Emsal Mahkeme Kararı Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/648 E. 2022/183 K. 24.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. Ankara Batı ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/648 Esas – 2022/183
T.C.
Ankara Batı
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR
ESAS NO : 2021/648
KARAR NO : 2022/183
HAKİM :
KATİP :
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/08/2021
KARAR TARİHİ: 24/02/2022
KARAR YAZIM TARİHİ: 07/03/2022
Yukarıda tarafları yazılı davanın mahkememizce yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
TALEP :Davacı vekili mahkememize sunduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin borçlu dava dışı … A.Ş’den dört adet çek aldığını, çeklerin davalı bankaya süresinde ibraz edildiğini, banka tarafından imza tutmadığı gerekçesiyle çeklerin ödenmediğini, karşılıksızdır işleminin de yapılmadığını, daha sonra gerekli hukuki yollara başvurulduğunu ancak bugüne kadar hiçbir tahsilat yapılamadığını, karşılıksızdır şerhi düşülmediğinden “karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet verme” suçu bakımından şirket yetkililerinin şikayet edilemediğini, imzaya itiraz davasında gelen adli tıp raporu ile de imzaların yetkililere ait olduğunun ve bankanın şerhinin gerçeğe aykırı olduğu ortaya çıktığını, görüldüğü üzere bankanın hukuka aykırı bir işlem yaptığı hususunda şüphe bulunmadığını, bankanın imzanın uyuşmadığı iddiası doğru olsa dahi hesaptaki parayı ödeme veya karşılıksızdır şerhi düşme mecburiyeti olduğunu, ancak somut olayda davalı bankanın bu yükümlülüğünü yerine getirmediğini, gelinen noktada borçlu şirketin mal varlığı bulunmadığından, tahsilat yapma imkanı bulunmadığını, dolayısıyla şayet ibraz anında hesapta para varsa bu tutardaki paradan, hesapta para yoksa da karşılıksızdır işlemi yapmaması sebebiyle müvekkilini uğrattığı zarardan bankanın sorumlu olduğunu belirterek, şimdilik belirsiz alacak davası olarak 3.000USD’nin fiili ödeme tarihindeki kur üzerinden faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacı ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :Davalı vekili mahkememize sunduğu cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesinin hukuki dayanaktan yoksun olup, müvekkili bankanın çeklerde keşideci veya ciranta olmadığını, müvekkili bankanın, çekten kaynaklanan bir borcu veya hukuki sorumluluğu olmadığını, Türk Ticaret Kanunu’nun 812. maddesi gereğince bankaların kendilerine ibraz edilen çek ile ilgili işlem yapmadan önce çekin şekil şartlarını ve unsurlarını
e-imza e-imza

kontrol etme yükümlülüğü olduğunu, özellikle çekte bulunan keşideci imzası, çekin zorunlu unsurlarından olup, çek üzerinde bulunan keşideci imzası, keşideci şirket veya şahsa ait olmaması/çıkmaması halinde, bankanın keşideciye karşı hukuki sorumluluğu doğmadığını, asla kabul anlamına gelmemek üzere müvekkili banka tarafından çeklerin karşılıksız işlemi yapılmış olsaydı bile, sonucun değişmeyeceğini ve davacı şirketin yine çekleri tahsil edemeyeceğini, davacı şirketin keşideci şirket veya şirket yetkilileri hakkında icra ceza mahkemesinde karşılıksız çek yazılmasına sebebiyet verme suçundan yapacağı şikayet ile icra dosyasını tahsil etmesi arasında bir alaka ve illiyet bağı olmadığını, davacı şirketin, çeklerin keşidecisi olan şirket yetkililerini şikayet etmiş olsaydı bile, her halükarda tahsilat sağlayacağının belli olmadığını, davacı şirketin tazminat talebinin hukuki dayanaktan yoksun olup, unsurları gerçekleşmeyen tazminat davasının reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :İstanbul …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyası, Ankara Batı İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyası, Banka kayıtları, İstanbul …. İcra Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dosyası, bilirkişisi raporu ile tüm dosya kapsamı.
GEREKÇE :Dava, çek kanunundan kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
Davacı taraf davalı banka tarafından ibraz edilen çeklerin ”keşideci imzası tutmaması sebebiyle işlem yapılmamıştır” şerhi düşüldüğü, ancak İstanbul … İCra Hukuk Mahkemesinin … esas numaralı dosyasında alınan Adli Tıp Raporunda imzaların keşideci şirket yetkililerine ait olduğunun belirlendiği, bu maddi gerçek karşısında -banka hesaplarında para bulunmaması sebebiyle- davalı bankanın haksız olarak karşılıksız işlemi yapmayarak müvekkilinin karşılıksız işlemine sebebiyet verme suçundan şikayet hakkının önüne geçildiği, şikayet hakkını kullansaydı, aldıkları ceza sonrası borçlu/keşideci tarafın borçlarını ödemeye zorlanacağını ve alacağını tahsil edebileceğini belirtmiş, ve çek bedellerinin -şimdilik 3.000 Euro’sunun- davalı bankadan alınarak tarafına verilmesini talep etmiştir.
Türk Ticaret Kanunu’nun 812. maddesine göre; “Sahte veya tahrif edilmiş bir çeki ödemiş olmasından doğan zarar muhataba ait olur; meğerki, senette düzenleyen olarak gösterilen kişiye, kendisine verilen çek defterini iyi saklamamış olması gibi bir kusurun yüklenmesi mümkün olsun.” şeklinde denilerek, sahte olan veya tahrif edilmiş olan bir çeki ödeyen veya işlem yapan muhatap bankanın, doğacak olan zarar nedeniyle sorumlu olacağı düzenlenmiştir. Bu nedenle, kendilerine ibraz edilen çek ile ilgili işlem yapmadan önce bankaların çekin şekil şartlarını, çekin unsurlarının tamam olup olmadığını, özellikle keşideci imzası olarak çek üzerinde görülen imzanın, keşidecinin imzası olup olmadığını kontrol etme yükümlülüğü vardır. Şayet çek üzerindeki imzanın keşideciye ait çıkmaması halinde, çeki ödeyen veya karşılıksız işlemi yapan muhatap bankanın, keşideci şirket veya şahsa karşı sorumlu olacağı düzenlenmiştir. Bankanın bu objektif özen yükümlülüğü karşısında; sahte veya tahrif olmuş çeki ödeyen bankanın, çek hesabı sahibi olan keşideciye karşı hukuki sorumluluğu gündeme gelecektir. Sahte veya tahrif edilmiş çeki ödeyen banka, ödenen çek bedeli nedeniyle çek hesabı sahibine yani keşideciye karşı rücu edemeyebilecektir. Nitekim; Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 2017/4882 Esas ve 2019/1811 Karar sayılı İlamı da aynı doğrultudadır. Bu nedenlerle davacı bankanın kanundan doğan özen yükümlülüğünü yerine getirirken uyguladığı işlem nedeniyle sorumlu tutulması düşünülemez. Kaldı ki banka çalışanları kriminal uzmanı olmadığı için kendilerinden beklenenin ilk bakışta veya herhangi bir teknik destek almadan yaptıkları incelemeyle senedin sahte olup olmadığını belirlemeleridir. Nitekim dosya kapsamında bulunan Büyükçekmece …. Noterliği’nin 18.03.2016 tarihli ve … yevmiye numaralı olan İmza Sirküleri’nde yer alan imza örnekleriyle, çekler üzerindeki imzaların bu kapsamda yapılacak bir inceleme sonucu benzeşmediği görülmektedir.
e-imza e-imza

Tüm bu açıklamalar doğrultusunda; davacı bankanın karşılıksızdır şerhi düşmemesinde ağır bir kusuru ya da kötüniyeti dosya kapsamında ispatlanamadığı gibi, karşılıksız işleminin yapılması ile çeklerin tutarının tahsil edilmesi arasında uygun illiyet bağı da ispatlanamamıştır. Bu nedenlerle davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-DAVANIN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereği alınması gereken 80,70TL karar ve ilam harcının peşin alınan 444,02TL harçtan mahsubu ile bakiye 363,32TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Zorunlu arabuluculuk nedeniyle 2021 yılı Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2 maddesi gereği ödenecek ve Arabuluculuk AÜT nin Birinci Kısmına göre taraf sayısı gözetilerek belirlenen 1.320,00TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davalının kendisini vekil ile temsil ettirdiği görülmekle, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği hesap ve takdir olunan 5.100,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından sarf edilen yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve … vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize sunulacak, yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye ibraz edilecek bir dilekçeyle başvuru yapılmak suretiyle, Ankara Bölge Adliye Mahkemeleri ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.24/02/2022

Katip Hakim
e-imza e-imza