak, yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye ibraz edilecek bir dilekçeyle başvuru yapılmak suretiyle, Ankara Bölge Adliye Mahkemeleri ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 06/07/2023

Katip Hakim
e-imza e-imza