Emsal Mahkeme Kararı Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/853 E. 2022/599 K. 21.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. Ankara Batı ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/853 Esas – 2022/599
T.C.
Ankara Batı
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA
ESAS NO : 2021/853 Esas
KARAR NO : 2022/599
HAKİM :
KATİP :
DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALILAR : 1-
2-
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 28/07/2020
KARAR TARİHİ: 21/06/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 21/07/2022
Yukarıda tarafları yazılı davanın mahkememizce yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
TALEP :Davacı vekili Ankara Batı … Asliye Hukuk Mahkemesine sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; dava dışı işçi …’nin işçilik alacaklarını tahsil amacıyla müvekkili Belediye Başkanlığına karşı açtığı davanın Ankara Batı Adliyesi … İş Mahkemesinde … E. sayılı dosya üzerinden görülüp karara bağlandığını ve mahkeme kararıyla hüküm altına alınan alacakların tahsili amacıyla kararın icra takibine konu edildiğini, davacı belediye başkanlığında icra tehdidi altında Ankara … İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyasına toplam (7.690,06 + 4.164,85) = 12.124,91 TL ödediğini, her ne kadar iş Kanununun 2. Maddesi uyarınca Mahkeme “Asıl İşveren – Alt işveren” ilişkisini dikkate alarak Belediye Başkanlığını sorumlu tutmuşsa da, dava dışı işçinin alacaklarından işçiyi çalıştıran yüklenici şirketlerin sorumlu olduklarını, bu hususun yüklenici şirketlerle imzalanan “Hizmet Alım Tip Sözleşmelerinde” ve Teknik Şartname ve Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 38. Maddesinde açıkça belirtildiğini, dava dışı işçiyi istihdam eden davalı alt işverenlerin kendi çalıştırdıkları dönem ve ücretleriyle sorumlu olduğunu, açıklanan nedenle icra tehdidi altında icra müdürlüğüne ödenen 12.124.91 TL kamu alacağının 6183 sayalı Kanun hükümlerine göre hesaplanacak faiziyle birlikte davalı şirketlerden tahsilini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin de davalılar üzerine bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalılar tarafından dosyaya cevap dilekçesi sunulmamıştır.
DELİLLER :
Ankara … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyası, davalı şirketin ticaret sicil kaydı, Ankara Batı … İş Mahkemesinin … esas sayılı dava dosyası, dava dışı işçinin SGK kayıtları, taraflar arasında düzenlenen sözleşme ile tüm dosya kapsamı.
GEREKÇE :
Dava, taşıma ve hizmet edimlerini bir arada içeren karma nitelikteki sözleşmeden kaynaklanan alacağın rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Uyuşmazlık konusu davacının dava dışı işçi …’a yaptığı ödemeden davalı şirketlerin sorumlu olup olmadığının belirlenmesine ilişkindir.
Hesap Bilirkişisi … 27/04/2022 tarihinde mahkememize sunduğu raporundan özetle;
Dava niteliği itibariyle, davacı … Başkanlığı ile davalı şirketler arasında yapılan hizmet alımı sözleşmelerine istinaden davalı şirketler nezdinde çalışan dava dışı işçi için ödenen kıdem tazminatı ve yıllık izin ücreti alacağından davalı şirketlerin sorumluluğuna ilişkin olup, Yargıtay kararlarında sözleşmede hüküm bulunan hallerde sözleşme hükümleri doğrultusunda değerlendirme yapılarak davalı şirketlerin işçilik tazminat ve alacaklarından sorumlu oldukları miktarın belirlenmesi gerektiği gerekçelerine yer verilmiştir.
Benzer uyuşmazlıkla ilgili olarak Yargıtay … Hukuk Dairesi tarafından verilen … Esas, … Karar ve 15.09.2020 tarihli kararda, “… Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacının davalılar ile yapılan sözleşmeler kapsamında SGK kayıtlarına göre davalı bünyesinde çalışan işçiye yapılan ödemeyi aralarında imzalanan sözleşmeler hükümlerine göre davalılardan talep edebileceği gerekçesiyle davalıların sorumluluklarını belirleyen bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir.
Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş akdinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin, yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Yıllık izinler kullanılmadığı takdirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerin de bu fesih ile ücrete dönüştüğü göz önüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır.
İhbar tazminatından son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır.
İşveren tarafından bu ödemelerin feri mahiyetinde yapılan ödemeler de ayrı esasla yüklenicilerden tahsil edilebilecektir…” gerekçelerine yer verildiği,
3-Davacı Belediye ile davalılar arasında imzalanan sözleşmelerin “Yüklenicinin Sözleşme Konusu İş ile İlgili Çalıştıracağı Personele İlişkin Sorumlulukları” başlıklı 17. 22. Ve 23. maddelerinde, “Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin Altıncı Bölümünde belirlenmiş olup, yüklenici bunları aynen uygulamakla yükümlüdür.” hükmüne yer verildiği,
Bir kısım İdari Şartnamelerin diğer hükümlerine raporun inceleme bölümünde yer verildiği,
Yukarıda belirtilen Yargıtay … Hukuk Dairesinin kararı gerekçeleri, sözleşme hükümleri, taraflar arasında sözleşme ilişkisi kurulmuş olması hususları bir arada değerlendirildiğinde, davalı şirketlerin dava dışı işçiye yapılan kıdem tazminatı ödemesi ve ferilerinden kendi ihale dönemleriyle sınırlı olarak sorumlu olacağı, yıllık izin ücreti ve ferilerinden ise son işveren olan … Şti’nin sorumlu alacağı değerlendirilmektedir.
Dava dışı işçi … tarafından açılan dava sonunda verilen Ankara Batı … İş Mahkemesinin … Esas, … Karar sayılı kararının Ankara … İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyası ile icra takibine konulması üzerine davacı belediye tarafından 31.10.2019 tarihli … adet dekontla icra dosyasına 12.124,91-TL yatırılmıştır.
Yüklenici şirketlerin sorumlu olacağı miktarlar arasında sadece son işverenin sorumlu olduğu yıllık izin ücreti alacağı bulunduğundan, yüklenici şirketlerin sorumluluğu şu şekilde belirlenmiştir; Dava dışı işçi için yapılan 12.124,91-TL ödemeden davalı şirketlerin ihale dönemlerine göre sorumlu olduğu miktarlar hesaplanmış ve … AŞ yönünden 6.909,51 TL, … ŞTi yönünden 5.215,40 TL.’nin sorumlu olduğu belirtilmiştir.
Yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davacı belediye tarafından ihale konusu işte çalıştırılan dava dışı işçinin kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti ve faizleri ile yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin mahkeme ilamı kapsamında icra dosyasına ödendiği, davacı ve davalılar arasındaki ihale ve ekleri şartnamelere göre, davacı belediyenin alt taşeronlarına işçilere ödenen ücretler ile ilgili rücu hakkının bulunduğu, kıdem tazminatının rücuna ilişkin özellikle ayrı bir düzenleme yapılmasına dair ve 6098 Sayılı Yasanın 167. Maddesindeki yarı yarıya rücu hakkı ile ilgili yasal değişikliğin Anayasa Mahkemesinin 15/10/2019 tarihli resmi gazetede yayınlanan 19/09/2019 tarihli 2019/42 esas sayılı 2019/73 karar sayılı iptal kararı ile iptal edildiği gözetilerek, dosyada mevcut bulunan sözleşmelere göre davacı belediyenin ödediği tüm alacaklar yönünden rücu hakkının bulunduğu, yarı oranda sorumluluk ilkesinin uygulanmasının gerekmediği, davalıların sorumlu oldukları dönemlere ilişkin olarak bilirkişi raporuyla saptanan miktarların davalılardan tahsili gerektiği, davalı ortak girişim ile ilgili sorumluluğun paylaştırılmasına yönelik değerlendirilmenin iç ilişkide tartışılması gerektiği, ortak girişimin davacı belediyeye karşı müşterek ve müteselsilen sorumlu olduğu gözetilerek, davanın kabulüne yönelik aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
Davacı yan hüküm altına alınacak miktara 6183 sayılı Kanun uyarınca faiz işletilmesini talep etmişse de hüküm altına alınan bedel 6183 sayılı Kanunda belirtilen şekilde amme alacağı mahiyetinde kabul edilemeyeceğinden bu talebi kabul edilmeyerek hükmedilen bedele yasal faiz işletilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davanın KABULÜNE;
5.215,40 TL’nin 31/10/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … Ltd.Şti’den tahsili ile davacıya ödenmesine,
6.909,51 TL’nin 31/10/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … A.Ş.’den tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-Harçlar Kanunu gereği alınması gereken 828,25 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 207,07 TL harcın mahsubu ile bakiye 621,18 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına, (Davalı … AŞ ortak girişiminin sorumluluğunun 353,99 TL, davalı … Ltd.Şti’nin 267,19 TL ile sınırlı tutulmasına,)
Zorunlu arabuluculuk nedeniyle 2020 yılı Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2 maddesi gereği ödenecek ve Arabuluculuk AÜT’nin Birinci Kısmına göre taraf sayısı gözetilerek belirlenen 1.360,00TL’nin davalılardan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 54,40 TL başvurma harcı, 207,07 TL peşin harç ve 7,80 TL vekalet harcı olmak üzere toplam 269,27 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacının kendisini vekil ile temsil ettirdiği görülmekle, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği hesap ve takdir olunan 5.100,00 TL vekalet ücretinin Davalı … AŞ ortak girişiminin sorumluluğunun 2.906,28 TL, davalı … Ltd.Şti’nin 2.193,72 TL sorumlu tutularak tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacılar tarafından sarf edilen 1.429,00 TL yargılama giderinin davalılardan sorumlulukları oranında müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
6-Kararın talep halinde taraflara tebliğine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize sunulacak, yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye ibraz edilecek bir dilekçeyle başvuru yapılmak suretiyle, Ankara Bölge Adliye Mahkemeleri ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 21/06/2022

Katip Hakim
e-imza e-imza