Emsal Mahkeme Kararı Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/781 E. 2023/1168 K. 07.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. Ankara Batı ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/781 Esas – 2023/1168
T.C.
ANKARA BATI
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA

ESAS NO : 2021/781 Esas
KARAR NO : 2023/1168

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 01/10/2021
KARAR TARİHİ: 07/11/2023
K.YAZIM TARİHİ: 05/12/2023

Yukarıda tarafları yazılı davanın mahkememizce yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili; taraflar arasında çeşitli tarihlerde müvekkiline ait kooperatif inşaatı alanındaki imalatların tamamlanması amacı ile götürü bedel üzerinden imalat sözleşmeleri ve protokolleri imzalandığını, ilerleyen zaman dilimi içinde davalı şirket tarafından yapılan bir takım imalatların bedellerinin hak edişlerle ödendiğini, ancak, yapılan incelemeler sonrasında sözleşme konusu işlerin tam ve uygun yapılmadığının tespiti üzerine karşı tarafa keşide edilen ihtarnameler ve yazışmalar sonrası davalı şirketin sözleşme konusu ifayı tamamlamaktan el çektiğini, bunun üzerine sözleşmeye konu olan işlerin dava dışı başka bir yüklenici tarafından tamamlandığını, sözleşme konusu işlerin ikmali-yapımı esnasında davalı yana imalat öncesi peşin avans ödemeleri yapıldığını, gelinen noktada karşı tarafın müvekkili kooperatiften 1.051.000,00TL alacaklı olduğunu ileri sürmesi sonrası yaptıkları hesaplama sonrasında davalı şirketin kendilerine davalı şirket adına yapılacak SGK ve diğer ödemeler hariç 3.046.372,09TL borçlu olduğunu hesapladıklarını beyan ederek, müvekkili cari kayıtlarında davalı şirketin borçlu olması nedeni ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 500.000,00TL tutarındaki fazla ödeme cari alacaklarının ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 19/10/2023 tarihli dilekçe ile davasını ıslah etmiş ve talebini 632.938,55TL’ye artırmıştır.
CEVAP :
Davalı vekili; dava dilekçesinde talep edilen 500.000,00TL tutarındaki alacak ve 3.046.372,09TL tutarındaki avansın izahının yapılmadığını, 2020 yılında davacı kooperatif yönetiminde değişiklik olduğunu, yeni yönetimin müvekkili şirketi devamlı oyaladığını, müvekkili şirketin borçlu görünmesinin sebebinin mutabakat sağlanmamasından kaynaklı olduğunu, davacı yana borçlarının bulunmadığını, davacı tarafından kendilerine elden tebliğ edilen 13.11.2020 tarihli ihtarnameye göre 3.021.359,61 TL hak ediş faturası kesilmesinin talep edildiğini, söz konusu faturanın istenildiği şekilde kendilerince kesilmediğini, müvekkili şirketin zeyilnameler hariç alacağına göre fatura düzenlediği için taraflar arasında sorun yaşandığını, tararlar arasında 21.11.2020 tarihinde yapılan toplantı sonrasında kesin hesap ikinci aşamada yapılmak kaydı ile taraflarınca 28.12.2020 tarihinde 3.664.880,37TL tutarında fatura düzenlenerek avansın kapatıldığını, ancak karşı tarafın bu faturaya itiraz ettiğini, müvekkili şirketin yıllardır emeğinin gasp edeildiğini vurgulayarak 2018 tarihli sözleşmeye göre inşaat hesabının; sözleşme bedeli 4.160.000,00TL +KDV+zeyilname bedelleri KDV 748.800,00TL, 3 nolu zeyilname 648.000,00TL, 4 nolu zeyilname 691.680,00TL olmak üzere = 6.284.480,00TL, 2019 yılında kooperatife devredilen işler 420.000,00TL %15 fiyat aşımı 154.748,00TL, … parsel A blok iş bedeli 700.000,00TL banka kayıtlarındaki avanslar 3.180,740,00TL olmak üzere = 4.455.488,00TL Kalan borcun = 6.284.480,00TL – 4.455.488,00TL = 1.828.992,00TL şeklinde olduğunu, kalan borçlarına ilaveten 01.10.2018 tarihli sözleşme gereği cezai şart bedeli olan 500.000,00TL’nin eklenmesi ile karşı taraftan 2.328.992,00TL tutarında alacaklı olduklarını beyan ederek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Tarafların ticaret sicil kayıtları, tarafların ticari defter ve kayıtları, banka kayıtları, dava konusu taşınmazın mimari projesi, tarafların 2014 ile 2020 yılları arasına ait BA BS formları, 13/06/2022 tarihli bilirkişi heyeti raporu, 22/02/2023 tarihli bilirkişi heyeti raporu, 17/07/2023 tarihli bilirkişi heyeti ek raporu ile tüm dosya kapsamı.
Bilirkişi heyeti ön raporunda, dava dosyası üzerinde yapılan inceleme ve değerlendirme sonrasında, mali yönden tarafların 2014,2015,2016,2017,2018,2019,2020 ve 2021 yılına ait Ticari defterlerinin açılış ve kapanış onaylarının yapıldığı,belirtilen yıllara ait Ticari defterlerin 6102 sayılı TTK’nun 64.ve HMK 222.maddelerinde ifade edilen kanuni şartlara uygun olarak tutulduğu, taraf ticari defter kayıtları üzerinde 18/05/2022 ve 20/05/2022 tarihlerinde gerekli incelemeler yapılmış,yapılan çalışmalar sonucunda ihtiyaç duyulan evraklar en son 10/06/2022 tarihinde taraflardan temin edildiği, taraflar arasında gerçekleşen ticari işlemlerin 10 yılı aşkın
bir süreyi kapsadığı,bu nedenle kapsamlı incelemeyi gerektirdiği, bu yönüyle çalışmaların devam ettiği, ayrıca taraflar arasında düzenlenen sözleşmeye konu işlerin yapılıp yapılmadığı hususunda teknik inceleme ve hesaplamların yapılabilmesi için ek belgelere ihtiyaç duyulduğu, yine, sözleşmeye konu işlerin sözleşmeye uygun yapılıp yapılmadığı hususlarının nitelikli hesaplamlar uzamanının değerlendirmelerine ihtiyaç duyulduğu, açıklanan nedenlerle, bu aşamada taraflar arasındaki borç alacak bakiylerine ilişkin mali yönden bir hesaplama yapılamadığı belirtilmiştir.
Bilirkişi heyeti raporunda, mahallinde yapılan incelemeler, taraf ticari defterleri ve dosya kapsamı belgeler üzerinde yapılan inceleme ve hesaplamalar sonucunda; teknik yönden; 15.10.2022 tarihinde taraflarında katılımıyla birlikte mahalinde yapılan incelemede davacı kooperatifin davalı … firmasınca eksik ve hatalı yapılan imalatlar tümüyle Heyetimizce tespit edilmiş olduğu, Kooperatife ait tüm bağımsız bölümlerde ikamet edilmekte olup, dava konusu binaların iskân ruhsatlarının 09.03.2022 tarih … ve … no ile Kooperatif tarafından alınmış olduğu, davalı namına 08/2020 tarihinden sonra SGK Primleri dahil olmak üzere 2.496.372,00TL ödeme ile yine davalıya 31.12.2020 tarihine kadar 3.046.372,09TL ödeme olmak üzere toplam davalı namına yapılan ödeme ve davalıya yapılan ödeme toplamının (2.496.372,00+3.046.372,09) 5.542.744,09TL olduğu. Davalı şirketin sözleşme ile yapması gereken imalat tutarının ise KDV Dahil 4.909.805,54.-TL tutarında olduğu. bu Ģekilde davacı Kooperatifin alacağı (5.542.744,09-4.909.805,54) 632.938,55TL tutarında olduğu; mali yönden; davacı Kooperatifin 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2020 ve 2021 yıllarına ait (2019 yılı hariç) ticari defterlerinin 6102 sayılı TTK’nun 64.ve HMK 222.maddelerinde ifade edilen kanuni şartlara uygun olarak tutulduğu, davalı ġirketin 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020 ve 2021 yıllarına ait Ticari defterlerinin 6102 sayılı TTK’nun 64.ve HMK 222.maddelerinde ifade edilen kanuni şartlara uygun olarak tutulduğu, davacı Kooperatifin Ticari defterlerinde 01/10/2021 dava tarihinde, Davalı … ġirketinin 2.747.735,78TL tutarında borç bakiyesinin kayıtlı olduğu, davalı şirketin ticari defter kayıtlarında ise 01/10/2021 dava tarihinde, Davacı … Kooperatifinin (5.757.712,86-2.221.697,44) 3.536.015,42TL borç bakiyesinin kayıtlı olduğu, taraf ticari defter kayıtlarına göre, taraflar arasında bakiye farkının meydana geldiği, taraf ticari defter kayıtlarının bir birini doğrulamadığı ve teyit etmediği, açıklanan nedenle, taraflar arasındaki borç alacak bakiyelerinin tespitine ilişkin olarak; Davalı … Ltd.şti’nin düzenlemiş olduğu faturalar, tarafların Banka hesap ekstreleri üzerinde hesaplanan davacı ödemeleri ve davacı kooperatif tarafından davalıya makbuzla yapılan ödemeler ile yine davacı Kooperatif tarafından davalı şirket adına yapılan ödemeler esas alınmak suretiyle yapılan hesaplamaların yapılmış olduğu, yapılan bu hesaplamalarda; mahkemenin takdirlerinde olmak üzere, davalı … Ltd. şirketi tarafından, Davacı Kooperatif adına düzenlenen 28.12.2020 tarih ve 3.664.880,37.-TL tutarındaki faturanın hesaplamlara dahil edilmesi halinde; Davacı … Kooperatifinin (19.399.646,14-18.475.651,55) 923.994,59TL borç bakiyesinin oluşacağı, davalı … Ltd. Şti. tarafından, davacı Kooperatif adına düzenlenen 28.12.2020 tarih ve 3.664.880,37TL tutarındaki faturanın hesaplamalara dahil edilmemesi halinde ise; Davacı … Kooperatifinin (18.475.651,55-15.734.765,77) 2.740.885,78TL alacak bakiyesinin oluşacağı belirtilmiştir.
Bilirkişi heyeti ek raporunda, yapılan incelemeler, taraf ticari defterleri ve dosya kapsamı belgeler üzerinde yapılan inceleme ve hesaplamalar sonucunda; teknik yönden; taraf vekillerinin dosyada mevcut 03.03.2023 kayıt tarihli Kök bilirkişi rapora yapmış olduğu itirazlar sonucun kök bilirkişi raporundaki görüşte değişiklik yapılmasını gerektirecek bir husus tespit edilemediği, buna göre davacı kooperatifin davalı yükleniciden 632.938,55TL alacaklı olduğu, davacı talebinin ise şimdilik 500.000,00TL olduğu, bu açıklamalar doğrultusunda davalı yüklenici tarafından kesilmiş bulunan 28.12.2020 tarihli faturanın davacı kooperatif tarafından hesaplara dahil edilmemesinin yerinde olduğu, Mali yönden; dosya kapsamı belgeler, taraf Ba ve Bs formları ile taraf itiraz dilekçeleri üzerinde yapılan incelemeler sonucunda; davalı Şirket tarafından, Davacı adına 28.12.2020 tarih ve … No.lu 3.664.880,37TL KDV dahil düzenlenen faturanın, Davalı Şirketin ticari defterlerinde kayıtlı olmasına ve davalı tarafından Bs formu ile ilgili Vergi Dairesine bildirilmesine rağmen, belirtilen faturanın Davacı Kooperatifin ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı, yine bu faturanın davacı Kooperatif tarafından Ba formu ile ilgili Vergi Dairesine bildirilmediği, davacı Kooperatifin 23/03/2023 tarihli ve davalı şirketin 18/04/2023 tarihli bilirkişi kök raporuna karşı mali yöndeki itirazlarının açıklanmaya çalışıldığı, tarafların bilirkişi raporuna mali yöndeki itirazlarının yeni bir bilgi belgeye dayanmadığı, açıklanan nedenle kök raporda mali yönden yer alan görüşlerinin değişmediği belirtilmiştir.
GEREKÇE :
Dava, taraflar arasında düzenlenen eser sözleşmesi kapsamında avans olarak peşin verilen sözleşme bedelinden fazla olan ödemenin tahsili istemine ilişkindir.
Davacı yan; taraflar arasında akdedilen farklı tarihlerdeki götürü bedel imalat sözleşmeleri ve protokoller uyarınca davacı kooperatife ait inşaat alanındaki imalatların davalı tarafça tamamlanması konusunda anlaşma yapıldığını, iş bedelinin imalat öncesi avans olarak davalıya peşin verildiğini, devam eden süreçte davalı şirketin davacı tarafça ifayı tamamlamaktan el çektirildiğini, eksik kalan imalatların davacı tarafça dava dışı 3. Kişiye yaptırıldığını, yapılan işe göre davacının ödemesinin fazla olduğunu iddia ederek fazla yapılan ödemenin davalıdan tahsilini talep etmiş, davalı yan ise yapılan ödemelerin imalata göre eksik olduğu, davalının borçlu olmadığı gibi alacaklı olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Uyuşmazlık, davalı tarafça yapılan işe göre davacının fazla ödeme yapıp yapmadığı ve davalıdan tahsilinin gerekip gerekmediği hususundadır.
Mahkememizce taraflarca bildirilen deliller toplanmış ve tarafların ticari defter ve kayıtları ile mahkememiz dosyası üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Bilirkişi heyetinin öncelikle ön rapor sunduğu ve heyete hesap uzmanı dahil edilmesini istediği, heyet içerisinde hesap uzmanı ve mali müşavirin bulunduğu görülmekle dosyanın yeniden bilirkişi heyetine tevdi edildiği ve rapor tanziminin istenildiği, bilirkişi heyetince 22/02/2022 tanzim tarihli raporun düzenlendiği, dosya kapsamında BA/BS formlarının eksik olduğu anlaşılmakla faturaların vergi dairesine bildirilip bildirilmediğinin tespiti için ilgili vergi dairesinden formlar dosyaya kazandırılarak taraf vekillerinin itirazlarının değerlendirilmesi için dosya yeniden bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti 17/07/2023 tanzim tarihli ek raporunu düzenleyerek dosyaya sunmuştur. Ek rapora karşı davalı vekilince yapılan itirazın yerinde olmadığı değerlendirilmekle, gerekçeli ve denetime elverişli bilirkişi raporu hükme esas alınmıştır.
İddia ve savunma, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasında ilk olarak 06/08/2014 tarihli anahtar teslimi götürü bedel sözleşme imzalandığı, sözleşmeye göre götürü bedel tutarının 12.376,237TL + %1 KDV olarak belirlendiği, sözleşmeye göre davalı yüklenicinin … ili … ilçesi … Bölgesinde … Ada … parsel, … Ada … parsel, … Ada … parsel ve … Kooperatifine ait … Ada … parsel üzerinde iş bu sözleşme hükümlerine ve projesine uygun olarak ve arsa sahibi … kooperatifi ile akdedilen sözleşme esas ve şartları dahilinde konut yapım ve inşaat tamamlama işini üstlendiği, daha sonra taraflar arasında ek protokollerin düzenlendiği, bu ek protokollerle yapılacak işlerin yeniden belirlendiği, iş bedelinin ve süresinin yeniden düzenlendiği, bilirkişi heyetince yerinde yapılan incelemede davalı firma tarafından eksik ve hatalı yapılan imalatların bitirilmiş olduğunun tespit edildiği, alınan bilirkişi raporuna göre davalının yapmış olduğu imalatların bedelinin 01/10/2018 tarihli sözleşmenin 6-1 maddesi uyarınca KDV dahil 4.909.805,54TL olduğu, davacı tarafça yapılan ödemeler toplamının ise 5.542.744,09TL olduğu, bu itibarla davacı yanın 632.938,55TL fazla ödeme yapmış olduğu tespit edilmiştir. Mahkememizce de yapılacak işin bedeli yönünden 01/10/2018 tarihli sözleşmenin 6-1 maddesi hükme esas alınmış, 30/11/2018 tarihli hesap mutabakat protokolünde iş bedelinin değiştirildiği ya da 01/10/2018 tarihli sözleşmenin 6-1 maddesinin ortadan kaldırıldığına dair bir beyanın bulunmadığı tespit edildiğinden davacı yanın bu yöndeki itirazına itibar edilmemiştir. Taraflara ait ticari defter ve kayıtların incelenmesinde, davacı defterlerinde dava tarihi itibariyle davacının davalıdan 2.747.735,78TL alacağının bulunduğunun kayıtlı olduğu, davalı defterlerinde ise dava tarihi itibariyle davalının davacıdan 3.536.015,42TL alacaklı bulunduğunun kayıtlı olduğu, defterler arasındaki farklılığın davalı tarafça davacı adına tanzim edilen 28/12/2020 tarihli 3.664.880,37TL bedelli faturadan kaynaklandığı, zira davalı tarafça tanzim edilen toplam 15.734.765,77TL tutarındaki faturaların taraf defterlerinde kayıtlı olduğu, KDV dahil 3.664.880,37TL bedelli faturanın ise yalnızca davalı defterlerinde kayıtlı olduğu, davacı defterlerinde kayıtlı olmadığı, faturanın dikkate alınması halinde davacının 923.994,59TL davalıya borçlu olacağı, dikkate alınmaması halinde davacının 2.740.885,78TL alacaklı olacağı belirtilmiştir. Dosya arasına alınan BA/BS formları incelendiğinde tarafların bildirimlerinin 8 adet KDV hariç 14.862.341,00TL tutarındaki bildirimler yönünden örtüştüğü, yalnızca KDV hariç 3.186.852,00TL(KDV dahil 3.664.880,37TL) bildirim yönünden farklılık bulunduğu, davalının bu faturayı BS formu ile vergi dairesine bildirdiği, ancak davacı tarafça bu faturaya ilişkin BA formunda bildirimin bulunmadığı, bu faturanın davacı tarafça kabul edilmediği ve iade edildiği tespit edilmiştir. Düzenlenen faturanın davacı defterlerinde kayıtlı olmaması ve vergi dairesine bildirilmemesi sebebiyle faturanın hesaplamada dikkate alınamayacağı, ispata muhtaç olduğu, sunulan delillerin ispat için yeterli olmadığı, davalı yanın cevap dilekçesinde açıkça yemine dayanmadığından yemin delilinin hatırlatılmadığı, bu itibarla faturanın dikkate alınamayacağı değerlendirilmiştir. Davacının iddiası yapılan imalata göre fazla ödeme yapılmış olmasıdır. Bu sebeple mali yönden yapılan hesaplamaların değil yapılan imalata göre fazla yapılmış ödemenin tespitine ilişkin teknik yönden yapılan hesaplamaların dikkate alınması gerektiği kanaatiyle davacının ıslah dilekçesi de dikkate alınarak davacının davasının kabulüne, 632.938,55TL’nin davalı yanın temerrüte düşürülmemesi sebebiyle dava tarihi olan 01/10/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-DAVANIN KABULÜ İLE, 632.938,55TL’nin dava tarihi olan 01/10/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 43.236,03TL karar ve ilam harcından peşin alınan 8.538,75TL harç ile 2.270,26TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 32.427,02TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Zorunlu arabuluculuk kapsamında Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2 maddesi gereği ödenecek ve Arabuluculuk AÜT nin Birinci Kısmına göre taraf sayısı gözetilerek belirlenen 1.096,27TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Davacı tarafından yatırılan 8.538,75TL peşin harç, 59,30TL başvuru harcı, 8,50TL vekalet harcı ile 2.270,26TL ıslah harcı olmak üzere toplam 10.876,81TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Davacı tarafından sarf edilen 99,35TL tebligat ve posta gideri ile 4.800,00TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 4.899,35TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
4-Davacının kendisini vekil ile temsil ettirdiği görülmekle karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince takdir ve hesap edilen 94.611,40TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize sunulacak, yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye ibraz edilecek bir dilekçeyle başvuru yapılmak suretiyle, Ankara Bölge Adliye Mahkemeleri ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.07/11/2023

Katip Hakim
e-imzalı e-imzalı